Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 15, 10 April 1880 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MEA HANA WATI.

ALANUI KAAHUMANU.

938 Honolulu ly

 

PAPA! PAPA!

NO

ALLEN & ROBINSON

UA WEHE AE NEI MAUA I

PA KUAI PAPA

MA

KA UWAPO O PAKAKA

Na Papa Ulaula o na ano a pau.

Na Papa Paina o na ano a pau.

Na Pili Hale Ulaula.

Na Pili Hale Keokeo.

Na Pepa Hoonani Hale.

Na Pepa Molina.

 

Na Pena a me na Aila Pena.

NA KUI O NA ANO A PAU.

NA PANI PUKA a me

NA PANI PUKA ANIANI.

NAPANI PUKA a me

NO OLEPELEPE

 

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU!

E KUAHA MA KE

KE KUMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.

            ALLEN & ROBINSON

Honolulu, A. D. 1 187@        853 tf

 

LOLE MAKEPONO

Ke Kuike.

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE!

E LAA NA

Ahinahina, Kalakoa,

Keokeo, Leponalo

Pena, Aila, Aniani.

NA MEA PIULA!

KOPA, AILA HONUA. AILA HOOMALOO

 

Kui Kakia, Pakeke,

Tabu, Kaula, Noho Lio,

Hulu Palaki, na Pulumi.

A HE

AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA

 

Lainakini-nao,

Lainakini Maoli,

Palule Kalakoa,

Alapia, Kelepa, Kilika,

 

Na lole kupono i ka wawae,

Palule Huluhulu,

Na Lole Huluhulu,

Na Lole no ka hoohehelo ana

Lipini, Lihilihi, &c.

 

LIPINE, LIHILIHI, &c.

A ME NA

Mikini Humuhumu Makepono Loa!

A HE

MAU MEA AI KAHI

Ka Palaoa, Kopaa,

Raiki, Pia, Hooho,

Paakai, Huaala,

Pia Kulina, &c.

 

A he Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR. JAYNES.

Laau Kunu,

Laau Hoomaemae Koko,

Laau Hoopau Naio,

Penikila, Huaale.

A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU!

S40 tf

 

KAUKA MAINA.

KEENA HANA MA KA HALE KAUKA O Hopemana, Alanui Kalepa, e pili la me ka Banako o Bihopa.

            Wahi Noho, ma Alanui Hotele, makai iho o ka puka komo o ka pa o ka Hotele Hawaii.

no15 937 6m

 

KE AHI-KOE KILAUEA!

KE AHI-KOE HAWAII 8 PAPAA,

A ME KE

AHI-KOE HAWAII HUINAHA!

O

Ke Ano Maikai Loa,

Ua o@@ii ia iloko o na wa, a he 33, a he 3600 o ka pahu hookahi.  E malama mau ia ana no ke kuai ia aku.

E. O. Hall & Son.

            E loaa ao keia ana ahi ma na halekuai a pau maloko o keia Anpuni, no ke kumukuai haahaaloa.  E ninau no.

KE AHI-KOE KILAUEA!

KO BIHOPA MA

BANAKO MALAMA DALA!

            E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:

            Ina hoomai mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uka maua: eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihola ka dala hoomoe i ekolu malama a keu paha.  Aole ukupaoa e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.

            Ina ahi koke oia i kana dala, aole i hala oa malama ekolu aole ukupanee.

            Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.

            Ma ke kikoa wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke la keia mai.

            Ma ka la mua o Sepatemeba i kala makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

            Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.

            E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.

                        851 tf  BISHOP & Co.

 

ANO NO I LOAA MAI NEI!

Na Kaa Lio Holo Lealea!

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui O Cortland ma Nu Ioka.

                        DILLINGHAM & Co.

            876 tf              Na Agena kuai ma Hawaii nei.

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

O KA

MOKUMAHU HAWAII

"LIKELIKE,"

KAPENA KING.

