| | Ke Aloha Ana i Imi Ai A I OLE He Kaao No Ora Buruka Ka Nohea Ka Hoapaonioni i ka Ipo Hookahi— Ka Halawai Ana me na
Hoao he nui — ke Kupaa i ke Aloha Hookahi — Ka
Lanakila Ana i ka Manawa Hope. "O, no ke aha no kou mea o ka hele ana mai me kena aahu
ou? E Reginala heaha ka manao o keia hana au? No keaha
kou mea o ka hooho ana ae ma ke ano me he mea la ua piha
oe i ke kahaha no kou ike ana i ka nani o ko ia nei mau lole
ame kona helehelena? E hoike koke mai a mai kali!"
"E Emma, aohe manao e ae au paha e haohao la iloko ou.
Ua hele mai o Polola nei me ka awiwi loa, me ka hoomakaukau
ole iaia iho no keia huakai, a aohe no a'u mea i maopopo."
"O, ke hoopunipuni mai nei oe ia'u!" i nui mai ai ko Emma
leo. "'Aia kekahi hana hoopunipuni ino loa i hoolalaia e oe!
Ua ike no ka hoi oe he ulua kau no keaha kou mea hoolalahu
ia nei? No keaha oe i hoao ai e hoopoino i kuu ola? A o oe
hoi, ka mea e hoopunipuni mai nei he kaikuahine oe no ia
nei! Owai oe?
"No keaha oia i nana pono ae ai ia oe me he mea la ua hoo-
kahahaia ko ia la noonoo nou, me he mea la akahi no oia a ike
ia oe, a ua makahehi loa kona noonoo i kona manawa i ike
mai ai i kou ui loa, he ui ana i manao ai ua oi ae mamua o'u,
a aia maluna ou kona iini i keia manawa. Pela anei ka hana
a kekahi kaikunane i kona kaikuahine i maa mau kona mau
maka i ka ike ana.
"No keaha ko ia la mea o ka hooho ana ae i kekahi mau ole-
lo e hoike ana i kona kahaha? No keaha oe i komo. hokai
mai ai mawaena o'u ame "ia? E nana ae paha oe la, aia wale
no maluna ou kona mau maka e haka pono mai la! Ina o oe
io kona kaikuahine, no keaha oia e nana ae ai ia oe ma kela
ano me he mea la akahi no oia a ike i kekahi wahine ui elike
me oe?"
"Ina he aloha kou ia'u, e oluolu oe e hoopau i kau kamai-
lio ana mai me kena," i nui aku ai ko Ora leo me ka ehaeha
o kona noonoo no Emma. Ke ike aku la oia i ko Reginala
ano wiwo, alaila i aku la iaia. "E Regi, no keaha kou mea o ka hooiaio ole ana ia Emma
he kaikuahine au nou?"
"O, aohe o'u makemake e hooiaioia mai," wahi a Emma
me ka pii loa o kena kai. "Aole loa e hiki ia oe ke hoomalie-
lie mai i kuu noonoo me kau mau olelo hoopunipuni a mali-
mali! Aole oe he kaikunane no ia nei, aole hoi oe he kaikua-
hine no ia la, a ke hoowahawaha like nei au ia olua a eiua. E
pepehiia aku ana oe e a'u a make ina e hiki ana ia mea ke ha-
naia!" wahi a Emma ia Ora me ka piha loa i ka huhu, a he
pololei io no kana mea o ke koho ana mai. MOKUNA XX.— Ka Hoopa'i Weliweli "E hoopau i kou kamailio hou ana mai me kela! Aole oe
i hoomaopopo i kau mea e kamailio mai nei!" i pane aku ai
o Ora, mamuli o kona weliweli no na olelo a Emma e pepehi
iaia. ke hiki iaia ke hooko mai ia manao ona.
"He kaikuahine io no anei oe no Regi?" i ninau mai ai o
Emma.
"He kaikuahine oiaio oia no'u," i pane mai ai o Reginala
me ka hikiwawe ame ke kuio o kana mau olelo malia he mea
paha ia e hoopau ia ae ai ko Emma liuliu.
