Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 36, 6 September 1890 — Page 3

Page PDF (1.80 MB)

This text was transcribed by:  Michelle Shank
This work is dedicated to:  To all the Hawaiians

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Sepatemaber 1890

NA IAOKA HEREDOMA

Poakahi           1 8 15 22 29

Poalaa              2 9 16 23 30

Poakola           3 10 17 24 31

Poaha              4 11 18 25

Poa@ma          5 12 19 26

Poaona                        6 13 20 27

Sabti                7 14 21 28

 

KE KAU ANA O KA MAHINA

 

5 Hapaha hope                        4 57 9 P.M.

13 Mahina hou            9 41 5 P.M.

21 Hapaha mua           11 33 9A.M.

28 Mahina @ha           2 28 2 A.M.

 

PUKA A ME KA NAPOO ANA O KA LA

 

                                    Puka    Napoo

7          Sabati              5.48     6.07

14        Sabati              5.50     6.00

21        Sabati              5.51     5.54

28        Sabati              5.54     5.46

 

KELA ME KEIA

            He manao i kakauia no ke Ku@koa mai a J. N. ua hiokailua ia no keia @@ ae.

            He mau lae'ia olelo hua mai he @ohloh hou mawaena o ua h@ahana aupuni o ka halepaahao o Kawa.

            Aia he loli uuku mawaena o na lima hana o ka Oihana Ha'e Date; o ka; e @@ A. N. Tripp ma kahi o F T@@.

            I keia kakahiaka. Po ono Sepatema@@, na laulaha ae ka hooko@ia ana o Mr. David Dayton (Kewiki). Peres@ na no ka P@@a Oia n a kahi o kau k@ Kimeb@a, a o C@@s P@hu Duke; i Luna Leta nui no ke aupuni. O Iao i upu wale ia niam a aku nui oia ani ka lunal@ta nui, ua haale.

            @hikui hou makoi me na kanawai hou a na na ole@ hoolaha hou i keia helu, nolaila @@ lawa ole ke kuwa ku p@no no na manao heluhela a me na palapala a ha maka@@aka.

            O na lono pili kana o Americka-waena, me he la e pau wale ana manuli o kekahi hana ka i kahi maluhia mawaena o na @@knee elua. Ma keia ano, aia no ka mana o ka peni imua o ko ka pahikana.

            O na lono i laweia mai ia makou inehinei iho la, ua waiho mai o kauka Lutz i kona lawelawe lapaau ana i na lepera ma ka aoao oke aupuni, maniuli o kekahi @@ @@ lolelole i kupono ole i kopa manao paha, o ka hooko hana.

            A hiki i keia la a makou e hoea aku nei, aole loa he hopena maluhia i howmaop po ia no na limalima malu a ka poe kolohe e hoiapu mai mei i kekahi hapa o ke kulanakauhale nei. He alo ae la no paha i ka ike a na makai kiu.

            Ma Kaheka, Makawao, Maui, ma ka la 90 Augate, ua hoohwia ua ka berita m@re o Mr Kahakanulii@n me Miss Kekui e D. M. Kuahi, H@olelo o Haiku; a au maiamaia no hai he wahi papaaina no laua me ka maikai.- D. M. Kuahi.

            O ka hike a ke Komite Waiwai ka pauku iwi kuhinia loa a ka ahaolelo i noke iho nei i ke nali i keia mau la iho nei. A hiki i ka Poaha nei, ua hookui ae la ka paea me ke ahi, a ua a'u like ae la na oihana kinai ahi hike ole o ua Hale Kaukanawai la.

            "O ka Bila Haawina wale no ke kumu lohi loa o ka Ahaolelo," wahi a kahi poe. "A pau no ia i kona heluhelu ekolu, opeope nei mau bila ka nawai haule hope no ka hinai opala a ka mea pulumi keena." No makou iho, ho aku a pau poomuku ole.

            Ua haawiia he ma tausani dala no ka hoonaauao ana i na opio Hawaii ma na aina e. Ena ka ninau: "He hana hoohaahaa anei keia i ka Oihana hoonaauao kuoko, a i ole he hookiekie a he hoikeike ana pha i ka laula o ka naauao ma Hawaii nei.

            Ina e hele pololei ka Ahaolelo ma ke alahele pololei o na rula o ka Hale no na bila kanawai, e hoea mai ana kela bila kanawai Aha Eiele hana kumukanawai i ka@nianawa e aneane ai na hana o ka Ahaolelo e pau, ke ole e law mai ka Hale nia kekahi ano okoa  e hike me na kuhikuhi o oa rula.

            Ua hoohuiia toa ka berita maemae o ka mare e ka Rev. J. P. Inaina a me A. Pali o W. E. K. Maikai me Miss M. laea Na@ a na ka la 170 Aug Nai na makamaka i naue ae ma ia ia; a mahope iho o ka pauama o ke anaina mare, na panola ia mai he wahi papa aina i luluu n'e na n@ea @i-Mahkaikai.