 

Poalua, Apr 13, hora 5 pm...............................Hilo

Poalua, Apr 20, hora 5 pm.......Kaapuni ia Hawaii

Poalua, Apr 27, hora 5 pm...............................Hilo

Poalua, Mei 4, hora 5 pm.........Kaapuni ia Hawaii

Poalua,  " 11,   "  " pm................................Hilo     

Poalua,  " 18,   "  " pm.........Kaapuni ia Hawaii

Poalua, "  25,   "  " pm................................Hilo

Poalua, Iune 1,  "  " pm.........Kaapuni ia Hawaii

Poalua,  "  8,   "  " pm................................Hilo

Poalua,  " 15,   "  " pm.........Kaapuni ia Hawaii

Poalua,  " 22,   "  " pm................................Hilo

Poalua,  " 29,   "  " pm.........Kaapuni ia Hawaii

 

AOLE AIE NO NA UKU OHUA!

            Ke hoolo ia aku nei ka aie no na uku ohua, a ke hoike ia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puulo hooili ko lakou e pauo e huailona ia me ka moakaka pono: aohe no e me ia ka lawe ana i ua ukana, paiki a me puolo i hoailona ole la ke eie e kakau ia ka loaa and mai.

 

HE KUIKE KA UKU UKANA.

            Ma na ukana a pau a na makamaka, e pono o uku mua ia.  A e hoakeia no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi i makemakeia.  A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka huki.

 

E hooilona ia me ka moakaka na Pahu

Rama a me Waina.

 

            O ka poe no lakou oa ukana o keia ano e pono e b@ilonaia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mao waiwai.

            O na kaina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike koke ia mai iloko a ka malama hookahi.

            LT Auio e ao ia na hookele kaa, na keiki a me na mea like, e pii ilona o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka uapo, aia wale no a pau na ohua oapakeke i ka lele.

            No ke ako nui e hoopomaikai aka lehulehu kaahele, ua hoohuli ao nei na pua o Likelike i ka Papa Hoike Manara oia la Mokuahi e like me maluna.

 

Ma ka Hale Oihaua e loaa'i na Palapala.

            Aole keena o hope e like, aia wale no a kaa mea mai ka uku moku.  Aole e ili ka hora no na paiki, ukana a paolo paha, ke ole e kakauaia ka loaa ana mai.  K hookaaia ka aku ukana ka wa e noho aku ai.

 

            O ka poe a pau i ale ma ka halekuai White House e ku nei ma ke alanui Nuuanu, makaio o ka malama ana a S L Lewis i make iho nei, e oluolu lakou e hookaa koke mai ma ke ke@oi hana o M Phillips & Co. ma ke alanui Kaahumanu, Helu 11, a o ua aie i uka ole la mai iloko o na ka kanakolu, e waiho la aku no ma ka lima, o ko makou lolo nana e ohi mai ia mau mea.  M PHILLIPS & Co. jeS 941 lf

 

KAKELA a me HAKI.

            O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, ea hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio.  Ua hiki ia laua ke ku mai o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele ilona.  A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Kiho Akea ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoo@mailoa, a me ka Ha@@ d@la ana. W. R. CASTLE, Lena Hookaio Kopa

            K@sa Kaua, @@lona ae o ka Halekuai o Dillingham & Co

Helu St. Alanui Papu. 3sma

 

JNO. LOTA KAULUKOU.

LOIO A HE KOKUA.

Ua makaukau ao a lawelawe i na hihia a pau o kula a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau a keia Aupuni.  Ua hiki no hoi ka hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio ma ka eke.  E loaa no ia ma Ho@@ Keohaaopoko, a ma Hoolela no hoi kekahi manawa.  941 lf

 

KA BUKE KUHIKUHI

NO KA PAPA HELU

A ME

NA MEA PILI KALEPA

O KE

AUPUNI HAWAII

A HE

ALAKAI NO NA HUAKAI KAAHELE.

           

            E loaa no maloko o keia BUKE KUHIKUHI e hoolaha ia aku ana na wehewehe ana i kahi, ka oihana a me kahi noho o na kanaka mea oihana e noho ana ma keia mau mokupuni i na he kanaka Hawaii, a kanaka o na aina e mai paha.

            E hoike pu ia aku ana no hoi maloko o keia Buke ka papa inoa piha o na mahiko, na mahina ai me na aina hanai holoholona, ko lakou kahua, na agena, na mea lawelawe, na Hale leta, a me ke kaawale mai ke Kulanakauhale Alii mai.

