Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 13, 30 March 1906 — Page 8

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@                              NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POALIMA, MALAKI 30, 1906.                              .

 

Aikupika, Kahi o na Poe Molowa.

NA ALANUI O KAIRO AME KA AINA O NILE.

     KAIRO - O ka inoa o keia wahi kahiko a noho huikau nui o na lahuikanaka ma ka okana aina hoi o Aferika, he ku ao i ka aihue manao.  O na hana hoikeike hookahakaha kekahi o na mea hana mau ia maanei, a mai kona manawa i hoomaka ai a hiki i keia manawa, o kekahi o na mea hoikeike mau ia o ia no na "Alanui o Kairo."  Ma keia hoikeike iho la, o kau mea e ike ana he wahi kamelo lawe ukana, he mau wahi kaikamahine hule o ke ano haahaa.  (i laweia mai paha mai na wahi pelapela loa o ka nohona a i ole mai kekahi mau wahi e a'e paha), a he mau kanaka Arabia no hoi me na meakani a i ka manawa e kani ai ka lakou mau meakani hoehaeha papeiao o ka wa ia e hui a'e ai na mea apau.  Ma ke ano aihue manao he helu ekahi o Kairo maanei a mawaho aku no hoi.  Aia me keia kulanakauhale kekahi mea a na loea o na hana hoikeike i kapa ai he "mana ume," a he oiaio no hoi ia, no ka mea iloko no o ke kaawale loa o Amerika Huipuia mai Aikupita mai, o ka hapalua o na poe e hoohala nei i ke kau anu ma Nile nei he poe kanaka Amerika.

     Aole loa kekahi kanaka e kaahele ana e i iho ana iloko ona ua ike oia ia Aikupita aia wale no a ike oia i ke kanaka Sphinx i haki kona ihu e hele ana ma ka waoakua me kana mea kiai kahiko, a i ole ike paha i na helehelena lualuaina o Rameses ame na Parao e a'e i laweia mai hoi mai ko lakou mau hale kupapau kahiko no ka hoonoho ana aku ia lakou iwaena o na mea hoikeike o ka hale hoikeike lahui.  He mea pono no hoi nou e ike i kahi a Mose i ku ai imua o ke kumulaau i a ia ai e ke ahi, a ua ike pu no hoi oe i ke koena o Memphis, ke kulanakauhale kahiko loa ma ka honua nei.  O Kairo o ka hapanui o na mea i hoikeikeia ma ka Baibala, a ua hiki no ia oe ke ike i na hiohiona o na mea i hoiekia maloko oia buke i kela ame keia la.

KA'I ME NA HIOHIONA I HOOMAIKEIKEIA ILOKO O KA BAIBALA.

     E ike ana no oe i na kanaka elemakule e hele ana me na aahu o ke ano o Aberahama, o na kakauolelo me na peni puamauu ma ko lakou mau kuapo opu, ke ano no hoi o na Parisaio ame ko na Iudaio kuewa.  Ma kou holo ana hoi ma na apana kuaaina ua like no me kou heluhelu ana i na mea i kakauia iloko o ka Baibala.  Ua hiki no ia oe ke ike aku i na kahuhina e malama ana i ka lakou mau pu-ahipa, a o na alii hoi o na waoakua e holo ana maluna o ko lakou mau kamelo, elike no hoi me na Kanaka Naauao i hele a'e ai no Betelehema no ka ike ana i ke kamaiki Iesu Karisto.  E hiki ana no ia oe ke ike aku i na wahine kino maloeloe me ko lakou mau aahu puhaluhalu e hela ana i kahi o na luawai me ka lakou mau ipu lepo e kau ana maluna o ko lakou mau poo, a i kekahi manawa e komo no auanei ka ninau iloko o kekahi malihini ina paha eia oia ke hele nei makahi e kokoke ana i ke alahele a Iosepa ame Maria i holo ai mai ka inaina mai o Herode.

     O ka noho e waiho ana ma ka lanai o kekahi hotele ua like ia me kekahi noho i hoopaa mua ia e kekahi mea i wahi noho nona e nana aku ai i ka auna o na kanaka o na ano lahui apau.  Iloko o ka hapalua hora ua hiki no ia oe ke ike aku i kekahi heluna nui o na lahui like oe e heleia e ana me ke kamailio ma ka lakou mau olelo like ole a e ike ana hoi oe i na aahu like ole a kela ame keia lahui e komo ana.  E ike ana oe i na kanaka Farani waha walaau nui wale, peia no hoi na kanaka Tureke helehelena hihiu, a pela no hoi na haku Bedouins e hoohanohano ana ia lakou iho.  E ike pu ana no hoi oe i na kanaka paele o Nubia, pela no hoi me na Italia palauha, a e ike pu ana hoi oe i na Pelekane puni hanohano.  O ka poe Moslem, na Idaio ame na Helene - eia lakou apau maanei.  Ua like keia me ka hoikeike ana o na lahui like ole ame ko lakou mau ana like ole.  Owai aku la ia wahi i like me keia ka hoolaupa'iia o ka aina me na keiki like ole o keia honua.

