Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 36, 6 September 1890 — MA KE KAUOHA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

MA KE KAUOHA.

}i I KANAWAI E Ho)! O! I 4! : M }'-*• k' " B f K KiMIA. E hooho! ia < ka a mt ka ō ki Aupum Haiuaii Pai'Ki' 1 i h'KM- ! : :ia ma keii kf h«x>!o!i ia nei ka Piuku 10- o ke K«in iwa: K;v;l<i. a prnci e heluhelu ia ai: "Pauku l«»2 M hiki r<»> i k'-kahi mea nona kekahi waapa i ae ia no k'* n Honolulu k»; ho<jlimai;nia ia ka waapa ma ka manaw.i. f koi aku i h,'K»kahi da!a no krla a me keia mra hol«» n«» k i hora mua. a mt* na kencta he kanalima no kela h«»ra k'-ia hora hou aku. me ka hoomaopopo f>lr i kā nui o n.i hi>e o ka \saaj>a. "Ina h<* hoo!imalima m.i ka 1« lh;. he hapalua dala no kela a me k':i.i m< a ho!o a hiki i k»;kahi moku a hoi mai, a i kekahi wahi maloko <> ka ipukukui a ma ke ka'e ma Waikiki oke awa a hoi mai; h<* hookahi daia ke holo i kekahi moku a i kekahi w.ihi paha mawaena o ka ipukukui me ka mouo mawaho loa a hoi m.ii. a elua tlala me kanalima kewu kr holo i k'-kahi moku a i kekahi wahi paha ma kahi ku moku mawaho aku o na moi:o. ina eha hoe ko ka waapa. a ina i » ini na hoe malalo o eha ko ka wa;ipa, hr hapalua walr no o ia mau uku; aku hoi, ina ua kaohi ia ka waapa e kekahi m<*a ho!o ma ka aoao o ka moku a wahi e ar paha a oi aku nwmuu o ka hapalua hora, alaila, e hiki no i ka rnea waapa e koi aku i hapalua dala hou no kela a m»- k» ia hapalua hora e kaohi ia ai pela." I'ai kl '2. K lilo ktna i Kanawai mai kona la aku e apono ia ai. Aponoia i keia la - o Sepatemaba. M. H. I^l*o. KALAKAI A REX. N» ka Moi; C. N. Spinui. Kuhina K«UMina. 11K KANAWAI E HOOMAMI AHI AAJ I UW Dl TK 011 KoPP ONA AINA E, I HuOKOUO IA MAI ILOIO O KMA Al Pl NI. E koohoioin e ka Moi « me ka Ahaolelo o ke Aupunt Hiiwiiii. Pauki' I. K kau ia. ohi ia, a e uku ia ke dute maluna 0 ke kope o na Aina K i hookomo ia mai iloko o keia Aupuni he eono keneta no kela a me keia paona kope i wili ia a wali a me na hua kope i hoomaemae iaahoomaemae ole ia paha. P.m ki' 2. ona Kanawai ame na hapa Kanawai a pau e kue ana i na hoakaka ana o keia Kanawai ma keia ua hoopan lo.i ia. Paukl' 3. K mana ke ia Kanaw.ii iloko o kanaono la mai kona la aku e aponoia ai. Aponoia i keia la 2 o Sepatemaba. M. H. 1890. KAKAKAUA RKX. Na k» Moi: 0. N. Sfrnck*, Kul.ina Ku].«iaint. lIK KANAWAI K Hoomaopoih) ai no ha floaraba ana a Maopopo na Ki i eana Waiwai a mii Mahpi» iioko o ka Waiwai Paa. E hooholoia e ka Moi a me ka AhaoUlo o k€ Aupuni Hauaii. I'auku l. Ua hiki no e hookomo ia ka hoopii imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie a i ole ia imua o kekahi o na Aha Hookolokolo Kaapuni e kekahi mea e kue ana i kekahi mea € koi ana ma kr ano kue i ka mea hoopii i kekahi kuleana a mahele iloko o ka waiwai paa i mea e maopopo ai ia koi kue. Pm-ki ; -. Ua hiki no e hoolilo ia kela ame keia mea 1 mea i hoopii ia ma ia luiopii ana i loaa iaia he kuleana a i ole ia ua koi oia he kuieana kona iloko o ka waiwai ma ke auo kue i ka mea hoopii, a i v»le ia ua kupono e hoohui ia oia i mea e hooholo ia ni nie ka niaopopo o ka ninau ma ia hihia. Pai-ku 3. Ina ika manawa e hoomalea ia ai oia hoopii aia ka waiwai i hoopaapaa ia molalo o ka mana o kekahi mea hoolimalima ua hiki no e hvx»hui ia ka mea nana i hoolimalima aku i mea i h»K>pii ia. Pal'ki' 4. Ina ma ia hoopii ana ua haalele ka mea i hoopii ia iloko o kana olelo pane aole ona kuleana iloko o ka waiwai, a i ole ia ua hookuu aku e haawi ia ka olelo hooholo e kue ana iaia me ka jvine ole, aole e hiki i ka mea hoopii e ohi i na koina nia ia hihia. PaUKU 5. E lilo keia i Kanawai mai kona Li aku e I apono ia ai. Aponoia i keia la 2 o Sepatemaba. M. H. 1890. KALAKAUA KEX. N* ka M<m: C, N. S»«nck«, Kuhina Kalaiaiiia.

