Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 20, 15 May 1886 — Page 4
| This text was transcribed by: | Kate Motoyama |
| This work is dedicated to: | daddy motoyama, kama'aina of Kalihi |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Kupepa Kuokoa
--
No ka Makahiki. . . . . . $2.00
No Eono Mahina. . . . 1.00
--KUIKE KA RULA--
Poaono . . . MEI 15, 1886.
Haawina X.
--
Iune 6. Iesu ka berena e ola'i. Io. 6: 22-40.
--
I A la aku, o ka a@akanaka e ku ana me kela kapa o ka moanawai, ike ae la lakou, aole moku e ae malaila, o ka mea wale no a kana poe haumana i oe aku ai. aole nae i ee pup o Iesu me kana poe haumana maluna o ka moku, o kana poe haumana wale no i holo:
23 Aka hoi, holo mai la na moku mai Tiberia mai, kokoke ma kahi i ai ai lakou i ka berena, mahope iho o ko ha Haku hoomaikai ana'ku.
24 A ike ae la ka ahakanaka, aole o Iesu malaila, aole hoi kana poe haumana, ee aku la lakou iluna o na moku, holo aku ia i Kaperenauma e imi ana ia Iesu:
25 A loaa ia lakou ia ma kela kapa o ka moanawai, i aku la lakou iaia, E Rabi, inahea i hiki mai oe ianei?
26 Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Ke imi nei oukou ia'u, aole no ka hana mana a oukoa i ike ai, aka, no ka oukou ai ana i na popo berena, a maona ae.
27 Mai hooikaika oukou no ka ai e pau wale, aka, no ka ai e mau ana a hiki i ke ola loa, ka mea a ke Keiki a ke kanaka e haawi ai na oukou: no ka mea, oia ka ka Makua ke Akua i hooiaio mai ai.
28 No ia mea, ninau aku la lakou iaia, Heaha ka makou e hana aku ai, i hana aku ai makou i na hana a ke Akua?
29 Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Eia ka ke Akua olelo, e manaoio mai oukou i ka mea ana i hoouna mai ai.
30 Alaila ninau aku la lakou iaia, Heaha ka hana mana au e hana mai ai, i ike ai makou, a i manaoio ai ia oe? Heaha kau e hana'i?
31 A iho la ko makou poe kupuna i ka mane ma ka waonahele; e like me ka mea i palapalaia, Haawi mai la ia i ka berena mai ka lani mai e ai lakou.
32 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, aole o Mose i haawi mai na oukou i ka berena mai ka lani mai; aka, o ko'u Makua ke haawai mai nei na oukou i ka berena oiaio mai ka lani mai.
33 No ka mea, o ka ke Akua berena, oia ka mea i iho mai mai ka lani mai, a haawi i ke ola no ko ke ao nei.
34 I aku la lakou iaia, E ka Haku, e haawi mau mai oe i keia berena, na makou.
35 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Owau no ka berena o ola'i; o ka mea e hele mai io'u nei, aole loa ia e pololi; a o ka mea e manaoio mai ia'u, aole loa ia e makewai.
36 A olelo aku la au ia oukou, ua ike o oukou ia'u, aole nae oukou e manaoio mai.
37 O na mea a pau a ka Makua e haawi mai ai no'u, e hele mai no lakou io'u nei: a o ka mea e hele mai io'u nei, aole loa wau e kipaku aku iaia.
38 No ka mea, aole au i iho mai, mai ka lanai mai e hana i ko'u makemake, aka, i ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai.
39 Eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, i ole e liko au mai o'u aku nei kekahi o na mea a pau ana i haawi mai ai ia'u, aka, a hoala mai au iaia i ka la mahope.
40 No ka mea, eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, o na mea a pau e ike mai i ke Keiki, a e manaoio hoi iaia, e loaa iaia ke ola mau loa: a e hoala mai au iaia i ka la mahope.
Pauku Gula. E ka Haku, e haawi mau mai oe i keia berena. Io. 6:34.
Manao nui. Iesu ka berena e ola'i.
Poakahi. Io. 6:22-40.
Poalua. Io. 6: 41-71.
Poakolu. Io. 4: 1-15.
Poaha. Hal. 78 42:1-11.
Poalima. " 84: 1-12.
Poaono. Puk. 16: 1-18.
Sabati. Is. 55: 1-13.
Mele. Kuu mele no Iesu. H. A. N. 605.
Pule.
NA NINAU.