HE HUIKAU MA KE KANAWAI.

     Mamuli o ka nui o na lahui like ole ma Aikupita nei ua ala mai he mau mea i ike mua ole ia nana e hookahulihuli i ke kulana o ke kanawai, a no ia mea ua lilo mai i ninau nui a pahaohao a ku no hoi i ka hoomakeaka hana loea pili kanawai hoomalu i ke ao holookoa.  He umi-kumamakolu mau mana aupuni o Europa a huipu no hoi me Amerika o lakou iho la na mea i ala mai e hoopilikia ana i na pono ame na waiwai, ma kekahi olelo ana'e no hoi, o ia no na pono o na makaainana o kekahi o keia mau aupuni.  Mamuli iho la o keia ua hookaawaleia na makaainana e a'e mai na kanawai o Aikupita, a haawi aku hoi i na malihini i na pono i oi aku mamua o ko na kanaka Aikupita.  Aole loa e ae ia kekahi agena o ke aupuni o Aikupita e komo ioko o kekahi halenoho o kekahi makaainana o na aina-e aia wale no a noiia e hana pela.  Ina e hoowalewale ana kekahi kanaka Italia i kekahi kanaka Aikupita a komo ma ka pa mahope o kona wahi a pepehiia ke kanak Aikupita a make, aia wale no kona hihia imua o ke Kanikela Italia.  Aole e hiki i kekahi makai Aikupita ke hopu i kekahi kanaka Pelekane e hoopae ma-lu ana i na waiwai, aole hoi e hopu i kekahi hale piliwaiwai e lawelaweia ana e kekahi kanak Farani.

     Ma ka inoa wale iho no, o Aikupita he hapa ia o ka Emepaea o Ottoman, a o keia iho la kahi e moe nei ke kahua o keia noho kanawai wale ana no ma ka inoa.  Ma ka olelo hoi a na Mahomeda ua mahele ia na kanaka o ke ao nei iloko o na mahele elua: o ka poe kiekie o lakou no na poe o ka hale o Islam, a o ka poe haahaa ia no na poe apau mawaho a'e.  Mai kinohi loa mai o ka hana mau a Mahomeda o ia ka na'i ana a i ole lawe mai i na hookupu ana mai na poe manaoi'o ole.  I kona ike ana aole e hiki iaia ke hoomalu i ka nui kanaka o na poe hoomaau, ua ike a'e la na Tureke he mea pono me lakou oia e lakelawe aku ai i kana hana.

MAKEMAKE NA POE MAHOMEDA E KALEPA.

     Aole e hiki iaia ke hana i na kuikahi no ka mea aia he aelike mawaena o na poe kaulike, a aole no hoi e hiki i kekahi alii Mohomeda ke launa me ka maikai me kekahi Karistiano maluna o ke kahua o ke kaulike, nolaila ua like ole iho la na manao.  Pehea e hiki ai iaia ke ae lokahi me na poe Karistiano kalepa me ka loaa ole o kekahi ae lokahi ana?  Aole anei e hiki i ke Suletana, ka mana aupuni mua o ke ao nei, ke haawi aku i mau hana aloha i ka poe haahaa malalo iho ona?  He mea oiaio ua hiki no iaia ke hana aku pela.  Nolaila ua haawiia a'e la ka pono i na Karistiano e komo aku ma ka aina o Mahomeda me ka hiki no na'e ke hoololiia e kona mana, a ua hanaia mai keia me kekahi kuikahi i noi ole ia.  Pela iho la i maka'u ole ai kekahi makaainana o kekahi lahui e aku e noho ana ma Kairo nei i ka lunaauhau a i ole i ka makai nui paha.  Ua hiki i kela malihini ke piliwaiwai, hakaka, apuka, a i ole kolohe paha i kekahi alahui ma na ano apau me ka maka'u ole i ka mana o na kanawai kuloko.

