Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 19, 8 May 1886 — MOOLELO O KA Ahaolelo o 1886. [ARTICLE]
MOOLELO O KA Ahaolelo o 1886.
I \ Hana r. Mei i.~ *a hak ma ka hora ? o vi. H n K; : - Loke raa ka nc»h<* Pf īi-idvua r." ka mana*7*. Xo> u v Ruv > W,v,yraio]e e j u ; e Heluhehi msi ke no V\i manawa E. T\-;rc. < Wa mook'o o ka la hana tn .?. a apc>Xci o j. W. Kalua e koho ia i ma« ko:nlte ekolu bia no ka nana ana i na h<«-kohu o na roa e ka haie. Mar?:ua a ka hooholo loa m ana o ia no, ua hoo'oīiia mai e kahea īnoa ni'..a ia na hea i akoakoa ae. Kaheaia e Ukt rr>e ia tr?aiaU"> iho: i. H. Hayse!ci-*n. f Keau. E. K l.i!Īkalani. 1 I. r, Honoliilu; A. Kauhi. Ewa me Wuianae; J. Amara. Wai-i-a: C Br >wn, Kc>olauloa; Asa Ka~'ia, Ko !au { -oke'. J. L. Kaulukou. Hj o; I K. Kaunamano, Hamakua: J K Nahale, Kona Akau; D. H. Nahir.\:. Kvra Hema: J. W. Kalua, Lahai» na; I A. K3tikau. Kaanapali; Gto. E. Richardson me W. R. Kakeia, Wailuk'j: Kase Kika, Makawao; S. W. Kaai, Hana. L. A. Kakina me A. R Paehao'e, Molokai a me Lanai;S. H. Dole, Lihue. E: Kauai, Waimea: G. B. Palohau, Hanalei. Elima i hiki ole mai; K. Pahia, Hilo; Dr. I. Wight, Kuhaia; f. Kauhane, Kau; E. Kekoa, Puna; ame 1.. Aholo, Lahaina.
Na hi. Kipikena, Kale Kuiika,' Neumann, j. O. Dominis. C. R. Biho-| pa, J. I. Do\vsett, A. S. Cleghorn, G. i Rh nle-., Kale Kauka, S. G. Waila, H. Kuihelani, J. Kaae, |. E. Bush, J. S. Walker, P. P. Kanoa, Makapolena 0 J. P. Parker, P. lnseberg, Dr. J. Mott Smith, H. A. Widemann a me J. H. S. Martin, aole 1 hiki mai. Ninauia no ka 'nooholo !oa ana ike noi a Kalua, a hooholoia Wae mai ka noho i na Hon. Keau, Kakeln, me Kikaha, a hoounaia aku la. Noi mai o Dole e hoomaha iki ka hal** a hoi mai na komite. No ka wa pokole, hoea mai ka Lunakanawai Kiekie a hoohikiia o Sam. Paka ine na hoa a pau.
I.awelaweia na hana no ke koho Peresidena ana no ka hale. Waiho mai o Kaai i ka inoa o Mr. Walker, a na Dole i waiho mai ka inoa o Kapena Loke. Hoike pokole mai o Kapena Loke i kona mahalo no ka lawe hou ia ana o kona īnoa i Peresidena, a noi mai e kapae ae iaia mai ia kulana ma keia kau no ke onawaliwali o kona ola kino. Waiho mai o Kalua i ka inoa o C. R. Bishop, a kokuaia. Ma ka balota ana ua kohoia o Walker i Peresidena. Hoi oia ma kona noho.
Hoike pokole mai ka Peresidena hou i kona mahalo etc. Noi hou o Kaai ia Hon. L. Aholo i hope Peresidena, aka, ua kue ia e Kalua no ko iu hiki ole ana ae. Hooleia. j Noi ia e hana ka hale malalo ona iulao iSS4, a apunoia. He houloli na Rikikini e koho ia ka! ln>pe Pcresideua n>a ka Poakahi. «| Noi inai ka noho ekoho ia i Kakau- j ulelo. Waihoia mai ka inoa o J. K. i \Viseiuan, E Pierce, Levey a me ! l csta. Ma ka ba\ota ana ua kohoia ka inoa elua.
