Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 14, 7 April 1888 — Page 2
| This text was transcribed by: | Stephanie Kau |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Hoolaha
Ua nee ae nei makou ma ko makou keena hou ma ke kihi o na Aianui Papu a me Kalepa, malalo iho o ke keena o ka Pana Hawaii, a malaila makou e loaa ai i na makamaka a pau o ke Kuokoa ma keia mua aku.
Nupepa Kuokoa.
No ka Makahiki………………………..$2.00
No Eono Mahina…………………………1.00
Kuike ka rula.
Poaono………………Aperila 7, 1888.
Ka aha Euanelio o Oahu
I ka Poakolu a me ka Poaha o kela pule i halawai ai ka Aha Euanelio o ka mokupuni o Oahu maloko o ka luakini o Kaumakapili. Ma ka hoike o ka hapanui o na kahu o na ekalesia o keia mokupuni ua ike ia ua emi mai na hana pono iloko o keia mau kihapai Ua koi mai kekahi mau kahu e hookuu ia lakou mai ka hana aku, no ka nele i ka uku ia a no ka nawaliwali kino kekahi. He kakaikahi ka poe i keia wa i loaa ke ahonui, ke akamai a me ke aloha pu kekahi, e hiki ai ke hoomanawanui ma ka hana o ke kahu ekalesia me ka luli ole o ka manao.
Ua koho keia aha i komite hoeueu i na ekalesia ma na mea pili i ka hookupu dala no na hana o ke aupuni o ka Haku. Hookahi mea e ala mai ai na hana pono, oia ka hoalaia o ka manao Karistiano iloko o ka noonoo o ka lehulehu. O ka nele nui o na ekalesia o keia mau kihapai, aole o ka nele i ka waiwai kino; aka, o ka nele i ka Uhane o Kristo, a me ke aloha i ke aupuni a me ka hana a ka Haku.
Mai Hoolaha Hewa.
Maloko o ka helu mua o keia pepa no keia makahiki, ua hoopuka ia kekahi manao nona ke poo "Na mea hou o Manoa." E kamailio ana ua mea kakau la o Manoa no ka ona ma ia apana, a e olelo ana, ua komo pu na luna ekalesia iloko o ka ona. Aohe oiaio o ia mea. He oiaio no ua nui ka ona ma ia awawa i ka po o ka la mua o keia makahiki, a ua hakaka nui kekahi poe a ua hookahe ia ke koko, a ua luia ke dala. Ua hauoli nae makou i ka hoomaopopo ana, ma kahi olelo ia ua komo pu na luna iloko ia hana. Aohe pela ka oiaio. Aole i hookokoke aku na luna o ia apana ma ia hale ia po. He poe kue na luna ia mau hana ino a pau, a ua hilinai ia lakou e ka poe maikai.
He wahi manao ko makou i kela poe ona o Manoa, a pela no hoi i ka mea nana i hoolaha ka lakou hana, me he mea la, oia no kekahi iloko o ia huina. Ua noonoo anei oukou e na hoaloha, i ke ano o ka oukou hana, a me ka hopena o ia hana ana? Ina he manao hoopaakiki ko oukou ma ka ona, me oukou no ia, aka mai awili pu iho oukou i ka poe hala ole iloko o ka oukou mau hana. Eia nae ka manao o ke Kuokoa ia oukou, e haalele aku ia mau hana, a e huli mai kakou a pau ma ka aoao hoole waiona E lawe i ka lipine bolu, a e haalele loa i ka waiona. Aohe waiwai o ia mea. He mea ia e ilihune ai ke kino a poino pu me ke kino a me ka uhane i ka make, a ili pu aku no hoi ka poino maluna o na wahine a me na keiki.
Haalele ia aku ka waiona, a e malama i na wahi loaa no na hana maikai a me na mea e pomaikai ai ke kino, a e manao ai hoi na keiki.
E ola o Manoa!
Aha hookolokolo kiekie o ko Hawaii pae aina.
Imua o ka aha piha.
Ma ka Hihia o Z. Kalai, Lunakanawai Hoomalu o Kohala Akau Hawaii.
O ka mea i hoopii ia Z. Kalai Esq., a oia no ka Lunakanawai Hoomalu o Kohala Akau, Hawaii a ua hookohu mua ia oia ma ia oihana ma ka la 1 o Okatoba, 1884, ua hoopii ia mai oia o ka Loio Kuhina e like me na mea i hoakaka ia ma ka pauku 914 o ke kana wai kivila e like me ia i hoololi ia ai e ke kanawai o 1866, a ua kauoha ia oia e like me ka mea mau e hele mai a e pane i na kumu hoopii.
