Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 36, 3 September 1925 — Page 6

Page PDF (1.55 MB)

View this newspaper issue

NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA

ME NA NUHOU O KA MANAWA

Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

NUPEPA KUOKOA/HONOLULU, T. H. POAHA, SEPATEMABA ,3, 1925.

NA MARE

Edward Houghtailing ia Mary Kelii Aug. 18.

P, K. Kaai ia Daisy Leialoha Lincoln Aug. 26.

James Wallace ia Auloa Kapeka Jones Aug. 27.

Paul Brede ia Annie K. N. PeloiiU aih Aug. 28.

Joseph Camara ia Keaniani Palea Aug. 30.

NA HANAU

Na Peter Klein ame Esther TV,nit he keikikane Aug. ~- 4.

Na Saishi Oba ame Elizabeth M. Iwa he keikikane Aug. 14.

Na Mr. ame Mrs. Thomas L. Keala he kaikamahine Aug. 22.

NA MAKE

Louisa Pa ma ka Home Leahi Aug. 23.

Emma Ricard ma ka halema'i Teritore Aug. 26.

A. K. Davis, ma ko alanui Young Aug. 26.

Julia Kimona ma ke alanui Knvn. wela Aug. 27.

Henry Hickey Sr. ma ko alanui Wilder Aug. 27.

George Kamakalua, ma ka halema'i Moiwahine Aug. 29.

ko o ka ohana i kamaaina ia o ke Kalana o Maui, a he mea e hiki ole ai i kekahi o Maui ke hoohewahewa.

Me ke aloha no a hui aku i ka pahu baloka.

SAM SNIFFEN,

E Maliu Mai e ka Lehulehu o Maui
Kalana.

I na kupa o ka aina hanau ame ka poe mana koho baloka o ke Kalana o Maui nei. Aloha kakou:—Eia au he moho e holo ana no ke kulana lunakiai no ke Kalana o Maui. He Repubalika ko'u aoao kalaiaina, a he Repubalika no mai mua mai. Aole no paha ia he mea e hoowahawaha ai oukou, e ka lehulehu, no ka mea, he kanaka no au no ka lehulehu ahiki i keia la me ka ewaewa ole, a o ka lehulehu no ko'u mau haku hana. O ka oukou kauwa nei ka i lawelawe i ka oihana a ka lehulehu no na makahiki he kanakolu-kumamalima a oi me ka pololei. A ma o ke noi ana o na hoaloha ame ka lehulehu o Wailuku nei, ame na apana koho e ae o keia Kalana nei o Mani, o ia nu e waiho nei i ka'u hana o ke keena o ka oihana makai (Station Clerk) o Wailuku nei, ke ae a hoopaa nei au ia'u iho e holo i moho Lunakiai no ka lehulehu no ka Pono Kaulike o ko kakou kalana.

He keiki au i hanauia ma ka Maluulu o Lele, Lahaina, hoonaauaoia au ma ke kula Kakolika o na Wai-eha, a nee aku Ia a hookauakamakua iho la ma o ka oihana a ka lehulehu ma ka Ua Lani Haahaa o Hana, ka Makani Kaili Aloha o Kipahulu, ame ka Ua Pee Papohaku o Kaupo, no na makahiki he lehulehu, a hoi hou mai a ke noho nei i ka olu o na Waieha.

Ke noi nei ka oukou kauwa me ke haahaa i ka oukou mau kakoo ana ame ka hookomo pu ana iho i ka inoa o ka oukou kauwa iloko o ka pahu baloka ma ka la 10 o Okatoba e hiki mai ana.

Ke noi hou nei ka oukou kauwa, ina paha he mau mea kekahi i hoehaehaia ko oukou mau noonoo ma ka olelo a ma ka hana paha, e oluolu e huikala mai; a i loaa ka lanakila, owau pu me oukou no ka pono kaulike.

E hea ke kanaka e koino maloko,

E hanai ai i ola ka Lahui,

Hookahi no uku o ka pono kaulike,
Owau no me ka haahaa,

CHARLES LAKE,
(Kale Leka.)