            W'ahi a kekahi komite Ahoalelo maluna o ka lakou hoike e ka bila kanawai hooponopono waiona: "O ke pani ana i na laikini, oia ke alahele holomoku o na puhi waiona maiu a me ke kuai malu." Alaila, ua nele anei ka Ahaolelo me kekahi alanui okoa ae o ka maluhia o na ohana lehulehu mai na hoopoino ana a ka waiona?

           

KA AHAOLELO

KAU O 1890.

(Koena La Hana 64)

            Heluhelu mai o Kanealii ma Ke poo o ka bila e laikini ai i ke kuai ana o ka opiuma He uhelu eiua hou is ke poo ma ke kapae ana i na rula a haawiia i ke komite opiuma.

            Na Beka i hoolaha mai he hoololi kana i ka Pauku 1. M@kuna 24 o na kanawai o 1874.

            Na P@@pi i heluhelu mua mai ma ke pou i ka bila e hooponopono ai i ka @nuhi a me na uku kiure.

            Na nawahi i heluhe u mua mai ma ke poo i ka bila el uku ai i ka Laina M@kuahi waw@ena o Hi o a me San Diego. Heluhelu hou ia ma ke poo a haawiia ia ke  komite  kopono.

            Noi o K@ua e hapana ka hoike a ke komite @o ka P@@ Ola mai ka papa e a no@no@. Lilo ka haei Ka hoopaapaa no kekani mi nawa, a ma ka ae i@@na e noonoo, @a h@@helo loa ia e ap no i ka khike.

            Hapana ka noonoo ana i ka bila @la@o@. O hu imaa e ke komite o ka hole. Ka@aio o Makate. J. M. Hona, Cicil Brown, Luka, Rosa a me Kaohane ma ka aoao e hooholo loa i ka pauku 10 ka bila, a hoopauia ke komite.

 

LA HANA 65.

HOIKE KOMITE.

            Na Makuisa o ke komite o ko na aina e, no ka bila hoohoihoi kanu baka a Kaloa, e waiho ma ka papa no ka noi o na Lauli'i, a ae ia.

            O ka hoopii kue i ka hoolako paahana hou a ke komite kalepa i noonoo ai, ua heluheluia mai e Mula a waihoia ma ka papa. A na ia komite hookahi no i hoole mai i ka hoopii a ko Hawaii poe e kokua aku ke aupuni i ko laila hui hoomoe waea telpone; nonoi ia e waiho ma ka papa a ae ia.

            O ka hoike a Balaunu no ke komite wae i ka haawina dala kokua a ke aupuni ia Kapiolani pa, ua hooholoia e ae ia kokua ana e like me ka lakou mahelehele ana; waihoia ma ka papa a noonoo pu me ka Bila Haawina.

            O ka haawina kokua i ka laina mokumahu Oceanica, na Paenaole i wai ho mai no ke komite wae, a ua hoho lo ia e noonoo pu me ka Bila Haawina.

            O ka haawina kokua 1 ka oihana kinai ahi o Honolulu, ua waihoia mai e Luka no ke komite wate, a ua hooholo ia e noonoo pu me ka Bila Haawina.

            O ka hoike no ke alanui a Peter Lee no ka pono e lawe ae ke aupuni nona, ua wai hoia mai e Waipuilani no ke komite wae, a ua hooholoia e noonoo pu me ka Bila Haawina

            Waiho mai o Kalua o ke komite hookolokolo i ka hoike o ka bila kanawai ; heluheluia no elua manawa a haawiia no ke kakaupoepoe me ka heluhelu ekolu.

            O ka hoopii a Skinner & Co. i pili i na paahana, pa noi ia e laweia ae mai ka papa a i kekahi komite. Hoopaapaa na hoa a waiho malie ia pela ma ka papa.

            Hoolaha bila kanawai mai a Kalua no na aina i maopopo ole na poe i kuleana. Na Mula he bila kanawai hoomoe alahao maluna o na aina o ka poe i komo ole iloko o na pomaikai o ke alahao. M@hope o keia ua hapaiia.

NA HANA O KA LA.

            O Ka bila kanawai aiahao o Oahu, oia ka hana nui a na hoa i noke ai i ke kamailio, a o ka hopena, oia ke kapae l@a  ia ana o ka pauku 20 ua bila kanawai la, a kani no hoi ka hora 4 p.m., nolaila ua hoopanee na hana no keka bila ae.

 

LA HANA 66.

            He ekolu bila kanawai i heluhelu mai e Rikada ma ke poo penei; E hoo kuu ana i ke dute o kekahi wau waiwai; e hoololi ai i ke kanawai auhau; e hooponopono ai i na makahiki hele ku la o na keiki.

            Na Kalua i heluhelu mai i ka bila haawi palapala kuleana o na aina o Mrs. Pauahi Bihope.

            Na Paehaole i ka bila hoololi i ke kanawai auhau no ka wa mua, heluhelu hou ne ka manawa eiua a haawiia i ke komite auhau.

