Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 34, 16 August 1901 — Page 1
| This text was transcribed by: | Lloyd Reinhardt |
| This work is dedicated to: | LCC Kahiau Club |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Hoopukala i na kakahiaka Poalima apau.
HONOLULU, POALIMA, AUGATE 16, 1901.
BUKE XXXIX – Helu 7
E NANA PONO I NA KEIKI LAWE LEKA.
-----
Pau ka luhi i ka hele i ka Hale Leka na lakou no e lawe mai
-----
E Hoiki Pono i ka Helu o kou Hlae, ke alanui ame na mea e maopopo ai i na keiki lawe leka kou wahi noho.
-----
No kekahi manawa e makemake ia nei e loaa na keiki lawe leka e like me ko na kulanakauhale nui o na aina haole ka lawe ia mai no o ka leka a kou ipuka hale. I keia manawa ua hiki mai keia hana maikai io kakou nei a o k kakou hana pono o ke kokua ina ueiki lawe leka ma na mea e holomua ai ka lakou hana, ma ka hoike ana aku i ka helu o ko kakou mau hale, ina he helu, ke alanui a me na mea okoa ae ana e makemake mai ai e ike no ka holomua o kana hana. Ina e maopopo ana iaia ka helu o kou hale, ame na mea apau ana e makemake e hiki mau aku ana kau mau leka i kou I pkahale me kou hele ole mai i ka Hale Leka. He ehiku keiki lawe leka e hoohana ia nei ma keia hana maikai. I ka Poalua nei ua hoomaka lakou e hele e nana i ka lakou mau wahi e hele ai, e hoolauna ia lakou me na alanui liilii ame na wahi, e hikiwawe ai ka lakou mau hana, a i ko lakou ike ana i keia mau mea apau loa e hoomaka ia ai ka lakou hana.
He ewalu hora hana’wale no e haawi ia ana i keia mau keiki. I ka pau ana o keia mau hora ua pau ae la ka lakou hana no ia la. Aole no he nui loa o ko lakou uku, aka, ma na kulanakauhale nui o na aina haole he mea mau ina kanaka ka lulu i makana maikai na lakou, a i kekahi manawa loaa i keia mau keiki he mau haneri kala i ka Karisimaka ame kekahi mau ia oia ano. Aole oia wale ka pomaikai e loaa ana ia lakou aka e kamaaina ana lakou me na ohana he lehulehu e noho ana ma keia kulanakauhale mamuli o ko lakou ike mau ia mai ma ka lakou mau hana.
O kekahi mea e hikiwawe ai ka lakou hana oia no ko kakou kakau aku i ka kakou mau hoa’loha a ohana paha e noho ana ma na kuaaina ame na aina mamao e kaku i ka helu, i na he helu, o ka pa a i ole o ka hale, ame ke alanui. Ina he pahu e maka i ka helu o ka pahu leka. Ma keia hana ana e hikiwawe ai ka loaa mai o ka leka ame ka pokole o ka hana a keia mau keiki lawe leka. Ina aole kakou e nana pono ana i keia mau mea ulolohi ana ka lakou hana a e lohi ana hoi ka loaa ana mai o ka kakou mau leka.
-----
Na keiki Luu Kala no ka Uapo.
-----
O kekahi mea hou loa e loaa ana i ka ike o ka maka o na malihini e hiki mai nei io kakou nei oia no na keiki @@@@@@ luu kala o ka uapo. He mea pahaohao i ka maka o na haole i ka ike mai i keia mau keiki liilii a lakou i ike ole ma ko lakou aina e lana aku ana i luna o ka ili o ke kai me he manu ala. No ka nui loa o ko lakou lealea i ka ike mai ia lakou ame ko lakou makemake e ike i ke akamai o keia mau keiki i ka luu ana a loaa na hapaumi ame na kenikeni a lakou e hoolei mai ai ilalo ua nui ka lakou mau kenikeni i hoolei mai na lakou e luu a lawe. O ka hapa nui o keia mau keiki aia ko lakou mau makahiki malalo mai o ka umi kumamaha, aka aia mawaena o lakou kekahi mau keiki i oi aku mamua o keia makahiki. Ke makemake nei ka makai o ka uapo e hoopau i ka hele ana o keia mau keiki i oi aku mamua o ka umikumamaha makahiki ma keia hana, oiai ua nui kupono lakou e hele a e imi i hana maikai a kupono hoi i ko lakou m@@ kino nui a e waiho mai i keia hana na na keiki liilii i hiki ole ke imi i ka loaa ma na hana oolea me ko lakou mau kino palupalu.