Ua hoakaka ka palapala hoopii ma ke ano nui, i mau kumu kupono e hoopau ia ai oia mai ka oihana ae, oiai e waiho ana ka hihia o kekahi mea i ka paia M. R. Freitas imua o ka Aha hookolokolo, o ka mea i hoopii ia, no ke kuai i ka waiona me ka laikini ole ua aelike ia mawaena o Freitas i olelo ia a me ka mea i hoopii ia no ka haawi ia e Freitas i ka mea i hoopii ia e hookuu oia iaia ma ia hihia; a ma ka la 7 o Novemaha i hala aku nei, ua hookuu ia no ka mea i hoopiiia ia Freitas a ua loaa mai iaia mai ma kekahi dala ae na dala he $200. Aia no hoi maloko o ka palapala hoopii he kumu hoopii e hoakaka ana ua kaulana ka mea i hoopii ia no kona kolohe a lawe i na uku kipe a hilinai ole ia ma kona hana a hooko ana i na hana e pili ana i kona oihana lunakanawai a ua kupono oie loa e noho oia ma kekahi oihana hookolokolo.
Mamua o ka nana akahele ana i na olelo o na hoike ua ike iho makou o no mea ano nui, penei no ia, mamua koke iho o ka la 31 o Okatoba i hala, ka la i hopu ia ai o Freitas ma ka palapala hopu e hoopii ana iaia no ke kuai i ka malana me ka laikini ole, ua aie aku ka lunakanawai iaia i $30 e hookaa ia i ka pau ana o elua pule me ka ukupanee ole, a o Freitas ua noho ma ke ano malama halekuai ma Kohala no elua mahina wale no a he ano malihini oia i ka lunakanawai, a oia nae, he kanaka e lawelawe ana i na hana he nui aole nae i loaa iaia he hana me keia kanaka, oiai aole oia he mea kuai mau ma ka halekuai he $1 dala wale no ka nui o kona kuai ana me ia.
Ma ka po o ka la i hopu ia ai oia, ua lawe o Freitas no kona makaukau ole i ke kamailio ma ka olelo Hawaii, ia Francesco Cano, he mea makaukau i ke kamailio ma ka olelo Hawaii, a hele aku ma ka hale o ka lunakanawai me ke kipa aku nae e ike i ka hope makai nui ma ko laua hele ana. Ua hana o Cano ma ke ano he mahele ole o mawaena o Freitas a me ka lunakanawai, olelo mai oia ua ninau aku o Freitas a me ka lunakanawai, olelo mai oia ua ninau aku o Freitas i ka lunakanawai ma ona la heaha ia ka mea pono iaia e hana ai, aole ia i kuai i ka waiona a ua ike no ka lunakanawai peia, a mahope olelo oia ina e kokua ka lunakanawai iaia e haawi po oia iaia i $50, a ua kunou mai ka lunakanawai a olelo mai e lawe mai no oia i kona mau hoike e pale iaia. Ua loaa aku ia laua ka lunakanawai e moe ana maluna o ka moena maloko o kona rumi moe, e heluhelu ana, a noho iho o Freitas me Cano ma ka puka a mahope noho iho o Cano ilalo ma ka moena.
I ka pau ana o ka kamailio, ua puka aku ka lunakanawai me Freitas ma ka lanai o laua wale no a ua lohe aku o Cano i ka nakeke o ke dala a ua manao oia he dala ka mea i haawi ia e kekahi i kekahi. Ua hoomaka ia ka hookolokolo ana o ka hihia ma ka la 3 o Novemaha, a ua hoolohe ka aha i na hoike ekolu ma ka aoao hoopii a me eha hoike ma ka aoao pale a hoopanee aku la a hiki i ka la 7. Ma ia po ua hele aku ke keiki a Freitas a me kona kupakako a me Cano i ka hale o ka lunakanawai ma kahi kokoke i ka hora 9 a hai aku i ka lunakanawai e like no me ka laua i hai aku ai i ka hope makai nui, oiai lakou e hele ana, ua aie na hoike a ka aoao hoopii ia Freitas ma kona halekuai a ua makemake lakou e hoopakele mai keia aie ae a nolaila keia hoopii imi hala iaia. Olelo ka lunakanawai, ina he mau hoike maikai ka oukou alaila pono no, a e lawe ae i na buke o ka halekuai a hoike ae imua o ka aha ina ua ike ia maloko o ia mau buke e like me ka olua e olelo mai nei.
Oiai lakou e hele ana i ka hale hookolokolo ma ka la 7 ua olelo aku ka lunakanawai i ka loio o Freitas e kii i na buke o ka halehuai i mea hoike imua o ka aha.
Ua hoolohe ka lunakanawai i na hoike i koe a hookuu aku ia Freitas me ka olelo ana iho, mawaena o kana mau olelo e ae, ua ike ia ma na buke o ka halekuai ua aie na hoike o ka aoao hoopii ia Freitas. Penei ka wehewehe ana a ka Lunakanawai: He mea mau ke pale ia ana o na koi aie a ka poe halekuai he mau aie ia no ka waiona, a aole hiki ke ohi ia kela mau ano aie ma ke kanapai. I kekahi la ae nonoi aku la ka lunakanawai ia Freitas e hoaie mai iaia i $50, a ma ka la 9 ua haawiia mai ke dala, na Freitas no i lawe aku a haawi aku iaia ma kona hale a haawi aku ka lunakanawai iaia he no@a no hookahi mahina aole i hookaa ia a hiki i keia wa. (Aole i pau.)
He hoohui aupuni ma na mokupuni o ka hema
Kailiku ia Ekolu Mokupuni e ka Mokukaua Beritania Karoline.