	Nuhou Kuloko Ma ka hora eiwa o ke kakahiaka o keia Poaono iho, e malamaia ae ana be kuai no na koena o kela ame keia mea, ma ka Hale Kahu o ke St. Clement, ma na alanui Makiki ame Wilder. Ma ke kakahiaka o ka Poalua iho nei, i hoomaka hou al ke komo ana o na kula aupuni apuni ke teritore no keia koena aku o ka makahiki mahope iho o ka hoomaha ana no na mahina elua. No ka piha no o na kolamu o ka nupepa i keia pule, pela i hoopanee- ia ai ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala i kakauia mai e na makamaka, a baa kahi kaawale no keia pule ae. He hoike Kula Sabati hui ka na Kula Sabati o Kawaiahao ma Ka- moiliili ma ke Sabati elua Sepate- maba 13, e hiki mai ana, o na Kula Sabati e komo pu ana o ia ko Kai- muki, Palolo, Manoa, ame Maluhia. Piha ka hoikeike fea teritore iloko o keia man Ia, i ka poe makaika] mai ke ao ahiki wale i ka po, no ke ake no e ohi i kekahi mau po- maikai nui, a no ke ake no hoi e ike, i na hana hoopihoihoi noonoo. Eia no na haina nane ame na haina ninu Baibala ke anu nei ma keia keena, i hele a ku ka paila, he mau haina lalau wale no nae apau, a e hoopukaia aku ana no, elike me kahi kaawale o ka nupepa e loan ana. No ka pomaikai o ko Honolulu nei poe, i weheia ae ai ke kahua hoomoana o ka oihana kaua ma Puu- loa, no ka makaikai ana o ka poe i loaa na palapala ae, no ka hoea ana mai o ka mokulele mai Kapa- lakiko mai, ma ka auwina la o ka Poalua iho nei. Ke owelawela mai Ia na hana ka- laiaina ma ke kalana o Maui iloko o keia mau la, a i ka nana aku, e lilo ana i hana paakiki na kekahi mau hoa kahiko o ka papa o na lu- nakiai, ka paa ana iho i ko lakou mau kulana, ma keia kau koho ba- loka wae moho ae e hoea mai ana. Lehau ka aoao makai o ke alanui Moi ma kahi o na banako hou i na kanaka no ka nana ana i kekahi papa i kauia ma ka aoao Waikiki o ka hale o ka Hawaiian Trust Com- pany, kahi i kahaia ai ke kii no ke alahele o na mokulele e lele mai ana mai Kapalakiko mai a Hawaii nei. Ma ke kakahiaka o ke Sabati aku la i hala, i hoea mai ai o Mr. Frank Keliinohopono no ke kulana- kauhale nei, mai ka aina hoopula- pula mai o Molokai, e wahi ana, aia na hoailona o ka holomua ke pahola la maluna o na Hawaii apau o ka hoi ana aku nei ma na aina o Hoolehua ame Palaau. No ka lawe ana ae i ka noho poo ana no ke keena hookapu waiona ma Hawaii nei, i hoohikiia ai o Ned, Crabbe, ma ka Poalua aku la i hala; me kona hoopau ana i na akena kahiko apau ma Honolulu nei, a hookohu aku la i mau pani- hakahaka hou ma ko lakou mau wahi. Ma ke kihi o na alanui Pahoa ame Umi-kumamalua, ma Kaimuki, i ka- huli ai kekahi kaa otomobile, ma ka auwina la o ka Poakahi iho nei, mamuli o ka hooku'i ana me kekahi kaa okoa aku, a eha loa elua mau mea e kau ana maluna o kela kaa, me ko laua hoihoi awiwi ia ana mai no ka halema'i o na poino ulia. Ma ka hapalua o ka hora ekolu, o ka wanaao o ke Sabati aku la i hala, ma kahi o ke alanui holopuni, e kokoke ana i Waipahu, i powaia ae ai he Kepani nona ka inoa o G. Kurata, e kekahi puulu o na keiki kolohe ma ke kauia ana aku o ka pu panapana imua ona, me ka lawe aihue ia ana o kona kaa otomobile e kela poe keiki kolohe. No ka ohi ana mai i na dala bona, o na limahana iloko o ka oihana wai o Honolulu nei, i ahewaia no ka lawe kolohe i na dala o ka lehulehu, i hoakaka ae ai ka Loio Kalana Heen, ma ka Poakahi iho nei, e hoo- komoia aku ana he hoopii iloko o ka aha hookolokolo, e koi ana i ka huina i pokole i kela mau limahana ma o ko lakou mau bona la. NA LEKA I KII OLE IA MAI AHIKI I AUG. 29, 1925. Ea G. R, Daniel Naukana, Jose- Kalaiwa, Alb. phine Kaluna, & Kila Paakaula, Jno. Kapu, Mrs, D. Punahoa, Mrs Mahi, Mrs. Ana Willie Naauao K.	