Heaha na hana mana elua ma ka haawina i hala? Ihea ko Iesu hele ana me kana poe haumana? Pehea ka lehulehu i haalele ia ma kela kapa Io. 6: 22, 24. Ua ike anei lakou i ko Iesu haalele ana ia Betesaida? Nohea na moku a lakou i ee ai? p. 23. Ihea ko lakou imi ana ia Iesu?
Heaha ka ninau ia Iesu, i ka loaa ana iaia p. 25. Heaha ke kumu o ko lakou imi ana iaia? p. 26. Ua hoomaopopo naei lakou i ke ano o na hana mana a Iesu i hana i? Aole anei i ike lakou i na pomaikai i loaa mamuli o ia mau hana mana? Aole anei i hoola ia kekahi poe? Aole anei i maona kekahi? &c. Oia wale no anei ka mea a Iesu i manao ai, i ka hana ana ia mau hana mana? Aole anei i makemake oia e imi lakou iaia no ke aloha iaia, aole no keia mau mea e ae?
Hoopili aku kekahi ia hoi no ka ai a ao ke dala, a no ke gini paha e loaa mai ana, aole anei i oi aku kona makemake i keia mau mea, mamua o kona aloha i ka mea nana i haawi mai ia mau mea? He nui anei ke aloha i ka hoa, ke hiki ke helu ia ma ka nui o ka ai i loaa mai, a o ka nui o ke dal apaha, a i ole o na omole gini?
Heaha ka Iesu ao ana? p. 27. O ka imi ana i na mea pau wale o ke kino anei, ka mea nui? E imi i keaha? Nawai e haawi mai ia ai mau? Heaha keia ai, e mau ana a i ke ola loa? Aole anei ia ka ai o ka uhane? Mau anei ka ikaika o ke kino ke ole he ai? Pehea hoi ka uhane, maona anei, a ikaika, he ole i hanai ia?
Loaa anei i keia pono me ka imi ole? Nawai i haawi mai i ka ai i kela la i keia la? Loaa anei ke ole imi aku, ke ole hooikaika ma ka hana? Pehea hoi ka naauao, a mena pono e ae mai ke Akua mai--ja onou wale ia mai paha, ua loaa paha ma ka imi ana?
Ma ke aha oia i hooiaio ia mai oia? Aole anei na ka ke Akua olelo? Aole anei ma ka leo i lohe ia mai ka lani mai, i ka wa i bapetizo ia o Iesu? Aole anei ma kana mau hana mana? Heaha ka ninau o kanaka ia Iesu? p. 28. Pehea auanei kana hana? p. 29. @ Io. 3: 23. Hana anei kekahi i ka ke Akua hana ke ole ka manaoio?
Heaha ka manaoio? Aole anei o ka ae ana o Iesu ke kumu ao, ke alakai; oia ka Haku? Heb. 11:1. Owai ka mea i hoouna ia mai? Ae koke anei lakou, he ninau hou paha? p. 30. Aole anei i noi aku na kanaka i hoailona mamua? Owai ka mea hiki e hana i na hana mana, ke ole o Iesu ka Mesia?
Owai ka i ai i ka mane ma ka wao nahele? p. 31. Puk. 16. No ke aha ka hanai ana i ka Isaraela i ka mane? Puk. 16:12. Nohea mai? Puk. 16:15. Ehia makahiki ka ai ana? 16: 35. Ua hoomau ia anei mahope o ka hiki ana i Kanaana? Pehea ka Iesu pane ana i kanaka? p. 32. Puk. 16: 4, 15. He hoailona keia mane no ke aha?
Nawai i haawai mai i ka berena oiaio? Ke haawi mau ia mai anei? Loaa anei i na mea a pau e makemake ana? Owai keia berena? p. 33, 50, 51, 58. NOhea keia berena oiaio? Aole anei no ka lani mai? Loaa anei ke ola ma ka ai ana ia berena? Aole anei no ke ao nei ia berena?
O ka mane, ua haawi ia paha i kekahi lahui e ae, no na Iudaio wale no anei? Ua hiki anei e malama ia mana? Puk. 16: 19, 20. Pehea hoi keia ai lani, no ka lahui hookahi anei, no kanaka a pau paha? Ua loaa mau anei? O ka mea e ai ana, e ola loa ana paha?