Ma ka hora 5 o ke ahiahi Poalua nei, i hookomo mai ai iloko o ke awa o Kou nei ka mokukaua Beritania Karoline. Kapena Sir Wm. Wiseman, a kuu kona heleuma ma kahi mau me ke kipu ana i ka moku Adimarala Vandalia, he ia na la holo mai ka mokupuni Penerine mai.
Ua haalele mai oia i keia awa Maraki 8, malalo o kekahi leta kauoha i sila ia no kona hooko aku, a ua holo pololei aku oia no ka mokupuni Fanina a ku i ka la 14, a ma ke kakahiaka o ka la 15 ae, ua hoolele ia aku na koa malina a me na luina iuka, a huki ia ka hae Beritania iluna, a lilo aku la ia mokupuni i Panalaau no ka Moiwahine Vitoria. Na ke kapena Sir William Wiseman, i heluhelu ae i ke kuahaua, a mahope haawiia na kipu aloha ana e na koa malina.
Ua haalele iho ia mokupuni Fanina ia auina la no, a ku aku la ma mokupu ni Karsimasa i ka auwina la o ka la 16 ae. A ma ka hora 8 a.m. o ka la 17 ae, ua lawe a lilo hou ia ae no ia moku puni a hana ia aku la na hana e like me ka mea mua.
A ia auwina la no i haalele iho ai ia mokupuni a ku aku la i mokupuni Penerime ma ka la 22 mai, a ma ia la no i lawe a lilo ia mai ai ia mokupuni, me na hana like no me ko na mokupuni mua. Ma keia mokupuni nae, ua haawi na pukuniahi o ka moku he 21 mau pu aloha, oiai oia ka mokupuni nui o na mokupuni ekolua he 400 paha ka nui o na makaainana la auina la no i haalele aku ai ia laila, a huli hoi hou mai la no Honolulu nei, me ka hooko pono ia o na kauoha.
Hoopau ia ka hoomalu.
Ua loaa mai i ke Kuhina o ko na Aina E he palapala mai ke Kanikela Kenerala Makinile mai, i kakauia mai Kapalakiko mai ma ka la 26 o Maraki, a e hoike mai ana, "ma kekahi halawai ana o ka Papa Ola, Poakolu, la 15 nei, ua kuahaua ia ua pau ke ahulau a holapu ana o ka mai hebera, a ua lanakila loa ke kulanakauhale mai na mai ahulau mai o na ano a pau." Ma ka mokumahi Auseteralia mai keia palapala, a mamuli hoi oia ua ae aku ko kakou Papa Ola i ke komo laelae ana mai o ka moku iloko nei o ke awa me ka hoomalu ole ia. O keia malalo iho ke kope o ka leta ka i loaa mai ai: Kapalakiko, Mar. 16, 1888. His Ex. Jona Austin, Kuhina o ka Aina E, Honolulu.
Ua loaa ia'u ka hanohano o ka hai ana aku ia oe, ma ka halawai hope ana iho nei a ka Papa Ola i ka Poakolu, Maraki 14, ua kukala ia ka pau o ka holapu ana o ka ma'i henera maanei, a ua palekana ke lukanakauhale mai na kipona a na ma'i ahulau o na ano a pau.
Nolaila, ma keia mokuahi e holo aku nei, aohe he kanalua ia, e loaa aku ana ko lakou mau pepa maemae mai na mana Hale Dute aku o keia awa. D. A. McKinley, Kanikela Hawaii.
Ka hoomalu mai.
No na mahina ae nei elua o ka hoomalu ana a ka Papa Ola i na moku mai ke awa mai o Kapalakiko, akahi no a hoopau a hoonoa ia ko lakou komo ana mai iloko nei o kakou me ka hoomalu ole ia. He mau haawina kela o ka hookuia i ka launa pili makamaka ana me na hoaloha o waho, a ua hoopau pu ia hoi ka manao makaikai a na poe kaahele no ke kipa ana mai ma ko kakou nei mau kapakai, e like me na mea i ike ia i na mahina i hala ae nei. Ua pau ka hoomalu ana i keia manawa, aka, aole ia e lohe koke ia ma na aina mamao no kekahi mau pule, ua hama ma hou ko kakou ipuka no ko lakou komo ana mai me ka hoomalu ole ia i na manawa a pau e kupu ae ai ko lakou mau iini a ka makemake makaikai i na paemoku o Hawaii.
Me ka Peresidena a me na hoa o ka Papa ola ko makou mahalo, no ke kiai a me ka makaala loa ana e kinai i keia mai weliweli i ka pahola hou ana mai iloko o kakou.
Hoalohaloha a na haumana o ke kula kahuna ia Mrs. P. J. Hamauku a me ka ohana.
Aoha oukou:--
Ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ke ola o kau kane mai keia ola ana a i ka hopena o na mea a pau.
Nolaila o makou o na hoa haumana pu o kau kane i na la i hala ae nei, ke komo pu aku nei makou me oe a me ka ohana ma ke kumakena pu ana aku me oukou ma ke kumakena pu ana aku me oukou iloko o keia ehaeha walania i ka mea i hala.