            Ka papa inoa o na moku malalo o ka Hae Hawaii a me kekahi mau mea waiwai e ae.

            O keia BUKE KUHIKUHI e hoowaiwai mai ana ia i ke kanaka mea oihana e like me na hoike ana iloko o ua Buke la ma na mea pili i ko keia aupuni.

            Eia maloko o keia BUKE KUHIKUHI na hoakaka waiwai ana i ke kulana o na kanaka Kalepa, na kanaka paahana hana ike, na kanaka lawelawe waiwai paa, na kanaka lawelawe mahi, na loio, na mea malama Hotele, na poe kaahele, a me he mea la, e pau loa ana i ka hoike ia na kanaka mea oihana ma ko lakou mau kulana pakahi.

            A e komo ana no hoi iloko oia Buke na kanaka mea oihana a pau loa o na mokupuni a pau i hoonohonoho papa ia ma kela taona keia taona, a kauhale paha, a e hoike ana i ka inoa o na malihini i hoonohonoho pololei ia.

            E hoike aku ana i na hoakaka piha ana no na mahiko, na mahi raiki, na mahina ai, me na aina hanai holoholona, ka inoa o'naona, na mea lawelawe a agena paha, ke kaawale o na mahiko mai ke Kulanakauhale Alii aku (Honolulu) a mai na kulanakauhale e ae paha, ka inoa o na alanui, a pela aku.

            Kahi kupono i ka noho ia ma kela me keia mokupuni a me na lilo o ke kamahele, a e hoowaiwai nui ana keia Buke i ka malihini kaahele.

            I ka wa e pau pono ai na hemahema o keia Buke, e komo aku ana ma na lima o na poe lawelawe oihana mahi ma na mokupuni a me ka poe i ake nui ia e loaa na hoolaha ana iwaena o lakou.

            He mea hou loa keia Buke, a o na mea i hoakaka ia maloko, he hiki ke hilinai ia.

            He Buke keia no Hawaii nei, a he pono ka lawe nui ia.

            E hookomo pu ana me kekahi mau olelo hoolaha.  Uku no na Olelo Hoolaha: - no

                        ka aoao hookahi, $20.00

                        Hapalua aoao, $13,00

                        Hapaha aoao, $7.50

            Kumu kuai o ka Buke ke paa, $3.00.

GEORGE BOWSER,

                                    MEA HOOLAHA.

941 6m 967

 

NU HOU! NU HOU!

 

MAHOPE AKU O KA LA 10 IANUARI, 1880, E HOOmaka ana makou malalo o na rula

DALA KUIKE

I ka Loaa ana aku o ka Waiwai i ka Mea Kuai.

E hookahua ana makou i ka makou oihana malalo o ke DALA KUIKE, e kuai ia aku ana na lako waiwai a pau no ke Kumukuai malalo iho o ka

MEA I IKE IA MAMUA

E LIKE ME KA LILO.

He Huina nui ko makou o na Oo, Kopala, Ho, &c., &c. i kuai ia mamua ae o ka hoopii ia ana o ka auhau o ka poe nana i hana.

HE MAU LAKO NUI KO MAKOU

O NA

PALAU

A makou e kuai aku ai no ka $7 a hiki ka $7.50 Malalo iho o ke Kumukuai mua no kela a me keia PALAU.

            Ano ko oukou manawa kupono e loaa ai na waiwai makepono loa.

 

E hele mai Hookahi, E hele mai a pau loa.

                        DILINAHAMA MA.

942 tf  37 Alanui Papu.

 

RICHARD F. BICKERTON,

(PEKETONA.)

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

            E HELE ANA OIA IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paka ma Oahu nei, a aia na Mokupuni e ae.

            Ua makaukau mau ola i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ana.

            Ua hiki no hoi aia ko hoale dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.

            E ka naia na hana me ka hikiwawe a ma ka aku haahaa.

            Koena hana, H@ S Alanui Kalepa, eina paka ma o aku o ka hale kauka o Kauka @@. 914 ly

 

AINA KUAI A HOOLIMALIMA.