Ina e hooko ana oia i keia manao ona alaila e laki ana na wahi keiki no lakou na makahiki malalo mai o keia. Aole o keia wale ka kumu o ka makemake o keia makai e paa mai i na keiki nui aka ke nui loa aku nei na keiki e noho nei ma keia mau uapo a i ko lakou ulu ana ae e lilo ana lakou i poe keiki molowa. O ka auau kai wale no ka lakou hana makemake a ua hoowahawaha lakou i na hana e ae. O ka pono o ko lakou hele ma na hana e loaa mai ai na pomaikai i na la kanaka makua, a aole ma keia hana waiwai ole.
-----
O Sam Mahuka ke alii o ke kahua kinipopo, ka Hope Makai Nui o Kohala Hema, ma kahi o Z. Paakiki. Laki kela wahi i ka loaa ana o keia kanaka o pio nauao, oluolu a e maluhia ana o Kohala.
-----
He halawai ka na keiki o ka Hui o na Kamehameha i hemo mai ke kula mai i keia ahiahi no ka noonoo ana i ke k@ kulu ana i hui Kinipopo no keia kau e hiki mai nei, ame ka noonoo ana i k@@ ka lakou hui. Ua makemake ia na iaia apau e hele ae.
KA HUI MURPHY .
-----
He Hui Kokua i ka Poe Inu Lama.
-----
@ nui na Home i Hoohauo@ia e Keia Hui me k@ Lakau Hana Maikai.
-----
Ua lohe mau paha oukou i ka Hui Hoole Waiona i kapa ia ka “Murphy Club,” a e lawelawe nei hoi i ka lakou hana ma ke kihi o Alanui Hoele me Betela, i ka lumi maluna ae o ka hale kuai pono hale, a ma ka aoao hoi ma Ewa. I mea no oukou e ike pono ai i ka lakou hana maikai ke kono aku nei makou ia oukou e hele ae maila i ka po o ka la apopoa e hoolohe i na olelo a’o maikai a ka Mea hanohano F. W. Bekale. Ua noi ia mai ka keia Lunamakaainana Nauao o kakou e kamailio no na mea e pili ana i ka hana hoopoino a ka waiona mawaena o kona lahui a oia ana kana kumu manao e haiolelo mai ai. Ina ua makemake oukou e ike i kona ike haiolelo, a e lohe hoi i na oelo momona mai kona waha mai ke kono aku nei makou ia oukou e hele ae ma keia lumi a makou i hoike aku la maluna ae a e hauoli no oukou. Aole oia wale no ke lawelawe ana i na hana o keia po aka he nui na poe akamai ma ka himeni, he poe haiolelo okoa ae no, he mau mea ai mama kekahi e loaa ana ia oukou, a o ka mea i oi loa aku e paa ia ana oukou mai na hale inu lama mai. Ua oi loa akuka maikai o ka hele ana e uhauha ina wahi kenikeni ma na hale inu lama. Aole keia he hale pule, aole no hoi keia he hui Mikanele, aka he hui keia no ke kokua ana aku o kekahi hoa kanaka i ike i ke ino o ka waiona a i hemo mai hoi mai kana mau umii paa ana, i na kanaka i koe aku iloko o keia haawina. Ke ku mai nei lakou a olelo mai e na hoa’loha e hele mai kakou ia nei e lealea ai, a e haalele aku na hale inu lama. Oia wale iho la no ka manao okeia hui. He hui kokua he hui e hiki ai ia kakou kehele aku ilaila me ka maka’u ole ame ke kanalua ole, oiai ua noa i ka lehulehu. O ko lakou makemake o ka nui i na hoa loha e hele aku ana malaila e hauoli pu ai me lakou. Ua like me kekahi hale ahaaina, e hele aku ai kakou a hauoli pu me na hoa’loha me kainu i na wai maikai aole hoi i ka wai nana e huki nei ka lahui iloko o ka make, a e hoonele nei hoi i ka obana i na mea e pono ai o keia ola ana mamuli o ka pau loa o ke kala ma keia hana.