            Na Mula i waiho mai he hoopii na More & Co., e ae ia aku na dala elua hane@@ a oi me na keneta keu, he uku no kekahi mau hana i hookoia ma ka pa alii, haawiia i ke komite ia lakou ka hoopii a Mr. Bowler.

            O ka bila kanawai hoohoihoi kanu kope, ua heluheluia mai e Wainuilani; o ka bila e hoemi ana i na ino i loaa mai ka hookamakama, ua heluhelu ia mai e ka Loio Kuhina.

            Hapaiia ka noopoo hou ana no ka bila kanawai a@@ o malalo o na.

HANA O KA LA.

            Komo ka hale i ka hoopaapaa no ka pauku 3 e pili ana i ka haawina kokua a ke aupuni no kela a me keia mile alahao a no 5 makahiki.

LA HANA 67

            O ka bila kanawai e pili ana i kauku o na luna aupuni i haawi ia pa ke komite hookolokolo e noonoe, us waihomai lakou he bila kanawai hou a heluhelu mua ia ma ke poo.

            Noi ke @@ii Masdena e hoopauia ke komite hookolokolo ma ka huli ana i kela opiuma pohaku-ula, oiai ua hala ka manawa kupono o ka waiho ana mai i ka lakou hoike imua o ka Hale. Pane koke mai o Kalua e makaukau koke ana ka lakou hoike.

            Na walabalaki i hoike mai i ka mea i noonoo ia no kz hoopau ia o na laikini kuai waiona; ua manao ke komite he kumu wale no ia e hoomahuahuaia ai na puhi waiona malu.

            Nonoi o Rikada i $500 no na halekula hon ma Pauko, Kohala@hema; haawiia i ke komite hoon@auao. A nana hou no e kukulu ia ona halekula no Kaunamano, Hamakua, Hawaii, a ua haawiia no i ke komite mua.

            Heluhelu o Kalua he bila kanawai hou no ka hoohoihoi kanu bak@, a ua hoolaha pu mai eia he olelo hooholo bila kanawai.

            O ka hana mau o ka la i pau pono ole, oia ka bila kanawai alahao o Oahe, Mahope o na n@li me na pokepoke ana ua hooholoia ka bila ma kona heluhelu elua, haawiia no ke kakaupoepoe a heluhelu ekolu ma ka Poalua, Sept. 2.

            O ka bila kanawai e hoopau ana i ke kanawai haalele o na mea i mareia, ua hooholoia ma kona heiuhelu ekolu mahope o na hoopaapaa ana.

            O ka pauku 4 o ka Bila Haawina ua noonoo ia imua o ke komite o ka hale a ua hooholoia keia mau itainu malalo iho penei:

Na lilo Aha Kiekie & Kaapuni           $  5,000

Na lilo Mokuahi kolo                          $  5,000

Kokua ia na paahao                             $15,000

Malama halemai pupule                      $  5,000

Na lilo hoomalu                                   $20,000

Na lepera o Kalawao                           $25,000

Uku o na makai                                   $15,000

Nalilo Kivila me karaima                    $  5,000

Na Kirure koronela                             $  1,000

            O ka haawina $10,000, no ka hoonaauao ana i na opio Hawaii ma na aina e, ua hooholoia, a na na kumukula poo e apono mai na keiki kupono ke hoouna ia.

 

LA HANA 68.

            Ua waihoia mai na palapala noi malalo iho penei:

            Na Wilimana mai Kalalau, Kauai mai, e hoomauia no ka kapu o ka a Sabti e like me ka mau. Na Robata Wilikoki i ipukukui uwila no ke kihi alanui Moiwahine me Komohana, a me $500 mai Pue a Paoa, Kona, Hawaii Na Waipuilani e ukuia i $130 la Mrs. Jones, no ka hoolimalima ia ka uku maheleolelo pukiki; e hookohuia o mr. Darand i luna nui no Kalawao. Na Rosa mai a Kaiaikawaha e uku aku i $2,542 no kela aelike hana alanui o Puoina mawaho ae o na dala i kohoia e ia. Na Paehaole mai kekahi poe i $840 no ko lakou uku makai kuikawa o 1887. No kekahi alanui hou mahope aku o Puoina, na Rosa i waiho mai he noi e weheia.

            Waiho mai Pi@@a i  k@@ a k@ komite ola e apop@@ @ $16,000 no ka hoomaemae a @@na hou a@a i na halemai, a ua waihoia e noonoo pu me ka Bila Haawina.

            Waiho mai o Mula i ka hoike a ke komite e pili ana i na ipukukui uwila no na haawina dala, a ua waihoia a noonoo pu me ka Bila Haawina.

            Waiho mai o Makuisa i ka hoike a kekahi komite wae no na haawina dala Hale Leta, a ua waihoia a noonoo pu me ka Bila Haawina.

