Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 41, 12 October 1889 — KELA ME KEIA [ARTICLE]
KELA ME KEIA
kc ali;A«ihir okapo 1 keia • :.'i ahiahi. 1 alawa ae 1 ko makeu inau hoolaha r. '• . a ike anei ee i ka ihu peleleu o ka ?:c. ar,i ? l .i hoololi ia ko A. Sinlth hihia mai <e <i, i a ka ohumu ino. • > v.u ia ka mea mua loa e ku oka :..!c ;nu kuj>e iluna o Puowaina. M.i ka Malulani o ka Poalua nei, ua • h>i ii.;ii ke keikialii Kawanakoa. I n,i I) tclc Hawaii kahi i hoopaa ia i, -i ru kiurc kehi hihia kipi o A 1., nana. I n.j I'oako 1 " nei i h kau ae ai ke Ki;ian.ikauha ; f o l'ekini ma ka nuku 0 M.imaia n»ai I> knhuma mai. N 1 A Hakikona i hana iho nei i kii j :n,i nn ka M -i, a ua ku maoli fto i ka n,vu k.ina lawelawe ana. \\r keaka o na hana akainai ka 1 ha (I wi i.t malunn <> ka mokukaua lapaoa K )i ka Poaono i hala. Hc 25 loio iloko o ka wa hookahi i ka wa 1 wene ia ai ke kau kiure o keia h.i|'.iha. Sc(iatetnaba 25, rua Niihau, ua make ke ktiki opio a Gcd he kamaaina kahiko no ia wa'ii. Hanle loa hui ka hui kknipopo lolani ika hui Uwupo <> me na Alahaka, he I lo uun: ia 4. Piha pono ke ke*ena hookolokolo kiuro 1 na poe makaikai o na ano a pau i \i.u iiia<i ia, Muhalo iu mai ke kapena bou o ka mihim.ihi o na Kona e na eepakeke 0 \ t:a iikui awa no ka waipahe. U i li «okauhi 1 iki i;> 'u hoomoe ana uke a'iahao o Oahu i k ia puie, a hiki m.u ua knola ma keia mau moku ae e k.iii la nei. l'a hewa ia makou i kela pule aku nei ma ke poo manao hoike Kula Sab.)ti o Maui Hikina. O Hawaii Hi kma ka pololei. i U Keoni Searle, kekahi ona kamanna 0 Kau. Hawaii, ua hookohu ia aku oia 1 Hope Makai Nui no ia apana uu kahi o E. Kamika i waiho mai. Na ka mokupea Kakela i lawe aku n.i eke kopaa nona ka waiwai io he $u.5,660 i ka Poaono i hala no Kapa-
Ulūko. l'.« hala aku ma ka Malulani no nā Kon.i, ke keikialiii Auseturia me kona muu ukali, a c hui <iku »na lakou roe *.i Moi i Kailua. l'leulele lua hoi ka iiiki ana iho o ka k.m.ika Manila o ka hui keakalio a Kinni ma ka hotelc Hawaii i ke ahi- * i Poaha nei. l'a loaa «»e i ka Loio Kuhina i keia rule iho nei, he leta e ha» aku anā iaia e malama, he poe kipu iku »na taia. Nana no hoi ke kalohe nana i kakau kela letx l ka Poakahi nei, ua ae aku o J. M. r >q>oe i kona hewa imua oka Ah> no ka ohumu ino, a i keia i' akahi ae e haawi ia mai ai kona hoo?ii e ka Aha Kiekie. I ke anaina Kula Sabati o Kauma <apili na haumana o ke Kula Kamehanieha ike Sabati i hala. He m«u hia hiona ko lakou o ka maikai a me ki eleu. Ca haawi ae ka puali himeni Hawaii he anaina mele ma ka hotel« Hawaii i *e ahiahi Poaha nei no ka hanohano o ke keikialii de Bobona, a ua hoomakanui loa ua keikiahi lt no ka nan»he iauna ole mai o ke kikooi *oa o na kileo puu o na keiki Hawaii.