NO KA HOHONA O KA RAMA I PAA AE AI I KA HOPUIA. Maloko o kekahi halo mao iki aku o ka Paka ma Waikiki, ma ke alanui Kalakaua, i loaa aku ai ke- kahi ipuhao puhi rama i na makai hopuhopu waiona, Warren Kealoha, Joseph Lyons amo William Clark, ma ka auwina la o ka Poalima i hala aku la. He Kepani lawe ae- like hana, o M. Fugita ka inoa, ka mea i paa ae i ka hopuia mamuli o kona loaa pono ana aku e puhi rama ana, a hoopiiia ae no ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona. Malalo o kekahi kumulaau hau mahope aku o ka pa ka ipuhao puhi rama i loaa aku ai, a me kekahi pa- ipu i hoomoeia mai ka ipuhao puhi rama a i ka halekaa oto i hoohuiia aku ai me ka ipu hoohuihui, a ma- loko pu o ia halekaa he 10 mau pahu barela, hookahi wale no nae o ia mau barela i piha i ka rama i awaawa. I na kanaka hopuhopu waiona o ka hele ana ae ma ke alanui Kalakaua ua honi aku la ka lakou i ka hohono rama, a na ia hohono i alakai aku ia lakou ahiki i ka hale o Fugita a loaa pono aku la ka ipuhao puhi rama e a mai ana ke ahi, I ko la- kou ike ana aku i ka ipuhao ame ke paipu e moe ana a komo iloko o ka halekaa oto, o ko lakou komo aku la no ia a loaa aku la o Fugita ia lakou e wa-hi ana i kekahi omole hookahi galani i piha me ka lemu- hao. Ina ka uo ko lakou lolohi iki iho a hala na hora he iwakalua-kuma- maha ina ua pau loa na omole lemu- hao i pau i ke puhiia a i makau- kau no ke kuaiia aku i ka lilo. Ia lakou i hiki aku ai aneane loa e pau ka waiona i hoawaawaia i ko puhiia i lemuhao a komo iloko o na omole, a o ka pau loa aku no ia i ka laweia. "E lehulehu ana ka poe o Waikiki e nele ana i kahi wai hoopumeha- na," wahi a kekahi o na makai o ka hoike ana ae. Ekolu haneri mau omole galani i loaa aku i pau i ka wawahiia ma- mua o ka laweia ana mai o Fugita i ka hale aupuni federala, a mamuli o ka hookuu ana aku a ka Akena Hookapu Waiona Mrs. Marion D. Parrott, i hoi aku ai o Fugita no kona hale, me ke kauoha pu ia aku nae e hele mai i ka hale aupuni ma ke kakahiaka mai o ka Poaono, hora 9 a. m. I kulike me ka hoakaka a kekahi o na makai o ka hoike ana ae o ko Fugita nee koke aku nei no ka ia no ke alanui Kalakaua a paa koke no i ka hopuia, a e olelo iho ana paha o ia la he kahua pakalaki loa ka hoi ia ana o ka nee ana aku. Ma ka manawa i hopuia ai o Fu- gita ua hookahahaia aku kekahi poe me ka ninau i ke kumu o ko Fugita hopuia ana a ua lehulehu ka poe i holo mai ma na kaa oto a ku ma ke alanui Kalakaua a nana aku i ka hana a na akena. LOHE KO HONOLULU NEI I KA BANA A NA KEIKI SCOUTS. Pihakui ke kahua o ko Kapitala ma ka po o ka Poalima aku Ia i hala i na kanaka na wahine ame na kamalii a pela hoi me na kaa oto, no ka hoolohe ana i ka bana a na Keiki Scouts mai o Los Angeles mai, ka manawa hope loa hoi a la- kou i paani ai ma ke akea, no ka haawi ana iho i ko lakou aloha hope loa ia Hawaii a. no ka hoo- hanohano ana ae hoi i ke Kiaaina Farrington, ka Meia Wilson ame na luna apuni teritore ame ko ke ku- lanakauhale a kalana. No ka piha loa o ke kahua o ke Kapitala ua kuku kekahi mau kaa ma ke alanui Moi ma kahi kokoke i ka puka-pa nui, a i ka pau ana o kela ame keia hookani ana a na keiki, ua nui ka paipaiia, a he mau o-le lehulehu hoi ka na kaa oto o ka hookaniia ana mai, e hoike ana no ko lakou piha hauoli, a ma ia po i paani ai na Keiki Scouts i ka Iakou mau mele maikai loa i lohe ole ia e. na makaainana o keia ku- lanakauhale no kekahi manawa loihi. Aole i hoomaka ka paani ana a na keiki malihini ahiki i ka hora 7:45 eia nae, ua pihakui mua oloko o ke kahua o ke Kapitala i na kanaka ame na kaa, ame na lahui kanaka like ole. O ka poe i hiki hope ae mahope loa lakou o ke kuku ana mai. Lehu-lehu na leo mele nani a ia bana o ka paani ana, o kekahi o ia mau mele i hookaniia, "American Victorius", "The Bridal Rose," "The Stars and Sprpies Forever," "Gypsy Queen Fantasy," ame ka "American Patrol". Ua hookuuia kela anaina piha mahope iho o ka hookaniia ana mai o ke mele lahui "The Star Spangled Banner." I ka Moena Pawehe o Mokuleia kela bana ma ka Poalima a po, he mau malihini hanohano na ka Hui Kaaahi, o Oahu, a ua hoohalaia ia la holookoa e na keiki Scouts ma kahi hoomoana o na Scouts malaila, a ia lakou malaila he mau mele le- hulehu ka i hookaniia no ka hano- hano o na keiki Scouts o Honolulu aei. Ma ka hora 10 o ka kakahiaka