            Waiho mai o Kalua i ka hoike a ke komite wae e pili ana i ka hoopii a ka poe mai o ke kahua hoomalu lepera ma Kalihi. Ua waihoia ma ka papa mahope o kekahi mau paio hahana ana.

            Waiho mai o Pua o ke komite wae i ka boike e pili ana i ka iaweia ana o ka pepo o ka ilina ma Palama, a ua hooholo ia komite e kuai ke aupuni ia wahi mai na Kahu Waiwai mai o Pauahi Bihopa, Aeia.

            Waiho mai o Nawahi i ka hoike a ke komite wae e apono ana i ka kaawina kokua a ke aupuni i ka laina moku mahu hou mai San Diego a Hilo, he $48,000. a o ka bila kanawai e pili ana no ia mea e hooholo loa ia. Waihoia ma ka papa no ka noonoo ana.

            He olelo hooholo na papi e ukuia o Z. K. Meyers i na dala $150 kona koena uku hana, a e hoomanaia ke Kuhina Kalaiana e haawi aku iaia; waihoia ma ka papa.

            He mau ninau na Kalua i ke Kuhina Kalaiaina, oia hoi, ina paha ua hoike mai kekahi a na luna auponi o na aina e iaia i kekahi mea e pili ana i ka Ahaeiele hana Kumukanawai, a ina paha e alakai ia kona kono ana ma ia mau olelo.

            O ka bila kanawai hoololi i ke kanawai hoohiki pake o 1887, us heluhelu ia mai e Phiipi no na manawa elua a haawiia i ke komite kalepa.

            O ka bila hoololi i ka pau ku 48 o ke kumukanawai, ua heluhelu ia mai e Apiki no ka wa mua a haawiia i ke komite.

            O keia mau itamu malalo iho, ua hooholoia a hooemoia ma ka Bila Haawina imua o ke komite o ka Hale. penei:

            No ka  @@@ i na Hawai@@ ili@

@hune                                     $ 5,000

Koina a C. C. Morino             $ 3,500

No ka Buro Ana aina              $5,600

Hana hou me hoomaemae i na hale aupuni $31,150

No ka pa o Halealii                 $10,000

No na halemai, etc                  $16,000

Kuai aina halemai o Wailuku  $ 3,000

Halemai no Hilo                      $ 8,000

Kokua ia Kapiolani Pa                        $13,000

 

LA HANA 69

            O ka hoopii mai Kaup@, Maui. e hoonee ia ka pa hoopaa h@@@ na heleh@wa a e hoop@uia ka luna pa au puni, ua hoike mai ke komite o na aina aupni he pono no e hoonee ia ka pa e like me ke noi, a no ka luna pa aupuni hoi, ale i loaa ia ia@@ he kumu kupono e hoopau ai iaia.

            Hoohuahualau mai ke @@ Masadena no ka hana a ke komite hookolokolo e pili ana i kela @@ p@@la; wahi ana, ua lohe oia aole e hoike aku ana ke komite iloko o hookahi makahiki.

            Pane o Paehaole, e makaukau ana ka hoike a ke komite iloko o kekahi mae la helu, a waiho mai imua o ka nale me na inoa o ka poe hoopae malu i ka opiuma.

            Waiho mai o Robat Wi'ikoki he hoike a ke komite wae ta lakou ka haawma dala pakui kokoa i ka oihana wai Honolulu; ua hooholo ke komite i ka haawina o $276,500 e hookomoia iloko o ka Bila Haawina.

            Waiho mai o J. M. Horner he hoike na ke komite wae no ke alanui o ka luapele; na booholo ke komite he $70,396.77 no ka hoopau loa ana i ke koena alanui. E pili ana 1 ke $30,000 o ke alanui o Puna, he $5,000 wale no i kohoia no na lilo o ke ana ana. Noonoo pu ia me ka Bila Haawina.

            Hoike mai ke Kuhina o na aina e no na bila kanawai i kakauinoaia e ka Moi he 14 ko lakou nui.

            Kauoha o Kalua i ke Kuhina Kalaiaina e ninau Kalaiaina e ninau aku i ke ano o ka hooko ia ana o ka aha nana mai lepera a na kauka Kimabala, Rokeke a me Maka lu maluna o Kale Kahaiehili me ka ae ole ia o kauka luka e nana. Nana hou no i nonoi e lilo ka hoike a ke komite waiwai i hana kuikawa no ka Hale; aponoia.

            He mau ninau na Makuisa i na Kuhina Waiwai a me Kalaiaina. Papaleo kekahi mau hoa, mahope o ke apono ia ana ua hapaiia mai

 

NA HANA O KA LA.

            Heluhelu okolu ia ka bila kanawai alahoa o Oahu, a nonoi ia e hooholo loa. Hoopaapaa iki na hoa, a o ka hopena, ua haawi hou ia i kekahi komite wae o elima lala.

            O keia na hana o keia la a hooponee i ka hora 12:25.