            He Kanalima Kana@@ eka aina ma iwilei. (Makai lo o ka Halepaahaa.)   He Loko la Aiea Ka'o, Aina kau Paakai, aiea kala a me ke kai.  A me kekahi mau eka aina ma @@@, he olaa kala, aiea kala a me ke kai.  He alualu ke kuai ana.  E la@@  J. H. CONRY, (Kuai)

Honolulu,                                @@@lf

 

Nuhou o ko na Aina e.

No na Aekai o ka Pakipika.

 

            E hoike ana kekahi aliikoa e noho hoomalu ana maloko o kekahi pakaua nona ka inoa o Papa Setepano, e hookokoke mau mai ana ka nee ana a ke kai iloko o ka aina i kela a me keia makahiki, ma kahi o ua pakaua nei i kukulu ia ai; a ua hooia oia, e pulumi ia aku ana ua papu la e ke kai iloko o na makahiki ekolu, a lilo i mea ole kona paa a me ka ikaika, ke ole ke aupuni o Amerika e imi i kahi e pakele ai ka pakaua.  No ka mea, ua elieli mai ke kai i ka lihi o ka aina a me ke kahua akea imua o ua papu la, a lilo aku kekahi mau anana o ka aina maloo i home noho no ka opu o ka hohonu a me na ia o ke kai; a ma kahi o na iwilei he kanaha wale no ke kauwale o ka aina maloo i koe a hiki mai i ka pakaua; a oia wahi wale no ke kahua haiki i koe no ka hookahakaha ana o na koa a me na hana hoomaamaa kaua e ae e hoomalu ana i ke kilakila o ka pakaua.  A ina e pulumi ia aku ana ua papu la iloko o ka hohonu me ka hookahua ana mai o na wai ma ia wahi, alaila, iloko o ka wa pokole loa, e hohola holookoa ana ke kai maluna oia ili aina, mai Kipanona a hoea aku i ka lae o Honoka, alaila, e hooko ia ana na hoakaka i hoike ia e ka nupepa La o Nu Ioka, ma ka neoneo ana o ka waihona dala aupuni o Amerika iloko o ka opu o ka muliwai Columebia a lilo i mea ole loa.

Lua Pele Ikaika.

            E hoike ana ka nupepa Courier o Mauna Pohaku, i kekahi hoakaka no kekahi luapele ikaika e a nei ma kahi kokoke i kehahi kahua lealea o kela a me keia ano ma Wyoming.  O ke anawaena o ua luaipelela he elima kapuai, a ke pu-a la ka uahi me ka ikaika nui, aka, aole he luapele i ike ia.  Ua hoohehee ia ka hau paa e halii ana maluna o ka mauna a me na wahi e kokoke mai ana i ka lua no ka ikaika o ka wela o ke ahi o ka lua.

Na Mokuaina ma ka Atelanika.

            Ua hoolaha ae ka nupepa Hoku o Nu Ioka i kekahi manao e hoike ana, ke hana hou ia nei kekahi kuikahi me Kina, ma ka hoohui ana mai i na paahana pake me ia aupuni, a me na mea like.  I ka wa i ike ia'i o keia manao, ua hoopioloke ia ka aina mai o a o; a ma ka imi pono i a ana o ka oiaio o keia mau olelo i hoolaha ia e ia pepa, eia ka he mea hoonuinhui wale no, no ka mea, aole loa he wahi hoolala hou no ka hana ana i kekahi mea e pili ana i ke kuikahi me Kina.

Ahahui Leta o ka Pakipika.

            E hoike ana ka Peresidena o ka Ahahui Leta o ka Pakipika, aole he mau panai hou i hana ia e pakui aku ai i ka olelo aelike hou o ua Hui Ia, koe wale no ka hookaawale ana o ua Ahahui Ia i $10,000 o ka malama i kokua na kona wa e komo ai iloko o ka aie me ka Ahahui kaa ahi o Panama.

America Hema.

            Ua pahu ae kahi hoahu o na lako kaua pukaa ma Sanatiago Kile, ua make he iwakalua a oi koa a ua poino pu kekahi wahi o ka hale hoahu o na poka poha a me na lako kaua e ae, a he lehulehu o na koa i nalowale aole i ike ia.

