Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 30, 26 July 1923 — MOOLELO O KA HALAWAI MAKAHIKI HOOKAHI HANERI ME EKAHI O KA AHAHUI EUANELIO O HAWAII [ARTICLE]
MOOLELO O KA HALAWAI MAKAHIKI HOOKAHI HANERI ME EKAHI O KA AHAHUI EUANELIO O HAWAII
(Hoomauia mai.) LA HANA 2. POAKOLU, lune 20, 1923—N0h0 Lou ka Aha elike nie ia i hoopaneoia ma ka manawa i hoikeia ma ka Papn Kuhikuhi Hana, hora 0 a. m. Hope Luna Hoomalu, Rev Henry K. Poepoe. ma ka Noho. Weheia ku Halawai nie ka Hinieīii aoao 4S o ka Leo Hoonani auie ka pule a ka Hope Luiiahoomalu. Mele hou ke anuina ma ka Hin'.eni ana ma ke aoao lō-l o ka Leo Iloonani a hooneeia na hana iniua ma ka malamaia ana o ka Halaw.ii Haipule i alakaiia e ka Rev. James Akimo maluna o ka olelo i paiapala i:i ma ka Euanelio a loane, Mokur.a 4, pauku 10: "Ina ua ike oe i ka m.ikana o ke Akua, ..." Hapaiia ke kaheainoa ame ka helu'nelu ana i ka Moolelo o ka Ilalawai i hala. Ma ke noi a L. K. Kupau i kokuaia: ua kapaeia ke kaheainoa ana a aponoia ka Moolelo ma ke hilinai ana i ke Kakauolelo. Hoomaopopoia na Lala i k"omo mai ma keia penei: Koolau Huiia: Robert Puuki, Kaiiu, S. W. Meheula, Elele; Lihue Fiiipino: John Rcgala, Komite; Waialua Filipino: Pedro Racelis, Haiolelo; Lihue: Alfred Kaiona, Elele; Kahului Uniona: Earle M. Stiger, Kahu, Mts. E. M. Stigpr, Elele; Hilo Japanese, Kwan Higuelii, Kahu; Wailuku Japanesc: T. Watanabe, Kahu; Wailuku Pake: Yeo Tin Kui, Kahu; Hilo Pake: Tsui Hin Wcng. Kahu; "Waiohinu: Kainoa Kawelu, Elele; Koloa Uniona: Royal G. Hall, Kahu; Wailuk'u Uniona: Augustine .īonea, Kahu, Mrs. Augustine Jones, Elele; Kalapana: John Kama, Kahu; Waikapu: L. B. Kaumeheiwa, Kahu; Papa Hawaii: N. C. Schenck.
Na Hcnry P. Judd i heluhelu mai i kana Hoike Kakauleta no ka makahiki i hala. A ma ke noi a J. K. Nakila i ltokuaia: ua aponoia ka Hoike. Xa Henrv P. Judd, Kakauleta, i mai i ka Papa Inoa o na T.una Nui ame na Lala o ka Papa Hawaii, no ke koho ame ke apono ;ina a ka Aha, penei: Kakauleka. Henry P. Judd; Puu]:u. Tlieotlore Eichards. Na lala no ka manawa e pau ana i ka makahiki 1P25: Rev. E. W. Bavless ma k.-ihi o J. M. Lydgate, i make. Xa lala no ka manawa e pau ana i ka makahiki 1026, Akaiko Akana, liev. HenTy P. Judd, Arthur .L. Pemi, A. Lcwis Jr., T. Hori, Farnk K. Midiff, Mra. Thoodore Eichards, Lloyd G. Da\-is. P. Kellett, John 1.. Castle, Sam K. Kamaiopili, Misa Klla H. Paris. Edwin T. Shermau, Mrs. Ada Gartlcy. A. S. Bakcr, Edwar,l Kahale, Jolin ,P. Erdman, l"red J. Lo\vrev, Wm. Hydo Rice, I>r. Albert H. \Vaterhoues.
Ma ke noi a S. L. Desha, i kokuain; ua hooholoia e kapae i na rula a kauohaia ke kakauolelo e hnki ae i hookahi balota no Rev. Hcnry r. Judd, i kakauleka no ka Papa Hawaii.