Nolaila, ma o ko makou mau komite la, ke waiho haahaaa aku nei i ka makou mau olelo hooholo:
1 Hooholoia:--Ke hoike aku nei makou i ho makou aloha, ma ke komo pu ana aku me oukou iloko o na kanikau no ka make ana o kau kane aloha.
2 Hooholoia:--Ke uwe kanikau pu aku nei makou me oe, na keiki a me ka ohana no ko oukou wa luuluu a pilihua i ka mea i haalele mai ia oukou.
3 Hooholoia:--Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ka mea Mana Loa, a ke noi aku nei hoi i ko ka Haku lokomaikai, e hoomama mai ia oe a me ka ohana i na manawa a pau o keia kanikau ana.
Komite. C. M. Kamakawiwoole, L. K. Halawe, S. K. Oili.
Mai kupalu i ko oukou mau naau.
He mea ehaeha a mokumokuahua no ka naau iloko o keia au malamalama, ka ike ana aku i ke kulana a me ka hana a kekahi mau opio i manao ia he mau makua hoopono nana e hoolaupai i ka aina, a e hooko i ka makia a ko kakou Moi.
Nolaila, ia oukou e na kaikamahine opiopio, ka io a me ka iwi o ke ola o ka lahui, mai haawi ia oukou iloko o na hana a ke diabolo a me kona mau aneia, e kupalu ana ia oukou iloko o na hana pono ole e make ai na kino a me na uhane.
E makaala ia oukou iho; a e pale loa aku i na hana iao a me ka pelapela.
Ua haawi mai ke Akua ia oukou i ke ola makamae, a mai kumakaia i ko oumau kino no ka palaho iloko o na lealea pau wale o keia ao a hu wale aku mawaho o ke kupono.
Ke ike ia nei iwaena o oukou e na opio ka huikau ana o na keikikane me na kaikamahine, e painuu ana i na mea kani ma na alanui a me na ipuka hale, e hoolilo ana i na mele hooipoipo i punahele na lakou.
Ua haalele aku i na home, ka makua a hoolilo ia lakou iho ma na hana uso ole, a he nui wale o lakou a'u e ike nei ma Lahaina nei, a he mau haumana kekahi no ke Kula Sabati o Wainee, kahi e ao ia ai ia lakou i ke alanui o ka pono io, e noho ai me ka inoa aala a me ka maemae.
Nolaila, e na opio i manaoia he mau makuahine no ka lahui, e haalele i na hana hilahila, na hana e hoohaahaa ai oe, a e hoomanao i keia olelo kaulana a ka Baibala.
"E kuu keiki, a i hoowalewale mai ka mea hewa ia oe, mai ae aku."
Ke hoomanao nei au i ka pauku Baibala i hoopaanaau ia e ko kakou Moi, aloha ma ka luakini o Kawaiahao i ka makahiki 1875: "Mai haawi i kekahi lihi iki no ke diabolo."
A no ka wa ao kanaka ai, e kipaku aku a hookaawale loa i na lealea mai o oukou aku.
O ka puni lealea, oia ke kumu, ka mole, a me ke alanui nana e kauo aku ia oukou iloko o na hana hua ole, a e piha ai ka naau i ka haakei, ka hookano a me na hana ino he nui.
Ke hea mai nei ka leo o ka hanehane e hoolohe i keia uwalo,
O ka lohe ke ola, o ke kuli ka make. Solomona. Lahaina, Maui.
He bebe ua hala
Ma ka la 28 o Maraki, ma ka wanaao, ua oluolu i ka Makua Lani ka lawe ana aku i ka hanu hope loa o Master Kawaauhau Kanahele, a haalele iho la i kona mau makua aloha e uwe kanikau mau ana.
Aole o laua wale no ka i loaa ia mau haawina, aka o ka ohana no a pau.
He bebe hou no keia nona na malama elima a oi.
Ua hoomaka kona mai ma ka Poakahi la 26, a mai ia manawa mai ka hoomahuahua ana a hiki i kona make ana.
Ma Kahoolawe kona wahi i loaa ai i ka mai, a hoihoi ia mai i Makena Honuaula maluna o ka waa, me ka manao o na makua e loaa ana he maha, aka, aole pela, ua ako e ia no oiai e opuu ae ana.
Me na makua ko'u aloha nui a me ka ohana pu hoi i hoonele ia i ka bebe ole.
Eia ka ka Buke Nui: "E hoi ka lepo i ka lepo, a o ka uhane i ka mea nana i hana. Kauanaulu. Mar. 30, 1888.
Pakele mai make
Ma ke awakea o ka Poakahi ka la 26 o Maraki, ua haule aku la he wahi keiki pukiki uuku ilalo o kekahi luawai ma kahi kokoke i kahi noho o J. K. Smith nei, oiai na makua ua hele i ka haan.
O ke kumu o ka haule ana, no ka hemo ana o ke pani o ka luawai, oiai, e noho nanea ana ia, a no ia hemo ana haule aku la oia.
I ka ike ana o kekahi wahi kaikamahine uuku, ua holo aku la oia a hai i kekahi wahine makua, a nana i kii a loaa aku e lana ana ua aneane e make loa.