     Aka mna ka haawi ana i keia mau pono ua hoike moakaka a'e ke Suletana ke hana nei oia i keia pono maluna wale no o kona poe haahaa.  O na huaolelo i palapalaia ma keia manao a'e la o ia na mea nana e hoomohala loa a'e i keia, oiai ma keia ua oleloia ke Suletana "He Suletana Lilelile loa o na Suletana, ka Emepera o ka Mana piha o na Emepera, Ka Mea nana e puunaue i na Noho Kalaunu i ka Poe e noho ana iluna o na Noho Kalaunu.  Ka Malu o ke Akua maluna o ka Honua, Ka Hale o ka Hookolokolo, Ka Punawai o ka Hauoli, a he nui wale aku."  Ina e hookomoia kela mau mea apau iloko o ka buke aupuni, ua like ka Emepera o Geremania me kekahi alii o ka papa elua, a i ole o ka Peresidena hoi o Amerika Huipuia e like ana oia me kekahi wahi mea liilii iloko o ka pa-palai, a he mea waiwai ole ia'u ke huli a'e i na huaolelo e hiki ai ke hoomoakakalea loa aku i keia mea.

HE MEA LAPUWALE NA ALAKAI.

     O kekahi o na ike e loaa mua ana i na malihini e kipa ana ma Kairo o ia hoi o ka hapanui o na kane he poe na lakou e alakai i na malihini a i ole he poe kalepa aku me na poe malihini.  Ua like kou ike ana aku i keia poe kuai e noho ana apuni na malihini elike me ko na au i hala e hoopuniia ana na moi me na aialo.  Ke puka oe iwaho o ka lanai o ka hotele a noho iho oe iluna o ka noho, o kou ike koke aku la no ia i ka hele mai o kela poe.  E olelo mai no auanei na poe alakai ia @ "Owau o Aberahama.  He alakai @ @ @ @ Kairo nei ia'u @ @ @ buke.  E laa @ no au e  @ @ @ kahi @ @ haahaa @ @ @ keia Aberahama @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ .

     @ @ @ @ k @ o keia @ @ @ @ @ @ @ lakou @ @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ aku a ua @ @ @ @ @ @ @ kuhihewa ai na malihini. @ @ @ @ @ @ kuhihewa o na poe Amerika i na ma@ o na kanaka hoolaha mau apaau ano ole ma na alanui a kuai.  "Ua hoohana au ia Anania a me ike au he oiaio oia ma na ano @ o kela iho la ka leta hoomaikai a Miss Bird o Plovervill, Iowa a ke hoike nei hoi o Mr. Tight o Squeege burz.  Ohaio ma kana i kakau ai penei:  "Na Mahemeda i hookoe mai i ka'u mau wahi kenikeni."  Ma keia ke hoopunipuni nei o Mr. Tight, a i ole ua pio kona manao maikai malalo o ka mana o na kanaka o ka Hikina, no ka mea o ke alakai aole e hiki ia oe ke hilinai maluna ona, elike no hoi me kou hilinai ole ana i ka hiki i ka iliohae ke hoopono ole aku i ke keikihipa.  Ina oe e makemake e hoolimalima i alakai nou e hana aku no oe pela, aka e hooholo mua iho oe i kou manao e paheleia ana no oe, aka ma na inoa o ka pono ame ka pololei mai hoa'o oe e wehe aku i ka ekeeke o kekahi mea i loaa mua ole na manao hoohuoi iloko ona no keia poe kolohe ma ke kakau ana i leta hoomaikai e hoike ana i ko lakou hana pololei.

     Ma Pyramids ua like na alakai me kekahi ma'i luku.  E hana mai no lakou imua ou me ka hoouluhua nui nana e hoolilo i kau huakai i mea ole a poho kou hauoli.  He mea pono i ke aupuni e hookaawale aku i keia poe kolohe, a e kukulu a'e hoi i mau kauwa ma ke kahua like.  O ke kanaka maauaua aole he noonoo kanaka iloko ona a aoile hoi i lawa i kau hoole aku, a ike mai no hoi o kau haina no hoi ia.  O na keiki kuai nupepa hoi e alualu no lakou mahope o kekahi kanaka me na hoa'o ana e kuai ua kanaka la i ka pepa ina no he pepa no ka ua kanaka la o ia helu like no.  O ka poe kalepa hoi ua manao paha lakou o ke kamailio loihi ana ka mea e kuai aku ai oe i kana mau mea kuai.  E hoike mai no kekahi mea o lakouia oe i ke kumu kupono nou e kuai ai i ka moo-kaa-laau; o kekahi hoi e hooikaika loa mai ana ia oe he mea pono e kuai oe i ka u-pa iole, a mawaho a'e o keia aia no kekahi mea e ku mai ana me kona makaukau e hoonaauao mai ia oe me na hanakeaka huna dala.  "Auwe! aole ka ou makemake e hana i kekahi mau mea hoohala manawa.  he mea pono e hana na mea apau ia ano hana.  He mau mea hooulu noonoo keia."  Alaila o ka hoomaka mai la no ia o keia mea e makemake nei e huki aku i kekahi o kau mau wahi kenikeni mai kou pakeke aku e hana i kana mau hanakeaka.  Ia oe a haalele aku iaia, e hopu koke no oia i kana mau mea paahana me ke kaumaha o kona mau helehelena no kou nele i ke aloha nona.