ka poe e holo baloka aku ana no keia kau. No ka lunakiai, holopuni ua maopopo o Hale Mokimana kekaai moho, a no na hoa o ka papa, ke wawaia nei o Kale Lake o Wailuku kekahi inoa ikaika iwaena o makou e walaauia nei. He kanaka makua keia ua o na hina o ke poo, a ke noho hana nei iloko o ke keena o ka makai nui ma ke ano he kiai-makai po. E waiho aku ana oia i ka hana i ka la pau o keia mahina, a ia wa e kaahele ai oia iwaena o na kauhale o ka poe koho baloka no ka hoike ana aku i kona holo moho lunakiai.

He kanaka hapa haole-kanaka Hawaii ma kekahi olelo ana, ua mare i ka wahine Hawaii, ua nunui na keiki, ua kani moopuna, a ma na ano apau, he kanaka e paulele ana i ka lawelaweia o na hana a ka lehulehu me ka pololei ame ke kuio no ka pomaikai o na makaainana.

Ma ka nana aku, aole koia he kanaka poholalo, hoopilimeaai, hookaamani, a wahawai elike me kekahi o k poe kahiko o ka papa. He kanaka hiapaiole ka nana ana aku i keia moho. Ke kanaka kalikiano, helepule, aole he haukae ma na mea hoomalule kino. He pololei ma kona kulana ke hele a me he mea la pela no ke puka oia i lunakiai, a o ka mea maopopo e puka ana no oia i lunakiai no ka mea, he ohohia na kanaka ame na wahine iaia, a koe no paha ka poe kekeue, hoopalaimaka, hoopilimeaai, a palukuha, he lehulehu e noho mai nei ma ka aoao o ka papa kahiko, a ma ka nana aku aole e hiki ke hoohewahewa, no Kale Lake kekahi noho o ka Papa Kiai o ke Kalana o Maui i keia kau koho, no ka mea, ua palapalaia ma ka mokuna 23 o Kekahuna keia mau olelo pili i keia moho.

A i ke koho baloka ana o ko Maui poe i huiia me Molokai ame Lanai, hookahi kanaka nui, puipui, i wae a kohoia, i lunakiai no lakou, a o kona inoa o Kale Lake.

