Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 49, 2 December 1876 — Page 4
| This text was transcribed by: | Joanne Ha'o |
| This work is dedicated to: | Joseph Kamae Ha'o (KS1939) & Dora Naumu Ha'o |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I H U I I A.
WE'LL STORM THE FORT OF SIN
Gospel Singer 128.
1
Ala'e na hoa, ala'e ano,
Ke kaui nei ka pu
A kupiuai mai o a o,
Ala'e a naue no.
Ke ala a naue kue mai
Na koa o ka po,
Hoouka a hooho ae,
A hee ae no lakou.
Cho.- Ku a naue ae, mai wiwo e,
E paio ikaika no,
A, me na haua mamua e,
A, me na han@ mamua'e,
E hee ae ko ka po.
2
E kau a welo nani e
Ka bana o Iesu;
Iesu ka Luna Alakai,
E ku a hahai pu.
Ke paipai ia e paio e,
Me kana olelo no,
Ka pahi hou i na enemi,
A hee ae no lakou.
Cho.- Ku a naue ae, &c.
3
Nana, poha he lamaku,
E like me ka a ;
Naueue ko ka po Papu,
Hiolo kona pa.
Kupaa na hoa a hoomau,
E paio no Iesu,
Hoouka a lanakila no,
A hee ae ko ka po.
Cho.- Ku a naue ae, &c.
HAWAII.
HAAWINA KULA SABATI
HELU 12.-SABATI, DEC. 17, 1876.
KUMU HANA.-Ka hookuuia ana o Petero.
PAUKU BAIBALA, Oih. 12: 1-17.
A MA ia wa, o aku la na lima o Herode ke alii, e hoomainoino aku i kekahi poe o ka ekalesia.
2 Pephi aku la oia ia Iokoba ke kaikuaama o Ioane i ka pahikaua.
3 A ike aku la ia, ua maikai keia i na Iudaio, hana hou aku ia no ia, a hopu iho la ia Petero. (Oia na la o ka berena huole).
4 A paa, alaila, hahao ae la oia iaia iloko o ka halepaahao, a haawi aku la ia iaia i kekahi poe koa, eha kauna, na lakou e malama. Manao iho la ia, a pau ka moliaola, alaila, e lawe mai iaia imua o na kanaka.
5 Kiaiia iho la o Petero maloko o ka halepaahao ; aka, pule ikaika aku la ka ekalesia i ke Akua nona.
6 A i ka wa a Herode i manao ai e lawe mai iwaho, ia manawa, e moe ana no o Petero mawaena o na koa elua, ua nakinakiia i na kaulahao elua; a o na kiai mamua o ka puka, e malama ana no i ka halepaahao.
7 Aia hoi, he anela o ka Haku i ku mai la, a anapu mai la ka malamalama maloko o ka halepaahao ; paipai mai la oia ma ko Petero aoao, hoala mai iaia, i mai la, E ala koke oe. A haule iho la na kaulahao mai kona lima iho.
8 I mai la ka anela iaia, E liki oe ia oe iho, a e hawele i kou kamaa. Hana iho la no ia pela. I mai la kela iaia. E aahu oe i kou kapa, a e hahai mai ia'u.
9 Hele aku la hoi ia iwaho, a hahai aku la iaia. Aole ia i ike, he oiaio ka mea i hanaia mai ai e ka anela ; manao iho la ia, he hihio kana mea i ine ai.
10 A hala kekahi papa kiai, a me ka lua o ka papa, a hiki aku la laua i ke paui hao e hiki aku ai i ko kulanakauhale ; wahe wale mai ka puka no laua, a puka aku la laua mawaho, a hele aku la, a hala kekahi alanui, haalele koke iho la ka anela iaia.
11 A loaa ia Petero ka manao maopopo, i iho la ia, Ua ike maopopo au, he oiaio no, ua hoouna mai ka Huku i kona anela, a ua hoopakele mai nei ia'u mai ka lima mai o Herode, a me ka mauao a pau o na Iudaio.
12 I kona hoomaodo ana ae, hele mai la ia i ka hale o Maria, ka makuahine o Ioane, i kapaia o Mareko ; ue poe nui hoi kai akoakoa mai malaila e pule ana.