I ka lohe ana i keia mea kupanaha, heaha ke noi a kanaka? p. 34. Alaila heaha ka Iesu i hai maopopo aku ia alkou? p. 35. Mai hea mai o Iesu? Nona mai anei ke ola mau? No keia ao anei oia?
Ma keaha i lawe mai o Iesu i ke ola i kanaka? Aole anei ma kona make ana i kalahala no lakou? Aole anei nana i haawi mai i ka Uhane Hemolele e ao mai? Aole anei nana i hanai mau i ka uhane, i ulu ae a ikaika?
Aole anei, o ka hele ana ia Iesu--oia ka wehe ana i ka naau e hookipa ia Iesu--e paulele iaia me ka naau, e noi ana iaia e hooluolu, a kokua, a ao mai?
Heaha kekahi olelo ia lakou? p. 36. Ua ike lakou iaia a launa me ia ma ke kino, ua manaoio anei? Hoole ia anei kekahi, e hele aku ana ia Iesu? p. 37. Hiki anei i kekahi ke hoola iaia iho? Ola anei ke ole hele aku ia Iesu? Ua iho mai oia mai ka lani, no ke aha? p. 38. E hooko i ka makemake owai? Heaha ka makemake o ka Makua? p. 39. E ala hou ana anei ka poe a pau e manaoio ana ia Iesu? p. 40.
Mele. Aloha ko na mauna. H. A. N. 135.
--
KA AHAAINA KAUHALELEWA.
--
Ua malama ia ka ahaaina kauhalelewa iloko o ka malama o Tisiri. Ua hoano ia na la mua elua a me ka ia hope. Ma Pukaana ua kapaia ka ahaaina o ka hoiliili ai, he wa hoomaikai no na pomaikai o ka aina i loaa mai. He wa hoomanao no hoi no ka noho ana ma ka waonahele, a me ka hoomaikai ana no ka loaa o na home paa no lakou: nolaila ke kauoha ana ia lakou e noho iloko o na hale malumalu i na la o ka ahaaina.
Ua malama ia ma ke kulanakauhale alii nani o Ierusalema: a e akoakoa nui mai ana na malihini no na wahi mamao e hali pu mai ana na malihini no na wahi mamao e hali pu mai ana i na kokua no ka luakini. Ua kukulu ia na hale malumalu ma na wahi a pau; maluna o na hale, me na po hale, a ma na alanui a pau. Ua hana ia keia mau hale me na lala o na laau pama. figu, ohia, paina a me na lala vilou. Aole noho o kanaka iloko o ko lakou mau hale ponoi ia wa; aia no lakou a pau iloko o na hale malumalu, na kamaaina a me na malihini pu.
Ua ike ia ka uahi o na mohai kuni ma ka luakini, mai kakahiaka a po--a kolo ae ke ao uahi a kau maluna o Mauna Oliva a me ka puu o Ziona. Pa mai ka leo mele o na Levi, a me ka pualu ana o na Halelu--me ka puhi ana o na pu a na kahuna. I ka po ua hoomalamalama ia ka luakini e na kukui nui ewalu, e a mai ana ma ka pa hale o na wahine. Ua hali ia ka wai i kela la i keia la mai ka punawai o Siloama. Ua kapaia keia ahaaina, ka "Hale o ka ninini ia ana." He hoailona no ka ninini ia ana o ka Uhane Hemolele. O ka hoomalamalama ana i ka luakini, e hoike ana i ka malamalama e puka mai ana no loko o ka luakini a e hohola ana ma na wahi pouli o na aina pegana. A i ke alaula ka puhi ana o na pu a na kahuna, oia ka puali a ke Akua e hele ana me ka leo paipai e hoala i ka poe hiamoe, e ala a kue i na hana o ka pouli.
I ka hiki ana i ka la hope, ka la nui o ia ahaina ua ala na mea a pau i ke alaula, a ua kahiko ia me na lele makai, e paa ana kela a mekeia i lala pama--o kekahi he maile haole me ka lala vilou i hikii pu ia me ka lala pama,--e like me ke kauoha ma Oih. Kah. 23:40. O na hua o na laau maikai--he citson--e paa ana ma ka lima hema.
Ua mahele ia ka huakai i ekolu mahele. Mai ka luakini aku ka hele huakai ana o kekahi mahele me na leo mele. Ua hahai i kekahi kahuna, aia ma kona lima he pika wai gula. Naue aku la lakou i ka punawai o Siloama, ma ke awawa ma ka hema o ka luakini. Hoopiha ke kahuna i ka pika wai gula, a hoi hou i ka luakini, me ka hooho olioli ana o na kanaka a me ka kani ana o na kumebala, a me ka puhi ana o na pu. Me e ka huoli ana. I ka hiki ana i ka luakini e waiho ia ana na apana o na mohai kakahiaka ma ke kuahu; a mele ia na Halelu 113-118, me ka puhi ana o na ohe.