     (Aole i pau.)

 

E REPUBALIKA ANA O RUSIA.

(Mai ka aoao I mai.)

ke hookau a'e i keia mau hana maluna o ka poe hoala haunaele.  I ka manawa i lele powaia ai na limahana ia lakou e ka'i huaikai ana, i ka manawa hoi i pepehiia ai na haumana kula ia lakou e malama ana i ka lakou mau halawai, a hookonokonoia hoi na koa e ala ku'e a'e, a ala hoi na hakaka ma na alanui a mahope o na pa-koa, e kuhikuhi a'e no ke aupuni, mahope o ka pau ana o ia mau hana, o ia iho la ka mea e laa ana i na makaainana.  Mamua aku nei ua ku na poe hoala haunaele ma ka aoao e pale ana ia lakou iho, a ua hiki i ke aupuni ke hoopau a'e i na hana hookahe koko ina oia e kaua aku ana i kona mau lima.

O AMERIKA KE KUMU ALAKAI.

     "O ke la wale no o Rusia aia wale no ma ka hooholo ana'e i kumukanawai ma kela alahele hookahi me ko Amerika, me kekahi mau hooponopono kupono no na'e.  Ua hookumu na makua o Amerika me ka maikai, aka, aole lakou i ike aku i na mea e ala mai ana he kenekuria mahope mai, a  pomaikai ana makou ma keia hemahema a makou e ike aku nei ia Amerika.  O ko Amerika ano ia ana ko makou kumu alakai, aka e hoohui pu ana makou i kekahi mau mea i ikeia ma Kuikilana, Nu Kilani ame Canada, a o lakou nei na aupuni e noho alakaiia nei me ka laelae e ekeia nei ma ka honua i keia la.  E ku koke ana ke aupuni repubalika o Rusia iloko o ka manawa pokole.

     HOOHOALOHA NA KEPANI.

     "O ka'u hana ma Iapana mawaena no ia o na pio Rukini malaila.  Ua aie au i na hoomaikai palena ole i ke aupuni o Iapana ame na makaainana o Iapana no ka holomua o ka'u hana, no ka mea ua haawi mai lakou i na manawa apau e hooko aku ai au i ka'u hana, a ua hana hoaloha mai no hoi lakou ma ka'u misiona.  He 75,000 ka nui o na pio Rukini ma Iapana a mailoko a'e o keia huina he 60,000 o lakou i kauliilii aku ma na wahi like ole o Rusia a ke hana mai nei lakou no ka loaa mai o ke kumukanawal.  Ma keia ano iho la o ka anoano a'u i kanu aku ai iloko o na Rukini, eia ke hua mai nei ma ia ano.  O keia manao e hele lanakila ua loaa aku ia'u iwaena o na koa a he hapa uuku hoi o na aliikoa.

UA IKE OLE I KE KUMU O KE KAUA ANA.

     "He mea liilii loa na aliikoa.  Ua hele na koa a inaina ia lakou, a aole lakou i hoohala i kekahi manawa e loaa ana ia lakou, e pahu aku i keia poe aliikoa me na elau pu a i ole kipu paha i na alakai nana i alakai lalau aku ia lakou.  O keia like no na mea i ikeia iwaena o na luina o na mokukaua, i ala olohani like a'e a kiola aku i na aliikoa iloko o ke kai.  Aole he malamaia o na rula iloko o ko Rusia oihana kaua aina i keia manawa, a ua hoole akea a'e na koa i na kauoha i haawiia aku ia lakou a kamailio nui hoi no ka hookaawale ana i ka nohona aupuni. 

     "O ka hapanui o lakou aole lakou i ike mua e komo ana lakou iloko iloko o ke kaua maoli a hiki wale i ko lakou manawa i lohe ai i ka hihio o na poka ma ko la@ mau puka pepeiao.  O ke kaua i ka@ aole mawaena o na makaainana o Rusia ame na Kepani a na aie ka makou @ ia @ no @ haulohia ana o ke makou @ ino loa ma @ @ aupuni ka @ kakaikahi.  Aole i maop@ na @ Rusia ke kumu o ke kaua ana, aole no hoi lakou i makemake e kaua, a o ka mea oiaio maoli no aole no lakou i kaua aku.

KUPONO MAOLI INA I HOOKOIA PELA.