13 I kona kikeke ana ma ka puka o ka hale, hele mai la kekahi kaikamahine e hoolohe, o Rode ka inoa.
14 A ike iho la ia i ko Petero leo, aole ia i wehe i ka puka no ka olioli holo aku ia oia iloko, a hai aku la i ke ku ana mai o Petero ma ke alo o ka puka.
15 I mai la lakou iaia, Ua heheka oe. Hoopaa loa aku la kela, he oiaio no. I mai la lakou, O kona anela.
16 Hoomau aku la o Petero e kikeke ana, a wahe ae lakou a ike aku iaia, kahaha iho la ko lakou naau.
17 Peahi mai la me ka lima ia lakou, e e noho malia, a hai mai la ola ia lakeu i ka lawe ana maio ka Haku iaia mailoko mai o ka halepaahao. I mai la ia, E hai aku i keia mau mea ia Iakobo, a me na hoahanau. Haalele iho la oia ia wahi, a hele aku la i kahi @
Poaku Gula. "Hoomoana mai ka anela o Iehova a puni ka poe weliweli, a ua hoopakele hoi ia lakou. Halelu 31:7.
Hoopaanaau, p. 1-7.
Mele-Mau ke aloha o Iesu, Robina Gula, Mele 3.
1
A kau na ao ino, e mele no nae,
Mau ke aloha o Iesu-
A nalo na lama, e mele hou ae,
Mau ke aloha o Iesu
Aulee na ao ino ke kena Iesu.
A olelo i malu, a malu mai no-
A kali no nona, a paulele mau,
Mau ke aloha o I su.
Cho.-Mau ke aloha, mau ke aloha,
Mele lea'e i ka naue aoa'e,
Ole no oia e haalele mai,
Mau ke aloha o Iesu.
Pule no ka põe pilikia a hooinaauia, a hoopaaia iloko o ka halepaahao, i hoopakeleia, &c.
Na Ninau a na Kumu.
P 1, 2. Ma ia wa hea ? wa pilikia no ka wi, a hele Saulo ma i Ierusalema. mokuma 11: 30. Owai keia Herode? Herode Ageripa, he moopana ia na kela Herode, Mat 2: 1. Nana i imi e pepehi ia Iesu, O aku la kona mau lima e aha? A pepehi oia ia wai? Iakobo hea keia? Ka olelo aha ka i hookoia? Mat 20 : 23.
P 3. Make Iakobo, oluolu anei na Iudaio i kona make ana? A no ko lakou oluolu, pehea ka Herode hana ia Petero? Na la aha ia? Pono anei kekahi ke pepehiia kekahi i na la berena huole ?
P 4. Ihea Petero i hahaoia'i? A kiai ia e na koa ehia? 4 Kauna ehia ia ? Heaha ko Herode manao ke pau ka moliaola ? No ke aha e kali a pau ia ahaaina ?
P 5 Owai ka pule ikaika no Petero, iaia i paa ai iloko o ka halepaahao ?
P 6. 7. I ka wa i manao ai Herode e ahp ia Petero ? ka wa hea ? e aha ana Petero ? ua aha ia ? owai mamua o ka puka? e aha ana ? owai ka i ku mai la ? a ana mai la iloko o ka halepaaoao? Aha mai la ka anela ma ko Petero aoao ? e aha iaia ? A kena iaia ke aha koke ? Pehea hoi na kaulahao ?
P 8. Kauoha ka anela e aha ? Pehea iho la Petero ? Kauoha hou ka anela e aha ?
P 9. A aha aku la Petero ? Ua ike anei oia i ke ano o keia hana ? Kuhi oia heaha ?
P 10. A hala na papa kiai ehia ? a hiki i hea ? Pehea ka puka no laua ? a pehea aku la laua ? A puka laua iwaho, pe hea iho la ka anela ? No ke aha ka haalele koke ia Petero ? Ua pau paha kahi pilikia.
P 11. A pau ka pihoihoi o Petero, he aha kana i hoomaopopo ai ?
P 12. I kona hoomaopo ana, hele oia i hea ? Maria hea keia ? owai ma ia hale e aha ana ?
P 13. I kona kikeke ana ma ka puka, owai ka i hele mai.
P 14. Ma ke aha i maopopo ai o Petero keia ? Wehe koke anei Rode i ka puka ? no ke aha ka wehe ole i ka puka ? Pihoihoi ka i ka olioli. Holo oia a hai aku pehea ?