O ke alakai o keia hui, oia @ mr. Austin, he kanaka kamaaina, ua ike hoi oia i ka hana a ka waiona ame na pilikia oia hana.. a oia kana e ku mai nei a olelo mai i kona mau hoa i koe ma keia hana e eia ke ola e haalele aku i na hale inu lama a e hele mai kakou ia nei i lealea like ai a hoi aku me ka maikai o ka noonoo i ka poli o ka ohana e kali mai ana. Aole o ka poe ona wale no kei makemake ia e hele aku ma keia wahi aka o keia ame keia kanaka i makemake e kipa ua noa. Aole o na kane wale no aka o na wahine pu no kekahi. E kipa ae malaila e hoolohe ai i na himeni ame na haiolelo nauao.
Ke hoao nei keia hui e kukulu i mau hui lili ma Palama ame Kakaako. Ua hrui lakou ma ka Luakini o Kaumakapili i ka po Poalua nei a ua hoolala ia na hana a ka hui o Palama. Ua koho ia kekahi mau lala o ka papa alakai a o Moke Nkuina ko lakou Peresidena no ka manawa. O nakuina kekahi o na koku ikaika oa i keia hana, e like no me kona ano ka hooikaika ma na hana e pomaikai ai kona lahui pela no oia i komo aku ai iloko o keia hana. Aole oia he kanaka inu lama aka ke kokua nei oia i ka huki ana mai i kona mau hoa kanaka mai keia wahi mai.
I keia po ma ka Luakini o Kawaiahao e malama ia ai kekahi halawai no ka hui helu ekolu e malama ia aku ana ma Kakaako. Ke makemake nei na alakai o keia hui e Kukulu i keia hui ma na wahi apau e hiki ana ia lakou i kokoke ka wahi a na kanaka e hele mai ai e hoonanea i ka po me ka hele ole i na wahi e loaa ai ia lakou na waiona. He hana maikai keia a ke kokua nui nei makou ia lakou. E kokua like ae kakou ia lakou ma keia hana maikai ma ka hele ana ae ehui pu me lakou.
|
O ke kii maluna ae e hoike ana ia i kekahi haole maka’u ole i hoao e kau a holo i ka mano e like me ke kau a holo ana ia o ka lio. He mea oialo loa keia a ua hana lo ia ma Puuloa koke ae nei no. I kekahi manawa i hala ua kau aku kekahi mau haole maluna o kekahi wahi moku kiakahi a holo aku no Puuloa. Nui ko lakou mahalo i ka maikai o ka holo ana o ko lakou wahi moku, a oiai lakou e kamailio ana no kei mau mea ua hoopukapuka ae la kekahi mau haole kamaaina i ka ike aku mano o na Kanaka Hawaii i ke au kahiko, a me ko lakou maka’u ole. Ua hoonuinui loa aku la lakou i kekahi haole, malihini mai Amerika mai, a he haole hoi i kaulana ma na ae kai oia aina kaulana. Ua hoohaehae aku ia keia mau haole kmaaina i ka ike ole o keia haole i keia mau hana akamai, aka a@@e oia i pane leo mai. He haole makemake ole ola i ka hoo@o wale mai, a o kona makemake o ka hana i ka hana a lakou e ike mai ai i kona ike ame kona maka’u ole.