 

LA HANA 70

            O ka bila kanawai e haawi ana i ka mana hooholo a apono o na lawelawe pili aupuni maluna o ka hanui o ka Aha Kuhina, ua waiho mal ke komite hookolokolo i ka lakou i manao ai e hooholo loa ia ua bila la.

            Hoike mai ke Kuhina Waiwai i kekahi mau  bila kanawai elua kakauinoa ia e ke Aili ko Moi.

            Na kekahi komite na o A. Rosa la, e apono ana i kekahi haawina dala no ka wehe ana i kekahi alanui ma Honolulu, a me na hooponopono pu i hoakaka ia ma ia hoike a ke komite a ke Kuhina Kalaiaina e hana aku ai.

            Pane ke Kuhina Balaunu i kekahi mau ninau i waihoia aku e Kalua a me Makuisa, nona iho a no kekahi hoa o ka Aha Kuhina.

            Nooneo hou ia ka bila kanawai alahao o Oahu ma kekahi mau wai, a ua hooholo loa ia.

            Waiho mai o Kalua he noi, wahope aku o ka la 8 o Sepatemaba nei aole o hookomo hou ia mai na bila kanawai hou, koe na bila i hoolaha mua ia mai. Aponoia.

            Heluhelu bila kanawai o Buki e pili ana i na ki@@e; heluhelu elua ia ma ke poo a haawiia i ke komite wae 1 hoomalu ia e ka Lolo Kuhina.

            Nonoi ke 'lii Bakah. da e ukuia na lilo o ke komite wae i hele iho nei e huli pono i kekahi mau hooko ana o na hana ma ka halemai hoomalu o Kalihi. Aponoia.

            He olelo hooholo na Papai e wail o mai ke Kuhins Kalaiaina imua o ka Hale i kekahi kope o ka hoolimalima ia ana o kekahi wahi o @e awa o Puuloa me ka hui alahao o Oahu.

            Nonoi o Kalua, o na hoololi kumukanawai ana a pau e waiho ana ma ka papa, e haawiia aku i ke komite wae ia lakou ia hana. Aponoia.

            Heluhelu bila kanawai o Bila Kama ki no ka hoohoihoi i ke kanu kope.

            Heluhelu ekolu ia kekahi mau bila kanawai elua, a o kekahi mau haawina dala no ka Buro Hoonaauoo, ua hooholoia iloko o ke komite o ka Hale.

 

LA HANA 71.

            make kapae ia ana o na rula us heluhelu mai o Balauau he palapala hoopii mai a Kakina mai, he Kuhina Kalaiaina i pau, e kohoia ona komite hooholo paewaowa ole no kekahi mau kumu hoahewa a ke komite waiwai iaia a me ka luna o na hana hou, i hoolohe ia ai na olelo pale no na kumu hoahewa.

            Noi o Balauwina e waiho i ka hoopii a noonoo pu me ka hoike a ke komite waiwai.

            Noi o Mula e hoihoi hou i ka hoopii i ka mea nana i lawe mai: he hana hoohaahaa keia; he elua o na kuhina i pau i kolo malu aku mawaho o Honolulu.

            Olelo o Wihmana he hana hoohaahaa kela i keia hale ke noi mai e kohoia ona komite e huli i ka hana a kekahi komite kumau, nolaila e waiho i keia hoopa ma ka papa.

[ E k@@@@@ aku ana]

 

Hoolaha Hou.

Olelo Hoolaha.

            E IKE auanei na karaka a pau o ka mea nona ka inoa @@@ @@ ua hook@@ pono ia mai e ka H@n F. S. Lyman, L. K. Kaapuni Apana III o ku Hawaii Pae Aina@ keia ia 290 August, M. H. 1800. ma ka waiwai o Kek@@ make@ Kuaakea. Hilo Hawaii.

            K@@lani, Hilo, Hawaii, Sept. 1. 1890.

 

AHA Hookolokolo Kiekie o Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Maka hana o ka Waiwai o HOAHU (w) o Honolulu, Oahu, i make.

            Olelo Kaujoha no ka manawa e hoolohe ia'i ka Palapala Kauoha a me ka hoolaha ana no ia mea.

            O kekahi palapala i oleloia o ia ke Kauoha Hope Loa a Hoahu (w) i make, ua waihoia nai imaa o keia aha ma ka la 4 o Sepatemaba A. D. 1890, a me ka palapala noi no ka hoopuka ana i ka Palapala Hooko Kauoha ia Kela (w) i waihoia e Kela i oleloia.

            Ua kauoha ia, o ka POALIMA, ka la 26 o SEPATEMABA, A. D. 1890, ma ka hora 10 a. m. o ia la, ma ke keena hookolokolo o ia aha, ma Aliiolani Hale, ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hooiaio ana i ua kauoha la, a me ka hoolohe ana i ka palapala noi, a malaila no hoi na poe a pau i Kuleana e hoike a e kue ai paha i aua Palapala Kauoha la a me ka hoopukaia ana o ka Palapala Hooko Kauoha.