Iluki ke kakauolelo hookahi balota no Kev. Henrr P. Judd, no lee kulana oihana kakauieka o ka Papa Hawaii. Ma ke noi no a S. L. Desha i leokuaia: ua hooholoia o kauoha i ke kakauolelo e huki ae i hookahi ba]ota no Mr. Theodoro Richards i pauku no ka Papa Hawaii. Huki ke kakauolelo hookahi baInka no Mr. TheodoTe Riehards no kulana oihana puuku o ka Papa Hawaii. Ma ke noi no a S. L. Desha i kokuaia, ua hooholoia e apono i ka papa inoa o na lala o ka Papa Havraii elike me ia i waihoia mai e ke kakauleka mamua ae. Xa .lohn P. Erdman i heluhelu mai i ka hoiko puuku a Mr. Theo<]ore Richards no ka makahiki e pau ana i Dekemaba 3J, 1922, e hoike ana o ka huina loaa he $707,Huina lioolilo he $710,421.87; Koena oi i liooliloia (aie) $12,073.26. A i hooiaia e David L. C'rawford, lun.ihooia, ua pololei. M.i ke noi a Snm K. Kamaiopili j kokuaia, ua aponoia ka hoike p'juku. Hoi hou ka Aha i ke kumuhana 0 ka Hoike Komite o na Ahahui "Mokupuni: Na «T. K. Nakila i kana i-oike komite o na hana o ka Aha Mokupuni o Oahu; na Chas. Keahi 1 kana hoike komite o na hana o ka Mokupuni o Kauai; a waihoia h:ria mau Hoike i ke Komite. Kumuhana 2. Na Kula Kahunao ka Honolulu Theological Simn:.ry ame ka Christian Worker Ti stitute. Na I?cv. Lloyd G. Davis i lioike vrnha mai i na hana e lawelaweia noi iloko o keia mau Kula, na hauxnana i a'oia a i puka pono mai, mi? ke noi ikaika pu mai i na lala e ii ii a hoouna mai i ke Kula Kahuiinpule ma keia komo hou ana mai * ke i mau opio Hawaii, no lvs pono o ka ke Akua hana iwaena n na Hawaii iloko o ka Paoaina hoīookoa, olai aohe opio Hawaii i maopopo i ka wa ano no keia nee :;na nku. Xa H. P. «Tudd i heluhelu mai he kuahaua olelo hooholo mai
k:i Afca Kikeie mai o Amerika Huipuia e pili syisi i ka hookupaia o na lahui c i kanaka Amerika.
Ma ke noi a N. C. Sehenek i kokuaia, ua hooholoia e unuhiia ke Kuahaua Olelo llooliolo ma ka olelo Hawaii a e hoolakoia na Lala apau o keia Aha me kekahi kope no lakou e hoomaopopo ai i ka mauao o keia kuahaua i walii e hiki ai i na lala apau ke wehewehe i ko lakou manao e pili ana i ke kua'naua, a hoopaneeia ka noonoo ana i keia kumuhana a ka la apopo.
A ma ka hora 11:30 a. m., ua noho ka Aha e hoolohe i ka wehewehe Baibala a ka Rev. N. C. Schenck ma rilipi 2; a mamuli o ke noi a N. C. Scheuck, ua ae a haawi ae oia i kona mnnawa no Ilev. »Sydncy C. Gulick, kekahi o n'a moopuna a Rcv. O. H. Gutifck, kekahi o na Makua Misionari mua loa i hiki liiai i Hawaii nei, e haiolelo mai i l:e anaina e pili ana i kana misiona o kaahele nei ma lapana, Kina, Korca ame Amerika. A ma ke noi a Frank K. Archcr i kokuaia, ua ku ac ke anaina holookoa iluna a haawi aku i ka hoomaikai nui ame ko aloha o keia Aha ia Mr. Ouliek, 1110 ka mahalo nui iaia no kana mau manao i hai mai ai. A no ka pau o ka manawa o keia Aha, ua hoopaneeia na liana i koe a ka la apopo ma ka manawa i hoikeia ma ka Papa Kuhikuhi Hana. Hookuuia me ka pule a ka Hope Lunahooiualu. La Hana Ekolu Poahn, luue 21, ,192.'5. Noho hou ka Aha i ka hora 0:00 a. m. Hope Lunahoomalu, I?cv. Hcnry T\. Poepoe, ma ka noho. Weheia ka halawai īne k;i. himeni aoao l'l 0 ka Leo Hoonani ame ka pule a ka-hope lunahoomalu. Malamaia ka