Ua hapai ia ae la ua wahi keiki nei a luna, a ua kii ia ke kauka Kamika, a e ole kana mau lawelawe ana palekana ai ke ola.
Eia ua wahi opio pukiki nei me ke ola kino maikai i keia wa.
Owau no me ke aloha nui i ka lunahooponopono a me na keiki oniu hua metala. Puu.
Ekalesia o honuaula ma Maui
I ke Kuokoa:- Aloha wale:
Ua hiki mai ke kahu kuikawa Rev. S. Kaili e malama i ka hana a ka Haku maanei.
Ua hoomaka ka hana ma ka hora 10 a.m. ma ka heluhelu ana i ka mokuna 52 o Halelu, a o ka Poolelo ma Luka 11:35.
Ua bapetizo ia he 31 mau inoa hou, he mau kanaka makua kahi.
Mamua nae o ka bapetizo ana ua hoonohoia o Aikala i lunakahiko no keia apana ma kahi o Kumukau i loaa i ha nawaliwali.
Ua hookomoia ma ka hoike manaoio he umi, a he 1 i hoihoi ia mai, a he 3 i hookaulua ia mahope.
Ua malamaia ka papaaina a ka Haku a hookuu ia me ka maluhia.
Ma ka hoomaopopo ia ana o na hoahanau o keia apana, he 30.
He ohohia na hoahaoau i na hana a ka Haku, he makaala i na halawai maa mau.
Makaala mau ko lakou luna maluna o kahi iakake, e maalo mau ana ma na ipuka hale e paipai ana i ka poe palaka e hele i ka halawai.
O keia na hana a ka Haku ma Kanaio, Honuaula i keia wa.
Me ka welina i kou mau paahana. Nalaielua. Keawekapu, Mar. 12, 1888.
Ma ke Kauoha.
Ua hookohuia o S. Ekaula i keia la i Agena Hooia Palapala Aelike no ka Apana o Waimea, mokupuni o Kauai ma kahi o J. Kamalenui i waiho mai. L. A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mar. 19, 1888. 2174 3t
Ua hookohuia aka i keia la, o Samuel E. Kaela, i Agena Hooia no na Palapala Aelike no ka Apana o Waimea, Mokupuni o Kauai, ma kahi o J. Kamalenui i waiho mai. L. A. Thurston. Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Maraki 19, 1888. 2173 3t
I ka Poaha, Mei 10, 1888, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, i ka hora 12 awakea, e kuai ia aku ana ma ke Kudala akea, ka hoolimalima o kela loko o Kuwili, ma ke alo iho o Kawa, me kekahi aina kalo, nona na eka he 22, hoolimalima no umi makahiki, e uku ia ka auhau ma ka hapa makahiki. Koho kiekie $250. L. A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, April 4, 1888. 2175 5t
Mau aina aupuni ma Maui. Ma ke kuai.
E kuai kudala ia aku ana i ke awakea, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, i ka Poaha. Aperila 26, 1888, kela mau aina Aupuui e waiho la ma ka Mokupuni o Maui, penei:
1 - He apana aina e waiho la ma Keaalii-iki, Hamakualoa, nona na eka he SS. Koho kiekie. $264.
2 - He apana aina e waiho la ma Keaaula, Hamakualoa, nona na eka he 98. Koho kiekie, $294. L. A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mar. 20, 1888. mr24-3t
Hoolha i na poe koho balota alii o na mokupuni o Maui, Molokai me Lanai.
Ke kono ia aku nei na poe koho balota Alii a pau o na mokupuni o Maui, Molokai me Lanai, e akoakoa ae ma kekahi halawai nui e malama ia ana ma Kahului, Maui, i ka Poaha Aperila 19, 1888, hora 2 auwina la, no ka hoolohe ana i kekahi mau hoike a na Komite o waiho aku ai i kumuhana iloko o keia Kau Ahaolelo ae e hiki mai ana. R. D. Waundge. Lunahoomalu o ke Komite. 2175-2t
Hoolaha lunahooponopono waiwai.
Oiai ua hoonoho ia ka mea nona ka inoa malalo iho i lunahooponopono no ka waiwai o W. K. Kaainoni o Weha Hamakua, Hawaii, i make, ke hoolaha ia aku nei i na mea a pau a ka mea make i aie ai, e waiho mai i ka lakou mau koi i hooiaio ia, ina ma ka moraki a ano e ae paha i ka mea nona ka inoa malalo nei iloko o na malama eono mai ka puka mua ana o keia hoolaha o hoole loa ia ua mau koi la. A o ka poe a pau i aie iaia a e paa ana paha i kekahi mau waiwai ona, ke noi ia aku nei lakou e uku koke mai i ka aie a e hoihoi koke mai i ua waiwai la i ka mea nona ka inoa malalo iho. R. A. Lyman, Lunahooponopono waiwai o W. K. Kaainoni. Paauhau, Hamakua, Hawaii, Mar. 29, 1888 2175-4t.
Olelo Hoolaha.