"E hoopau keia mau kamailio hoopau manawa wale a ka-
kou !'' i komo koke mai ai o Ora e keakea. "Aohe o'u make-
make i keia hoomauia aku o ka huna ana ma ke ano hoopuni-
puni.
''A ha! alaila e ae mai ana oe i ka manawa hope ua hoo-
punipuni mai olua ia'u, ea? Ua ike ko'u lunaikehala ia mea
a ua hoike mai ia'u he mau mea hoopunipuni olua a elua, no-
laila e hoike mai i ka mea oiaio a mai kali hou aku." '
"E hoike koke ia aku ana ka mea oiaio ia oe me ke kali
hou ole aku," i pane aku ai o Ora me ka manao konakona no
Reginala, a no Emma kona aloha. "E holo mai ana au mai
kela halepupule mai, a mai paa hou paha au i ka hopuia a
hoihoi houia aku i kela hale, koe wale no ka oili koke ana ae
o ko aloha nei i ka manawa kupono loa ma ke ano ulia a nana
i hoopakele mai nei ia'u mai kela hale mai.
"Aohe au i ike mua iaia nei ahiki ia manawa, a i hai aku
au ia oe, he mahalo nui ko'u no kona hoopakele ana mai ia'u
mai kela hale mai, a mai ka lima mai hoi o kekahi kanaka hoo-
walewale, aka ua manaoio au, mahope o ko'u kokua ana ma
ka hoomahuka ana ia oe mai kela halekula mai, aole au e ike
hou ana iaia, eia nae, o keia iho la ka mea i ikeia."
"O, aole no o'u makemake i kau kokua," wahi a Emma i
pane mai ai me ka pikanana loa.
"Me ka nana ole i kau e kamailio mai la, o kau mea hoi ia
i makemake ai o ko kaawale mai ka halekula mai, a ua kaa-
wale io mai la hoi oe, a e haawi aku ana au ia kokua ahiki i
ka hookoia ana o kou makemake. Ua haalele aku la oe i ko
kula, a ina aole oe e mare ana i keia kanaka au i aloha ai e
hoikeia ae ana keia hana holo mahuka au imua o ke ao a e
lilo ana oe i mea kamailioia e ka lehulehu. Hookahi wale no
hana pono ia oe e hana ai o ko mare koke ia Reginala nei.'
"Alaila ua makemake loa oe e kaawale koke o Reginala nei
mai a oe mai, pela ko'u manao," i pane mai ai o Emma ma ke
ano hoohenehene. "Aole au e lawe ana iaia mai kou mau lima
mai, aole au e mare ana iaia aka o oe ka'u e kau aku ana i ka
hoopa'i. E hiki mai ana ko'u manawa, a ia manawa e hoeha-
eha aku ai au i kou puuwai elike me oe e hoehaeha mai nei
i ko'u i nei manawa. E kauoha aku ana au i ke kapena e
hoohuli hou ka moku iuka, no ka mea, ke makemake nei au
e hoolele hou aku ia'u iuka o ka aina, a hoi loa aku au i ko'u home."
"Pehea ko inoa maikai, ua noonoo iho la no anei oe no hoo-
kahi minuke?" i nui aku ai ko Ora leo.
"O, mai hoouluhua oe i kou noonoo no ko'u inoa, na'u e
nana ko'u inoa, a nau no hoi e nana kou. E Regi, e haawi
koke aku oe i ke kauoha i ke kapena e hoohuli hou ka moku
i ka aina a i ole pela, e kahea aku ana au no kekahi kokua
alaila hoike aku au i kau ame ka Regi mea i hana ai imua o
ke kapena ame na luina."
"Me oe aku ia elike me kou makemake, e Miss Devoe," i
pane ae ai o Reginala me ka hoihoi ole. | "Lohe ae la oe i ka ia la olelo?" wahi a ke kaikamahine i
piha i ka huhu, "ua makemake loa oia e kaawale koke au, i
hiki ai iaia ke lawe koke ia oe, aka aole nae iloko o ka mana-
wa pokole !" "Owai ka mea makemake iaia, o oe wale no paha ka mea
hupo i makemake?" i pane aku ai o Ora. "E Regi, mai hele
aku oe e kamailio i ke kapena, ina e haalele iho ana oe, e
Miss Devoe i keia moku, owau pu kekahi e haalele iho ana.