Eia no ka ipuhao kalaiaina ke paila nei, a e paila ana no, no ka mea, o kona wa no keia e kupaia ai, e mo'a ana kekahi mau ipuhao, e papaa ana no kekahi, aka, i ka wa e pau ai na ipuhao i ka makaalaia e ka lehulehu, e maopopo ana no na kupa ai kupono malamaia no ka houpo lewalewa o ka ona hale (ka lehulehu.)

Ua hoike aku au ia oe i ko Kale Leka holo moho kulana luna kiai, a eia mai kana palapala i loaa mai ai ia'u, a'u e hoolaha aku ai imua o ka lehulehu o ke Kalana o Maui. Ke heluhelu iho no hoi kaua i keia mau manao, he ku no i ka maikai ame ka naauao, he pokole no na hoakaka aka he i'o no ma ka wehewehe ana.

O ka lua o na hee kulua o alualu nei i ko kulana lunakiai o ke Kalana o Maui i loaa mai nei ia'u kana palapala, oia no o Sam Sniffen o Paia ke kanaka Hawaii, hapa no, hanau ia ma Maui nei, a he opio o 33 ma-kahiki. He kanaka ano u'i keia ke hele mai, he loihi, he oluolu, he wrMfihe, he naauao ma na elelo a ielua, he kanaka i loaa ka hilinai piha ia e Baluwina ma no ka mea aia no i Paia, Mahiko kana hana he mekanika. He kanaka kupono ma na ano apau i lunakiai no ke Kalana, a he hoa hana maikai e hele liko al me Kale Leka, ame Mokimana ka lunahoomalu. He oiaio no paha he mau Repubalika keia mau kanaka, aka o ko laua Repubalika ana he kuka komo wale no ia e ikeia mai nia mahea ko laua kaupoku hale, aka, o ka hana o ka lehulehu, o ka laua kaupoku hale no ia e makaala mau ai i ko laua wa e kohoia ai a puka. He kanaka hoopono o Sam Sniffer, a elike me kana palapala e heluhelu mai ai ka lehulehu, pela no ko'u hilinai elike me ka paulele o ka lehulehu.

I na kupa o ka aina hanau ame ka poe kupono i ke koho baloka o ke Kalana o Maui; Aloha oukou:— Eia au he moho no ka papakiai o ke Kalana o Maui, e holo ana no ke kulana lunakiai, (Supervisor.) He Repubalika ko'u aoao kalaiaina, aka oiai o ko'u aahu ia, aole loa ia he mea e hookuihe mai ai i ka hana o ka lehulehu, no ka mea, he kanaka au no ka lehulehu, a o ka lehulehu ko'u haku hana ke manao oukou na kupono au no ia hana. Ma na mea apau, o ka hoopono ko'u makia, ko'u alakai, o ka'u i makemake ai e hahai; e lawelawe i ka hana a ka lehulehu me ka ewaewa ole; aole o ka uhaai i ke dala o ka lehulehu; e pakiko ka hooponopono ana i ke aupuni kalana; e wae a hoonoho i poe kupa a hoopono ma na oihana aupuni; e hookele i ka hana a ka lehulehu me ka pololei, e hoomanao ana i na wa apau, o ka lehulehu o keia Kalana, e lakou na haku hana.

A nolaila i ka nonoi ana aku i ka oukou mau kakoo ana e hoike aku ia oukou no Maui, Kula ma ka la 6 o Novemaba 1892, ka hanau ana, a ua piha ia'u na makahiki he 33, na mare wahine, ke hookuonoono nei, na hanau he mau keiki elua, ua hoonaauaoia ma Lahainaluna a iloko o na kula o keia kalana, he mekanika malalo o ka Hui o Paia no aneane 15 makahiki ua ewe a kawowo ilo-

KA HOIKEIKE FEA TERITORE .

Ua hoea hou mai nei kakou, i ka malamaia ana o ka hoikeike fea o ke teritore mawaho ae nei o ke kahua hoikeike fea o ke aupuni ma ke alanui Kapahulu, no ka elua o ka makahiki ma ka Poakahi aku la; a e malama mau ia ana na hana hoikeike ahiki i ka Ia eiwa o keia mahina.

Me he mea Ia, i ka nana aku i ke kulana o ka hoikeike fea i keia makahiki, ua pii ae kona kulana ma na ano lehulehu, i ko ka makahiki aku nei i hala; a ina pela mau iho la ka malamaia o ka hoikeike fea i kela ame keia makahiki ma keia mua aku, he mea maopopo loa, e pii mau ae ana, na anuu iluna, aole ma ka nui o na mea hoikeike, aka o ka nani pu kekahi.