     "He hookahi mea i pili iki mai i ka'u misiona o ia no kela ala haunaela ma Vladivostok kahi hoi a na poe hoohaunaele i paa ai no ewalu la.  Aole na'e keia i ala mai mamuli o ka'u mau mea i a'o aku ai no ka mea o na koa a'u i hookomo aku ai i ka'u mau anoano ua hookau koke ia no lakou iluna o na kaa'hi i ko lakou wa no i hiki aku ai ilaila a hookauliiliiia aku lakou ma Rusia.  Ua kaumaha au i ko'u ike mua ole ana i ke ala ku-e ana o na koa malaila no ka mea ina au i lohe mua ina ua hele aku au ilaila a ina no ua paa makou ia Vladivostok ma ke ano he kulanakauhale lanakila a hiki i keia la.  He maikai ole na launa ana me ia wahi a ua pau a'e hoi ka haunaele mamua o ka loaa ana mai ia'u o ka lohe.  He iini nui ko'u e hehi aku ko'u mau kapuai wawae ma ka lepo o Rusia kahi hoi o''u i lilo ai he kuewa kalaiaina he kanakolu makahiki i hala a'e nei.

MALUHIA NO MANCHURIA.

     "Aole he maka'u hou ana no ko Rusia mana ma Manchuria aole hoi he mea na Iapana e maka'u ai no ke poho o kona hoohaulehia ana ia Rusia e komo ana iloko ona na manao mahalo i ke aupuni nana oia i hookuu a'e mai na umii ana a  ke aupuni i noho mana ia e na poe kakaikahi.  O ko Rusia pualikoa i keia manawa ma ka Hikina e oi aku ana kona hoopoino ana i ke aupuni o Rusia aole hoi ia Kina, a i ole ia Iapana paha a ke manaoio nei au ina he hiki i ke aupuni o Rusia au ina he hiki i ka aupuni o Rusia ke holoii a'e ia lakou mai ka ili honua a'i, pepehi aku hoi i na kanaka apau iloko oia pualikoa, e hana no lakou (aupuni kaili mana o Rusia) me ka hauoli.  Eia ua aupuni la elike me kekahi kanaka e paa ana i ka huelo o ka hea a ua maka'u hoi i ka hoomau ana aku i ka paa ana a i  ole hookuu aku paha.  Ina e waiho ana ke Aupuni i ka pualikoa o Manhuria ma kona wahi e ku nei i keia manawa e ala haunaele koke ana a e hala loa ana mawaho o ko lakou mana hoomalu a ina hoi lakou e hoihoiia a'e ana no Rusia a hookuu aku e hoopuipui koke ia no ka aoao o ka poe hoohaunaele.  O keia iho la ke kulana o Rusia e ku nei i keia manawa.

HE UWALO I NA LAHUI.

     "O ka popopo o ke aupuni o rusia he uwalo ia i na lahui apau.  I keia manawa he pono i kekahi lahui ke nee mua aku me ka manawa, a aia he mau aupuni moi ke haule nei ihope.  Ke hoike nei o Beritania Nui i ka hiki ana i na poe hanohano ke alakai.  Malaila o na poe hanohano no ke alakai, e oawe ana hoi ia makalua ma na hana hoomaemae aupuni, aole hoi e hana ana no ka aina.  A o kela koho balota i malamaia iho nei malaila he hoike ana mai ia i ke ala nui ana malaila a hoohioloia ka aoao o ka poe kakaikahi e na aoao Liberala ame ko na limahana.  He lanakila kamahao keia.

HE LA ANO NUI IA MA KA MOOLELO O KE AO NEI.

     "Ke manaolana nei au e lilo ana ke ala haunaele kuloko ma Rusia i la ano nui iloko o ka moolelo o ke ao nei, a e paa pu ana me ko kela o 1893 ame 1848.  E nui ana na hooponopono hou ana ma Amerika Huipuia ma keia kau koho a'e, a o keia hoi kekahi o na ala kalaiaina ana.  Aole e hiki i na aoao nui elua e ku nai ke hoomau aku ma ko laua kulana e ku nei i keia manawa, a o ka leo o na makaainana ka mea nana e hoike a'e.  Eia i keia manawa ke kau nei ia mea i la lewa a he mea hiki ole ke hoohewahewa a'e na ia mea no e hoike a'e nona iho.  Ma Europa ame Amerika Huipuia ua hoahu mua ia na lako no ka hoomaemae aupuni ana a o ke ahi wale no ka mea i koe nana e ho-a a'e a lilo i ahi lapalapa a nui."

     O ko Kauka Russel manao no na alakai nui o Rusia i lohe nui ia hoi ko lakou ano ma Amerika a i kau nui aku hoi na kanaka Amerika e laa mai ana kekahi mau mea ano nui mai ia lakou mai, he mea ka ia nana e hookaakaa a'e i na maka.

AOLE HILINAIIA O DE WITTE.