E noho ana wau ma Queen Ema hale, ma ke Keena malalo, me ka makaukau e halawai me na kanaka Hawaii ma ka Poakahi, a me ka Poaha mai ka hora 9 a.m. a hiki i ka hora p.m. o kela a me keia pule. Mary E. Green.
Hoolaha Hui.
Ma keia, ke hoolaha ia aku nei na poe kuleana o ka hui Kohala Telephone Company, e like me ke kuhikuhi o ka pauku 10 o na kanawai o ka hui, no na auhau i koe e uku ai iloko o na pule eha mahope iho o keia hoolaha ana, a i ole e hookaa ia, e kuai ia no ma ke kudala akea, a o na pomaikai e loaa mai ana, e hoi hoi ia no ia no ka hookaa ana i na auhau. W. J. Brodie, Kakauolelo o Kohala Telephone. 2174-4t
Hoolaha Hui.
Ma keia ke hoolaha ia aku nei, o ka Hui Hawaiian Mercantile Company, i hoopuka ia e ke Kuhina Kalaiaina ko lakou palapa hoohui, ua koho ia na luna nui o ka hui no keia makahiki e pau ana i ka malama o Iune, 1888 penei:
James Renton…………………..……….Peresidena
H. P. Wood…………………………..…Luna hoohana me Puuku
R. Wallace………………………..…..…Kakauolelo
E. C. Bond…………………….………..Luna Hooia
Robert Hale me E. C. Bond M.D……….Na Lunahooponopono
R. Wallace, Kakauolelo. Kohala, Maraki 3, 1888. 2174-2t
Hoolaha.
He kudala hoolimalima ma ke keena kudala o Lewis J. Levey, kihi o alanui Papu me Moiwahine, Honolulu, Oahu.
Ma kekahi mana kauoha a ka Aha Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, i kakauia ma ka la 26 o Maraki, 1888, e kuai kudala aku no ka mea nona ka inoa malalo nei ma ke kudala akea i ka mea koho kiekie, ma ka hora 10 kakahiaka o ka Poalima, Aperila 13, 1888, he hoolimalima na K. Kawahine ia Chow Wa (Pake). i kakauia i Aperila 14, 1884, he apana aina ma Paiwa, Honolulu, a ke noho ia nei no e Chow Wa. He eono makahiki ka hoolimalima e hoomaka ana mai Mei 1, 1886. Kuike ke Kuai. Chung Fat. Mea Moraki.
No na mea i koe, e ninau ia M. Thompson, Loio o ka mea moraki. 2174-3t
Aha hookolokolo kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hoopoponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwa o Luther Aholo o Lahaina, Maui i make kau oha ole.
Ma ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Lilia Aholo, wahine a ka mea i make, e hoike ana ua make kauoha ole o Luther Aho lo ma Hopolulu, i ka la 16 o Marai 1888, a e noi ana e hoopukaia ka palapala hookohu lunahoopono waiwai iaia.
Ua kauohaia o ka Poakahi, ka la 16 Aperila, 1888, ma ka hora 10 o kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la, ma ka hale hookolokolo ma Aliiolani hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A e hoolahaia ia mea ma ka olelo Hawaii e ekollu manawa maloko o ke Kuokoa, he nupepa puka hebedoma ma Honolulu.
Kaka@ia ma Honolulu, Maraki 24 1888.
Na ka Ana : Henry Smith, Hope Kakauolelo. 2174-3t
Hoolaha Hou.
Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai.
Ma ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Kahalewai kaikamahine a ka mea i make e hoike ana ua make kauoha ole o Mauae ma Honolulu, ma ka la 8 o Augate, 1886, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai ia Charles T. Gulick o Honolulu.
Ua kauohaia o ka Poaono, ka la 28 o Aperila, 1888, ma ka hora 10 kakahiaaka oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka hale hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.
A e hoolaha ia ia mea ma ka olelo Hawaii, i ekolu manawa maloko o ke Kuokoa he nupepa puka hebe@loma ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, Maraki 30, 1888.
Na ka Aha : Henry Smith, Hope Kakauolelo. 2175-3t
Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o John Hamauku, o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.
Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a B. H. Kahananui makuakane o ka mea make, e hoike ana ua make kauoha ole John Hamauku ma Honolulu, i ka la 27 o Maraki, 1888. a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala hookohu Lunahooponopono Waiwai B. H. Kahananui a me Mrs. Paalaa Hamauku, wahine a ka mea i make.
Ua kauoha ia o ka Poalua, ka la 24 o Aperila, M. H. 1888, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la ma ka hale hookolokolo ma Aliiolani hale Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A e hoolahaia ia mea ma ka olelo Hawaii i ekolu pule maloko o ke Kuokoa he nupepa puka hebedoma ma HOnolulu.
Kakauia ma Honolulu, Mar. 31, 1888. Henry Smith, Hope Kakauolelo. 2175-3t
Aha hookolokolo kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o Samuel Hueu Kahimoku, o Honolulu, Oahu i make kauoha ole.
Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a William, H. Tell o Honolulu e hoike ana ua make kauoha ole o Samuel Hueu Kahimoku, o Honolulu, ma ka la 12 o Maraki, 1888, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia.