Noiia e koho i eiele no ka hatc. Waihoia mat na inoa o Kalanipoo a me Ailau. Kohoia ka inoa mua. No ka maiama hale hoi ua kohoia o Sam. Kuula. Kohoia oW. L. Wilikoki i mahele olelo; ao S. Nowlein i makai no ka hale. Noi mai o Dole i komite ekolu lala no ka lawe ana aku i na hoomaikai a ka hale no ka Haiolelo Alii ma ka la wehe ahaolelo. Koho ka Peresidena i na Hon. S. B. Dole. Kaulokou a me S. Paka. Hon. S. Paka ka lunahoomalu oke komite, Kue mai o Kaki na malalo o na rula i ka lunahoomalu 0 ke komite a apono raai ka noho. Hoohikua ka niahele olelooka hale, a noiia e hoopanee ka hale a noho hou Ika hora 10 a. m. Poak&hi. A{X)noia.
I-\ Hana 3, Mei 3. —Halawai ka hale e Uk« me ka hoopanee ana. He> luheluia ka moolelo oka !a hana 2 a aponoia. U'aiho mai o Kaai i ka inoa oka Hon. S. Paka i alii no ka hale ma kahi oka Hon. P. Paulo Kanoa i make. A e kauoha pu ana i ka lnnakanawai Kiekie e hele mai e hoohiki 1 keia a!ii hou. Mahope iho o na kamailio ana, ua hoakaka mai ka Peresidena aia a hoi mai na koome. U ehewehe mai o Palaunu 02 kaokoa loa na hana mua iho i hala iuai na hooponoponoana eka mla 61 e piii ana Ina h&na oka hale. Aponoia. &r. Mahope iho o rftt hoohala kamailio ana, ua hoi mai na komile a apono m ii ina hookohu ona hoa i kohoia. Noi ia e apono a ua aponoia. Noi maio Kaai e kohoia i komile ekolu no ke kono ana aku i ka Lunakanawai Kiekie e hele mai e hoohiki i ke alii hou Hon. S. Paka a me na hoa oka ha!e. Aponoia a koho ka noho ia KaAi! Kaulukou, me Palaunu.
■ Ncs o Kaai e h<x>hikna na hoa oka •' hak \ hiki h-?pe ae e b Lunakanawai • Kiekier Na Hen L. Ahcte, F. Palūa E rrve Kaoka Hc-ohalota. o «u.* komite mua no ke kii aku ska Lunakanawai Hele aku bkou a hoea hou mai la me ka lunaMsks?e.. Hoohikiia Keh ia o U \hr,!o i hope Peiesider.2 ma ka lima. an u Kahea iuai ka r.obo oo na pahpala hoopiu a Vi.i krtc U mai e Keau tna *ona heakaka an i aku ike koho ana : na Komhe Kumau o ka Hale ka bana mua t hke me ka mau ina kau i ' hala. Mala'o o keia kumuhana hookahi, ;ua iehulehu na hoakaka ana mai kela a me k-ia hoa, e kue ana e apono ana i a pe;a wale aku. A malalo ona wehe- : wehe ana a ka loio kuhina, oa waiho hou mai oia ike noi a ka Hon. Keau \ e kohoia i mau komue kumau. me na | hooia pu ana ake lit Bush e like me jka maa, a me ka Ka ulukou, ua apo j noia ke noi ma ka waiho ana mai a ka . noho i na inoa malalo iho penei: | | Komiie no ka Aina e: —Hon. A. S. ! Cleghom, Sam l Parker, W. R. Castle, 1 His Ex. P. P. Kanoa, S. W. Kaai.
i Kc>:nit< /laiīiiii: —Hon. L. Aholo, | las. Wight, C. H. Dickey. James Keau | F. H. Hayselden. | Komiie Koa:—His Ex. P. P. Kanoa, j Hon. G. E. Kikikini, C. H. Judd, i Junius Kaae, G. W. Macfarlane. | Komiie o na Aina Aupuni ame na \ Hana Hou: —Hon. Sam'l Parkes, Jas. j l. Dowsett, J. W, Kaiua, D. H. Nahii nu, Frank Pahia. i Komiie no ka Malama Ola: —Hon. Godf'rey Rhodes, J. K. Kaunamano, G. B. Palohau, A Kauhi, J. K. Nahale Komite no ka Heonaauao: —Hon. Chas. R- Bishop, S. W. Kaai, L. A. Thurston, A. Kaulia, E Kekoa. Komiie Kalepa, Mahiai a me na Ha/ia Lima: —Hon Geo. W. Maefarlane, S. G. Wilder, S. B. Dole, E. K. Lilikalani, J. T. Baker. KomiU no na Ihike Helu; —Hon. F. H*. Hayselden, J. Kauhane, A. P. Paehaole, Jesse Amara, E. L. Kauai. Komiie o na Aha Hookolokolo: —Hon J. L. Kaulukou, Cecil Brown, J, H. S. Martin, J. K. Kaunamano, C. B. Palohau.