Hoomaha iki lakou, a hoomakaukau na kauhuna i na mohai e ae no ia la. Ia wa pae mau ka leo i lohe pono ia mai o a o o ka luakini. ka leo kahea a Iesu. Aole hoohaunaele i na hana e ae, oiai e hoomaha iki ana, --ua hoomaopopoia ia olelo a ua hooko ia. Ua kaumaha ia na mohai; mele ia mai ka Hal. 8 2:5--8, me ka hookani ana i na mea kani.
Hele huakai na kahuna a poai puni i ke kuahu, e mele ana "E Iehova, e hoola, E Iehova e hoopomaikai mai." I ka la hope, "ka ia nui" o ka ahaaina, ehiku poai ana i ke kuahu. He hoailona keia o ka hoopuni ia ana o na aina naaupo, hoomaikai, a hoohiolo ia na wahi paa a lakou i komo ka malamalama lani ma na aina a pau.
--
MOOLELO O KA AHAHUI KULA
SABATI O NA MOKUPUNI O
MAUI A ME MOLOKAI.
--
Halawai ka ahahui Kula Sabati o Maui a me Molokai ma Wainee, Lahaina Mei 4, 1886.
Kohoia o D. Kahaulelio i Luna Hoomalu.
Weheia na hana me ka himeni a me ka pule a Rev. A. Pali.
Hoomaopopoia na hoa i hiki mai.
Kula Sabati, Kahu a me Elele. Paia, Paihiihi, Haliimaile, Haiku me Huelo, aole i hiki mai.
Keanae, D. W. Napihaa me V. N. Kahea opio.
Wananalua J. Kaiwi elele.
Kaupo J. K. Kahoopii kahu.
Waikapu S. Kaili kahu, S. Poniuailana elele.
Wailuku M. P. Waiwaiole kahu, D. Puu elele.
Waihee P. K. Malama elele.
Kahakuloa S. I. Kalaola kahu, D. H. Kaialiilii elele.
Honokohau J. M. Kalama kahu.
Kaanapali S. Kalaola kahu, M. Meheula elele.
Lahaina S. E. Kaiue elele.
Lahainaluna D. Damian kahu, Pilipo Pali elele.
Olowalu T. F. Nakai elele.
Kaluaaha H. Manase kahu, J. Kanae elele.
Honouli & Waialua E. Kaulana elele.
Kaunakakai S. N. Pahupu kahu, J. N. Uahinui elele.
Halawa M. Kane elele.
Nahiku, Kapahulu, Honoaula, Kawela, Kalaupapa, Kalawalo, Pelekunu, aole i hiki ko lakou mau kahu me na elele.
Na hoa mau o ka aha. Na Kahu Kula Sabati nui, na Kahu Ekalesia, na Kahunapule me na Lunakahiko.
Kohoia i mau komite imi kumubana. Iosepa, Kaili me Napihaa. Hoike a ke komite.
1 Hapaha hora hiapule. 2. Hoike a na Kahukula Sabati. 3 Hoike a na Elele Kula Sabati. 4 Hoike a ke Kakauolelo me Puuku. 5 Lulu dala a ka aoa no ka Waihona. 6 E koho keia aha i komite i hookahi hoa, i mea hoike i na hana a keia aha, i ka ahahui nui ma Honolulu. 7 E noonoo hou keia aha i papa inoa o na Kahukula Sabati nui, a waiho aku i ka hui nui ma Honolulu. 8 Kahia me ka manawa e hui hou ai keia aha. Aponoia ka hoike a ke komite.
Noi ia mai e lilo na hoahanau i komo i ka ekalesia i mau hoa kuka pu me keia aha. Hooholoia.
Hapaiia ke kumuhana 1, a ma ke noi ua hoopaneeia a kahi la ae.
Kumuhana 2. Hoike a na Kahukula Sabati.
Na Napihaa i heluhelu mai i ka papa hoike o ke kula Sabati o Keanae. Na Kaili ko Waikapu. Na Waiwaiole ko Wailuku. Na ke kakauolelo ko Wahee. Na Damian ko Lahainaluna. Na Manase ko Kaluaaha. Na Pahupu ko Kaunakakai.