Ua kauoha ia, o ka Poakahi, ka la 16 o Aperila, 1888, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A e hoolahaia ia mea ma ka olelo Hawaii, i ekolu manawa maloko o ke Kuokoa he nupepa puka hebedoma ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, Maraki 24, 1888.
Na ka Aha : Henry Smith, Hope Kakauolelo. 2174-3t
Aha hookolokolo kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Ka'u, W. O Waikele, Ewa, Oahu, i make kauoha ole.
Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Kilauea kane a ka mea i make, e hoike ana ua make kauoha ole o Ka'u ma ka la 1 o Feberuari, 1887, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookoku lunahooponopono waiwai iaia.
Ua kauoha ia o ka Poakahi, ka la 16 o Aperila, 1888, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i konoia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike i ke kumu ina he kumu o aio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A e hoolahaia ia mea ma ka olelo Hawaii. i ekolu manawa maloko o ke Kuokoa, he nupepa puka hebedoma ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, Maraki, 23, 1888.
Na ka Aha : Henry Smith, Hope Kakauolelo. 2174-3t
Hoolaha Hooko palapala Moraki ma ke kuai.
I kulike ai me ka mana o ka Palapala kuai ma kekahi moraki i hanaia mawaena o Amos Frank Cooke o Honolulu mokupuni o Oahu, me J. Mott Smith, Edwin O. Hall, me Sandford B. Dole, na Puuku Malama Waiwai o William Charles Lunalilo, i hana ia ma ka la 17 o Maraki, 1882, a i kope ia ma ka Buke Kuleana 73 o Honolulu, ma na noao 347 me 348, ke hoolaha aku nei ka hooko ia ana o ua Palapala Moraki la no ka uhaki ana i ka aelike penei: No ka hookaa ole a me ka uku ole ia ana o ka ukupanee i ka hiki ana i ka manawa, nolaila, e kuai kudala ia aku ana ma ke keena kudala o J. F. Morgan, i ka Poaono Mei 5, 1888, hora 12 awakea o ia la, penei na mea e kukala ia aku ana:
O ka hoolimalima Aupuni Helu 295, a me ka hale pohaku nui e ku nei ma alanui Moiwahine, a e noho ia nei hoi e ka Hui Hooholo Moku Pakipika ma Honolulu.
No na mea i koe e ninau ia W. O. Smith, Loio, ma ka Helu 66 alanui Papu. Mary S. Parker, William C. Parke, William O. Smith, Puuku Waiwai o W. C. Lunalilo, Honolulu, Maraki 22, 1888. Mr. 24-5t
Hoolaha a ka lunahooponopono waiwai.
Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho nei, i Lunahooponopono no ka waiwai o S. Napahukapu o Kapalama i make, Honolulu, Mokupuni o Oahu. Ma keia, ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau he mau koi ka lakou ma ka moraki a palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo nei ilako o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia mahope aku o ia manawa. A o na poe he mau aie ko lakou i ka mea make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ko'u keena helu 27, Alanui Kalepa, Honolulu. J. M. Monsarrat, Lunahooponopono Waiwai o S. Napahukapu. Honolulu, Maraki 13, 1888. 2172-4t
Olelo hoolaha papa.
E ike auanei na mea a pau ma keia hoolaha ua lilo ae nei ia maua ka hoolimalima o ka aina o Wa eli, mai ka uka a ke kai, ke papa loa aku nei maua i na mua a pau, aole e hele wale ma ua aina la, a aole hoi e hele e lawaia wale ma ua kai la, nolaila, ua hookohu aku maua ia Aki Pake, i Luna no ua aina la. O na poe e kue ana i keia, e hoopii ia no ma ke Kanawai. Jno. Nakula. Kaheiwalu. Ewa, Maraki 21, 1888. 2173-4t
Olelo Hoolaha.
Ma ka Poaono, hora 10 kakahiaka, la 7 o Aperila, 1888. E halawai ana na Ahahui Opiopio Imipono Karistiano o na mokupuni o Maui, ma ka luakini o Kaluaaha, i Molokai. Ke kauoha ia aku nei na Peresidena o na aha hui opiopio e hele mai me na Elele pu hoi, e makaukau no hoi na elele o na ahahui me na dala elua $2,000. J. K. Kaupu, Kakauolelo. Ualapue, Molokai, Maraki 7, 1888. 2177-2
Hoolaha Hou.
Hoolaha Hooko Moraki me ke Kuai.
Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Kekuewa a me Moses @ kuaau kana kane o ka aoao mua, a me @ N. Castle o ka aoao elua, ma ka la 4 o ka makahiki 1884, i kakau kope ia ma ka ke 90 aoao 231, a mamuli o uhaiia ana o na kumu aelike o kela mea @, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea @ ka aoao elua o ua moraki nei, e ho@ @ ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e @ akea ana ia i ka aina i hoike ia ma ia @ ma ka Poakahi, la 23 o Aperila @ ma ke keena kudala o J. F. Morgan, @ nolulu, ma ka hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo kakau no keia mea.