P 15. Manao anei lakou he oiaio ka Rode olelo ? Heaha la ko lakou manao nona ? Hoopaa no nae oia, o Peero io no ia, a pane hou mai lakou pehea ? Kupanaha ! No ke aha ko lakou kanalua ?
P 16. Hoomau nae Petero i ke aha ? A mahope wehe lakou i ka puka a aha ? Kahaha no ke aha ? Aole ane lakou i pule i hoopakeleia Petero mawaho e ka halepaahao ?
P 17. Pehea mai la Petero ? a heaha hoi kana i hai aku ai ia lakou ? Heaha kana kauoha ? Owai keia Iakobo ? Ua make Iakobo ka Lunaolelo, p 2. He Iakobo okoa keia, he hoahanau paha no Iesu, a i ole ia, Iakobo keia na Alapaio, kekahi o na haumana 12. Haalele Petero ia wahi a hele i hea ?
Mele-Himeni 374 8. Leo.
1 Ala ae na uhane o kakou
Ma na eheu lani no,
Wehea ko kela ao paku,
Nana i kona nani mau.
2 He põe kuewa no kakou,
E hele aku ana no ;
E oluolu ae anei
I ko ke ao nei pomaikai ?
Na Ninau a ke Kahu.
Na Makua. Owai keia mea hou e hoomaau ana i ka ekalesia ? Owai kana i pepehi ai me ka pahikaua ? Owai kana i hopu ai a hoopaa iloko o ka halepaahao me ka mauao e pepehi ? No ke aha i pepehi koke ole ai ? Noonoo pono-loaa ia wai? Heaha ka Herode i hana'i i paa loa Petero i ole e hemo iwaho o ka halepaahao ? Heaha ka na hoahanau i hana'i i hoopakeleia oia iwaho o ka halepaahao ? Heaha ka ke Akua i hana'i i hookoia ka pule a na hoahanau ? Ka hana a wai kai lanakila ?
Na Keiki. Hai mai i kekahi mau Herode: 1 Herode ka Nui, nana i imi e pepehi ia Iesu i kona wa uuku 2 Herode Arekelau ke keiki a Herode ka Nui 3 Herode ke Kiaaina o Galilaia 4 Herode ka moopuna a Herode ka Nui. Owai ka keia Herode i pepehi ai? Iakobo ke kaikuaana o Ioane. Owai ko laua makuakane? Na haumana mua anei laua na Iesu ? Heaha ka Iesu olelo no na haumana ana ma Luka 14: 26 ? Mat 10 : 22 Owai ka i hoomanao ia Petero iloko o ka halepaahao ? Nawai i hoohemo i na kaulahao elua i paa ai Petero, a wehe i ke pani hao nui a alakai ia Petero ma waho ? Owai kekahi kaikawahine maikai ma keia haawina ? Rode-he kaikamahine haipule anei ? He poe haipo e anei oukou ?
Ke Kula a pau. Hai mai i ka pauku gula, me na pauku hoopaa. He mea aha na halepaahao, me na pani hao, ua kaulahao, me na koa kiai, ke ala mai ke Akua e kokua i ka poe pono ?
Mana naei ka pule ? Heaha ke kauoha no ka pule ?
Mele-Him 18 8 Leo.
1 Ala'e ! ke akua mana no,
E hooauhee i ko ka po,
Me ka uahi i lele ae,
Ke ea ka ino a pa mai.
5 E moku ae na kaulahao,
A hemo mai na pio po-
Na kipi nae ke paa a mau
Ilalo i na na kaulahao.
Pule no ka põe i paa i na kaulahao o ka hewa, a o Satana i hoohemoia, i hoohuliia nuai i ola, &c.
Haawina no Dec 24-Ka hoi i hope.
Ka Haiolelo a ka Luna o Kona
Akau imua o ka Hale Ahaolelo no ke Kanawai e hoomana ana i ke Kuhina Waiwai e aie i $300,000 no na Makahiki he 20, ma ka 9 keneta no ke dala i ka Makahiki, ma ka la 21 o Sepatemaba 1876.
[ Koena mai ka Helu 44 mai ]
Mamua o ka hiki ana mai o keia mau popilikia maluna o kakou, ua pono i keia aha ke ku me ka makaukau, e kue nui me ka ikaika a pau i keia kanewai. He wa maikai loa keia a ke kanaka aloha aina, a aloha lahui hoi e kue aku ai ka mea nana kakou e hookokoke mai i mau pilikia. A he pono ia kakou ke uana ma ke hoohalike ana ia kaumaha ma na huaheia.