            E hoike ana na nupepa Hoku a me ka Herald i kekahi moolelo o kekahi mokukaua Amerika i kauoha ia, e holo aku no Panama no ka hoomalu a me ka lawe ana iloko o kona lima i kekahi mokuaina ma ka aekai o Kirikui; o keia mokuaina i olelo ia, ua manao ia ua komo pu iloko o ka aelike i hana ia me Tomekona e ke aupuni o Panama i kekahi mau makahiki he iwakalua i hala, oiai aole i hooko ia keia aelike e Tomekona a o kona mau hope paha, nolaila, ua loihi ka waiho wale ana o keia wahi aole i hooponopono ia.

            Ua apono ia ka waiho ana mai a ka Perisidena o Urakue i kona noho, nolaila, ua hookohu aku ka Hale o ka poe i koho ia ia Kauka Francisco Antonio Vedal i Peresidena no ka Repubalika.

EUROPA.

            Ua hoike ae ka Haku Derebe o Enelani, ma keia mua aku, e loaa ana iaia he kulana kuokoa iwaena o ka poe kuokoa.

            Ma ka haiolelo a Haku Hatinetona, e hoaiai ana i na kumu a Beaconsfield i hoakaka ai no ka hoao ana o ka poe kuokoa e hookaawale i na Panalaau mai ia Enelani ae no kekahi mau kumu.

            Ma ka halwai a ka Ahahui Hoohoihoi Hana o Lainabeta, no ka malama ana i ke ola o ka lunahooponopono o ka nupepa Ka Oiaio, no ka Hale Ahaolelo, ua hoopau ia ma ka ulu ana ae o kekahi hakaka akea iwaena o na lalo.  Ua hoopio ia na kukui, a o na noho a me na pakaukau ua nahaha a okaoka liilii.

            Ua hoike aku o Pohakuhauoli imua o kekahi anaina kanaka, ma kekahi wahi hoomaha o ke ala kaa ahi penei: E loaa ana ia'u ka lanakila.  Ua manaolana au e kakoo i ka hoopono a me ka pololei, i mea eli'o ai o Sekotia i kumuhana no ke aupuni holookoa, a e pulumi aku no au mai ko lakou mau noho aupuni ae i na kanaka he lehulehu wale e hoike nei ia lakou iho he poe no ka Hale Ahaolelo, me ka haawi ana aku ia lakou i ka mana e haalele ia wahi oiai ka wa kuopono.

            E kamailio ana ka nupepa Manawa o Ladana penei: Ua haalele aku ka Amebasedoa

Rusia i ke kulanakauhale o Parisa, a ua manao pu ia e haalele aku ana no ka Emebasedoa o Farani ia Sana Petereboro no kona home oiwi, a o ko laua mau hope nae ke noho ana e malama i ka hana ma keia mau kulanakauhale.  O keia hana ana nae peila, he hoaia ana ia i kekahi manao kuee mawaena o Rusia a me ke aupuni o Farani.

Italia me Auseturia.

            Ua hopu pio aku la kekahi moku kaua Auseturia he elua moku Italia e h'oo ana ma na wai o Dalamaliana Hema, no ko laua hoopoe ana ma ke ano kolohe he 6,000 pu kaupoohiwi a me kekahi mau lako kaua e ae he nui wale no Alabania a me Hezegovina.  Ua hoopaa ia na luina a pau.

            Ke uhi nei ke ao omamalu poluluhi o ke kaua maluna o Europa, a o na hopena mawaena o Auseturia a me Italia, aole i maopopo.  Ina e hoomaka ana keia kaua, alaila, maluna no ia o ka ninau no ka nohona lahui nona ka hopena i hiki ole ke koho ia ka wa e pau ai.  Eia ma ka poho lima o ko Auseturia lima e paa nei i keia wa kekahi lihi o ka palena o ka Italia aina, kahi maikai a ikaika hoi e pale aku ai i kona enemi me ke kupaa a kulanalana ole o kona kahua; he oia mau ka ikaika a me ka onipaa; a he mea pohihihi a kupilikii i ka noonoo ana i kahi e hiki ai ia Geremania ke komo aku a keakea i ka hopena oia aupuni, oiai ua panipani e mai la o Auseturia i kona mau puka liu a lawa pono.