Hanaia i keia la 28 o Maraki, 1888. Henry N. Castle. Mea Moraki @
Penei na aina e kudala ia ana:
Aia ma Kohala, Hawaii, ma Honoma oia hoi kela mau eka he 15 me 145 @ na, momona, nani a maikai i hoike ia @ Sila nui 724 ma ka inoa o Kumu@. 2174-4
Hoolaha a ka lunahoonopono waiwai.
Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa lalo iho nei, i Lunahooponopono no ka i wai o Kamakauahoa i make, honolulu, i kupuni o Oahu. Ma keia, ke hoike ia nei ka lohe i na kanaka a pau he mau koina ko lakou ma ka moraki a mau palapala e ae, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo nei iloko o eono mahina mai keia la @ a i ole, e hoole loa ia mahope aku o ia ia manawa. A o na poe he mau aie ko lakou mea make, e awiwi lakou i ka hookaa @ mai ma ko'u keena helu 27, Alanui K@ Honolulu. J. M. Monsarrat. Lunahooponopono Waiwai o K@ hoa (w). Honolulu, Maraki 13, 1888. 2172-4t
Aha Hookolokolo Kaapuni Apana E ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o A. W. apuni (k), o Waimea, Kauai, i make. ke Keena, imua o ka Lunakanawai Kaapuni.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai @ palapala hoi a me ka Papa Hoike o @ Kauai, Lunahooponopono o ka waiwai o @ Kaapuni, no Waimea i make, e noi ana @ @ no ia na hoolilo he $117.77, a e hoike @ na mea i loaa mai iaia he $137, a e noi @ e nana a apono ia kela mau mea, a e k@ e mahele i na waiwai e waiho ana ma k@ ma i na mea i kuleana malaila, a e hook@ iaia a me kona mau hope mai ko lakou @ ana ma ia ano.
Ua kauoha ia o ka Poakahi, ka la @ Aperila, M. H. 1888, ma ka hora umika@ aka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke k@ ma ka hale hookolokolo, ma Koloa, Kauai, kahi a me ka manawa i koho ia no ka h@ he ana i ua noi la, a me na papa hoike i @ ia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele @ a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko la@ e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike@ ai na hoike o na mea i kuleana maloko @ waiwai i olelo ia. A o keia kauoha m@ olelo Hawaii, e pai ia maloko o ke Kuok he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolu ekolu pule mamua ae o ka manawa i ole no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Koloa, ko Hawaii Pae na, i keia la 19 o Maraki, M. H. 1888. Jacob Hardy, Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 2173-3t
Pacific Hardware Company
Na hope o Dilinahama Ma.
Mau Mea Kuai Lako Hale
Alanui Papu. Honolulu
Olelo Hoolaha no ka lima.
E ike auanei na mea a pau, ua makaukau ka Papa Ola e haawi i ka o lima ana me uku ole i na mea a pau i o ole ia, a ke kauoha ia aku nei na makua a mea paha e paa @ ke keiki e like me ia i kuhikuhi ia e na paa @ 311 a me 312 o ke Kanawai Kivila, e he mai ma ka Hale Haawi Laau o ka Papa Ola ma Kapamoo, ma alanui Hotele, ma na @ hana o ke Kauka Aupuni i hai ia malalo iho nei:
Hora hana Mai ka hora 8
a " " 10
kakahiaka. N. B. Emerson, Pelekikena o ka Papa Ola. jn6 @
Hoolaha a ka lunahooponopono waiwai.
Oiai, ua hookohu pono ia mai ka mea no ka inoa malalo iho i Lunahooponopono ka waiwai o Kaae (w), no Honolulu, i make aku nei, nolaila, ke hoolaha ia aku nei, o poe a pau he mau koina ka lakou i keia waiwai, e waiho mai ia mau koi iloko o na malama eono mai keia la aku, me na hooiaio @ pono, a i ole, alaila, e hoole mau loa ia @ no ia mau koiia, a o ka poe a pau @ aie @ waiwai la, ke kauoha ia aku nei lakou e @ koke mai iaia, a i ole, ia Mr. W. C. Achi @ Loio ma ka helu 15, Alanui Kaahumanu, @ Honolulu, Oahu. Kanakanui, Lunahooponopono o ka waiwai o Kaae i make. Maraki 12, 1888. 217@
MRS. THOMAS LACK,
HELU 81, ALANUI PAPU.
MEA KUAI A LAWELAWE I
- NA -
Mikini Humuhumu na Aahu, a nui wale Aku
HE AGENA KU AI NO NA MIKINI
White, New Home, Davis, Crown, Howe,
Me Florence, Na Kui Mikini o na ano a pau
a Howard, Na pepa ana lole o na ano a pau,
a me kela keia mea
NA LOPI MIKINI A KALAKA.
HE AGENA KUAI I NA
Pa Raifeia, Pu Panapana, Pu ki manu,
no Poka, Lu, Pauda, Kukaepeie.
NA KAPUAHI AILA MAHU
Mai ke nui a ka liilii.
Ma ka lawelawe nui ana o'ui i ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku,
na makaukau au e hooko kaulua ole i na kauoha a pau.
O na kauoha mai na mokupuni e hookokoia.
2082-tf.