Ke hoike aku nei au i ka mea oiaio loa ia oe aole au i aloha
ia Reginala, he kanaka okoa no ka'u aloha ai, elike me ia a'u
i hoike mua aku nei ia oe. Aohe o'u noonoo no keia kanaka
a'u i ike ole ai mamua, i keia po wale iho la no, a o ke kanaka
hoi a'u e hoowahawaha ana no ka manawa pau ole ina aole
oia e hooiaio ae ana imua ou he oiaio ka'u mau mea e kamai-
lio aku nei ia oe."
No keia papa ana aku la a Ora, ku iho la o Reginala; ua
ike oia he hana kana e hana aku ana ina e lanakila ana oia
maluna o kana hana e noonoo ana.
"Emma," wahi a ua o Reginala o ka huli ana ae e kamailio
iaia, "he oiaio wale no na mea apau a keia lede opio o ka
hoike ana ae la ia oe. No keaha la oe i noonoo hou ole iho
ai no kau mau olelo kakana o na minuke i hala ae nei a hoo-
mau aku i ka holo pu ana me maua ahiki i kahi a'u i make-
make ai e leleaku no ko kaua hoohuiia?"
"Ahiki i kona ku ana iho maloko o keia rumi kapena aole
au i ike mua i kona helehelena, a i kuu manawa i ike pono
ai i kona helehelena ua hoopiha loa ia au me ka mahalo no
kona ui, elike no hoi me oe ma ia haawina hookahi, a no kona
ui i lilo ai i mea nou e lili ai, o kuu aloha aia mau ia maluna
ou a ke paa nei kuu manao pela ahiki i ko kaua hoohuiia ana.
No keaha la au e noi aku ai ia oe e lilo i wahine-mare na'u
ina aohe oiaio o keia mau mea a'u e hoike aku uei ia oe?"
"O, aole loa au e lilo ana i wahine mare nau, aole o'u nana
no kau mea e kamailio iho ai, he makemake au e hoihoi hou
ia au iuka o ka aina i nei manawa. Manao anei oe aohe au
i ike i kou aloha iaia nei ! E hele koke aku e haawi i ke kau-
oha i ke kapena e hoohuli hou ka moku i ka aina!"
Hapai ae la ke kanaka i kona mau poohiwi a hele aku la me
ka hoihoi ole. No Ora hoi huli ae la oia i ke kaikamahine
i ku a pupule ia manawa no ka piha loa i ka inaina, a nana
pono aku la, a ke aloha la nae kona naau nona, a i aku la :
"E Emma, he hewa nui kau i hana mai nei no'u."
"He hewa nui!" wahi a Emma o ka huli ana ae me he moo-
nihoawa la. "A pehea hoi oe, aole anei oe i hana mai i kekahi
mea o ia ano ia'u? Heaha ia mea ia'u ina no oe e olelo ma
ana aohe ou aloha iaia, aole no au e manaoio aku ana i kau
Ua konakona loa au ia oe i nei manawa, a e hiki mai ana he
la e ike ai oe, i ka manawa e loaa ai ia'u ka mana e hana aku
ai, e kau aku ana au i kekahi hoopa'i weliweli maluna ou, a
hiki mai ia la e kapae loa aku ana au ia mea he aloha i ka
hoakanaka mailoko aku o ko'u naau. Lohe oe!"
Luliluli ae la ko Ora poo me ka piha o kona naau i ke kau-
maha, a kulou iho la e lalau i kona koloka, a i aku la:
"Ke kaumaha loa nei au i kou hoopiha loa i kou naau me
ka lili kuhihewa, a no ia lili ua puka mai la na olelo awahia
aloha ole; ua pono no la hoi ia ina ua hanaia kekahi hewa
mawaena o kau mea i aloha ai ame a'u, eia ka e lilo ana ko'u
kokua ana i mea nou e holo mahuka ai mailoko mai o ke kula
i mea no'u e lili a e hailukuia mai ai me na huaolelo hooweli-
weli, e nanahu iho ai kau mau olelo i ko alelo i kekahi la au i
maopopo ole ai."