halawai haipule i alakaiia e Rcv. C'harles Keahi maluna o ka manao alakai i palapala ia ma ka Euanelio a īoana, Mokuna Pauku 7, a hookuuia me ka pule a ka Rev. Chas. Keahi. Hoomakaia na hana o ka Aha me ka himeni aoao 70 o ka L. If., ame ka. pule a ka Rcv. S. K. Kaulili. Noi mai o L. K. Kupau e kapaeia ke kaheainoa ana, kokuaia a aponoia. Noi hou mai no o L. K. Kupau e aponoia ka moolelo o ka halawai 1 hala ma ka hilinai ana i ke kakauolelo. Na William E. Saffery i heluhelu mai i kana .hoike komite o na liana o ka Aha Mokupuni o Maui; a waihoia i ke komiie. Hapaiia ke kumuhana: Ka papa hana o ka hoohui lokah' ana. Na H. P. Jud(l i heluhelu mai i kekaiū palapala i paiia e hoakaka. ana i ka manao o keia kumuhana me ke noi pu ana 'mai e hooholo keia Ahā e liakoo i na manao j hoolalaia e ka Aha Kuka Lahūi o na Ekalesia Ahahuina; kokuaia a «iponoia ke noi me ka lokahi;
Ilapaiia ke kumuhana: Ke Keena Buke o ka Papa Hawaii. Na Rev. James Akimo i hoakaka niai i ka manao o keia kumuhana me ke kono pu ana mai i na lala o keia Aha o kipa aku ma ke keona buke 0 ka Papa Hawaii, a nana i na buke i hoolakoia no ka pono o na hana Ekalesia, Kula Sabati ame C. E., ma na auwina la o keia Aha e noho ai. Na ka Lunahoomalu Rev. Akaiko Akana, i heluhelu mai ke kono mai na Kahu Waiwai mai o ka Bishop Museum i na lala o keia Aha e helo aku e makaikai i na keena o na mea hoikeike i hoahu ia ma Kamehameha ma ka auwina la Poaono, lune 23, ma ka hora 3:00. Ma ke noi a H. K. Poepoe i kokuaia, ua hooholoia e ao aku mo ka mahalo nui i keia kono, me ke kauoha pu ia o ke kakauolelo e pane aku e lioike ana i na Kahu Waikai e hiki aku ana na lala ma ka la ame ka hora i hoikeia mai. Hapaiia ke kumuhana: Ko kakou misiona ma Dindigula. Na N. C. Schenc.k i wehewehe a hoaltaka mai i ka manao o keia kumuhana, e hoike ana mamuli o ka piha ole o ka haawina o $3000.00 1 hookaawale ia na keia Aha e hoopiha no ka malama ana i kana keiki hanai, ia Dindigula, ma keia makahiki i pau iho la, ua noonoo a hooholo oia, ke komite i waeia no keia hana, e hoolako i banako liilii no ka haawi ana aku i kela ame keia mea e makemake ana e hoopiha ma ka hookonio mau ana i kenikeni i kela ame keia uianawa ahiki i ki piha ana, alaila hoihoi aku iaia; no ka mea o kona manao ina e lok«ahi ana na lala o keia Aha ma ka lawe ana o kela ame keia Lala i hookahi bauako pakahi a hoohana koke aku e piha koke ana ko kakon haawiea me ka uui ole o ka luhi. A mamuli o kekahi olelo hooholo i waihoia mai e Edward Kahale ame na manao hoakaka mai na lnla mai o ka Aha, ua rula mai ka lunahoomalu ua pau ka noonoo ana maluna o keia kumuhana a e hoomau ia aku no ka liaawi ana o keia Aha mao kona man lala la i na haawina elike me ka lakou e hooholo ai elike me kakou i hoopaa ai o ka wa i hala. A mn ka hora 11:00 a. m., ua noho ka Aha e hoolohe i ka wehewehe Baibala mai ia Rev. Earle M. Stigcrs maluua o ka olelo i palapala ia ma ka mokuua 3 o Pilipi.
A i ka pau ana, ua hoopaneeia na hana o keia Aha, a ua hoi aku na Ahahui Mokupuni ma na keena i hooknawaleia nialoko o ka luakini o Kawaiahao no ka malnma ana i ko lakou mau halawai pakahi mai ka hora 11:30 a. m., hookuuia ma ka hora 12:00 m. Aole i pau.)