Hoopaneeia ke koena hana a ka la hana elua.
Kumuhana 3. Hoike a na elele kula Sabati.
Na Kaheaopio, Kaiwi, Poni@ailana, Malauea, Kaialiilii, Meheula, Pilipo, Pali, Kaiue, Nakai, Kanae, Uahinui, me Enoka Kaulana i hoike mai i ke kulana o ko lakou mau kula Sabati, a na ke kakauolelo ko Wailuku.
Kumuhana 4. Hoike a ke kakauolelo me ka puuku.
Ma ke noi ua hoopaneeia a hoike pu me ka ka puuku.
Kumuhana 5. Lulu dala no ka waihona. He $11.25.
Kumuhana 6. E koho keia aha i komite i hookahi hoa i mea nana e hoike i na hana a keia aha i ka ahahui nui ma Honolulu. Kohoia o Napihaa a noi hou ia mai e haawi keia aha mailoko aku o kona waihona i $10 i ola nona e hele ai i kela aha. Hooholoia.
Kumuhana 7. E noonoo hou keia aha i papa inoa o na Kahukula Sabati nui, a waiho aku i ka hui nui ma Honolulu. Ma ke kuka ana o na hoa, ua hooholoia penei:
S. W. Kaai no Maui Hikina; Kalama no Makawao; Kalua no na Waieha; Kahaulelio no Maui Komohana; Aberahama no Molokai.
Kumuhana 8. Kahi a me ka manawa e hui hou ai keia aha. Hooholoia ma kahi e noho ai ka ahahui Lunakahiko.
Hoopaneeia a hui hou ma ke ahiahi Poakolu. Pule o J. K. Iosepa.
La Hana 2, Mei 5. Hora 3 p.m. Luna Hoomalu ma ka noho. Kohoia o Paaluhi i kakauolelo no ka manawa. Pule o Hihio. Heluheluia ka moolelo o ka la i hala a aponoia me na hooponopono.
Ke koena hoike a na Kahukula Sabati i koe. Na ke kakauolelo i heluhelu i ka hoike helu o ke kula Sabati o Halawa; a na Kane i hoike mai i ke kulana o ia kula Sabati ma kona ano he elele.
A oiai, aole hana i koe a ka aha, ua noi ia e hoopanee, a hiki i kahi a me ka manawa e noho ai ka ahahui Lunakahiko. Pule o E. Kaulana.
M. P. WAIWAIOLE,
Kakauolelo.
--
MOOLELO
-O KA-
Ahaolelo o 1886.
--
(Koena o ka la hana 7.)
Halawai hou ka hale e like me ka hoomaha ana.
NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.
Na ka Loio Kuhina e ae ia oia e heluhelu no ka wa mua i ka bila kanawai ana i hoolaha mua mai ai e pili ana i ka hoohalahala a ka poe hoopii imua o ke Jure. Waihoia no ka heluhelu alua. P. 1 mok. 21 Kau 1882.
Na Kakela he bila kanawai e hoololi ana i na auhau kuloko. Komisina o na ala liilii me na pono wai. Kau o na hookolokolo Kaapuni--Kuleana o ka poe bona hale &c. Kanawai pili koho balota.
Na Nahale he hoololi kanawai e pili ana o ka lawaia.
Na Keoni Beka he bila kanawai e haawi ia i uku hoomau no THos. W. Evelete o Wailuku me Abr. Fornander o Lahaina.
Heluhelu mai ka Loio Kuhina no ka wa mua he bila kanawai hoololi i na hoopii hoohalahala mai na aha hookolokolo hoomalu a apana paha e apono ana imua o na aha Kaapuni a pii aku iluna. Waihoia no ka heluhelu alua.
Nana no i heluhelu hou mai he bila kanawai hooponopono e pili ana i ka hoi hou ana o na aina i ke Aupuni. Kapaeia na rula a heluhelu alua ia ma ke poo. Waihoia i ke komite aha hookolokolo.
Na Kikaha, e waiho mai ana oia he bila kanawai hooponopono no ke koho balota ana.
No ka Loio Kuhina i heluhelu mai he bila kanawai e pili ana i ka laikini ia o ka poe e hoopaa ana i na waiwai lewa i waihoia mai ma ke ano hoomoe. Waihoia no ka heluhelu alua.