Komite Hooiaio Bila Kanawai: — His Ex. Jno. O. Dominis, W. M. Gibson, Hon. H. A. Widemann, E. L Kauai, E. Kekoa. Komite Pai Palapala: —His Ex. Chas. T. Gulick, Hon. Jno. E. Bush, J. A. Kaukau. Hoakaka mai oL. Aholo no ka pono e koho īa i komite no na palapala hoopii huikau no kela me keia ano. Malalo ona hoakaka ana, ua kokuaia ninauia a hooholoia. Komiie no kela a me keia Paiapala Noi:—Mon. Jas I. Dowsett, L. Aholo, J. W. Kalua, Jno. E. Bush, A. Kaulia. Noi mai o Kakela e pai ia ka inoa o
na Kcmite. Aponoia. Waihoia mai ka hoike a ke Kuhina Waiwai no na loaa me na lilo o ke aupuni (ma o ke Kuhina Kalaiaina la) no na makahiki *elua i hala. (No ka nawaliw&li o Kapena, aole oia i hiki ae.) Kue niai o Kalua i keia hoike, oiai, wahi ana, aole i laweia mai ka hoike malalo ona rula &c. K waihoia mai ka hoike me ka noho pu mai o ke Kuhina. Wahi hou ana, ua kaunmha oia no kona lohe ana he nawaliwali ke Kuhina. Aole nae he mau hoakaka 110 ka waiho ana mai i kona kulana ma o ke Kuhina, Kalaiaina la, i loaa ai he mana iaia e lawelawe ika hana (Nui aku na wehewehe ana.) Nolaila he mea pono e hoihoi hou īa kana hoike a hiki kino mai oia.
Malalo o na hoakaka ana a kekahi mau hoa iho, ua aponoia ka waihoia ana mai oka hoike a ke Kuhina Waiwāi. Hoopanee hou ka hale no ka hora 10 a. m. Poalua. La Hana 4. Mei 4. —Hoomakaia na hana e like me ka mau. Heluheluia ka moolelo o ka la hana 2 a aponoia. Na Palapala Hoopih
| Mai Hana, he 41 inoa e noi ana i j haawina $10,000 noka hana hou ana i j na alanul Waihoia i ke Komite o na j Aina Aupuni a me na Hana hou. ] Mai Puna mai, e noi ana e hoopauia ; ke kanawai hookamakama. Waihoia i re Komitc Malama Ola. Mai laila mai no he noi e haawiia i haawīna no ke , kukulu ana i halekuia haole kaikamahi ne ma K&lapana, Punau Waihoia ī ke i Koraite Hoonaauaa Mai Hana, he 50 iiiv>a e noi ana e hoomahuahua ae i ka uku iawe leu 1 $10 no ka pule mai Hana a Makawao; i $7 hoi mai Hana a Ulupalakua. Waihoia i ke Komiie Waiwal Mai Puna he noi e hoomahuahua ia , ka uku no ka )awe lela, a he noi no hoi e hookaawaleīa i 100,000 no kekahi mau hana e ae, oia oa kuai Aina Aupuni Waihok i ke Konme o na Aina Aupuni me na Hana hou, j Mailaila mai no he noi e hooj>au loa ' ia k* Uwe ana t na kanaka mai lepera
i Kalawaa- Waihou īke Komue Malama o'x 4 Mii :aiU mai eo ht nei \ 5j t s-cc no \ ka hana hoa ana i na ahnui. i Mai Moiokai mai he noi i haawina o } i $2,000 no ka hana iiia 1 uwapo no j Pukoo. Waihoia ike Komile o na. Aina Auptini nie na Hana hou» Mai Puna mai he noi i haawina o $3,000 no ka hana ana t awa pae ma Kaunaioa. H'aihoia Ike Komite ona Aīna Aupuni we na Hana hou. Hoike a na Komite Wal Hoike raai ke Kuhina Kalaiaina ua paiia na inoa ona Komke Kumau, a ua makaukau no ka hoolawa ana i na hoa.