I ke ahiahi ua ku aku ia lakou mawaho mai o Puuloa, a hoolei koke lakou i na makau nunui me na maunu no ka hopu ana i na mano nunui e aki mai ana i ka maunu. Kali lakou no kekahi manawa a oni mai ana ka laina i ka hele ana aku e nana aohe mea i paa. He elua paha a i ole he ekolu paha manawa o keia oni lilii ana a akahi no a ike ia ka ikaika mai o ka oni ana. I keia manawa ua holo like mai la lakou e nana a ike ia aku ia kekahi mano nui me kona mau maka e huilii mai ana. O kekahi keia o na mano nui loa a lakou i ike ai, a ua kapaia paha keia ano mano e kakou he Niuhi. Ua hoao keia mano ma na ano apau loa e hemo mai keia makau nui mai aka ua hiki ole iaia. Ua hana ia a paa pono a ua hiki ole i kona ikaika huki ke huki a hemo mai keia wahi mai. Ua nana lakou i ka lakou paahao a mahope hoi aku e hooluolu ia ahiahi.
I ke kakahiaka nui mamua o ke ala ana o kona mau hoa kaahele ua aia mua ae la kei haole malihini o na kai kaulana o Amerika, i kapaia o Herr Eastwood, kii aku la oia i kekahi pauku hao nui me kekahi mau laau ame na kaula nui a makaukau ua huki mai la oia i keia mano iluna. No ke kaumaha loa ua ki oia i kekahi mau hoa e hele mai e kokua iaia. I ka kau ana iulna ua hou aku ia oia i keia laau iloko o ka waha o ka mano a i ka hamama ana ae o kona waha ua hookoke ia aku ia keia pauku hao i loko o kona waha. I ke komo ana ua hanakii ia keia kaula nui ma na aoao o keia pauku hao a kohu kaula waha.
I ka makaukau ana o keia mau mea apau ua wehe ae la oia i kona kamaa ame kona kakini a iloko o ka manawa pokole loa ua ike aku ia keia mau hoa i kokua iaia i kona kau malie ana ae iluna o ke kua o keia mano. I kona makaukau ana ua hookuu malie ia iho la ke poo o keia mano a hiki i ka haule ana iluna o ka ili o ka wai aia manawa oia i puka ae ai me ka makemake e luu ilalo. Ua ike mua keia haole ina e hoao ana keia mano e luu: e huki ana oia i keia kaula waha a hamama ka waha o keia mano a hiki ole iaia ke luu ilalo. I hiki no i na ia ke noho loihi iloka o ka wai i ka paa o ka waha aka i ka manawa e hemo ai ko lakou waha ua hiki ole ia lakou ke noho loihi. Nolaila i ka hoomaka ana o keia mano e luu ilalo ua paa ia mai la ke kaula waha a hoomaka aku ia oia e holo ilun o ka ili kai e like me ka kakou e ike nei maluna ae.
I ka ike ana mai o na haole i kokua iaia i keia hana kupanaha ua hoomka koke lakou e ua a i ka lohe ana o na hoa e moe ana ua maopopo ole ia lakou heaha ia keia mea e ua ia nei. Ua manao ae ia kekahi o lakou ua poholo ka moku a o ka mea mua loa i hiki mai i kona noonoo o ka hopu i na wahi puolo a holo iluna o nana ai i ka piholo iho o ka moku. Aka i ko lakou kau ana mai iluna o ka oneki o ka moku he mea puiwa loa i ka ike a ko lakou mau maka ka ike ana mai i keia haole e holo aku ana iluna o ka mano iluna o ka ili kai. Ua manao kekahi poe he haole kahuna paha keia a i ole heaha oia, i hiki ai iaia ke hana i keia hana kupanaha.
MaMhope o ka holoholo ana no kekahi manawa loihi ua hoihoi mai la moku a lele mai la iluna o ka moku hookuu ia aku ia kona lio o ke kai a hoi mai la oia e luu lima me keia poe i hoohenehene mua iaia i ka ike ole i ke kau mano e like me na kanaka. Ua aka mai la oia ia lakou a olelo mai la mai manao hoi oukou he maka’u wale au e like me oukou he maka’u wale au e like me oukou aka owau no kekaihi i hiki ke kau ia mea he mano. Ua hoike mai ia oia ia lakiu he hana maalahi loa a koi mai la i kekahi o lakou e hoao oiai ua paa mua aku la ke kaula waha ame n mea apu loa e pono ai ke kau ana aku. Ua kuhi aku kuhi mai, ua makemake kekahi o kekahi ke hoao mua aka aole o lakou i i makemake e kau i keia mano. Nolaila ua hiki hou ole ia lakou ke hoohenehene i keia haole mai na kai kaulana mai o Amerika.