O ka poe i ike, a i kamaaina, i na hoikeike fea i malama mau ia ma Amerika ma ka lakou olelo, oiai ua oi aku ka nui o na hoikeike ma kekahi mau wahi e ae, i ko Hawaii nei hoikeike, eia nae, aole no i kaokoa ae na mea i hoikeikeia ma ia mau wahi mamua o koonei nei, a ua haaheo no o Hawaii nei, no ka hiki ana iaia, ke kukulu mai imua o ke akea, i na mahele lehulehu, o na mea e hanaia nei maanei, a e loaa ai no ma Hawaii nei.

O ka manao nui, o ka malama ana i ka hoikeike fea, no ka hoakoakoa ana mai ia i na mehele like ole o kela ame keia waiwai i hoouluia, a i hanaia paha iloko nei o ka aina, a ma ko kakou ike ana aku ia mau waiwai, e hoohoihoiia mai ai ko kakou mau manao, e komo aku iloko o kekahi mau oihana imi pomaikai, a iloko no hoi o ia manawa hookahi, e hoolahaia ae aria, na oihana a ka poe mua, i komo kino iloko o na oihana lehulehu, ka mea i loaa mua ole ka ike, i ka lehulehu no ia mau oihana mamua aku nei.

Nolaila e ike mai kakou, aia he mau alahele lehulehu, i hoopomaikaiia mai ai na makaainana, ma ka hana hoikeike fea; ina ia aole i holo pololei aku i kekahi mea ma ke ano pili kahi, aka ua pahola like aku ia ma ke ano laula maluna o ka lehulehu o ka poe e noho ana ma Hawaii nei.

O ka poe he mau hana hoikeike ka lakou, he mau hana imi pomaikai palia, maloko o ke kahua hoikeike, o lakou ka poe maopopo loa o ka ohi i kekahi mau pomaikai mamuli o keia hana, eia nae aole no i hooneleia aku ka lehulehu o na makaainana i kekahi mau pomaikai, no ka mea ua hoohauoliia no ko lakou manao, ma na mea a ko lakou mau maka i ike ai, iloko o keia mau la.

KA HUAKAI I KA LEWA.

Mamuli o ka aneane loa ana e hoea mai hookahi mokulele mai Kapalakiko mai no Honolulu nei, me ka holopono iloko o na hora he iwakalua a oi, me ka hoomaha ole, ma ke alahele iluna o ka lewa; o ka hoea ana mai keia, i ka hookoia ana o na manaoio, o na kanaka akeakamai, no ka hiki i ka ike ame ke akamai o ke kanaka, ke noho mana maluna o na mea a ko la-kou lima i hana ai.

O ka lele ana mai kekahi mokupuni a i kekahi, no na mile pokole, ua kamaaina ko kakou ike ana i na mokulele o ka oihana koa ame ka oihana kaua o Amerika, i kela ame keia la ma Hawaii nei, aka me na kaukani mile ka mamao mai Kapalakiko mai a hoea no Hawaii nei, e hala ai na la elima a oi aku a emi mai i na mokuahi nunui, e holo ai mawaena o keia mau awa; o keia kekahi o na hana ku i ke aiwaiwa, a hookahaha noonoo; e pono ai e haawiia na hoomaikai kiekie ana, i ka poe na lakou, i mauna mai i nei i ko lakou mau ola iloko o keia loa maluna o ka lewa.

Me ka ike, ka naauao, ke akamai ame ka noeau i huliia e na kanaka lele iluna o ka lewa maluna o na mokulele; aole e hiki ia kakou ke hoohewahewa iho i ka luaole ame ka hohonu o ko ke Akua naauao, mamuli o ke kaohi ana aku i ke ola o ke kanaka, e loaa ole i ko ke ao nei.

Ina he hiki i na kanaka naauao o ka honua nei, ke hookomo mai i ke ola iloko o ke kanaka, alaila ua makehewa loa, ko na kanaka hoomana ana i ke Akua; aole nae pela; nolaila pehea ka noeau ame ke akamai o ko ke kanaka huli ana aku i kekahi mau mea pohihihi ma ka honua nei, aia mau no ka mea oiaio ke ku mai la me ka luli ole, he meapaahana wale no kakou, iloko o ko ke Akua mana, e hooko ana ma kekahi mau hana, e pono ai ko kakou noho honua ana; me ka nana mau aku Iaia ma ke ano he Akua, he Mea i oi aku mamua o ke kanaka.