Geremania

            Ma kekahi paina i haawi ia e Bisimaka ma ke kulanakauhale o Berelina i ka la 9 o Maraki aku nei, ua olelo ae oia, ua lana kona manao e ae mai ana ka Pope e hana ia kekahi hooponopono i ka wa a ke aupuni e makemake ai.

            Ma ka la 16 mai oia malama no, ua hana ia kekahi hooponopono e ka Pope, oia hoi, o na inoa a pau o na kahunapule i hoolaa ia no ka hai ola, e hoike ia aku lakou e na Bihopa imua o na mana aupuni ma keia mua aku; no ka mea, ua apono ia ka launa maluhia ana mawaena o Berelina holookoa a me ka Pope.  Ua hoopau ia kekahi mau kanawai hoomana kupono ole.

            E like me ka hooponopono a ka Pope, ua wehe koke ae ka Bihopa o Saraboga i kekahi kula hoomaamaa no ke ao kahuna ana.

 

NU HOU KULOKO.

            Halawai ma Kawaiahao.  Ma ka po o ka laapopo, e haiolelo ana kekahi mau Hawaii opio elua ma Kawaiahao maluna o ke kumu hana e pili ana no na waiona.  E hele nui ae e hoolohe.

           

            Ua Hala.  O kela hoahanau aloha o H. Nalimanui o Wailua, Maui, ua hoi oia i kona home nani ma kela ao, iloko o kona mau la kanikoo, ma ka la 28 o Maraki i newa iho nei.  Aoloha ino oia.

           

            Iloko o keia mau la o Honolulu nei, he malie loa aole mau paka ua, a ua halii koke mai na kapuai a ka wela me ka makai, a kuehu ae la i na ehu lepo ma o a maanei o ke kulanakauhale, a ike ole ia aku na hale a me na kamahele no ka po i ka uahi lepo.

 

            Ua ike iho makou, o na pono a me na pomaikai a pau o Hoa Kaulukou maluna o ke Ahupuaa o Haneoo i Hana, Maui, ua kuai lilo ia aku ma ke kudala akea ia ana ma ke alo o Auiolani Hale i ka Poaono i hala a lilo aku la ia Mr. Unna.

 

            Eia hou ua hua o ka ona. Ma ka po o ka Poaono i hala, ma ka pa o Kahanu ma Apua, ua ulu ae he hakaka mawaena o Mai ka Harvey a me kekahi Polapola; ua hou ia o Maika i ka pahi a ke waiho nei me ka nawaliwali, aohe maopopo o kona ola.

 

            Pakele i ke ahi.  Ma ke awakea o ka Poaono iho nei ua a ia ka rumi moe o kekahi o na haumana o ke kula Kahunapule.  Ua pau kekahi mau waiwai, a ua pomaikai maoli ka pakele ana o ka hale okoa.  Ua manao ia, o ka paani ana o kamalii me na ahi koe ke kumu o ke ahi.

 

            E like me ka hoolaha a ke Kuhina Kalaiaina no oa Apana Aina Aupuni i koe ma Kulaokahua ma ka pepa o keia la, nolaila, ke kau leo aku nei makou i na makamaka ake aina, eia ka wa kupono no lakou e naue ae ai ma ke Keena Kalaiaina no ka lawe ana i ua mau apana aina la, o pau e auauei i ka poe hikimua.

 

            O ka hebedoma i hala a koino i keia pule, oia kekahi o na manawa pioloke nui o na poe a pau o ke kulanakauhale nei ma ka halihali ana i na bila kikoo no ka hapaha mua o keia makahiki 1880; a me hae 'la, aole ipuka hale o ke kulanakauhale nei i nele i ka hoolaukaoaka ia e na poe halihali @ila kikoo, a o na pakaukau a me na keena hana hoi i na apana pepa panio oia ano.

 

            Mai waena ae o na ukana pauahi o ka mokuahi Kulanakauhale o Kikane no keia awa ma Kapalakiko, ua loaa iho la kekahi mau pahu opiama he lehulehu waie, oiai e lawe ia ana ka ukana maluue o na mokuahi liilii; ua hoomakaukau ia keia mau tini opiuma no ka hoolele ana ma kekahi awa, a malia paha no Hawaii nei kekahi oia mau apu auhuhu awaawa, aka, mamua o ka hiki ana i kahi i makemake ia, ua maloo ae la na iwi o Hua i ka la ma ka piu ana o na waiwai i ke ahi.

