Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 24, 15 June 1922 — Owai ka Kakou Elele Lahui i Keia Kau? [ARTICLE]
Owai ka Kakou Elele Lahui i Keia Kau?
a maopopo loa ke kulana o ka Elele Lahui Baldwin ma keia kau koho haloka wae moho ae o kakou e hoea mai a n a, elike me na lono meahou i loaa mai i Honolulu nei, a p e la hoi me kana mau leka ponoi i kakau mai ai i kona mau hoaloha maanei, a i na alakai o ka aoao kalaiaina Repubalika, o ia kona makemake ole e holo hou no kela kulana, aka e haawi aku ia kulana, maluna o kekahi mea, ioi aku ke kupo n o mamua ona. He mea oiaio, he kanaka ka Elele Baldwin, i paa maoli i kana mau hana ponoi maan ' nei, a mamuli wale no o ka manao ana, i hookahi wale no ~ia kau e paa ai i ke kulana efele lahui ,i ae aku ai oia i na noi a kona mau hoaloha, e lilo oia i moho ma ka aoao Repubalika, ua paa kona manao e hooko aku ia mea, me ka waiho ana mai i na alakai o ka aoao Repubalika, e noonoo aku i kanaka kupono ma kona makalua. l'a hoike mai na mana koho apuni keia Teritore i na manao ohohia no ka Elele Baldwin, mamuli o ka heluna baloka kiekie i kohoia nonn i ike ole ia ma ka moolelo o ke koho baloka no ke kulana elele lahui ma Hawaii nei, mamuli o ko lakou manaoio, he kanaka,ka Elele Baldwin i makee e hana aku i na hooponopono ahaolelo kaulike apau no Hawaii nei, me ka nana ole ma ka lahui, a ma ke kulana paha o ka noho ana o na makaainana. He mea minamina ka hoomaopopo ana i keia manawa, no ka hiki ole i ka Elele Baldwin e holo moho hou no kela kulana ma keia kau ae, no ke kumu, he uuku loa kona manawa i paa ai i ke kulana elele lahui, me ka pau pono ole o na hana i manaoia nana e hooikaika maloko o ka ahaolelo lahui no keia Teritore; oiai nae ua hoohoaloha aku oia iloko o keia mau mahina kakaikahi, me na hoa oloko o ka ahaolelō, a ua hoolala hoi i kana mau hooponopono ahaolelo i manao ai, no ka pono o Hawaii nei. Ina nae ua paa io kona manao e waiho loa i kela kulana elele lahui. he mea hiki ole i kona mau hoaloha maanei, a i na alakai paha o kona aoao kalaiaina ke hookikina wale aku iaia J t lilo i moho; nolaila ua ili mai ke ko'iko'i maluna o na makaainana koho baloka o keia Teritore, ka wae ana ae, ame ke koho ana aku i kekahi mea kupono i elele lahui na Hawaii nei ma keia kau ae. Me ke kanalua ole nae ke olelo e ae iloko o keia manawa, e nui ana na moho e alualu ana i ke kulana elele lahui, mai na aoao kalaiaina kuloko ae o kakou, mai na haole a na Hawaii, no ia mau moho nae, e ike aku ana no kakou, ma keia mua aku, i ka wa e kokoke loa aku ana i ke kau koho baloka wae moho. Ma ke ano nae he Hawaii, me he mea o ka noonoo nui iloko o na kanaka Hawaii, o ia no ka ike aku i kekahi Hawaii kupono, e paa ana i ka hanohano o ka lilo ana i elele lahui mai Hawaii aku nei, o ka manao hookahi jio ia iloko o na haole, 0 ka ike aku i kekahi o kela lahui ma ia kulana. He elua mau alahele e hiki ai e hookoia keia iini o na Hawaii. ma ke ano he lahui, o ka mua, o ia no ka hapa o na moho Hawaii e holo mai ana no ke kulana ekle lahui mai Hawaii aku nei, a o ka lua, o ia no ke koho ana o na Hawaii, me na manao lokahi. no kekahi moho; ina aole e lawelaweia keia mau mea ano nui e kakou ,alaila aole he manaolana ana, no ke kau o kekahi Hawaii ma kela kulana i keia mau makahiki aku; ahiki 1 ko kakou lokahi ana maluna o kekahi moho hookahi. Ua hoomaopopo na haole i keia pilikia, me ia hoomaopopo auanei, i ka nana aku, e onouia mai ana i hookahi moho wale no, ma ka aoao Repubalika, me ka lehulehu o na moho o kela lahui, ma ka aoao Demokarata, no kela manao no ,e kaa ka hanohano o kela kūlana i na haole; aole no he pilikia o ia manao ;a oiai eia ka hapanui o na mana koho, i na kanaka Hawaii, he mea pono e loaa ka ike ia lakou i keia wa, he hookahi no alahele e hookoia ai ko lakou iini, o ia no ka lokahi, ma ke koho ana i ke kanaka a lakou i manaoio ai, ua kupono i wahaolelo no keip. Teritore maloko o ka ahaolelo lahui, Ua hoopukaia ae kekahi manao e kekahi o ko kakou mau hoaloha haole, mamua aku o ke kau koho baloka i hala, no ka lawa ole o ka ike ame ka makaukau o na kanaka Ha waii e paa ai ike kulana elele lahui; ika make ana oka Elele Kalanianaole. o ka hoea ana mai ia, i ke kanaka Hawaii hope loa i kau aku iha kela kulana ano nui; me he mea la e olelo okoa mai ana, o na haole wale no ka poe kupono e kohoia no ke kulana elele no Hawaii nei.
O ka mea oiaio loa, aole kakou i nele i na Hawaii makaukau a lawa e paa i ke kulana elele lahui me ka hanohano ame ka mahaloia, a i wahi e ikeia ai ka pololei ole o na olelo kipehi a ko kakou mau hoaloha, no keia lahui, e hoikeike aku ma ka hana, i ka wa e hoea pai ai i ke kau wae moho ae nei; Ua paa ko kakou manao, e hoouna i kekahi kanaka Hawaii, e haaheo ai kakou, ame Hawaii holookoa.