O ko kakou aie lahui i keia wa ma ka la 1 o Aperila, 1876, $459,187 59
Uku hoopanee 87,000 00
__________
Huina aie $546, 187 59
Ina e ae ia ka aie ana ma keia kanawai ma ka la 1 o Ianuari, 1877, $300,000.00
Ukupanee a hiki Apr. 1, 1878 36 000 00
Huina nui $882 187 59
Ina e hookaa ia kahi hapa o ka aie mua a ma ka ukuhoopanee like me na mea i oleloia ma ka Bila Haawina ; a me na hookaa ana i ka ukupanee i oleloia ma keia kanawai e loaa ananei keia mau mea.
Aie mua e hookaa ia ana, $90,000 00
Ukupanee aie mua 87,000 00
Ukupanee no keia aie hou. 36,000.06
__________
Huina i hookaa ia $213,000.08
Koena aie ma ka la 1 o Apr $666,187.08
(Maanei i paue mai ai ke Kuhina o na aina e, na hoonui waleia keia mau huahelu)
He aie keia e ulu ana mai ko kakou hoomahuahua ana me ka uaau lokoiao i ko kakou lahui. O keia Puu Dala nui i hookaaia ma keia olelo ana, aole ia he loaa i imiia me ke dala, e like me na aie e ae a ka mea aie aku i mea hoopukapuka, a e loaa hoi kahi no kona luhi, a e hookaaia hoi ia aie e ia iho, kka, i keia aie, ua omo mai oia i ke koko o ka lehulehu, a hiki i ka wa e pau loa ai i ka ukuia'ku, ma ke ono kaumaha a oi loa aku i ke kaumaha.
O kekahi mau aie mua, he aneane e 16 makahiki e hoomoea'i, me ko ka lahui ike mau aku i ka ukuhoopanee ; a ma keia kanawai hoi, e paa ana ko kakou aie no na makahiki he 20, mai ka la aku e ohia mai ai keia aie ana.
Ina o ke kulana hooponopono keia a ua alakai aupuni o kakou, o ka puni aie aku, he mea akaka, hiki hou mai no ua Kau Ahaolelo hou, a malie, he mau aie hou aku no. Pela wale iho la no pana auanei kakou e nokeia'I a hiki i ko kakou pili ana i kahi e pilikia loa ai, a heaha ka mea i koe ? Ua olelo mua ao, he elua no mea e hiki mai ana:
I Maluna o ka lahui e hookaa ai, he auhau nui kiekie loa i ike ole ia mamua. Ina paha i no makhiki eha ma keia hope aku e hookaaia'i, a ina hoi me keia ka emi aua o ka lahui. Alaila, e hoomahuihuaia aku ana ka aie, ke hui ka ukuhoopanee a me kumupaa pu, he $919,262.63. A heaha ka auhau maluna o kela poe keia poo kanaka, ina he 45,000 ko kakou heluna ia wa, e loaa auanei keia, he $20 43. A ina hoi maluna o na kino auhauia, he 24,000 pahe ka huina ia wa, e loaa auanei ka auhau pakahi ana, he $38.31. Ina hoi maluna o ka auhau waiwai, ina he $150,000 ka huina, ua auhauia, he $6,13 maluna e kela a me keia dala. Ina he pilikia a kaumaha keia, eia wale no ka mea i koe, e mohai aku i na pae moku o kakou. Auwe ! Aloha ino.