Ina he oiaio kekahi lono meahou, o ka oili ana ae maloko o kekahi o na nupepa namu o keia kulanakauhale, no ka hoaoia ana mai o ka Akena Hookapu Waiona Ned Crabbe. e ki-pe e kekahi Kepani o Hawaii, i elima haneri dala no ka mahina, e hookuu aku oia i ke puhiia o ka waiona e ka hoahanau o kela Kepani; alaila i ka nana aku, aole no i nele ka nouia o ka pohaku a pa, i ka lae o kekahi mau luna oihana kahiko e hooko ana i ke kanawai hookapu waiona, akahi ka nui o ka waiona, e loaa mau nei i kela ame keia manawa ma na wahi apuni keia Teitore.

Me na makai e hooko ana i ke kanawai, he hana paakiki ia lakou ka lilo ana i poe hooko i'o me ka wikani, ke lilo no lakou i poe inu rama. O ka hoowalewale mua loa e halawai mai ana me Iakou, o ia no ka ae ana aku e hoopakele i ka poe hakihaki kanawai waiona, ina aole ia, no ko lakou hoolakoia aku me ka waiona, aka ma ka lawe ana i na dala ki-pe, mai kela poe mai.

He manawa paila aku keia o na ipuhao kalaiaina, ke kokoke mai ke kau koho baloka, no na luna oihana o na kalana lehulehu o kakou. E akahele e na mana koho baloka, i na maunu pahele a na loea kalaiaina, a e nana pono a ka poe kupono i'o, malaila e haawi aku ai i na baloka, aole i ka poe i ake wale mai no e kau ma na kulana oihana kiekie, pau ka ike ana mai

i ka hoa-kanaka!

Me ka Akena Hookapu Waiona Ned Crabbe, o ka hookohuia ana mai nei ma kahi o ka Akena John H. Wise, i hoi aku nei no Molokai i ka hanai puaa; e kau aku ko lakou manaolana no ka hiki iaia ke hooko i ke kanawai hookapu waiona federala me ka ikaika. Aia a hiki ke hoomalooia na kumu e kahe mai ai o ka wai, pela e panoa ai ka aina; aka i hiki ole iaia ame kona mau kanaka ke panipani i kela mau kumu o ka wai, alaila aia ka pilikia ma kekahi wahi, i puai mau mai ai ka wai!

Ea, aohe wahi mea a lohelohe nui ia aku o ka hae o kekahi mau hoa Repubalika o ka papa lunakiai, e ku-e ana i ka Lunakiai A. F. Clark iloko o keia mau la, malia paha ua loaa he mau a'o hou ana aku ia lakou, no ka oi aku o ka pono, o ke kapae loa ana i kela noonoo ku-e, no ka hookohu oihana i hanaia e ka meia, me ke apono ana mai a na hoa Demokarata o ka papa.

Nuhou
Kuwaho

JERUSALEM, Aug. 28.—E hoakaka ana ka lono ma ko kelekalapa o ka loaa ana mai ianei i na akena kelekalapa Kiu (Jewish) he 12 mile ka mamao o na pualikoa o na lahui kanaka hihiu Druse mai Damaseko aku. He mau pualikoa Palani hou ka i hoea aku nei i Damaseko, pela ka oleloia, a ke kiai mai la i na alanui o Damaseko.

WAKINEKONA, Aug. 28.—Ua hoopiiia ae ke kapena amo ka wiliki poo o ka mokuahi Mackinac i keia la no ka mea e pili ana i ko pa-hu ana o ka ipumahu o ia moku a i lilo ai ia pa-hu ana i kumu no ka make ana o kanalima poe ma ka pule i hala.

BRISBANE, Aug. 27,—Ua hoomaluleia ka holo ana o na kaaahi ma Queensland apuni i keia la mamuli o ke olohani ana o na limahana mahope o ko lakou hoole ana i na oleloa'o a ke aupuni e noi ae i na aha hookolokolo no ka hooponoponoia ma ke ano uwao ma ka lakou koi ana no ka hoopiiia ae o ko lakou mau ukuhana.