Ua hoihoi ia mai keia mano e keia poe i ke kaona nei a ua hiki aku kona mau paona i ka 15,000 a oi. He kakaikahi loa ka paa o keia ano mano i weli nui ia e na kanaka lawai’a. Ua hiki ke ike ia ka hulili o kona maka i ka po no kekahi mau mile ka mamai a ua olelo ia o ka malamalama mai keia mana mai o keia ano mano ka mea e ike ai oia i kona enemi a hoomau mai i ka uhai. Ua olelo ae kekahi poe lawai’a ina e loaa mai ka waa i keia ano mano hookahi no nahu ana moku hapa o ka waa. He weli nui ia keia ano mano aka i keia haole kupanaha ua kau ia me he lio ana. He luu hoi ka na kanaka o kakou i ka wa kahiko a phakahaka me ka mano, keia hoi me kau iho maluna a holo haaheo iluna o ka ili o ke kai.
NA REPUPUA IKA MA KA HANA,
-----
Ke Makemake Nei Lakou e Nana Pono i ko Lakou Ikaika.
-----
Ke Makemake nei na Komite e Hui a Noonoo i ka Hana no keia Manawa a hiki aku i keia Kau Koho Balota A’e.
-----
“Na ka hiki mu aka loaa,” wahi a kekahi kanaka naauao i olelo ae ai, a nolaila o ka hiki mua oia ka mea e loaa mai ai na pomaikai. Ua ike na Repupalika i keia mea a nolaila ke hoolala nei lakou no ka lakou mau mea e hana aku ai mai keia manaa aku a hiki mai keia kau koho balota ae. Ua makemake na komite e hui a noonoo i ka lakou hana maikai loa e hana ai no ka hooikaika ana ae i na wahi nawaliwali o k aoao Repupalika i ka makahiki i hala. Aole ola wale aka ua makemake lakou e nui ka manawa e a’o aku ai i na kanaka i k waiwai maoli o ka hui ana mai ma ka aoao i ike ia ma Amerika, ka aoao ikaika hoi ma Amerika i keia manawa, ame ko kakou palo like ana no ka pono, ka pomaikai hoi o ko kakou aina hanau nei. Ua makemake lakou e hoike aku i ka lahui i ka poino o ke koho ana i na moho hupo o ka aoa Home Rula e like me ka kakou i ike maka iho nei i kela kau Aahaolelo i pau iho la.
Aia ka ikaika o ka aoao holookoa a ikaika na lala e hooikaika ana i ka hana ma kela ame keia wahi, a nolaila ua makemake nui la. I mea e holo pono ai keia hana he mea maikai paha e koho ia he mau luna hooikaika ma kela mau wahi no ka nana pono ana i ka hana ma ia mau wahi like ole. He mau mea ano nui kela a i na kakou i makemake e make ka Home Rula alakai lalau, he mea pono e makaala kakou mai keia manawa aku a hiki i ka la koho balota. Ina kakou e hoomoloa ana e komo e aku ana keia poe maalea a hoopiha i ka pepeiao o na kanaka me na olelo hoopunipuni e puni mai ai lakou a uhai aku i ka lakou mau alakai lalau ana.
O ka hana maikai wale no o ka hoonaauao ana aku i na kanakama na mea e mopopo ai la lakou o keia mau alaki @au na a na Home Rula a o keia ka kakou hana nui o keia mau la aku a hiki wale no i ka hiki ana mai o ka la koho balota.