 

            Mahope iho nei o ka hoolohu ia nan o C. Afong i Komisiana no ka lahui Pake ma Hawaii nei, ua hoolaha'e oia he olelo hoolaha ma ka lakou olelo; ma alanui Hotele, e kauoha ana i kona lahui e malama i ka maluhia a e hoolohe i na kanawai o Hawaii nei.  I ka po ana a ao ae o ka la mahope iho o ka hoolaha ia ana o ua olilo kuahana nei, oia hoi, ua ike ia he olelo hoolaha Pake okoa kai uhi ia aku maluna o ua hoolaha mua nei, i piha me na olelo hoino a hooweliwelk i ke Komisina.  Ua lohe mai makou ua haupu wale ia, na kekahi o na pake kalepa mamua aku nei, a i  poho iho nei a ke noho nei i keia wa.  He hoike ana keia aole no i like loa ka noho ana lokahi o keia lahui mawaena o kalou nei.  He mau manao ino a lili ko lakou no kahi a me kahi.

 

            Hoekaia ke hilibati.  Ua hoike ia mai ia makou, ua hoeha ia kekahi wahine Kilipati ma ka moku o Kaululaau e ka Luna a ia mokupuni i koho ai no kekahi noho o ka Hale Ahaolelo o keia kau a ua eha; ua imi nae ka mea i hoeha ia i kona pono imua o na lima hooko o ke kanawai, aka, aole lakou i hana a nana i kona pono.  Ina ua haua na lima hooko o ke Aupuni e like me keia ano, alaila, he hana apiki loa kea e pono ai i ke Aupuni ke nana a ninau pono.

 

            Ka Hea a Hiki i ka Nahele.  O keia kekahi o na leo mele walohia a makou i lohe ai i mele ia e kekahi o na aha mele a na alii wahine opio i tunewa aku la, malalo o ke alakai ana a ka Hooilini Moi: a ma ka po Poakahi nei, i lohe ai makou ia leo hookahi e hookani ia ana e ko kakou Puali Puhi Ohe Aupuni maloko o ka pa o ka Hotele Hawaii me ka ilihia nui, a ua hoomanao ae makou i ko makou lohe mua ana no ka maikai.

 

            Kahuna Hoomanamana ma Pauoa. – Aia ma ke awawa a Pauoa ae nei, ua hai ia mai makou, aia ke hookahua loa nei na hana pegana a kekahi kahuna hoomanamana malaila, a ke hoao nei oia e lumai i na ala kino oia awawa iloko o kana pahele mainoino o ka make, a ma kekahi la, ua haawi ae ia he paina ma ke kono ana i kona mau hoa o ka oihana hoomanamana e luana pu me ia ma kana papaaina make, a he ekolu o na lala hiki ae.

 

            Pau Kuhihewa ia Honolulu. – O keia ka puana a kekahi malihini o na mokupuni aku nei, iaia e hele makaikai ana i na hiona o ke kulanakauhale ma na alahele i kekahi la o keia hebedoma; ua mahalo i ka nani a me ka hihimanu o na hale o kela a me keia ano, aka iaia e hele ana ma ke alanui ua kuehu koke ae la ka makani i ka lepo o ke aianui, a nalowale pu iho la ua kamahele ia iloko o ke ehu lepo, a he ike ana aku ka makou i ka amo mai o na maka iloko o ka lepo; a i ka mao ana ae o ka uahi lepo, puana ae la ia.  Pau kuhihewa ia Honolulu, ua loaa ka hooilina a na maka e hoi aku ai i ka aina.

 

            T. K. Robert, Aloha oe. – O makou na ulele hua o ke Keena Pai o ka Nupepa Kuokoa, ke waiho aku nei i ko makou aloha nou, no kou kaawale ana aku mai ko kakou luakaha pu ana, a mai na kuili ana hoi me kou pulima a me na manaolana e hooholomua ana i ko kakou Kilohana imua.  A nolaila, e ukaliia kau hana e lawelawe aku ai me ka holomua, a e loaa ia oe ke ola kino ikaika e hoonee aku ai i kau hana imua me ke keakea ole ia; a oia ka makou kanaenae, a o kau mau hana, he kia hoomanao ia no makou.