KAPALAKIKO, Aug. 27—O ka waihooluu melemele ka hoailona i kohoia no ka hoailona ana i na mokulele elua e lele aku ana maluna o ka Moana Pakipika mai nei aku a i Hawaii. No ka mokulele lawe hae a ke Komodoa John Rodgers mamua o ka ihu o kona mokulele e penaia ai ke pena melemele, a ma ka huelo hoi o ka Lutanela A. P. Snody mokulele e penaia ai ke pena melemele. No ka ke Komodoa Strong mokulele, he mokulele i oi ae ka nui mamua o na mokulele e ae elua, e maalahi loa ana no kona ikeia ana mai a nolaila aole ia e kau ia ana me kekahi hoailona. NA ANOAI O MAUI. (Kakauia e Haleakala)

Ua noho iho nei na liilii o Bevina loio kalana, ame Sam Kalama, ka lunahoomalu o ka papa kiai o Maui, a ua haule ka hihia hoopii "hoonee mai ka oihana" e pili ana ia Kalania, no ke kumu ua kakauinoa a hoohikiia keia pepa hoopii, e kekahi haole oia ka hope lunanui o ka hui mahiko o Wailuku (Gibbs) no ka mea, aole ona kuleana e kakauinoa a hoohiki, oiai aole oia he mea koho baloka a kupa i kulike ai me ke kanawai.

O keia haole he pono koho balota no kona i ke au i hala, a he kupa no oia no ka aina, aka, malalo o ke kanawai e ku uei i keia wa, ina aole i paa ka inoa o kekahi mea koho ma ka papainoa o ka poe koho, alaila, ua haule ke koho ana, a oiai o keia haole, i ke kau koho i hala elua makahiki aku nei, a pela no i keia kau koho lunamakaainana iho nei, ua kaawale oia mai ka aina aku, ua hele i ka makaikai i ka aina makua, a i ka wa koho baloka, aole oia ianei, a ua paa no kona inoa ia kau koho, a no kona hiki ole ana mai e koho i kela makahiki aku nei, ua kiolaia kona inoa mai ka papainoa o ka poe koho, a nolaila aole oia he mea kupono e kakauinoa i ka palapala hoopii i hoikeia, a no ia kumu ua kiolaia ka hihia, a pakele ma ka apua o Sara Kalama, ina paha ke hookolokoloia nei, aka, hoo; kahi hihia i koe a Sam Kalama, o ia no ka hihia a ke kiure nui i hoahewa ai iaia, a oia iloko ae nei o ka mahina o Sepatemaba e hapaiia mai ai keia hana.

O keia hihia, o ia no ko Sam Kalania apono ana e ukuia na dala he $500, ia Bevina loio kalana me ka ike no aole he dala iloko o ka waihona o ke kalana no ia haawina. A pehea ana la keia hihia o laua? Na keia mahina ae e "kuailo mai.

O ka hihia o Bevina, no ia mau dala he $500, i komo i ko ia la pakeke ua hanaia imua o ka Aha ma Wailuku, a malalo o ka aelike iwaena o na Ioio, waihoia ka ninau imua o ka Aha Kiekie, ina paha ua pololei keia mau hana a ka loio kalana o Maui.

Imua o ka Aha Kaapuni i kelamau la aku nei i ikeia ai ke akamai kanawai o ka Loio Kuhina Laima, e hoike ana i ka Aha o na dala i pau ia Bevina, aole he kuleana e ohi oia ia mau dala, no. ka mea, ua ukuia no oia i ka uku mahina mai ka waihona o ka lehulehu, a o kona kii hou ana aku i mau dala hou i uku nona no kana i hana ai no ka pono o ke Kalana e uku nei iaia ma ka uku mahina, he mau hana poholalo a ku-e i ke kanawai. Naauao na we-hewehe kanawai a ka Loio Kuhina. A o keia hihia o Bevina e kali kakou a loaa mai ka olelo hooholo.

Mawaho ae o keia mau nune nui no na hana a na luna aupuni o ke kalana, ke wawaia nei na inoa o

Poaono mai i haalele iho ai ia bana ia Honolulu nei no ka hoi ana no ka home maluna o ka mokuahi City of Los Angeles.