     "He kanaka akamai no o De Witte, aka aole oia he kanaka i ku maluna o kekahi kahua.  Aole he mea ma Rusia i hoohanohano aku iaia a aole hoi hookahi iwaena o na poe hoomaemae i hilinai aku i kana mau olelo hoopaa a i ole kau aku hoi na maka maluna ona no ka lapaau a'e i ke kulana e ku nei i keia manawa.

     "No Kauna Tolstoy hoi he kanaka anaki oia, e hoa'o ana hoi e a'o aku i na kanaka Rusia apau he hewa na ano aupuni apau.  He kanaka oia i ike nui ia, aka he pihoihoi oia i ka poe hoomaemae.  Ma kana mau hana kokua no ka hoonioni ana i ke aupuni e ku nei he mana maoli no oia, aka, aole e hiki iaia ke kokua mai ma ke kukulu hou ana.  He kanaka koho wale aku no oia i na mea maopopo ole."

E HELE ANA O KAUKA RUSSEL.

     E noho ana keia kauka ma Hawaii elike me ka loihi e hiki ai iaia ke hoolilo aku i kona mau pono maanei.  He iini kona e noho oia ma kekahi wahi e kokoke ana i Rusia, i hiki mai no ia o ka manawa ua hiki iaia ke ku koke aku ma rusia, a hiki mai ia manawa, me he mea la e noho ana oia ma Iapana.  O kona mau aina apau ma hawaii nei e kau koke ia a'e ana ma ke pakaukau kuai, a me ia manao iloko ona i kau aku ai oia maluna o ke Kinau o ka Poalua nei a holo aku no Olaa, Hawaii, kahi hoi e waiho nei kona mau pono.

 

NUHOU KUWAHO.

 

HOPUIA KEKAHI WAAPA MOKUAHI AMERIKA.

     HONGKONG, Malaki 24. - Ua hopuia ae e na pailaka o Canton he waapa mokuahi Amerika, a o na meakaua ame na lako pauda ua pau ae i ka laweia.

     Me he mea la ua hoounaia keia waapa mokuahi Amerika ma ka muliwai Pearl no ka uhai ana i na pailaka.  He mea no hoi keia e hoike ana i ka pau ole o na kulana anoninoni o na hana oloko o Kina.  He mea maa mau no i na makahiki loihi i hala o ka paa mau o na kai hema o Kina i na moku o keia ano no ka haowale ana i na waiwai o na moku malihini e maalo ana ma ia mau wahi, aka, aole he ikaika loa o ia ano haawina ma keia mau la.  A o ka hopuia ana o kekahiwaapa mokuahi Amerika i lawa me na meakaua ame na lako pauda he mea hhpuiwa nui ia e hoike ana i ka maka'u ole o keia limaikaika.

NI NA MOKU ILI MA KAPAKAI HIKINA O AMERIKA.

     BOSETONA, Malaki 24. - O ka nui o na moku ili ma na kapakai hikina o Amerika he 54, he 27 o lakou he poe moku Pelekane.  He 85 poe i piholo a make.

HAAWI LAAUMAKE IA NA KAIKAMAHINE NO KA OLOHANI OLE.

     MOSEKAO, Malaki 25. - No ko lakou ae ole ana e komo iloko o ka olohani he kanakolu-kumamaha kaikamahine hana i hanaiia i ka laaumake.

     Ua pepehi ae na powa i ka luna-uku-hana o ke alahao Vistula a lilo aku he ekolu haneli ame kanalima ruele (dala Rukini).

     Ma ka hoomaopopo ana iho he kulanakauhale Rukini o Mosekao i pihi maoli me na hana elele o ka ino limaikaika.  Ma ka Poalua o ka pule i hala i  loheia mai ai ka meahou weliweli o na han o na powa, ma ka aihue ana he $425,000 mai kekahi banako mai a he iwakalua powa na lakou i hana aku ia ino.

     A o ka hanaiia ana o na kaikamahine hana i ka laau make mamuli o ko lakou ae ole ana e komo iloko o na olohani ku-e o na limahana oia kekahi o na hana eleele loa, a he hana hoi keia i hiki ole ae ia rusia ke waiho wale me ka noii pono ole ana i na kumu o ka ulu ana mai.  A o ka makana a ke Za i haawi ai no ka imi ana i keia ino aohe he ohaohaia.

HE MAU KAUKANI RUKINI I HULI I KE KAKOLIKA.

     VILNA, Malaki 26. - He iwakalua kaukani o na hoahanau o ka Hoomana Helene ua huli ae ma ka Hoomana Kakolika mai ka manawa no i haawiia ai ka pono hoomana laula.