''E huli hoi hou aku ana ka moku i ka aina," i nui mai ai
ko Reginala leo mailuna mai. "Ina ke mau la no kou manao
paakiki i ke koi no kou hoolele houia aku iuka e hooko kokeia
aku ana ia hana iloko o ka manawa pokole."
"O ko'u makemake loa ia, a e hoomau aku ana au i ke koi
ana ahiki i kuu ike ana ua hoolele hou ia aku au iuka,'' i pane
aku ai o Emma.
"Ina no kou hooleleia aku iuka alaila ma kela waapa hoo-
kahi au e laweia aku ai owau pu kekahi e kau aku aua," wahi
a Ora.
"Aohe waiwai o kou hoi hou ana aku iuka," wahi a Regi-
nala ia Ora. "Eia keia moku malalo o kau kauoha, ua hiki
ia oe ke hana elike me kou makemake."
"O, aole! aole loa, owau kekahi e hoihoi hou ia aku iuka
o ka aina e pono ai, ke hoihoiia aku o Emma."
Nanahu iho la o Reginala i kona mau lehelehe aohe no
hoi he kamailio hou mai. Nana wale mai la no oia mai ka
helehelena huhu ae o Emma a i ko Ora, a hele hou aku la
noluna o ka oneki a malaila oia i holoholo ai iuka a i kai no
kekahi manawa ahiki i ka hookuuia ana iho o ka heleuma i
kahi mua no o ka moku i hoomaka mai ai e holo.
Me ke kamailio hou ole o na kaikamahine mawaena iho
o laua, pii like aku la laua noluna o ka oneki, a i ka manawa
o ka moku i ku iho ai o laua like ka i iho aku a kau iluna o
o ka waapa uuku, a iho pu mai la no hoi o Reginala mahope
o laua.
"Aole i pono kou iho ana mai la," wahi a Ora ia Reginala.
"Pololei kela, aole oia i konoia aku la, a heaha la k na e
hahai wale mai no ia kaua," i pane ae ai hoi o Emma.
"He hana ia ma ko'u aoao o ka nana aku ahiki i ko olu; hoo-
leleia ana aku iuka me ka palekana, o ia la, i lohe olua." wa-
hi a Reginala. .
Aohe mea hiki i na kaikamahine ke papa mai ia Reginala, no
ka mea na Reginala i hoolimalima i ka moku, nolaila kamau
iho la na kaikamahine a hookuu aku la i ke kanaka e hana
elike me kona makemake. Me ka ikaika na kanaka elua i hoe
aku ai i ka waapa ahiki i ka pili ana aku i ka uwapo.
I ka lele ana aku o na kaikamahine iluna o ka uwapo, huli
mai la o Emma a i mai la ia Reginala, aole o'u makemake e
hahai pu mai oe mahope o'u, a manao iho hoi oe o oe ka mea
nana e hoihoi aku ia'u," wahi a Emma me ka leo aaka. "Pela
no me a'u," i pane ae ai hoi o Ora.
Me ka puai leo ole na kaikamahine i hele malie aku ai ma-
luna o ka uwapo loihi ololi ahiki i ka hehi ana aku i ke alanui,
I ka hiki ana i ka palena o ka uwapo, ku iho la o Ora a i mai
la ia Emma me kahi leo oluolu loa :
"E Emma, aohe a'u hana hewa a hoopilikia aku paha ia oe
no keaha la e hiki ole ai ia oe ke manaoio mai ia'u, o ka oiaio
apau ka'u o ka hoike ana mai nei ia oe, nolaila e hoopau oe i
kou manao huhu no'u.
"Ahiki iho la i keia ahiahi aole au i ike mua ia Reginala, he
oki loa. No'u iho, aohe o'u maka'u ia oe, aka, o kuu manaoio
o ia no ka hana ana aku i ka mea maikai nou ame ka hauoi
au e hana aku ana ia maikai."
"O, ua hoowahawaha loa au ia oe me ka hoino pu," o keia
wale no ka Emma pane a hoomaka aku la e holo me ka mama
loa iloko o kela pouli nohea la aohe i maopopo iaia.