            Kakauia ma Honolu'u, Hawaii Pae Aina, Sepatemaba 4, 1890.

            Na ka Ana:

            J. H. REIST,

            Hope Kakauolelo. 2301-3t

HOOLAHA HOOKO MORAKI

Maiuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o ke kahi palapala moraki i hanaia mawaena o Paianina a me Paahao kana wahine o Waikiki, Honolulu, Oahu, o ka aoao mua, a me F. C. Lowrey o Honolulu, o ka aoao elua, ma ka la 9 o Iune, 1883, i kakau kopeia ma ka buke 81 aoao 195, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi o ka hookaa ole ia mai o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoikeia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 22 o Sepatemaba, 1890, hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 26 o Aug. 1980.

            F. C. LOWREY,

            Mea Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1-O kela mau wahi a pau e waiho la ma Wikiki, Oahu, i hoikeia ma ke ano he apana 3 iloko o ka Palapala Sila nui 3030 Kuleana 1751 ia Aea, nona ka ili he 94-100 o ka eka, i hooliloia aku ia Paiaina ma kekahi palapala i kopeia ma ka buke 57 aoao 49.

            2-O kela mau wahi a pau ma Waikiki a i hoakakaia ma ka Palapala Sila nui 7115 Kuleana 1525 ia Kuaaua, nona ka ili he 2R. 2r.

            3- O kela mau wahi a p@a e waiho la ma Waikiki i hoakakaia ma ka Palapala Sila nui 5047 Kuleana 1525 ia Kuaaua, nona ka ili he 45-100 o ka eka.

            2300-4t

 

HOOLAHA HOOK MORAKI.

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o H. N. Kahulu a me Miliama Kepe kana wahine, o Ewa, Oahu, o ka aoao mua, a me Mrs. E. Humphreys o ka aoao elua, ma ka la 10 o Maraki, 1888, i kakau kopeia ma ka buke 113, aoao 286, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi no ka hookaa ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoikeia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu. ma ka la 100 o Sepatemaba, 1890, hora 12 o lala.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 26 o Aug. 1890.

            Mrs. E. HUMPHERYS. Mea Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1-O kela apana a @@ a pau e waiho la ma puapuaaiki, Kona Aka, Hawaii. i hoakakaia ma ka Palapala Sila ne 6716 Kuleana 4887 ia Thomas Sams, nona ka ili he 170 eka, i hooiilo ia aku i na mea moraki ma kekahi palapala a Oana i kakauia ma ka la 26 o Iulai, 1883, kopeia ma ka buke 81 aoao 301.

            2-O kela mau apana aina a pau e waiho la ma Haleaka, apana o Koolauloa, Oahu, a oia no na wahi i hoakak@ia ma ke ano he mau apana 1, 2, me 3, ma ke Kuleana 5853 ia Kmano, nona ka ili he 3 1/4 eka oi aku a emi mai paha, i hooliloia aku ia Mi@ama Kepe Kahulu e Kaneumi (k) ke Keiki a hooilina o Kamano ma ke kanawai, ma o kekahi palapala i kakauia ma ka la 17 o kekahi palapala i kakauia ma ka la 17 o Iune, 1885, kope a ma ka buke 96 ana o 169.

            3-O ke kuleana hoolimalima o kela wahi a pau e waihola ma Manana, Ewa, Oahu i hana ia mawaena o P. P. Kanoa a me H. N. Kahulu n@n ka ili he 22 eka, no ka manawa he 6 makahiki, a i kakauia ma la 8 o Iune, 1887. 2300-4t.

 

Hoolaha Hooko Moraki.

            Ma@@ o kekahi mana kuai  i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o S. P. Halama me Kaleimahiai kanawahine o Makena, mokupani o Maui, i ka aoao mua, a me Mrs. Elizabeth Beckwith o Hopolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 12 o Okatoba, 1888, i kakae kope ia ma ka buke 115, aoao 214. a mamuli o ka ahai ia na o na kumu aelike o keia moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o @a moraki nei e @@ko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hoa ia aku nei, aia mahope aku o na pale ekolu mai keia la aku, alaila. e hoolai aia aku na aina i hoakeia ma ia moraki no ke k@@la ana. ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka la 22 o Sepatmaba, 1890, hra 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. K. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 20 of Aug. 1890.

            MRS. ELIZABETH BECKWITH. Mea Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1-He 75 89 100 eka e waiho la @@ H@aula, moku@ o Ma@@, e kokoke ia pua Mahoe, i hooliloia aku ia @. P. Hala@a  @a kekahi palapala a Poohina, i kope ia mia ka buke 52, aoao 247.

            2-He 17 eka e wai@@  la ma Paeahu, Ho@@ula, Maui, i kokoke ana i ka palena o Kula, i hoolilioa aku ia Hala@a ma o kekahi palapala a W. Goo@ale, ko@eia ma ka buke 1, aoao 454. 2300-4t

 

HOOLAHA HOU.

Olelo Hoolaha

            E hoomaka ana ke

            Kula Kaikamahine o Kohala.