     Oiai o ke Za ke poo nui o ka Hoomana Helene iloko o ka Emepaea holokoa, o ka meahou i hoopukaia ae ua lilo ia i mea hoolele hauli.  E like me na papa oike helu a Maulhall o ka makahiki 1898 e ikeia  ana keia mau mea malalo iho nei:  Helene, 65,549.000 (oia hoi, mailoko ae o ka huina nui o Europa holookoa): Kakolika, 8,300,000; Hoole Pope, 2,950,000; Iudaio, 3,000,000; Mahomeda, 2,600,000; huina pau, 82, 399,000.  He mea maopopo o keia loli ana he hoike ana ia i ka ikaika o na hana hoohuli, oiai o ka mana hoomana o ke Za oia kekahi o na mana ikaika loa o ka aina a no ka oi ae o ka ikaika o ka mana hookahuli iloaa ai kela loli ana.

EMI IKI MAI KA WI O IAPANA.

     TOKIO, Malaki 26. - O ka wi ma keia manawa ua ano emi mai mamuli o ka pau aku o ke kau hooilo ame ke kokua pu ana mai o na kokua kuwaho.

     Ua wehe ae ke Aupuni i na auhau aina.

     A ke kau nuiia aku nei na kokua hou mai.

     He mau kaukani i hooneeia i na home mamuli o ka hana o ke oia'i o Formosa, a eia lakou ke noi nei no na kokua.

NEE MUA KE KAUA.

     TANGIER, Malaki 26. - Aia he kaua ke nee nei ma Kebdala mawaena o na koa o ke Salutana ame na enemi.

PAU I KE AHI A POHO HE MAU KAUKANI DALA.

     KAPALAKIKO, Malaki 27. - Ua hoopoino ae ka pauahi i ke kaona o Wrangel, Alaska.  E piha ana ke poho i ka hookahi haneli kaukani dala a he nui ka poe i hooneleia.

     O ke kaona o Wrangel aia oia ma ka nuku o ka muliwai Stikine a oia no hoi kekahi o na kauhale ano nui loa ma ka hana kamano o Alaska.  He mea maa o ke komo nui o na kanaka iloko o ka hana kamano oiai o kela mau malama aku ka manawa e komo nui ai na i'a (kamano) maloko o ia wahi ke kumu nana i hoopiha aku i keia kauhale i na kanaka a o ka pau ana iho la o keia lia kaumaha malupa o ka poe i komo nui iloko o na hana kamano.  Ma keia manawa no hoi i nele ole ai ka pii mau o na Pake ame na Iapana mai Kapalakiko aku a ilaila no keia ano hana.

PAAIA NA KAAAHI NO KA MALAMA ANA I KA MALUHIA.

     IRKUTSK, Malaki 27. - Ua paaia ae na kaaahi meakaua no ka makaukau e palo aku i na hana hoohaunaele ma ke alahao Trans-Siberian.

     O ka mea i hoomaopopoia oia no ke komo mau ana O Rusia iloko o na pilikia me kona mau koa i noho iho ma ka hikina mai ka manawa no i pau ai ke kaua mawaena ona ame Iapana.  Ua olelo mau ia ae aole o Rusia i hoihoi i kona mau koa mai ka hikina mai no ka mea ua maka'u oia ina e hookuuia ae ana lakou mai ka oihana koa ae alaila e hele laula no lakou iwaena o ka nui lehuleu a hoala aku i na hana hoohaunaele.

ME KA PU-PANAPANA O PUTER I HEMO AI.

     BOSETONA, Malaki 27. - O Setapano Puter, ka hoike i nalowale o ka hihia apuka aina o Oregona, ua hopuia ae ianei, eia nae ua hemo hou aku oia  mahope iho, mamuli o kona hoohana ana me ka pu-panapana.

     O. S. A. D Puter, ke kanaka i hoike ae a i ahawaia no ka aihue aina ua ha'i aku oia i na una o ke kanawai i kona uku ana ia Senatoa John Mitdhell o Oregona no kona hooikaika aku e loaa kona (Puter) pono poo-ku-leana maluna o ka aina ana i hoike ai aole ona kuleana maluna olaila.  A maluna o keia hoike ame na hoike o na leka i pili ia hana a Mitchell i kakau ai i kona hoahana, oia iho la na mea i paa ai o Mitchell.  Mahope iho i mahuka ai o Puter a na makai hoi o ke Aupuni i huli ikaika ai nona.

HE MOKUAHI HOU NO HONOLULU.

     KAPALAKIKO, Malaki 26. - Ua hoopukaia ae ka aelike no ka mokuahi Hawaii o ka laina mokuahi hou e holo ai mawaena o Honolulu ame Kapalakiko.

IKAIKA LOA KA HAUNAELE O RUSIA.

     ST. PETERSBURG, Malaki 28. - O na kue ana i na hana hoopilikia o ke Aupuni ua ikaika loa ae iwaena o na makaainana.  A o na mea i hoopaopopoia oia no ke ala koke ae o ka haunaele.  Ke hoolala nei na kue aupuni e hoala i olohana e huipuia ai me na hoohaunaele o ka lehulehu.