''Malia paha ua maopopo no ia Emma e holo la kona wahi
e hele aku ai, aka no'u iho, aohe maopopo ia'u, a ua hooma- | huahua loa kona wahi e hele aku ai, aka no'u iho, aohe mao-
popo ia'u, a ua hoomahuahua loa ia iho hoi ka pilikia ma ko'u
aoao no ko'u nele i kekahi hoaloha nana e hoihoi aku ia'u
i ka hale."
No kekahi halulu ana o ka lohe ana aku maluna o ka uwapo
i huli koke ae ai oia e nana ilaila, a ike aku la i kekahi kino
kanaka e hele mai ana iloko o ka pouli. A liuliu iki ike mao-
popo aku la oia o Reginala no, a i ole ai e ike a e hui hou aku
me ia hooholo ilio la oia e aho kona hele hoolalau ana aku
no kekahi wahi i maopopo ole iaia.
Me na kaina wawae mama oia o ka hele ana aku me ka
wikiwiki loa maluna o ke alanui mua i loaa aku iaia, me" ka
hoomama loa aku la i kona mau kaina wawae oiai oia e lohe
mau mai ana no i na kaina wawae o ke kanaka e ukali aku
ana mahope ona.
Ma ke alanui ana i hele aku ai e moe pololei ana ia ahiki
i ke kiekiena, a ke ike la oia ma ke alanui ana e pii la aia
maluna ae o kekahi ohuku pali e kiei aku ana i ka muliwai
e waiho ana malalo aku. Ke mau la no nae kona lohe i na
kaina wawae o ke kanaka e halulu mai la mahope oha, a he
mau minuke mahope iho lohe mai la oia i ka leo o ke kanaka
i ke kahea ana aku iaia.
Hooholo iho la oia ia manawa e ku. a e halawai he alo a
he alo me ke kanaka, nolaila hilinai aku la oia maluna o ke-
kahi pohaku nui e ku ana mahai o ke alanui. I ke kokoke
loa ana aku o ke kanaka iaia, kahea mai la oia me ka leo nui
i piha me ka huhu:
"No keaha oe i hoomau mai ai i kou hahai ana mahope o'u ?
Ua maopopo ia oe ko'u hoowahawaha ia oe; ae, ua konakona
loa au ia oe, a ke kauoha aku nei au ia oe e hookaawale koke
aku oe me ka hookokoke ole mai ia'u!"
"Heaha iho la ka pilikia ke hahai mai? Auhea o Emma?"
"Aole au i ike iaia, owau wale no ka i hele mai nei ma keia
wahi. Hakalia no ia maua ahiki i ke alanui o kona holo aku
nei no ia. Malia paha ua hoi hou aku nei no oia i ka halekula.
E pono oe e hoi hou aku a huli aku iaia, e Geresona, ae wai-
mai ia'u, na'u no au e naku poeleele aku ahiki i ke ao ana!"
"Alaila haalele hookahi iho ia oe ma keia wahi o oe wale
no?"
"Ae; mai makau oe no'u, ua hiki ia'u ke kiai a e malama
ia'u iho, e loaa aku ana no kekahi wahi no'u e palekana ai,
aia a hiki i ke ao ana na'u no ia e huli aku i ko'u alanui e
hiki aku ai i ke kulanakauhale."
"Aohe hopohopo ana no Emma, ua ike oia i kona. wahi e
hoi aku ai, o oe paha. Aole au e haalele ana ia oe ahiki i ke
ao ana," i pane mai ai o Reginala.
"O, e pono oe e hookaawale aku! Ke kauoha aku nei au a
ke koi aku nei hoi e hooko koke oe i keia! E lawe aku oe
ia'u mai nei aku ahiki i kekahi wahi e loaa ai ia'u ka maluhia,
a i ole e loaa aku ai ke alanui akea o ke kulanakauhale alaila
hookuu mai oe ia'u e hele!"
"Aohe palua ana aku i ka olelo, no ka mea, huli aku la
o Reginala e hele a hahai aku la no hoi o Ora mahope, me
ka hookui ana aku o ko Ora wawae i kekahi pohaku oioi, a
mamua o ka hiki ana ia Reginala ke hopu mai iaia, ua palaha
iho la oia, o ke poo mamua, mahai o kekahi owawa hohonu. MOKUNA XXI— Hoopakele ia Mai ka Pali Mai. Me ka leo o ka mea i nele i ka manaolana no ka hiki e hoo-
pakele mai ia Ora kulou aku la o Reginala ma ke kae o ka
pali nihinihi a hoolohelohe iho la. I kana noonoo iho ia ma-
nawa he leo nunulu o ka mea i eha me ke pahu kana o ka lohe
ana aku.