He mea e pau koke ai ke kuokoa ana o ke aupuni. He mea akaka ia no ka poe i aie aku ia hai, aka, he oi loaa ae ka oiaio o keia mea, ina he Aie Lahui a Aie Aupuni hoi, e lilo ana ka ikaika o ka lahui i mea nawaliwali, a o ke aupuni i mea palupalu ; a o ka hopena, e make ana. Ke hoomahuahua loa ia aku nei ka aie, a ke hooemi ia nei hoi ka lahui ; a ke heluia aku nei ka nui o kakou i koe e pau ai ke kuokoa ana, a ke hoonui loa ia aku nei hoi ka aie ; a na ka aie nui e hooke aku i ke aupuni, a hiki i kona nele ana he aupuni kuokoa, mamua ae o ka wa e emi iho ai ka heluna o ka lahui. He mea nui keia a kakou e noonoo pono ai no ke kakou nani hiwahiwa, a na mana nui i makana mai ai ia kakou ; a mai uhauha kakou i keia @ makamae, a ko kakou mau Elele i @i@ hoomanawanui ai i na kai ana o ka Pakipiku, a me Atelanika, a ma ke ana o na Kuahiwi Mauna Pohaku, a hiki wale @ i na @lo alii o Beritania a me Farani, a@ i ka la kaulana o Novemabi @ o kela a me keia makahiki a kakou e kulaia nei. A mai ho@o kakou e elu@le m@ ke alanui e naule ai keia @ui a ke kanaka Hawaii e haaheo ai. He hookahe koko ke kuokoa i loaa ai ia Amerika Huipuia, a lakou e hoomanao nei i ka la 4 o Iulai, no na makahiki he haneri i hala ae nei ; aka, o ao kakou hanohano i loaa, aie ka eha ole, me ke kiko ole a me ke poho nui ole
Ina he alanui ke a e pio koke ai ko kakou kuokoa ai a alaila, ke nonoi aku nei au i ko oukou uluolu, e kue ikaika kakou i keia Hoaie hou ana a keia kanawai e kui nei.
Eia koe, a pau keia kamailio ana. O ka leo o ka Lahui, ke kahea mai nei, "E hooemi i na hoolilo ana, i nui ke koena, i mea hookaa no ka A@e Lahui." O ko ka lahui ake nui keia, e hoopao ka aie moa, e h@loi na lima o ka lahui, e hoomaemae i ka lepo o ke aupuni ; a o keia kanawai a kakou e hana nei, ke hana nei anei kakou i ko lakou makemake ? A o ko lakou makemake anei keia a kakou e hana nei ? I ka oana aku, aole keia he hana i ku i ka hooluolu i ka lahui, aka, ke ku nei kakou ma kahi o ka hoonaukiuki nui ana ia lakou. Ke hana ole nei kakou i ka mea i ao ia mai ai ia kakou e ka Pauku 4 o ke Kumukanawai. He mea nui ia kakou ka nana aku i ka lahui, me ka lawe oie ae me ka hookiekie ana i keia hana a ka lehulehu i makemake ole ai. I Ahaolelo ka Ahaolelo i ka Lahui. I Kanawai ke Kanawai i ka Lahui. I Alii ke Alii i he kanaka Ina e hahaiia ua kalai aupuni ana ma ka manao o ka hapanui o ka lahui, he aupuni maluhia ia, a he lahui noho oluolu ia malalo o ka Noho Alii. He mea pono ia kakou e hookuikahi i ka Lahui me ka Noho Alii, i maluhia a oluolu ka noho ana. He noonoo kupono ie a ku mea e olelo ana, "he aloha alii oia, he hoomau ana i ka noho Moi ana ia " E pono ia kakou me na lima o ka lokahi e kue nui, e kue ikaiko, a o kakou no a pou i keia kanawai, e hoomahuahua ana i ka aie. A i oleloia hoi e ka Mea Hanohano ka L M. o Kau : "O ka Aie Miliona, he ke moo nahesa hueloawa oia." "O keia Aie $300,000, he moo nahesa uuku iho oia." He ino kona ano, ino kana hana."
Me na hoomanao ana i ka leo o ko kako poe uana i koeo mai, a me ka hoomanao ana i ka lakou mau hoopii imua o keia Hale, a me ka hoomaopopo ana, he mea kaumaha na hookaa aie ana mai a hai me ko lakou makemake ole, a he mea hoi e paialewaia ae ai kakou, mai ko kakou noho lanakila ana, me ko kakou ano aupuni a lahui kuokoa hoi. A ke ninau aku nei au,
Mahea keia Hale e nana ai ? Ma ka aoao anei o na Kuhina e kauo aku nei i ka poiuo maluua o kakou a me ka poe nana kakou i koho mai ? E kokua anei oukou i ka aoao o na Kuhina no ka mano ana, ua kobia mai oukou i mau wahi Luna Aupuni malalo o lukoa ? E minamina oukou i ka hanohano o ka noho kuokoa ana, a e hoomanue hoi, he mau Elele oukou i hilinaiia ana ma ko lakou leo, a he poe kupaa hoi ma ka lakou kauoha ana.