Heluhelu mai ke Kuhina o ko na Aina e he Hoakaka Bila Kaoawaū oia hol, ua lawa no na hoohlo ana noka Ahaolelo A no kekahi mau mea ano nui, he mea pono no e aie ia aku i diib. Ua kue ia e Dole malalo ona nila, me na hoakaka he nm mai keh me keia hoa. Apono ka Peresidena iko Dole manao, a mla la ke Knhma. Noi hou 12 e kapae na rula a e hooaiau ia ka heluheiu ana. Ma ka ninau ana ua hooholoia. Hoomauia ka heluhelu. Heluhelu mai ka Ix>io Kuhina he mau hooponopono bila kanawai e pili ana i na kanawai moni, aea haukae &c. Na Kaulukou he bila kanawai e hoahuia i haawina no ka hana ana i ala kaa ahi mai Hiio a Hamakua. Mai ka Hon. C. H. Dickev he bila kanawai e hooponopono ana ina hale pale ahi ma nā wahi a pau o ke aupum, a me ka hoololi ana i na hoaiie-
na pai aupuni. Na Rikikini i heluhelu maihe mau hoololi kanawai elua. Na ke Kuhina Kalaiaina he bila kanawai e hoomaopopo ai ina palena o Honolulu no ke kukulu ana i na hale pale ahi; na alanui a pela aku. Na Lihkalani he bila kanawai e hoonoa akea ia ke puhi'rama ma ke aupuni Hawaii nei. Na Keau mai, e noi ana e hoihoi ia na loaa 0 na Keena Hooia ma ka Waihona. Nana no he kanawai e papa ana i ka mare ona pake me na wahine Hawaii. Nana no he olelo hooholo e noi ana e hoolakoia na hoa oka Hale me na buke kanawai ame na Hoololi Kanawai a pau. Hoololi mai o Kalua, e hoolako ia na hoa me na kanawai no ka wa Ahaolelo wale no; a pau, hoihoi hou na kanawai me ka lilo ole i waiwai ponoi no na hoa. Oiai wahi ana, ua hoolako mua ia na hoa i ke kanawai no na k*>u i hala a pela aku. mai o S W. Kaai, e hoolako ia na hoa hou wale no me na kanawai a e lilo i waiwai ponoi no lakou. t Hoololi mai 0 Dickey e hele no kela ime keia e ake ana ike kanawni i Ve ! Kuhina Kalaiaina me ka haawi f»u aku i (receipt), a i ka pau ana oke kau e hoihoi hou ia na Kanawai no kekahi Kau aku. Mahope iho o na kamailio loihi ana, ua ninau ia a hooholoia ka hoololi ekolu.
Na Kaulukou he olelo hooholo i $35,000 no na lilo oka Ahaolelo mailoko ae o ka Waihona. Noi mai o Kalua e waihoia i ke Komite Waiwai, a hoakpka pu mai he 9 tausani a oi dala wale no ma ka Waihona, a o keia mau hlo hoi he $35,000. Mahope iho ona kamailio ana, ua hooholoia ka «olelo hooholo, a heluhelu alua ia. Hooholo pu ia no ke kakau poepoe ana a.waihoia no ka heluhelu akolu. Waihoia ma ka lima 0 ke Komiie Waiwai e like me ke noi.
Na Kakela lie olelo hooholo, e paiia na bila kanawai a pau mahope iho o ka heluhelu ekahi ana ma na olelo elua. Hoopanee ka hale a ka hora 1 o a. m. Poakolu. La Hana 5, Mei 5. —Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana. He luheluia ka moolelo oka ia hana 4 a aponoia. Na Palapala Hoopii. Na Kakela trai Kalihi he noi i $5,000, no na alanuL Waihoia i ke Komite o na Aina Aupuni me Hana Hou. Na Nahinu, he noi e hoololi ia ke kanawaī auhau.—E helu ia ka waiwai io okekoma ke kopra—E auhau ia na pake a pau e hele wale ana etc.