Huli ae la oia me ka haalulu mai, ka pali mai a ike mai la
ia Emma e kulou iho ana maluna ona. Ua holo mai oia ma-
hope ona a ua pii mai hoi ma ia alanui no a Ora i pii mai
ai, a ua hoea mai hoi i ka manawa kupono loa e ike mai ai
ia Reginala e alakai aku ana ia Ora. Me ka helehelena i piha
loa i ka weliweli no ka haule ana o Ora i ka pali aole o Regi-
nala i hoomaopopo ae ia Emma, aka hele koke aku la ma ko
Emma aoao me ka hooho ana ae:
"E, hele mai! Ua hauleia o Polola i ka pali! K pono ia
kaua e hoopakele mai iaia ina e hiki ana!"
Ia manawa ke haalulu wale la no ko Emma mau kuli, a o ka
mea hiki wale no iaia o ka noho malie ma kana wahi e noho
ana, me ka nana aku ia Reginala, me ka maopopo ole o kana
mea e hana aku ai, ia Reginala i nalowale aku ai iloko o ka
pouli. He mea ole anei oia ia Reginala ia manawa, oiai o
kana ipo hoi ia, a e haalele hookahi iho anei iaia ma ia wahi
me kekahi mei ole nana e hoopakele iaia?
Aole aia no ilaila ka iini, aka no keia pilikia hoi o Ora i
nana ole iho ai oia iaia ia minuke ia Emma, aia kona noonoo
maluna o ka mea i halawai me ka pilikia ulia.
No ko Reginala hoomaopopo ole mai i kona pono, a ke mau
la no paha ka lili iloko ona no Ora, no kekahi manawa ka ulu
ana ae, o kekahi manao naaupo loa iloko ona e lele aku
oia i ka pali, aka, na ka manao aloha i keakea mai iaia aole
e hana ia hana naaupo loa, a malia e huli hou mai ana no paha
ke aloha o kana ipo iaia me ka nana ole i na olelo ikaika o na
minuke mamua aku, oiai lakou maluna o ka moku.
"Hiki no ia'u ke huli hoi hou aku me ka malu a komo iloko
o ko'u rumi maloko o ka halekula," wahi a ua o Emma i na-
munamu iho ai. "Aohe mea hookahi e ike mai ana i ka'u hana
malu. Pehea la e hahai ae ana no anei ia la uhane ia'u? O,
aohe o'u nana, iaia aku paha ia, ua aihue oia i kuu aloha mai a'u
aku!"
Ku ae la oia iluna me ka haalulu a hoolohelohe aku la o ka
pae mai o kekahi leo mailalo mai o ka pali. No kona lohe ole
aku, i wale iho la no iaia iho; "ua make oia, a ua pono no ko-
na make ana," wahi ana o ka namunamu ana iho me ka hoo-
naikola o kona hoomaka aku la no ia e iho malie ma ke alanui
no ka hoi ana i ka halekula.
He hapaha hora ma ia hope iho elua mau mea e hele ana me
ka mama loa maluna no o ke alanui pilikia, a e. u kamailio ana
no hoi me na leo liilii loa, mahope iho ko Ora hoopakeleia ana.
"He weliweli mau au i keia alanui," i pane ae ai kekahi kai-
kamahine leo nahenahe."
"Ae, he alanui pilikia keia, aka o ke alanui pokole nae keia
no kakou e hele aku ai, he mea nui ka manawa no ka poe e ala
kakahiaka nui ae ana no ka hele ana i ka hana, "wahi a kekahi
leo halulu o ka pane ana ae.