Ua maopopo loa ia Wilikoki me kona mau alakai ka waiwai o ka huli ana o na kanaka ma kela aoao, aka, ua mkemke ole lakou e haalele i ko lakou aoao lalau a hoomau aku no i ke a’o lalau ana i na kanaka. O kekahi mea ano nui loa nana e hoike mai ana ia kakou i ko Wilikoki ike ana i ka waiwai o ka aoao Repupalika ola no kona hoi ana mai nei a hoao iho nei e hoololi ae i ka inoa o ka aoao lalau o lakou a pakui aku nei i ka inoa Repupalika mahope. Ke manao nei lakou o ka pakui ana mai i keia inoa mahope ola ko lakou mea e ike ia mai ai e Amerika ame na kanaka e makemake nei e ike i ka holomua o ka aina, aka, ina kakou e noonoo pono iho e ike ana kakou he waiwai ole keia pakui ana iho. O ka makemake o na kanaka o Amerika o ka Repupalika, a aole o ka pakui wale aku no i ka inoa o keia aoao ikaika bahope o ka inoa lalau o ka Home Rula.
Ina kakou ew puni hou ana i ka Home Rula e ike hoi ana no kakou i ka piha o ka Ahaolelo i na kanaka hupo, a e hoohenehene hou ia mai ana kakou e na aina naauao, a aole ola ka poino nuji loa, aka, o ke kaili ia ae o ka mana koho. Ina kakou e e hoike aku ana ia Amerika aole kakou i lawa ma na hana pili hookele aupuni, ina kakau e hoike aku ana la Amerika o na kanaka hupo ka kakou e hilinai nei a e koho nei e hoopiha i ka hale Ahaolelo e pane mai an aka leo mana o Amerika, ua lawa, ua lawa e kuu keiki, ua haawi aku la no ka makua i ka waiwai a ua uhauha aku la no oe a ua pau, o kapono wale no i koe o ke kaili ae a hoonele aku la oe. Ina e lilo ae an aka mana koho o ko kakou like mai no la me na Paele. Aloha kakou.
-----
Ua paikau ae ka Pualikoa “D” e alakai ia ana e ka Bana Hilo ma na Alanui o ke Kulanakauhale i ke ahiahi nei i ka wa malu o ka mahina a malalo hoi o ka pouli o na kukui uwila. Aohe no ka hoi i waa iho.
-----
Ke makemake ia nei e@pipi wai i na alanui me ka aila. Ua olelo ae kekahi poe ike ua oi aku ka maikai ame ka emi mai o na hoolilo.
-----
Mahalo ke Kanikela Pake i ka maikai o ka hana a na komikina nana koi poho a na pake i pau na hale i kea hi Bubonika.
-----
Ke hoomaemae ia nei ka wahi pauahi o Hall & Son, no ka hoomakaukau ana no ke kukulu ana mai o ko lakou hale hou.
KOMO IA E KA AIHUE,
-----
Lilo he mau Kala,Wehe ia ka Pahu Kala.
-----
He Elima manawa i Komo ia ai keia Hale o King B os Iloko o Elua Makahiki he $500 I Lilo Aku.
-----
Iloko o elua makahiki he elima @ome ia ana o ka hale kuai kii o King Bros. a aole i loaa iki ka mea nana e komo mau nei keia hale. O ka mea kupanaha loa o ka hiki ana lala ke komo iloko o kela hai e me ka naha ole o kekahi mau mea, ka hiki ana iaia ke wehe i keia pahu kala me ka ike ole ia ame kona komo mau iloko o keia hale e kiai ia nei e na makai. Pehea ia oia i komo ai iloko. O kela ka ninau nui a na ona o keia hale e ninau mau nei. Ua maopopo loa nae he ki kana e hemo ai ka puka o waho a ua maopopo loa no hoi ua ike oia i ka wehe ana o keia pahu kala nui. O ka wehe ana o na pahu kala o ka ona wale no ka mea e hoike ia kea no o ka wehe ana, a aole oia wale he hana nui no ka wehe ana a hiki i ka hemo ana, a pehea la i ike ai kela aihue i kea no o ka wehe ana a hemo ai keia pahu?