Waihoia i ke Komite Huikau. Na Keau mai Moanaiua, e hookapu ia ka ho-a ana i na pipi ma ke alanui. Waihoia ma ka papa a noonoo pu me na bila kanawai. Na Nahale he noi i $2,000 no ka hana ana i awa pae no Kailua, Kona Akau, Waihoia i ke komite o na aina aupuni me hana hou, Na Kaai mai Hana mai he noi e hoomahuahua ia na makai. Na Paehaole he noi i $1,000 no ka hana ana i uwapo no Halawa, Molokai Waihoia i ke komile o na aina aupuni me hana hoa. Na Keau he noi i $fo,oca no ka hina ana i alanui hou no Kahhl Waihoia i ke komue o na ?iaa aupuni me i hana he-u, Na Nahinu e bana koke ia ka uwapoi 0 Hookena. I $Sqo no ke awa pae o i 'Napoopoo rae Hoppuloa. 1 $2,500
; "1 !no a!irrai oīa Waiho» i J ke komke o ru ama aupinmi mt ■ hana rr,". | Na Paehaole i S2.aoc ki hana j aaa ī uwapo oo KaiHuUU'. W,t<uv.a j i bkoouts oti aina a\2y«r»t bar~| hou. [ HoiiLE A IF KOKlii' WaE. Heluhelu mai o f> ve f pahpala pane ake ī hik«.. ino ka pne | ana aku i k& Hat».-?elo A"«i *;» i ki avuoj ota hoa oka lbtc. Mahojv ih ■■ v - ka beluhelu aiw, not ke knhm,; »• * \ na aina e hoapeno ka hale i ka pane. 3 hooholoia. Koi hoo ia e kaiau poepoe a hooholo loa ta. Hoike a na Ko\if?E Mai.
Noi mai ke Kuhina Kabtaina e ae ia aku oia e heluhela mai no ka wa mua !oa, t kekahi BsU Kanawai e hookaawale ana i haawina dala no ke no a makahiki e pau ana i Mei 31, tSS& Noi o Ahoio e kapae ia na r\ila a e heluhelu ia ma ke poo. Hoohoioia el Uke me ke nol ! Na Olelo Hooholo. Na Kaaihe bUa kanawai e pili ana i na loio. He oleio hoohoio e hoekaawale ana i $1,000 no ka hana hou ana ika halepaahao, hookoiokolo rae wiii ki o Hana. Waihoia ike komite ona aina aupuni me hana hou. Oleio hooholo na Kaukan i $6.000 no na alanui o Kaanapali a hiki i Ka hakuloa. \N'a)hoia ike komite o na aina aupuni me hana hou. Na Kikaha he bila kanawai e pili ana i na auhau kuloko. | Na Nahale he bi)a kanawai e pt)i ana no na waiwai lewa o rta wahine etc. Olelo hoohoio na Lilikalani e noi ana i ke kuhina o ko na aina e e hoike mai ina he mea oiaio na lono ma na nupepa, ua hanaia a e hana ia aku ana paha he kuikahi ma ka hoolilo ana aku ike awa o Puuloa i kumu e loaa mai ai ua kuikahi la &c. Pane: Aole, a pela aku. Malaio o kekahi mau wehewehe loihi ana, i>ane hou ia mai: Aole, a pela aku.
Olelo hooholo na Keoni Beka e noi ana i ke Kuhina Kalaiaiua e hoike aku i ke kumu o ko Wini (luna leta nui) hoopauia ana. Kueia ka olelo hooholo a hooholoia e hoihoi hou. Na Kaunamano he kanawai e hoomana ana i na Kiaaina e ninaninau mua ia ka makaukau ike kanawai o ka mea e hoonoho ia aku ana i lunakanawai apana a hoomalu.—Kanawai e hoomaopopo ai i na L. K. apana a hoomalu i ka hoonoho ana iko lakou hope—Kanawai puhi wai ikaika— Kanawai e hooponopono hou ana i ka Papa Ola Hawaii—He kanawai e hooloii ana i ka pauku i mokuna 90 o na kanawai kivila —Kanawai hoopau 1 ke kanawai iaponoia ma Aug. 11, 1884. Na ka Loio Kuhina he kanawai papa ika hoopae waiwai malu. —Kanawai dute i na waiona &c.