            Ma k POAKAHI/ la 8 o SEPATEMABA. Ua makemake ia e pau poao mai na kaikama hine i ka wa e hoomaka @@ ai ke kula.

            M.  F. WITTIER Kuma Nui. 2300-3t

 

Kula Hanai, Kauai.

            UA @@ @@

            O ka  @@ @@

            H@@ mau @@

            He kulana eluolu @@ keia Kula a @@ ke ola maikaii ua k@@@ke i ka mauoa, he @@ a me ka hapa mai @@hue, e haliu ana ke alo i ke kai a e kii ana i ka muliwai o Haleia Ua lehu lehu loa no hoi na laau huaai like ole malai'a.

            O ka uku kula me na pomaikai o ka noho ana malaila, he $40 o ka makahiki. E hoike hoa ia aku no ka manawa polalei e komo ai No keia makahiki ae e wehe ia ai he Kula no na kaikamahine. No na mea i koe. e nioau ia.

            Dr. J. K. SIMTH

            Koloa, Kauai:

            A i ole ia R. W. ANDREWS, ke Kumu Nui ma Lihue, Kauai. 2300-3t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o  J. P. Kanana me Kaohu kana wahine o Wailuku, Maui. o ka aoao mua, a me Robert Grieve o ka aoao elua, ma ka ia 7 o Mei, 1883, i kakau kope ia ma ka buke 82, aoao 8, a manuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupanee nolaila, ke hoolahaia akunei e ka mea nona ka aoaoelua o ua moraki ne, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike a ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka la 22 o Sepatemaba, 1800. hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 26 o Aug. 1890.

            ROBERT GRIEVE.  

            Mea Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1-O kela aina a pau e waiho la ma Wailuku, Maui, nona ka ili he 1 88-100 eka i hoolilo ia aku ia J. B. Kanana ma kekahi palapala a Antonio Garcia la Silveira, i kopeia ma ka Buke 32 aoao 14.

            2-O kela apana aina e waiho la ma Wailuku, i hoikeia ma kekahi palapala mai ia J. Gracia me Apakini kana wahine i ka Mea Moraki mai, nona ka ili he 1 70-100 eka, kupe ia ma ka Buke 36 aoao 226.

            3- O kela apana aina e waiho la ma Wailuku, i hoike a ma kekahi palapala mai ia Kaonepahu i ka Mea Moraki mai, nona ka ili he 1 84-100 eka, kopeia ma ka Buke 50 aoao 231.

            4-O kela apana aina e waiho la ma Wailuku, i hoikeia ma kekahi palapala a Paele me Leo  kana wahine, nona ka ili he 80-100 eka. kopeia ma ka Buke 56 aoao 172. 2300-4t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Lilia Kahanu (w) o Honolulu, ma konahapa iho, a ma kona ano he kahu malama no Miukini (w), Ane (w) a me Kumuokalani (w), he mau keiki oo ole, o ka aoao mua, a me J. B. Atherton o Honolulu o ka aoao elua, ma ka la 1 o Maraki, 1887, i kakau kopeia ma ka buke 104, aoao 197, a mamuli o ka uha@a ana o na mumu aelike o kela moraki, oia hoi no ka hookaa ole ia o ka ukupanee nolaila, ke hoolaha ia ku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o J. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 29 o Sepatemaba, 1890, hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 26 o Aug. 1890.

            J. B. ATHERTON,

            Mea Moraki mai

            Penei na aina i moraki ia:

            1- O kela apana aina e waiho la ma Ainakea, Kohala Akau, Hawaii, i hoakaka piha ia ma ka Palapala Sila nui 4735 Kuleana 10153, ia Makuakane, a o ka mea i moraki aku kona hooilina ma ke kanawai ma kona kuleana ponoi, nona ka ili o 8 eka a me 484 anana.

            2-O kela apana aina e waiho la ma Kapaau, Kohala Akau, a i hoakaka piha ia ma ka Palapala Sila nui 1548 ia Mahina, a he kuleana elua hapakolu ko ka mea moraki aku ma kona ano he kahu malama no na keiki oo ole. Miukini (w), Ane (w) a me Kumuokalani (w), a he hookahi hapakolu ma kona kuleana oiaio. 2300-5t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o S. Kahale o Wailuku, mokupuui o Maui, o ka aoao mua, a me Miss Nelue M. Lowrey, o ka aoao elua, ma ka la 17 o Ianuari 1889, i kakau kopeia ma ka buke 112, aoao 396, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu ao like o kela moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia ia aku, alaila, e hoolahaia aku ia aina i hoikeia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F. Morgan ma Honolulu, ma ka la 22 o Sepatemaba, 1890. hora 12 o ia la.

            Hanaia i keia la 26 o Aug., 1890.