Nana no i heluhelu mai he bila kanawai hooponopono e pili ana i ke kanawai aea haukae & palaualelo &c. Waihoia no ka heluhelu alua.
Nana no he bila kanawai pakui e pili ana i ke apono ia ana o kekahi mau wahi hoopae a lawe aku pana i na ukana, ma o ke alii a me ka ahakukamalu etc. Waihoia no ka heluhelu alua ana.
Na Pahia i noi mai e kapae ia na rula a e heluhelu ia kana hoololi bila kanawai ma ke poo me na hoololi i ka pauku 498 k. Kivila o 1880--Waihoia no ka heluhelu alua.
Na Paehaole i heluhelu mai i kana hoololi bila kanawai i ka oihana ao palapala o ke aupuni.
Na Amara he kanawai e hooponopono ana i ke kulana o na lawehala i hoopaaia--Enoa na i'a a pau mawaho ae o na i'a Konohiki--E hooponopono ia ka waiwai o na kanaka.
Waiho mai ka Noho i na inoa o ke komite hooponopono i ke kakau poepoe ana o kela me meia mea i makemake ia e ka hale: Rikikini, Kaulukou, Keau, Kauai, & Lilikalani.
NA HANA O KA LA.
Waiho mai ka noho: Heluhelu alua ana i na kanawai Kuleana Hooia Kope malalo o keia Aupuni.
Hoololi o Kakela e waihoia i kekahi komite wae.
Koho mai ka noho ia Dole, Kaulukou, Aholo, Kuhina Kalaiaina, & Kakela, na Komite Wae.
Hoopanee ka hale hora 10 A. M. Poaono.
LA HANA 8, Mei 8--Halawai hou e like me ka hoopanee ana. Heluheluia ka moolelo o ka la hana 7, a aponoia.
Noi o Keau e nana pono ia ka hookohu o ka luna o Kau, Hon. J. Kauhane.
Koho ka hale i na komite mua na lakou e nana.
Noi o Aholo e haawi i ke komite hookolokolo Aponoia. (Hele aku lakou.)
NA PALAPALA HOOPII.
Na Lilikalani he hoopii mai Waialae & Maunalua e hoonoa ia na i'a a pau mawaho ae o na ia konohiki.
Hoakaka mai o Palaunu ua loaa no keia pono i na kanaka ma o ke kauoha a ka Aha Kiekie ma kekahi hihia imua on a no ka hoonoa ana i na i'a. Pau wale keia.
Na Palaunu he noi mai kona apana aole e aie ke aupuni i $10,000,000--E kuu akea ia na kanaka Hawaii e holo no na aina e. Waihoia i ke komite huikau.
Na Kakina mai Molokai aole e aie ke aupuni i $10,000,000.
Na Rikikini mai Wailuku e lapaau akea na kanaka Hawaii.
Hoololi o Aholo e waiho ma ka papa a noonoo pu me na bila kanawai. Aponoia.
Na Dickey he hoopii e laikini ia ka awa i na kanaka Hawaii wale no.--E haawi ia na hana aupuni i na kanaka Hawaii--E laikini ia na kauka Hawaii--E papa ia na kanaka Hawaii aole e inu i ka waiona--e kukulu ia i mau kula kupono no Makawao.
Na Rikikini he noi e wehe ia ka eke leta o Makena ma ia wahi.
Hoololi o Kalua e waiho ia hana i ka luna leta nui--Hoololi o Aholo e haawi i ke Kuhina Kalaiaina. Ninauia ka hoololi hope a aponoia.
Na Nahinu he hoopii e ao ia na haumana ma na kula aupuni ma na hana ike (mechanic) paha--E ao pu me ka paikau, kipu, & ke puhi ohe. Haawiia i ke komite hoonaauao,
Na Rikikini mai Wailuku e noi ana e hookuu ia @na auhau kino o na makua he 5 keiki. Haaawiia i ke komite hookolokolo.
Na Meau mai Moanalua e noi ana i $2,500 no ka hana ana i uwapo no Moanalua. Haawiia i ke komite o na hana hou.
HOIKE A NA KOMITE KUMAU.
Heluhelu mai o Kapena Loke, luna hoomalu o ke komite Malama Ola, ua noonoo pono lakou i na hoopii e pili ana i ke kukulu i mau halemai, papa ana i ka lawe o na mai lepera i Kalawao, na mea a pau e pili ana i ka lakou hana, a ua hooholo lakou o ke noi mai ka apana o Hana, e haawi ia i ke komite waiwai; ko Waimea, hooleia.