Na Paehaole he kanawai e hoopenopono ana i ka Oihana Hoonaauao. Na Kauai he olelo hooholo i $3,600 no na alanui o Waimea; $3,000 i pale wai. Na Rikikini he biia kanawai e hooponopono hou ai 1 ka hoohuihui ana i na auhau kuloko. Na Kaulukou he kanawai e hoololii*i ka olelo Hawaii i olelo kumu. Na Pahia he kanawai e papa a e laikini ana i ke giana paueii lawaia.— Hoomalamalama ana ia Hilo me ke kukui uwila. —Hooponopono hou i ka hana ana i na alanui. Hapaiia xa Hana o ka la. Heluhelu ekolu ana 1 ka olelo hooholo i $35,000 ka uku no ka ahaolelo 1886, mai ka waihona mai. Hooholo loa ia. Heluhelu hou ia ka oklo hooholoa Kakela no ke pai ana i na bila kanawai mamua o ka heluhelu ekoiu ana—Kue o Keau —Nui na wehewehe, a oka hopena, ua hooholoia e pai. Hoopanee aka hora 10 a, m. oka Poaha.
La Hana 6, Mei 6. —Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Heluheluia ka moolelo o ka la hana 5 a aponoia me na hooponopono. Na Palapala Hoohi. Na Nahinu e noi ana e lilo ka Oleio Hawaii i olelo kumu,—E aie ke aupuni aole e oi aku mamua o $10,000,000. Noi o Aholo e waihoia ma ka oapa, a hooholoia. Na N?hinu e noi ana e Likini ia ka opiuma i $150,000 no ka laikini—E hoomau aku ka noe ana o ka rama—E hoomahuahua ia ka laikini no na kuai «miona liilii i $1,500; no na hale kukaa $1,000, e laikini ia na haie teU ?o!e. Waihoia i ke Komite Huikau. Na Kauai e noi ana e kukulu ia i Halemai lepeia ma Hanapepe Kauai, a e hoonoho ia na mai maiaila o ia oiau wahl Waihoia i ke kom'ue Ma* lama Ola. Na Kaai he not s $4 t ooo no ke kukulu ana i halemai no Hana. Waihoia 1 ke komile Malama Ola, Hoike a sa Kouiie Mau. i - i Na ke Kiaaina DonrJnis he hila ka| a nawmi e noi ana ua apooo
Mwina dabno n.i !īk>f> kek Kau aha- '• N" 2 £ v o?e he btla kana*ai. K3i:rjmariO he heoioli i ka pauku i wek-ioa ■? »>m Karaima,;' Na Oirto HOOHOLO ; N'a he heohok» e noi'! atu, e ? aoneo u na BtU Haaw?ru ma; <3 F\>.3kani., i me ka Poalima, | Otalj k.» hj* ? c H^W<K\* v • hoou'i B?7» p-ub 56 a me 5; , \ i Rflcikmi no hot he h x?loli hih | kanaw.ii. j N.ina no he t%!o hcoioK> e koho | w i miu komhe- iV3f*a e ho>p>nfv) pono a nana pono ia eu mea a pau 3 •
ka ha!<! t makemake ta |i<!«p.-e. | Ho h >lob. j Xoiia ni ka Pere>ideiia e koho na komiie. Hwholoia, a waihou no ka ] wa e makaukaa ai oiau j Na Kauai e hoolako h na hoa a pau i |me 500 pooteta 2 keneia pak&hi. Hooloh mai o Keau i 300 pakahi Kale Kika i 25, Ma, ka ninau ana ua boo holoia i 300 pakahi. Na Nahinu he olelo hooholo e haawi ia i $5,000 no ka hana ana i uwapo no Hookena. Waihoia Ike komke ona aina aupuni rue hana hou. N r oi 0 Nahale i $t.ooo no ka hana hou ana i hale hookok>ko!o a me hilepaahao no Kona Akau. Waihoia ike komiie o na aina aupuni me hana hou. Not o Paehaole i $1,000 no ka hana ana i kewe huki ukana no Pelekunu, Molokai, a i ole i kekahi mau mea e ae paha e hiki ai ka ukana. Waihoia i ke komite o na aina aupuni me hana hou. Na Kakela he olelo hooholo e waihoia na Olelo Heoholo a jmu ma ka lima o ke komūe o na aina aupuni me hana hou, i heluheluia miua o ka hale e pili ana no na hana hou &c, Heo hoioia. Na Kaunamano he hoololi bila kanawai e pili ana i ke knnawai e haawi ana i ka mana i ke K-ihiui Kalaiaina e haawi aku i ka mana apono i ke'a a me keia e noi aku ana e puhi wai ikaika, a me kekahi mau hoololi e iho e pili ana no ia mea hookahi.