"O, no'u iho aole o'u noonoo no ke ala kakahiaka nei, e pa-
pa; aohe no he waiwai o ka hoopau manawa wale ana e loaa
nui ole ai ka hiamoe ia oe, ina oe e ae mai ana ia'u e hele i ka
hulahula nie Paulo. Ua hele aku nei na kaikamahine e ae apau
i ka hulahula me ka lakou mau ipo, a koe hoi au | "Alaila he ipo anei o Paulo Rokahame nau, e Pole?" aole; aka ua noi mai nae oia ia'u e hele pu me ia i ka hulahula.' "A ua olelo aku au aole poho oe ke hele pu me ke keikikane waiwai palaualelo a ka ona nona ka halewili, ina aohe mea nana e lawe aku ia oe i ka hulahula, na'u oe e lawe aku. a ke i^ aku nei au ia oe mai kamailio aku oe iaia. He makemake oia e hoopoino ia oe, e Pole, o ia kona manao." "Ikaika loa maoli kau olelo hooholo, e papa," i pane ae ai o Pole, me ka puu o ka nuku. Alaila hoomaka mai la oia e holo a hopu mai la ka lima o ka makuakane, a i mai la: "E papa, ua maopopo loa ko'u lohe ana aku i kekahi leo nunulu o kekahi mea iloko o ka pilikia. Hele mai kaua e nana!" "E kokua— e kokua!" wahi o ka leo a Pole o ka lohe ana aku oiai laua i ku iho ai a hoolohe aku la i ka leo kahea me ko laua walaau hou ole. "Aia oe mahea?" i ninau aku ai o Toma Gere i ka mea nona ka leo a laua o ka lohe ana aku. "Eia au maanei!" "Auwe, he wahine ka mea i haule i ka pali, no ka mea '; e leo wahine kela i pane mai la!" i hooho ae ai o Pole. Alaila kokolo aku la o Toma, ka makuakane, a kiei aku la i ke kae o ka pali, o ka pouli iho no hoi aohe hiki iaia ke ike pono aku i ka mea nona ka leo o ke kahea ana mai, aka nae mamuli o ke kokoke loa o ka leo i manao iho ai oia aole no i mamao loa malalo iho o ka mea i pilikia. "Ua haule mai nei au i ka pali a ua paa i ke oou nahelehele ma ke kae o ka ohuku pohaku, a ua hiki ole hoi ia'u ke oni no ka mea, ke oni au o ko'u haule aku no ia i ka pali." "Pehea ka loihi o kou noho ana ma kena wahi?" "He manawa pokole wale no, pela ko'u manao. Me he mea la i maule paha au la, a i ole i poniuniu kuu poo, i haule mai ai au! E hiki ana no anei ia oe ke hoopakele ae ia'u? la'u e noho nei me he mea la i ko'u noonoo iho he manawa wale no no'u a haule aku i ka pali." Alaila hoao iho la o Gere e lalau aku iaia, elike me ka hiki i ka loihi o kona lima ke lalau aku e loaa aku ai oia; aka he mea waiwai ole ia hoao ana aku ana, no ka mea, aohe loaa aku o Ora iaia, a emi hou mai la ihope a i aku la: "Alia, he hana ka'u i noonoo iho la e hoomanawanui oe," Alaila huli mai la i ke kaikamahine, a i mai la: "E Pole e haawi mai oe i ko kihei huluhulu. I ka haawi ana aku o Pole, alaila hipuu ae la oia ma kekahi kihi o ke kihei, a kokolo hou aku la i ke kae o ka pali a hoolewalewa aku la i ke kihei ilalo o ka pali, o kahi i nakiiia ma lalo. "Ua hookuu aku la au i ke kihi o ke kihei i hipuuia ilalo ia oe, he hiki no anei ia oe ke lalau mai?" wahi ana. "Ae, ua paa ia'u,' a hukihuki iho la o Ora i ke kihei i maopopo aku ia Toma ua loaa io iaia. "Hiki no anei ia oe ke puliki mai a paa ma kalii o ke kihei i hipuuia a ia'u hoi e huki mai ana ia oe iluna nei?" i ninau iho ai o Toma. "E hoao au e paa. Ua makaukau au!" He kanaka o Toma Gere i kamaaina ia kona ikaika mawaena iho o na kanaka o Nu Ioka; aka nae ua maopopo iaia he hana weliweli kana e hana ana oia kona huki ana mai i ka wahine