Ua hiki mai nei ke Keakalio Alu a | Kirini. a e umki ana i keia ahiahi 1 E kali ana ke kaa alahao no na ohua hele keaka i ka wa e pau aL He 42 kapuai ke anawaena o ka nna keaka. Ua kipu iho kekahi haole iaia ma : kona wahi neho ma alanui Moiwahine, 1 j 1 ka Poakolu nei. ; , | He eiwa har.cri a o» lapana 1 hoouoa ' |ia aVu ma ke kahua < no iakeu hana i| ! (i4 aiOtu' K '.ifn. ! ■ Ua h'X>inaha ihn oei ka eku ana 0! ka mok-.imahu Kaala no ka I mae hou ana a keia puie ae. Kia rr.ai ko kakou nanea hou ke oi!i puleio aku la—ke Kiu Pahaohao o ke kulanakauhale o Paris «. L ♦ huli hoi aku no Enelani, o Mr. T. G Gribble, ka luna nui mua ibo nei 0 ka hui alahao Hawaii. Na ka Bana Puhi Ohe i hoomaikai ak'i na ohua holo o ka Malulani i ka la inehinei. He hookahi hora ka hookaulua ana o ka Malulani iwaho o ka Lae o Kalaau ma ke paku ana o kekahi wahi i po ho ia iho nei o kona ipuhao. Ua hiki mai nei o Prof. G. Sauvlet, he kanaka akamai a ku luao no ka piano, violina, a me he ao ana i ka leo no ka himeni. He lono telefone ka i loaa mai Waialua mai i ka Poaha nei, ua kipu aku kekahi Pake i kona kokoolua, a mahope k i no iaia iho. Ua hala aku nei ke Kupakako 0 ka Mikahala no Kapalakiko, a e huli hoi mai ana me ka punua pee poli o ko ke kanaka oia ana. Kuuua koikoi ka i haluku iho 1 na apana 0 Ewa i ka Poaha nei, aiwa loa 1 aku a ku ka mahiko, oia ka wa e kahe ' mau ai o ka wai poepoe lelo ulaula iloko o na pakeke. ! , 1 I ke ahiahi Poaono i hala i hookani 1 hoao ia ai ka bcle o ka hale kaawai hou 0 na Pake ma ke alanui Maunakea, a ua lohe pono ia a puni ke kulanakauhale ma kona kulana kiekie. He $2,138,210 79 ka waiwai 10 o na j! kopaa o keia aupuni i puka aku no n.- j' makeke o waho, no ka hapaha maka- j hiki e pau ana i ka la 30 o Sepatema- , ba, 1889. Mamuli o ka ililaumania ana ae ne ; 0 ke alanui pii pali o Puowaina, ua haawi la ae na kohokoho ann, he elima makahiki i kee, e ku aku ana he kulanakauhale nui iluna olaila. Ma ka mokum&hu lamasiroo ka Poaono 1 hala T ua kau pu aku ke Kanikela lapana no ka huli hoi e hoomaha no kekahi mau la ma ka ama makuahine a hoi hou mai. Ma Pahala, Kau, ua haalele keia ola ana o S Kuhana, he opio hot nona na makahiki he 20 a oi. He huikau a loio kona mai no na mahina lo ihi 1 hala ae nei. Aloha wale. Loaa pono aku kekahi mau manu wawae elua i ke mea nona ka waiwai wahine mare ma Kapaa, Kauai, a hou me ka pahi e ka punalua no ka hoo* haunaele kihapai.
Ua haawi makana ae ka Lunakanawai Kiekie Hon. A. K Judd i ka £ka-i lesia o Kaumakapili, he mau lako dala j no ka papa ahaaina a ka Haku, he a pika, 4 pa, 8 kiaha, a me ke pawai no ka bakekiko ar>& He makana nui ohaoha keia. Ua hooholo iho nei na lala o ka | Ekalesia o Kaumakapili, aole e ae ia n» halawai makaainana o na ano a pau j e halawai maloko o ko lakou luakina, | mawaho ae o na hana maupiliikaj hoomaaa. Piha pono ka uwano i ka haiamu o na elemakule a me na olowahine e ake a ike i na holoholona ao-holo-lohe-ike oka hui keakalio o Kinni. Ua kuhihewa kekahi olomana i ka elepahi be kuahiwi He luana ohana ma ka luakini o i ke ahiahi Poaha i hala mawaena o na opio o ia Ekslesia» a ua piha ohohia na hoaloha i hiki ae, * ua malama pu he paina mama oka haukiliuia » me ka waiona a hiki i ka vra i p«u ai o na hana. Ua holo »ku kekahi poe no ke k manu i Molokai i ka Poakahi uei, a i ko lakou lele ana aku loka o ka aina, lohe īho la na manu no k» Ukou hana 1 hiki aku ai. nolaila, ua lele aku la na manu a pau loa no ka mokuponi o Maui
L a paikau ae na hoa 0 ka p-iaiikoa Kaifela tna ke kahua o Makiki malale 0 ka malamalama o ka mahioa, aooi koa o na mokukaua Amen'ka 1 manae ia e komo pu ana īloko 0 ka hookaha kaha, aole i lele mai ma ke kauoha 1 Adimarala Kima'e. Ua hiki mai nei ke keikialii a me ke ka;kamafc»nea u Hcnri de Bourb'jn 2 me na ukaiu "n ka mokumahu Ku ianaka ha'.e o Pek»ni 1 ki auwina I2 | a na ke kaa o ka ; '.awe *■: no ka Vc:c'e Hawa ; Na iee | 'r. eli A"k-.k-I,a 1 Hoj Ua haawi ie ka hui kimoopo Hawaii rr.a kah: noho o ko ;aVaa kapena H. Ka;a ma I*ilei, 1 ke al-.ian» Poaono 1 ha f a. a malaila ae na h r a o kekahi mau r.u» e ae 1 :ne ra hoai-"»ha kahi i akoa koa ai, a ua nuu inu r<a mo rona a i.e ke kr.hinia 0 na mea ai i pahola ia mai a me ka huihui o ka waihau a hiki 1 ka lawa ana. Ua makemake ia kekahi lohe oiaio ma ka panaau moolelo o kekahi [-oe Hawaii e hai mai a palapala mai pjha i keia keena, i ke ano o na waa peleleu o Kamehameha, ka loa, ka laula, ke kiekie, a me kona ano maoli, i mea hoohalike me na mea e hoomakaukau ia nei no ke pai i ka buke alamaka o keia makahiki O ka mea e £lcutike ana me na wehewehe i hoomakaukau mua 13, e haawi wale la hookahi buke alemanuka no keia makahiki 1690 ae.