Na Palaunu he hoololi bila kanawai e hooponopono ana i na kanawai ba« nekarupe &:c. Na Kauai he oleio hooholo e *noi ana i $3,000 no ka hoomaemae ana i na aianui o ke kulanakauhale o Waimea, Kauai. Waihoia 1 ke komite o na aina aupuni me hana hou, Heluhelu mai o Palohau he bila kanawai e hoololi ana i ka pauku 55 mokuna 43 o na kanawai o 1882. Na Kalua he olelo hooholo e noi ana i ke Kuhina o ko na aina e e hoi
ke mai ma fea palapala, ua hookoia paha ka ruia kaupalena t 25 wale no pake « koiuo mai i Hawaii nei e like me ia i hoohhaia; a ioa ua hookoia, alaila pdrc* keia nuu huina pake lehulehu e komo mai nei i »keia awa i kela :ntu b aku nti i hala 3 Mahope iht> o kekahi mau kamailio &nik a kekahi ma« hoa, 112 ku mai 0 Kak-aa a kokoa i ka o!cb hwholo me !wtkc [hi mai aole 1 hookoia ka ru~ i,ao 'iana hooloii i ka otelo heoholo, e noi anā i ke kuhioa e hoike mai, pehea la i ole ia ai ka mla* oiai ke komo mai oei no rta pake 1 ot aku mamua o ka wea i kau palena 1». Hoololi o Kaunaooanoe hoike koke mai no ke kuhina, be haial» la paia-
paia. N'oi o ikvtc me b palapala ka pan« akc kuhina i ole e poina ina hoat O ka olelu waha he p*>ina wale. Ninauia ka oielo hoohok» me ka hooloh no ka a{xmo ana a hooholoo. Pane ke Ki:hina:-D keia huina pa;ke i hīki mai, U4 e mai Ukou ; nwmua o kt hiki ana aku o keia rula | hoti » ko Hawaii nei KanikeU ma l Honokaona, Kin,r —Aok lakou t ike i kek rult how—Ui k» niai kekahi moku maanei roe kekahi huina pake nui t aka he 35 wale n<> © iakouf i ioaa | o!e he oaiaiula apwio mai o mai, o jka haj>anui «a ajx>nou maū- ~l*a hooI inakaukau no hoi oia i ka hoike piha a |ke Keena oko na aina e> a i ulolohi no na limahana pai, aka e makaukau koke ana no paha i keia puie—Malaila e loaa ai i na hoa o ka hale ka'u hoike e piii ana no keia mau mea a pau e ninau <a mai nei. Hoike mai ka noho, ua makaukau ika oleU> pune a ka hale no ka Haialelo | A!ii. Noiia na kela |kh? komiee mua jno nana i hiK>|H)nojx>no e lawe aku i imua ona. | Na ke Kuhina Kalniaina i heluhelu }mai ma ke |xk> 110 ka wa mua he hila |kanawat e piii ana i ka Hc>oia Kule.ma j Koj>e mabko o keia aupuni. Waihoia :».«> ka iicU»htlu elua.
Na Kak* Kiki hc kanawai e hot>pc>nc>{K.no ana i ku anhau kula o na makua <Scc—E hookuu ia na kanaka Hawaii penoi a>ai na auhuu alanui. Mahoj)e iho o kekahi mau kam»ka» mailio ana ua noiia e hoopanee a ka hora 10 a. m. o ka IWhma. La Ha.va 7, Mei 7 —Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Heluhelu ia ka moolelo oka la i haia a ajK)noia. Hapalua hora paha ke kali an* oka hale no na hoa mamua 0 ka heluhelu ia ana o ka moolelo. E na makamaka % e nana ae iht koe* tta o keia ma ka aoao elua.