 

            Moku Kaua Rusia. – Ma ka auina la Sabati i hala aku nei, i ku mai ai ma ke awa o Kou ka moku kaua Rusia Djiguitte mai Iokohama mai iloko o na la holo he 27; e hali ana oia he 170 kanaka a me 7 pu.  Ma ke kakahiaka Poakahi Apr. 5, ua pahola mai la oia i na pu aloha aina, i panai ia mai hoi e ka batari o Puawaina.  Ma kana huakai ma ka moana, ua loohia oia me na poino he elua manawa; he elua la iloko o ka poino mua a na kiki'o o ka ino, a i ka lua o na poino ana, he ekolu la ka loihi; ua uhi pu ia ka moku e ke kai, a ua lilo aku kekahi waapa me ka poino nui ana o na keena ohope o ke Kapena ma ka piha ana i ke kai.

 

            Ka Hale Leta.  Ke hoomaemae ia nei i keia wa ko kakou Hale Leta, ma ke pani paa ia ana o ka ipuha i kamaaina mau i na nea a pau ma ke alo, e komo aku ai a pii iluna o ke keena o ke Gazette a me Ko Hawaii Pae Aina, me ka wawahi pu ia ana o na hulili o waho o ka lanai; e hoolilo ia ana o lalo holookoa a pau no ka oihana leta, a he hoomahuahua ana keia i ike ia no ko kakou Hale Leta.  O ka ipuka mua , malaila e loaa ai i na makamaka na Puoleia ke pau na lawelawe ana a na kamana.  E hoomanao hoi e na makamaka, e loaa no ia oukou ke Keena Pai Palapala ma ka hele ana a komo mai mahope o ka Hale Leta, maloko mai o kekahi wahi ipuka.  He ano kuaaina loa keia alanui i na makamaka e loaa ai ke Keena Pai.

 

            He Ko ka Hala.  Aia ma Pololu, ua aumeume iho la kekahi mau opio elua i kekahi ko i manawalea ia mai e kekahi opu aloha, a ma keia aumeume ana a laua, ua oki aku la kekahi i ka manamanalima o kekahi me ka pahi a kaawale, a lilo mai la ke ko iaia nei, kani ka ianei aka.  O ka mea i oki ia ka lima, he kaikamahine oia, a na kona kaikunane i hana i keia hana manaonao.  Ua hai ia mai, ua hana mau no keia keiki pela mamua ae iluna no o ke kino o kona kaikuahine ma ke oki ana aku i kona manamana wawae a moku.  Nolaila, ke hoike mai nei na hana a kela opio i ke alanui e hiki aku ai i ka hou pahi a me ka pepehi kanaka, ke komo aku oia iloko o na la kanaka makua, a he hoike hoi ia o ka palaleha o na makua i ke ao ena i ua opio la; nolaila, e kiai ia oukou iho me ka makaala no kana mau hana, oiai aia ia opio ke ku nei ma ke anuu o ka hanauna lima koko.

 

Aha Mele.

            E wehe ia ana he aha mele ma Hauula ke hiki aku i ka po Poaha ia 15 o keia mahina, e na keiki o ka ehukai o Puaena, me na kaikamahine hiku liko lehua o Waoala.  Ma ia po e kuu pau ia aku ana ka nunulu o ke kai o Kaena i kuinu pali, a i ka honehone a ka huna o ke kai i ka pue one, nolaila, e na keiki o na pali Koolau, e liuliu, e makaukau a e naue ae me na lau oliva a ke aloha, i ike kumaka i ka po lea o Halalii, o lohe pepeiao auanei, puni ka ninau a hoohoka ia mai.

            O ka elua hapakolu o na loaa e hoolilo ia ana ia no ka hana a ka Haku ma ka eklesia o Hauula, a o kai hapakolu i koe, na na wahi waha luhi ia.

            No ka uku komo, aia no ka hooponopono me ke kiai puka, ma ka puka.