Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 33, 13 August 1925 — ALOHA KA UA KUKALAHALE O HONOLULU [ARTICLE+ILLUSTRATION]
ALOHA KA UA KUKALAHALE O HONOLULU
E Mr. Solomon Hanohano, ke kapena o ka Nupepa Kuokoa; Welina aloha nui:—E. oluolu mai hoi oe i kekahi wahi kowa o kau hiwahiwa, no ka aha'i ana aku i ka puolo waimaka luuluu o ko makou makuahine aloha nui ia, i ike mai ai ka ohana ame na kini makamaka mai Hawaii a Niihau, i ka makou mea aloha i hala ma kela aoao o keia honua. Mai ka mokupuni mai o Hina uluwehi, i loaa mai ai he pawehi lei pua kokui i wiliia me- ka palai, ua puluelo i ka wai hu'i anu o Moaula; ua pehia a mae ka nani e na kulu kehau o ka uka; ua helelei na lihilihi lehua ula o ka uka waokele, a hiolo makawalu iho la na wainaoa a ka lihilihi i ka noua e ke aloha haaninipo. Ae, ua eha ke kamahele o Wailua i ka makani kiu a ke aloha ole, a ke niniau nei i ka maka a Kahewahewa; e huna iho ana i ke aloha e pee maloko, ha'i ka waimaka hanini mawaho, i ikeia i ka uwe ana iho; nawai hoi e ole ka uwe i ke aloha o ka makua; a aloha wale ia ka hoi o paunuohua he wahi puu no; o ka oi loa aku paha keia, o ka»mea i ike i ka ehaeha. ame ka luhi ahiki i ka nui ana e hoona
ae ana i ke aloha, pehea la ia e pau ai. He mea hiki ole ke poinaia ke aloha o ka makua, he haawina ia i lawa like i la niea apau. Mai kuu aikane mai i aloha nui ia Mra. Eliza .Xealoha (Eddie Kealoha) o ka Bihopa Hoine, Kalaupapa, Molokai, ka aina o ka ehaeha, i loaa mai ai ka leta lono hoolelehauli, o mama Vitoria Kahiamoe Akau, ua haalele mai i keia ola i)na ma ka Poaono, Iulai h 11, ma ka hora 8 o ke kakahiaka, a ma ka hot 4 no o ia ahiahi, i hiolam aku ai kona. kin\j wailua no ka~ home honua puanuanu. . Auwe k'a- ehaeha ame ka pilihua o ka naau e! Haalulu ae la .ke kino holookoa apuni, iia ka waimaka no e kulii i.ahi me ka uwe anā. Ae, ua pau ka ike ana i na maka aloha o ka m..kua, aole hoi e lohe hou i kona leo ahea o ke nMia keiki; ua hala oia mao, ua wehe aku la i ka pili ana me ka ohana ame na hoaloha a pela hoi me na keiki ame na moopuna ana i lei hoamanawanui ai, a o ka uea.oi loa aku o ka ehāeha walania, o ia no ka luhi hookahi ana o ua aikane puuwai aloha la i ka makuahine o makou iloko o na minuke hope loa o kona aili ana. Ua loaa mai no ka leka i ka pule mua aku e hoike mai a»a, he maikai no ke ola kino, aohe ma'i pilikia koke i manaoia, eia ka he maikai hoopalaimaka wale no. I ka loaa ana mai keia« ka leka, ike iho la, ua hala mua ka hanu ola, ua haalele i ka la i ka mea mahana. Alolial Aloha.wale ka poe o makou i kauhale o Haalele-a, wale i Puna na hpaloha—aohe makamaka—aohe.ohani. Aloha ika makuahine o makou nui leiulehu a laukanaka i na moopuna. He hale leipa oia na ka malihini, he piha heahea ame ka lokomaikai, a he makuahine hoopono ma ka malama ana i ka ohana. E hoomaikaiia na Lani Kiekie, o kona makemake no ke hanaia. He lei hiialo oia na ka Ua Kukalahale o IJonolulu nei, mai na puhaka mai o Ako (k) ame Kualaula (w). Ua hanauia oia ma Kepahoni, i Iulai, 1868; nolaila ua piha iaia na makahiki he 56 a oi, a hala walo aku la, a mailoko mai ona ame Akau, kana kane mua he 13 ka nui o na keiki, ua make.mua kekahi, a koe. kekahi poe e ola nei, oia o' Amoe Akau, Ahuna Akau, Esther Akau, - Mundo Akau, Beni Akau, īieihulu Akau, Mra. Lilia Kaaukea, Pi'ank Akau, Mrs. Marie Cabral, a he -40 a oi na moopuna, he 38 e ola nei. Mare oia i ke kane hou, aole i foaa keiki, a mamuli o ka ma'i ehaeha, i hookaawaie iaia mai ka ohana aku, no Kalaupapa i kekahi mdu makahiki pokole i liala ae nei, a waiho aku la no lioi na iwi o ke kamahele i ka aina malihini. Aloha ino ka makua o makou! Aloha oe e Eliza, ko luhi iookahi i
ka makuahine o kakou; na ke Akua aloha e hooluolu mai ia oe; o na pawehe pua ka ka ihu o- ka moku e lawe aku nei a loaa oe, a nau hoi ia e halii iho maluna o ka home puanuanu o Mama Vitoria Kahiamoe. , He aloha lihaliha keia nou e mama. Aia paha oe ke walea la i ka wai hu'i anu o Moaula, ia wai hoohihi a ka malihini; akahi ko hoolono ole i ka uwalo aku, Aole no ka wai hu'i o Kapena ame ka Ua Kukalahale o Honolulu nei i poina ia oe ua omou paa ia ko lakou aloha nou iluna o ka liko o na pua ame na pawehi lina poepoe. Me ka aloha nui i ka Lunahooponoponh ame na limahāna o ke Kuokoa. Owau iho no ame na pokii i hooneleia i ka .makuahine a pela hoi me na moopuna., AMOE AKAU Ame ka Ohana Honolulu, Oahu, Aug. 3, 1925. '
Mra. Victoria Kahiamoe Akau