Hoololi o Palaunu e apono ia ka hoike a ke komite. Hoololi o Keau e hoopanee loa. Hoololi o Kakela e waiho ma ka papa a noonoo pu me na bila kanawai. Kokua ke Kuhina o ko na AIna, e ninauia, a hooholoia.
Hoike mai ke komite o ka aha hookolokolo, ua nana a apono lakou i ua hookohu o kaHon. J. Kauhane & ke lii J. H. S, Martin. Aponoia ka lakou hoike.
Noiia e ku aku na komite mua i ka Lunakanawai Kiekie e hele mai e hoohiki. Hooholoia a hele aku la.
Hoike mai o Aholo luna hoomalu o ke komite waiwai, ua noonoo pono lakou i na hoopii mai Hawaii a me Maui e pili ana i ka hoomahuahua hou ana i na uku lawe leta aina. O ka hoopii mai Hana, ua like ko lakou noonoo me ia, a ua hooholo iho e hookomo ia ma ka bila haawina ma ka itamu.
Noi mai o Kalua e waiho ma ka papa a noonoo pa me na bila haawina. Noi o Ka@namano e apono ia @a hoike a ke komite. Noi o Rikikini e haawiia i ke Kuhina Kalaiaina. Ma ka ninau ana ua hooholo ia ke noi mua.
Hoike mai ke Kuhina Kalaiaina ua paiia na bila a ua makaukau no ka haawi aku i na hoa.
Hoike hou mai ke komite Waiwai ua noonoo pono lakou i ka hoopii mai Puna e hoomahuahua i ka uku lawe leta aina. Noi lakou e waihoia i ke Kuhina Kalaiaina. Hooholoia.
HOIKE A NA KOMITE WAE.
Hoike mai ke Kuhina o ko na aina e, ua makaukau kana hoike no ka haawi aku i na loa; koe nae kekahi mau mea e pili an ano na ninau imua on a i kela mau la aku nei aia no ma ka hale pai. O ke kumu o keia pau pono ole oia ka hoo@na ana aku i kekahi mau kope no na aina e ma ka mokuahi o ka Poalima nei.
OLELO HOOHOLO MENA BILA.
Heluhelu mai ke Kuhina Kalaiaina he kanawai e pili ana i ke alai ia o na alanui o Hilo me Lahaina. Wailuku me Kahului. Aponoia kana hoike. Waihoia no ka heluhelu elua.
Hoomaopopo hou mai o Dickey i kana bila kanawai i hoolaha mua ia mai ai e pili ana i na Hoailona Pai Aupuni. Waihoia no ka heluhelu elua.
Na ka Loio Kuhina he kanawai e pili ana i ke dute maluna o na waina. --Kanawai hoohuihui e pili ana i na kanawai o keia aupuni.--Kanawai e pili ana i ka la Sabati. Waihoia no ka heluhelu elua.
Hoomaopopo mai o Dole i kana bila kanawai i hoolaha mua mai ai.
Hoike mai ke Peresidena he kono na ka Adimarala Beritania o ka moku kaua Triumph i na hoa e holo aku, ma ka hora 10:30 A. M. Poakahi. Aponoia.
HAPAIIA NA HANA O KA LA.
Hoike mai ka noho, o ke kanawai e pili ana i na palena pale ahi o Honolulu a me ka hooponopono i ke kukulu ana i na hale maloko o ia mau palena, i hoolaha ia mai e ke Kuhina Kalaiaina, oia ka hana o ka la.
Noiia e heluhelu hou i ua bila kanawai la ma na pauku a pau. Hooholoia, a heluhelu ia.
Ku mai o Kakela o hoololi he mau huaolelo pokole ma ka pauku i o ke kanawai me na wehewehe kupono a nui wale.
Ku mai o Palaunu a hoololi hou no mena wehewehe kupono e pili ana.
Nui no kekahi mau hoakaka kupono mai kekahi mau hoa, aka, ua noi koke ia e hoopanee na hana a ka Poakahi, hora 2 P M Hoopanee.
LA HANA, 9 MEI 10
Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Heluheluia ka moolelo o ka la hana 8 a aponoia.
NA PALAPALA HOOPII.
Na Kakeal mai Wailuku e noi ana e lilo o Nuu a me Honuaula i apana ohi hookahi. Waihoia ma ka papa a noonoo pu me kekahi noi o ia ano hookahi no.