            NELLIE M. LOWREY,

            Mea Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kela mau apana aina e waiho la ma Ili Mookahi, Waiehu, mokupuni o Maui, a oia no na apana 1, 2, 3. me 4, o ka Palapala Sila nui 6124 i hoopukaia no Ka@lapahi @@ko o lulai, 1867, a nona ka ili he 278-100 eka 2300-4t           

 

Hoolaha Hooko Moraki.

            Mam@@@ @@kahi niana kuai i hoikeia malok@ o Ke@@ palapala moraki i hanaia mawaena o Kope a me Iaa kana wahine o Kamo@@ li, mokupani o Oahu, o ka aoao mua, a me Miss Mary Parker o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka buke 71, aoao 70 mam@ hioka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole ia ana mai o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nooa ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hua ia aku nei, aka mahope aku o na pale ekolu mai keia la aku, alaila e hoolaha ia aku na aima i hoikeia ma ia @@aki no ke kudala ana, ma he keena kudala o Jas F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 22 o Sepatemaba, 1890, hora 12 o ia la. Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo Hoakaka no keia mea

            Hanaia i keia la 76 o Aug 1890.

            MISS MARY PARKER

            Mea Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kela aina a pau e waiho la ma Kamahauila, mokupuni o Oahu, nona ka ili he 1 15-100 eka, i hoakaka pika ia ma ka palapala  a Kamahauila ia Miss Keau a me Waimaealo K@@i kakania i Okatoba 19, 1877, i kope ia mea ka buke 32, aoao 330. 2300-4t

 

HOOLAHA HOU

HOOLAHA A KA

LUNAHOOPONOPONO WAIWAI;

NO KE

Kaui Hoolilo ana i Kekahi

Waiwai paa:

            MAMULI o ka mana i @@ mai ka Aha Kiekie mai, ma kolu kulana he hooponopono no ka waiwai o PETERO W WAHA. i make kaooha @@, ma kea ke @@ @@.

            Poakahi, la 15 Sepatemaba, 1890

            H@@@  awakea ma A@@lani Hale, Honolulu oia ka@@ me ka @ anawa i kohoia e @@ a @@ ke kuai hool@@ ana ku me ke akea @@ kela apaua ama @@hale e waiho la ma Hookena, Kona Hema,. mokupun@@ Hawaii, i hoo@@ ia na palena penei.

            @@maka ana ma kona kihi Hema. k@mo nana e pili ana me ke alanui a mai keia kihi aku Ak@@ @# @@ Ak@@ o4 Hik@@ o; a pili me ko T. K. Robert pa hale; mai ke@@ kihi aku, huli e holo ana ma ka papohaku e pili ana me ko T. K. Robert a hiki i ke k@@ Hema hikina e pili ana me ke alanui Hema 05 @@ Kom. 2.75 kaul a hiki i ke kihi i hou maka ai. O kona ili. he St 100 o ka eka.

            Oia no hoi ka aina i kuai hooliloia ia Petero W. Waha e na Kahu Waiwai o ka Mot ma ko lakou palapala kuai hoolilo o ka la 1 Novemaba. M. H. 18888, i kope ia ma ke Keena Hoona o Ke Aupuni, Buke 111. aoao 428.

            O na lilo no ka palapala, na ka mea koho no e aku. KAUMU WAHA.

            Lunahooponopono Waiwai o P. W. Waha.

            Honolulu Augate 25, 1890  2300-3t.

 

Benson Smith & Co.

            Na Mea Laikini ia e kuai Kukaa

a me kuai Liilii aku.

 

Na Laau Lapaau

O NA ANO A PAU.

 

HELU 113 me 115. ALANUI PAPU

 

O LAU NA AGENA NO NA

 

Laau Lapaau kuluwai Liilii!

 

Boreicke & Schrecke

 

:A ME NA:

 

WAi Lukini OnAonA Waianuhea!

 

WAIALA MAILE

A ME KE

 

Onooni Lei Aloha !

 

O na lako no ka Lauoho a me ka Ili, a me na mea hoonani o ka Home, e loaa no ia ina makamaka ke kipa mai keia hale.

2204-tf

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI

 

LEWERS & COOKE

(o Lui Ma).

Make kahua hema o aianui Papu me M@a

E loaa ai na

PAPA NOUAKI

o kila a me keia ano.

 

Pani Puka, Na Paka A @@ni, Na Ole@@l@@

Na Pou, Na O a, Na Papa Hele, Na Papa

Ku. A me na Papa Moe aui loa

 

Na Pil ! o na Hale o na Ano a Pau

A ME N@

 

WAI HOOHINUHINU NANI

O NA ANO A PAU LOA,

 

NA BALAKI ANO NUI WALE

 

A hai i ak @@@ a @@ ni Makamaka a

pau ia makaukaa keia MakaMaka

o o@@@ e hoolawa aka ma

na mea a pau e pi @@

ma ka l@@ oih@@

 

NO KA

 

UKU HAAHAA LOA.

E like me kawea e holo ana mawaena

LAUA  a me ka mea KUAI.

E HELE MAI E WAE NO O

KOUIHO.