ahiki i ke kau ana iluna, a ina no ka loaa o kekahi ulia oia ame ka wahine ke haule pu aku ana i ka pali. Mahope o kona maopopo ana ua maopopo ka Ora paa ana i ke kihei ninau iho la, "pehea ua makaukau anei oe?" "Ae, ua makaukau au," i pane ae ai o Ora. Nolaila, kukuli iho la ke kanaka ma kahi kokoke i ke kaepali a hoomaka mai la ka huki ana me kona ikaika apau a i ka hala ana o kekahi manawa, ike iho la oia ua kaawale loa mai ka mea ana e hoopakele ana mai kalii mai o ka pohaku a mai ke opu nahelehele mai hoi, kahi ana i ili ai. "E pahemo ana ke kihei mai kuu lima aku,' i kahea mai ai o Ora. "E hoolana i ka manao a e hoomanawanui!" i kahea iho ai a Pole, oia pu kekahi e kulou iho ana ia manawa me ka lelele o kona oili. "Aohe biki ia'u ke hoomau aku i ka paa ana," i kahea hou ae ai o Ora, no ka mea, ke ike iho la oia i ka hiki pono ole iaia ke paa a ke huki pu la hoi kona kaumaha iaia ilalo, ke ike iho la oia i ka aneane loa e hemo kona lima mai ke kihei aku, a me ka manaolana i aneane loa e kaawale mai iaia aku no kona palekana puana ae la oia i kana leo pule hope loa e nonoi ana i na mana lani ina no kona make e hookipaia aku kona uhane me kona Haku. Ia mau minuke, i kana noonoo iho, me he mea la o kana mau hana hewa i hana ai o na la i hala, ua ala mai la a ka mamua o kona mau maka, alaila puana ae la oia i kana l" pule mihi no ka manawa hope. Akahi no oia a ike iho la ia manawa i ke koikoi o ka hoao iaia no kana mau hana hoopuni-puni i hana ai, a hookahi wale no ona manaolana i koe o ka na Lani kokua iaia, ina e mahuia mai ana kana leo pule. Ina no kona ike i na popilikia apau e kau mai ana maluna ona o ia mua aku malia o kona make koke kana mea e make-make iho ana ia manawa, aka, aohe oia i maopopo ia mau popilikia, a i ka paa ana iho o kona lima i kekahi lima wikani o ke kanaka e hooikaika ana e hoopakele iaia, lelele ae la kona naau i ka hauoli ame ka hoomaikai no ka mea i hanaia iho iaia, a he minuke mahope iho apo iho Ia ke kanaka i kona li-ma ma kona puhaka a hapai ae la a kau oia iluna o ka honua Aohe no he wa a pahemo aku ko Ora lima mai ka Toma puliki ana, oia pu kekahi i aneane e poho ka manaolana no ko Ora palekana, a eia wale iho no ka pau ana o ia manao pihoihoi a i paa ka puhaka o Ora a me ia i hapai ae ai ahiki i ke kau ana iluna. I ka paa ana o ka puhaka o Ora kauoia mai la oia a kau
iluna, aneane loa oia e maule, alaila hooho ae la o Toma Gere
i na huaolelo o ka hauoli: "E hoomaikaiia aku ke Akua Ma
na Loa no Kana kokua ana mai!"
"Ua palekana oe i nei manawa e ke kaikamahine!" i pane
iho ai o Pole, oiai oia e kulou iho ana ia Ora e waiho oni .
ana ia manawa. He minuke ma ia hope iho ua pohala loa ae la o Ora, a o
na manao pihoihoi a piha makau o na minuke mamua iho,
ua auhee aku la, o kona ku ae Ia no ia iluna a i ae la ia Toma
"O, aole i kana mai o ka nui o ko'u mahalo ia oe, a no ka mea
he wahine make paha au i keia po a i kekahi manawa o ka ia
apopo, ina aole au i loaa ia olua," wahi ana.
"Aohe waiwai o kou hoomaikai ana mai ia maua, e ke kai-
kamahine, eia wale no ka'u mea e noi aku ia oe, ihea oe a
maua e hoihoi aku ai a e hele pu aku no maua me oe ahiki
i kou hale? Pehea i loaa iho nei keia ulia ia oe?" i ninau iho
ai o Toma (Aole i pau.) | |