Na Palohau mai Hanalei e noi ana e hana i eke leta okoa no Lumahai, Wainiha, me Kalalau.
Na Dickey he mau hoopii e hookuu ia ka auhau o na makua ekolu keiki--E hoihoi ia na mai lepera a pau no ko lakou mau wah@ He hoonui hio aupuni ia.
Na Nahinu mai Kona Hema he hoopii e hoopau ia ke kanawai gula--E hooponopono hou ia ke kanawai moni--E hoemi ia na luna aupuni uku kiekie. Waihoia i ke komite hookolokolo.
HOIKE A NA KOMITE MAU.
Hoike mai ke kuhina Kalaiaina, ua pau i ke paiia kekahi mau bila kanawai i hoohoioia etc.
No ka loaa ole he hoike no na komite wae, nolaila ua kaheaia mai.
NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.
Heluhelu mai o Dole no ka wa mua i kekahi bila kanawai e hoololi ana i na p. 58, 59 mok. 42 o na kanawai o 1882. Waihoia no ka heluhelu alua.
Ma ke noi a ke Kuhina Kalaiaina ua kapaeia na rula a heluhelu mai oia no ka wa mua he kanawai mai oia no ka wa mua he kanawai e hoololi ana i ka p. 191 o ke Kanawai Kivila e pili ana @ ka auhau waiwai. Waihoia no ka heluhelu alua.
Hoolaha mai ka Loio Kuhina e lawe mai ana oia he kanawai e pili ana i kekahi aha Kiure niele no ka wa pauahi.
Nana no i heluhelu mai i ke kanawai e hooponopono ai i ke ana dala aupuni. Waihoia no ka heluhelu alua.
Heluhelu mai o Nahale he kanawai o hoololi ana i na p. 587. Kanawai Kivila e pili ana i na kai lawaia. Waihoia no ka heluhelu alua.
Na Kakela he olelo hooholo e koho ia i komite no ka hooponopono a hoohuihui ana i ke kanawai koho balota.
Nana i ke keena ma ka aoaoa elua.
Kakela a me Kuke
E laa na pahioio, koi hole,
hamale, koi nui a me liilii, kika,
wili puaa, rula, apuapu, k@@ o na @@@
a pua, kala kaa, hao hoopaa puka
pohaku hoana, kepa, lei ilio, kau-
la hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi
kalapu, kope hulu, pulupulu, oepa @@
lakala, lina hao, ami, keeh@ a me @@
--KAULA OP@--
Palau o na ano a pau,
Oo, ho, koala, pe, ki@@
kua, hao kope, au @@@ @@
a aku, kua bipi, lei bi-
pi, kaula hao bipi, hao p@
piula, kaa palala, ipuhao, ipu @@
PA-PALAI MAKAU ME KE ANO
--
Ili wai, papa holoi, kopa ala, ka@@
kuaina, hu'akai, ehi wawae
hulu pena, a pela aku.
Pena wali, kini nui a me l@@lu o @@
ano a pau, me ka pepa kuhi-
kuhi, pena keokeo, aila
pena, aila hoomaloo
vaniki kaa, a me
vaniki moe.
PENA HOOMA-
LOO
--a me aniani hale--
AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA @AMO@@@
AILA KAA, INIKA KAMAA,
PAUDA, KUKAEPELE, KIAN@
PAUDA, UIKI IPUKUKUI ON@@
ANO HE NUI A LEHULEHU
--
LOLE MAKEPONO
-E @A NA--
AHINAHINA, KALAKOA, KE@
KEO, LEPONALO, HULUMAN@
UWE-WAHINE, KUI KUMUH@@
MU, A ME KA LOPI
Ke K@@@@ a loaa @@ la ma kahi @
Kakela & Kuke
--
NA MEA PIULA,
--
Mikini Humuhumu
M@kkini a WHEELER a me WILS@@
NA MIKINI A
--REMINGTON--
He aui loa na mea hao me na ukan@ ae o na ano a pau, aole hiki ke hai @@ ia aku, hewa i ka wai na maka ke@@@
--
Laau Lapaau Kaulana L@@
A DR. JAYNE,
LAAU HOOMAEMAE KOKO
LAAU HOOPAU NAIAO, L@@@
KUNU, PENIKILA, HUAA@@
PAAKAI, LAAU HOOPAA H@@
Me na Laau Hame a Pela @@
Kakela a me Kuke