HE KANAWAI E HoOLOiHI Ai 1 EA Ma>'AW« >0 ILA HcvPAL A AKO I\>N !> AKA I NA L"W£A ĪELE'MiiA?* MOANA L'AILA MAWAI.HA O XA Moki'Pi*; «> KP-IA Paeaina. E hooho'oia e ka Mot a me ka AhaoUlo o ki Anpuni Hawau. Pai k' 1. K hooholoia <» ka manawa no ka hoopau a hoolako jono ana i na l'mea Te!egarapa Moina t wi!a i hoomanaia ma ka Mokuna XIV o na Kanawai o ka Ahaoleio o 1-988. ua haawiia aku ia J. Shernian I3artho!omew e noho ana i Honolulu nei, kona poe hoa hui a me na waihona. me n i kuleana, na p< no a me na pono hookuleana i hoikeia maloko o ua kanawai la i oleloia ua hooloihi ia aku a hiki i ki la o lulai. 1592. Pai'ki* 2. E lilo keia i Kanawai mai kona la aku e hooholo ia ai. Af>onoia i keia Ia 2 o Sepatemaba. M. H. 1890. KALAKAUA REX. Na ka Moi: C. N. SPEHCfc* t Kuhina Kaiaiaina. HE KANAUAI j E Hooi.oi j ai i ke Kanaw.m i Kapaia 44 He Kanawai e Hoololi AI I ka Pai kl 393 o kE Kanawai Kivila e Hoomahl ahua A! I K.\ Mana o na Aha Hookolokolo Hoomall ma Kekah! mal Kinua" i Aponoia ma k.\ La 22 u Ilne. M. H. 1866. E hoeholoia e ka Moi a me ka AhaeUlo o ke Aufuni I/.iuaii Pai rA' 1. Oke Kanawai i kapaia "He Kanawai e hooloii dii i ka Pauku 893 o ke Kanawai Kivila e hoomahuahua ai i ka mana o na Aha Hookolokolo Hoomalu ma kekahi mau hihia Kivila" i aponoia ma ka la 22 o lune. M. H. 1868 ma keia ke hoololi ia nei ma ke kapae ana i ka huaolelo "elua" a e hookomo ana ma ia wahi i ka huaolelo "ekolu i heluhelu ia ai ka hapa hope oua Pauku la penei ; "No lakou wale no ka mana e hookolokolo mua ma ko lakou mau Apana ma na hihia a pau e kup no ana i r.a Aha Hoomalu a me nahihia apau i oi ole aku ka waiwai i hoopaapaa ia mamua ona dala Kkolu Haneri. He inana ko lakou ma na hihia Karaima iloko o na palena o ko lakou mau Apana Hookolokolo e hopu, e ninaninau, e hoopaa a e hookuu paha i ka poe i hoopiiia. Pai'KL' E lilo keia i Kanawai mai kona la aku e aponoia ai a o na Kanawai a me na hapa Kanawai a pau e kue ana i keia ma keia u i hoopau loa ia. Aj)onoia i keia la 2 o Sepatemaba, M. H. 1890. KALAKAUA REX. Na ka Moi: C. N. Spincir, Kuhina Kalaiaina. HK KANAWAI. K Hoololi ai I KA Palku 1 o KL Kanawai i Aponoia ma ka La 13 U AUGATE, M. H. 1880. K AE ANA E HOOKLKAAWALE I LAIKIN'I Ki-ai Kamano wai.l no, oia hoi ka Mokuna XXVI ona Kanawai o 1880. E hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ke Aupuni Hawaii. Pauku I. Oka Pauku 1, oke Kanawai i oleloia ma keia, ua hoololi ia ma ke kapae loa ana i ka huaolelo "iwakalua" ma ka hapa hope o ua pauku la, a ma ka hookoino ana malaila i ka huaolelo "umi" a e heluhelu ia ua pauku la penei : Pauku 1. E haawi ke Kuhina Kalaiaina i kela ame keia mea e noi mai ana ma ka palapala, i Palapala Ae Kuai Kamano wale no, ma ke ano Kalepa Kuai liilii no ka makahiki hookahi a e uku mai ka mea e lawe ana i ka Palapala Ae o ia ano i na dala he Umi." Pauku 2. E lilo keia i Kanawai mai kona la e apono ia ai. a o na Kanawai a me na hapa Kanawai e kue ana i keia ua hoopau loa ia. Aponoia i keia Ia 2 o Sepatemaba, M. H. 1890. KALAKAUA REX. Na ka Moi : C- N. SfßNCia f Kuhina Kalaiaina. HE KANAWAI F. PAPA Al I KA HaNA KOLOHK IA ANA 0 NA POOLETA O NA AINA E. A PELA AKU. E hooholoia $ ka Moi a me ka Ahaolelo o ke Aupum Hawaii. Pauku 1. Ua papa loa ia ka hana ana, kuai ana, haawi a hoolaha ana i kekahi hoohalikelike ana i kekahi pooleta. hoailona kuni loaa Aupuni, kuni telegarapa, pepa hale leia, wahi leta i kuni ia a mea kuni pili oihana e ae i maopopo kona waiwai ma na ano a pau. Pauku 2. E hoopai ia ka mea e kue ana ika Pauk mamua ae nei ke ku ka hewa iaia imua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana t>aha, ma ka hoopaahao ia ana ma ka hana oolea no kekahi manawa aole e oi mamua o eono malama. a i ole ia ma ka uku hoopai aole e oi ae mamua o Elima Hanen Dala, ($500) a o ia mau hqopai paha elua. a o na hao kuni a me na mea hana e ae e hoo. lilo ia no ke Aupuni. Pauku 3. E lilo keia i Kanawai mai kona la aku e apono ia aL Aponoia i keia la 2 o Sepatemaba. M. H. 1890. KALAKAUA REX. Na ka Uoi: C. N. SrtNcia, Kuhina KiUiiaa.