I ke komo mua loa ana ia o kela hale kuai ua lilo aku he $300 mai loko aku o keia pahu kala a mai la manawa mai a hiki i kela manawa aole I wiho hou ia ke kala iloko o keia pahu O na kala i loaa i keia aihue i kela po ana i komo hope loa iho la oia no na wahi kenikeni kakaikahi i loaa mai la la. Ua maka’u lo aka mea nona keia hale kuai mai kela lilo ana o kela mau kala mua ana mai loko aku o keia pahu a mai ia manawa mai a hiki i kela manawa ua pau loa kona ae ana e waiho i ke kala iloko o kela pahu kala. Ina e komo nui mai ke kala hoihoi koke la e ia iloko o ka Banako a ilaila oia e waiho nei i kana kala.
Mai ka hoomaka ana ia o keia hale e komo mua loa a hiki wale no i keia manawa ua hiki aku ka nui o ka ilio i ka $500. Nui na kupakako i hoopau ia mai loko aku o kela hale kuai mahope mai o kela manawa me ka manao ia na lakou i hana kela bana, aka, i keia manawa ua maopopo loa i na ona o keia hale aole na lakou aka na kekahi me okoa no mawaho ae o lakou i loaa kekahi ki e hemo ai ka puka o mua a i ike hoi i ka wehe ana o kela pahu kala.
O ka mea laki loa nae ola ka loaa ole ana o kekahi pine kaimana i waho ia iloko o kela pahu kala. I ka manawa i hala ai kela aihue iloko o kela pahu kala no ke kala ua haole keia pine kaimana i lalo a pili ma ke kowa o ka puka. Ua hoao paha oia e huli i keia mea i haole a no ka loaa ole hoi iaia ua haalele iho ia ola i keia mea waiwai nui a imi aku la i ke kala. He pine keia no kekahi ohana o ka ona o keia hale kuai a i waiho ia iloko o keia wahi i ole e @lo a nalowale hoi.
Ke huli nei na makai i kela aihue Akamai nui wale aka aole oia i loaa iki. No elua makahiki e hoao ia nei e imi ola aka ua oi ae kona akamai mamua o ka ike o ka poe e huli nei iaia, aka, e like me ka kekahi lolo akulana i olelo ai. Aole loa e hiki ke huna ia ka hewa, ina ua nalo i kela la e hiki mai an aka la e ike ia ai.
Aia iloko o kela hale kuai kii kekahi mau kii waiwai nui aka ua ike kela aihue ina ola e hoao ana e lawelawe i keia mau kii e loaa koke ana ola i na makai ma o keia mau kii ala, nolaila o kana hana nui e hana nei o ke kii ana i na kala wale no a waiho malie no na mea e ae.
-----
Nalo aku i ka Lapule Nei.
-----
Nui na Kanaka i Hele mai e ike ia Mrs. Parker ma Waimea, Hawaii.
-----
Ma Mana, Hawaii i ka Lapule i hala i ike hope loa ia ai ke kino ola makuahine aloha, Mrs. Parker, a waiho la aku ia e moe ma kona home hope loa o kela ao. I ke kakahiaka Poakolu ua hiki aku ke kino i Kawaihae a no ka nui loa o ka ohana i makemake e ike la waiho ia ke kino ma Kawaiha la la a po. Nui ka ohana amen a hoa’loha i lawe mai i ka lakou makana hope loa i ka mea i hala aku, a ua puni kona pahu i na pua nani like ole. I ka Poaha ae ua hoomaka ka huakai no Mana. Hiki lakou i ka hale i ka hora umi me ka hapa o ko kakahiaka. Ua waiho la ke kino iloko o ka lumi aina nani o ka home a laua i noho aloha ai no na makahiki loihi i hala aku la. Hele mai ka ohana mai o a o o ka aina e hoike i ko lakou aloha me ka lawe pu ana mai hoi i na pua nani apau i loaa la lakou. Ua waiho ia ke kino mai ka Poaha mai a hiki wale no i ka ohana iaia a hoi aku la i kea la hoi ole mai. Aloha kela makuahine i haalele mai.