Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 43, 23 October 1924 — KA LOIO AMERIKA W. T. CARDEN [ARTICLE]
KA LOIO AMERIKA W. T. CARDEN
Iwaena o na luna oihana o keia kulanakauhale. o ka Loio Amcrika William T. Carden, kekahi i mahalo nui i$. no kona kulana hoopono, a kuokoa, me ka makaukau tna ka hooko ana i na hana apau i kau aku maluna ona; a i kona halawai ana me kekahi ulia poino, ka mea nana i hookaawale aku iaia, niai' na hoaloha mai no ka \va mau loa, ua hookomoia aku lakou apau iloko o ke kaumaha ame ka minamina nona. Ma ka manawa i hookohuia mai ai o William T. Carden i loio Amerika no ka aha federala maanei nei, akahi no a ike keia Teritore i ka hookoia ana o ua kanawai federala me ke kui'o, o ka oi loa aku, ma na mea pili N i ke kanawai hookapu waiona; ua ku mau oia maluna o ke kahua o kana oihana i na manawa apau, ma na mea ana i manaoio ai he pololei a he pono, a na ka make wale no i hoopokole ae i mau hana maanei, no ke kakoo ana i fre kumukanawai o AmeHka Huipuia. Hookahi olelo nui iwaena o na hoaloha, he ulia kela make o ka halawai ana me ka Loio Amerika, iaia i piholo ai iloko o ke kai, malia paha he mea oiaio ne/ ia; maluna iho nae ona na e pono ai e hookauia aku, no kona au ana i kahi hohonu o ke kai, oiai he kahua ia i hiki ole ai i ka ikaika ame ka mana 0 ke kanaka ke ku aku imua o na mea hoopoino he nui e waiho mai ana imiia ona. E lilo nae ka halawai ana o ka Loio Amerika Carden me ka make poino iloko o ke kāi, i mea a'o mai i ka poe e ola nei, e malama mau i ka makaala, ma ka hele ana i ka auaukai, ma na wahi ikaika o ka nalu ame ke au o ka moana. O kekahi mea haiolelo kupono loa a na Repubalika e koi ae ai, no ka lakou mau halawai hooikaika baloka, o ia no o Mr. Rivenburgh, ke kakauolelo mua a ka Elele W. P. Jarrett, o ka hoopauia ana aku, mai kona noho kakauolelo hou ana mai malalo' ona. Ke ake nei ka lehulehu e ike i na. kumu oiaio o kona | hoopauia ana aku: a ke kakali aku nei no hoi lakou, e ike i na kumu kupono o ko ka Elele Jarrett hoopau ana aku iaia. Malia i paha aole kuleana o ka lehulehu. ma keia ninau, aka he mana ka iloko o ka lima o na mana koho,e kiola ai, a i ole e I koho aku ai, i ka lakou mau moho, malalo o na kumu kuponol loa, elike me ia e ikeia ae ana i ke akea. O ka poe e' kapa ana ia lakou iho, he Repubalika, a koho aku nae i na moho Demokarata, me na kumu maikai ole: aole e ku-, pono e kapaia aku ia poe he Repubalika, aka he poe kumakaia i ko lakou aoao kalaiaina iho. - 1 Oiai ke waiho nei ka nhiau. imua o ka aha kiekie o Huipuia, no ka hiki' ame ka hiki ole e liookupaia na Pilipino i mau kupa makaainana Amen'ka, he hookahi wale no hāna pōno, 1 n aliikoa leiekie o ka puali kiai o Hawaii nei, o ia ka hoopau ana aku i na Pilipino i komo īloko o ka oihana koa. Me na alakai o na Pilipino olohani, mālafo o ka hoopa'i a ke kanawai, no ko laua hakihaki i na kanawai o ka aina; e loaa aku auanei he mau a'o lehulehu i na Pilj|>ino apau o Hawaii nei, ma ka wale aua no i ka maluhi ame ke kanawai, e mau ai ko lakou noho kuokoa ana, ina aole pela, alaila he pio ka poe hakihaki kanawai apau neleko o kā halepaahao. x E haawiia na mahalo kiekie ana 1 ka oihana makai o Honolulu nei, no ke ano o ka hoomaluia ana 0 na kaa ame ka lehulehu ma ke kahua hoikeike fea Teritore. Me na makai e hooko pono ana i ka lakou mau hana, e auanei ka weli maluna o kaupoe hakihaki kanawi i manaoi|o kahi hoikeike fea ke kahua kupono loa no na hana aihue leliulehu.