     Ke lawe nei ke aupuni i na manao e paio aku i na enemi ma o na pualikoa la, a ma ia manawa no e mau ai ka noonoo ma-lu ana o ka ahakuku no ka aoao o ke aupuni.

PAU I KE AHI O JOHNSTOWN.

     JOHNSTOWN, Pennsylvania, Malaki 28. - He ahu nui ka i puoho ae iloko o na wahi oihana kalepa o ke kulanakauhale a ua komo ae ka maka'u i kolaila poe me he la e like ana na poho o keia pauahi me kela a ka wai i hoopoino ai.

NA LAKOU NO I HOOPII AE I KO LAKOU MAU UKU.

     CINCINNATI, Ohio, Malaiki 28. - Ua hooholo ae ka Ahaolelo he bila kanawai e hoopii ana i na uku o na lala i ka hookahi kaukani dala o ka makahiki.

HOEA KE KEIKIALII ARTHUR I CANADA.

     VICTORIA, G.C., Malaki 28. - Ua hoea mai ke Keikialii Arthur ianei mai Iapana mai.

 

Ke Au Iki me ke Au Ka.

     He hana paakiki no ka hoe ana oiai e ko ikaika ana ke au, ina no he mama ka waapa a oolea no hoi ka mea e hoe ana.  I kela ame keia une ana i ka hoe emi liilii aku ana ka ikaika.  Ke hana ikaika nei na akemama i ka hoopiha ana i ke koko me ka ea.  E ikeia aku no na mea o kula i ka nee ae me ka malie.  Pii mai ka eha o na lima ame ke kua, a emi pu mai ka manaolana.  O ke kanaka ma'i me ke akepaa piha i na mea ino, koko ino ame ka opu hoowali ai ino, ua like ia mea kekahi mea e hoe ana i kona waapa i ka wa a ke au e ko mai ana mamua pono o ka ihu o kona waapa.  he mea walohia ka ike ana aku i kona hooikaika ana e loaa ke oia iaia.   I kona nana ana aku i ke aniani e hoikeia mai no kona mau helehele haikea a nawaliwali, me na papalina hohoma ame na maka poopoo a ua pau hoi ka uwila o kona mau maka, a ma na ano apau, e hoike mai ana ua loaa ia oia i ka hokii.  He mea pono oia e haawiia i kekahi mau lawelawe lapaau maikai ana eia nae, aohe e lanakila kela manao ina o e mau no ka hilinai i na hana o ke au kahiko.  O na hoola hilinai a oiaio i puka mai ka lawe ana i ka WAMPOLES PREPARATIONS i hanaia mai loko mai o k=na mea hoola a hoonoono ai o ka Aila Cod Maemae, i hulia me ke Compound Syrup of Hypophosphites ame kaExtracts of Malt ame Wild Cherry.  He momona ka hoopa ana iho, e like me ka hone a ka meli, a he laau hoi i heluia ma ka papa ekahi o na laau no na ano ma'i emi pu wale mai o ke kino.  Nana e hoeueu na hana a na mikini like ole o ke kino, hoomaemae i ke koko hoonoono i ka ai, a kukulu hou i ke kino holookoa.  He laau maikai loa kela no ka poe i loaa i ka haalulu, La Garipa, na Eha o ka Opu.  Puu ame Puupaa a pela wale aku, a ua nui na hooia maikai no keia mau mea.  Wahi a Kauka E.J. foyes:  "No kekahi wa pokole i hala ae nei ua pii ae na paona o kekahi ma'i he iwakalua maluna o kona kaumaha mau a o keia kana laau i lawe ai.  Mai loko mai o ka nohona ehaeha o ka ma'i, e loaa ana no ke oia maikai a oo lea ke kino.  E lawe i hookahi omole, a e ikeia no ka pololei.  Loaa ka pono ma ka lawe ana i ke kulu mua.  E hoao a nana.  "Aohe oe e hoohokaia."

     Ke kauiia nei e na mea kuai laau lapaau a puni ke ao holookoa.

     Ma ka halawai o ka papa o ka Ahahui Hoolewa Harrison o Honolulu i malamaia ma ka la 21 iho nei i hooholoia ae ai na ano hoolewa pakui hou elua no ka hoolawa ana i ka makemake o na lala o ka Ahahui e like me ka lakou e koho ai.  O ka mea mua oia no ka hoolewa e haawi mau ia nei a o ka helu elua oia no ka hoolewa me ekolu kaapi'o a o ka helu ekolu oia no ka hoolewa me umi kaapi'o.  maikai keia hooholo ana.