E na Hoa Lunamakaainana, eia na mea imua o kakou : O ke koho ma ka leo ualo o ka Lahui, a o ka hooholo anei i keia Kanawai ? Aka, no'u iho, a no na Makaainana o Kona Akau, ke koho nei ao me ke kue i keia Kanawai.
E hoopau i ka noho ana naaupo.
Mr. LUNAHOOPONOPONO ; Aloha oe.-
No ko'u ike ana iloko o ka nupepa o ka la 18 i hala iho nei, e pili ana i ka hana hilahila a na kamali i ko lakou hele ana makai o ka uwapo e auau ai me ke olohelohe, nolaila au e haawi aku nei i ka manalo piha i ko oukou makaala i ke ao aku ia lakou, a me ko oukou papa ana aku i na makua, aole e hookuu hou i na keiki a la kou e hele wale, a me ka oukou olelo paipai i n@ makai o ke aupuni e makaala i keia mau hana ku i ka hoohilahila.
Nolaila i ulu mai ko'u manao e hoouna aku, a nau hoi ia e hookomo iho ma kahi kaawale o kou kino, a holo poai puni aku oe ma oa pae moku o ko kaua nei mau aekai oa lakou ia e ike iho i keia mau hana pono ole, a malia paha o lakou paha ka i ia welawe pu i keia mau hana nao ole, oia hoi keia ma ka apaua o na pali hauliuli o na Koolau nei, a me ka apana kaulana nona ke ehukai. Eia na wahine e hele ana i ka lawaia ma na kapa alanui, me ke olohelohe o ko lakou mau kino, ke manao nei au he mau hana kupono ole keia a lakou e hana nei, e aho aku la paha na kamalii mamua o keia poe makua. Ahea la kakou e ka poe o keia mau apaua e noonoo ai, oiai ke ao mai nei ka nupepa i ka kakou mau keiki a pehea hoi kakou na makua ? O ka kakou mau hana he mau hana mau no ia e ao aku ana i na keiki a kakou a like pu aku me keia mau keiki. Aia'u nae i ike ai i keia mau hana o@o ole, halewai mai la me a'o kekahi Katolika, a ninau aku la au i ke ano o na aina pegana ana i noho ai i ka like me keia mau hana hilahila, olelo mai oia ia'o, ina lakou e hele i ka laweia, e hana ao auanei na wahine i ko lakou mau ili. Auwe ! kakou o Hawaii, ka poe i kamaaina i ka pono o ka Haku, a i loaa na noonoo maikai ana pela no auanei kakou e hana r@la ole ai. Aole ! Aole !! Aole loa no !!! E hoopau kakou i keia mau hana naaupo, a e haalele kakou i na hana hilahila, eia ae ka ka "Nupepa Kuokoa". J W. KAINOAKUPUNA
Punaluu, Koolauloa, Nov. 27, 1876.
Ua nui na Mea Maikai ma keia Hale, Maka-aniani, Waki, Waki,
KAULA WAKI DALA, KAULA WAKI GULA, PU, PU, PU, NA PU WAHA-LUA, NA PU WA ha-kahi, Paula, Paula, Lu, Lu, o na ano a pau, Kukoapele Pu, Kukoapele Pu, Huiia H@, Kui Lopi, Aila, a me na mea a pau no na Huila. Na mea Gula Maikai, Pihi Palule, Pihi Lima, Kula Pepeiao, o kela ano keia ano, Pahi, Pakeke, Upa, Upa, Hale Manu, Kanana Ti, Kanana Kope, Eke Liilii, a me na Eke Nui, etc., etc.
EMI LOA NO KEIA MAU MEA A PAU NO KE KUAI KUIKE.
A. L. KAMIKA Opio.
Helu 73, Alanui Papu. 780-2m-787
KA AILA BALAKI A PINKHAMA!
He Me'a
OLE KA WAI I KEIA AILA HAMO!
Palupalu Maikai na Ili Hooluu.
Ke noi haahaa ia'ku nei oukou, e hoao iho i keia
Aila Balaki, Hamohamo Palewai, Hoopalupalu Ili.
E kuai a e hoao i na Buti, Kamaa, Ili Kaao Kaa, a i na mea ili hooluu e ae paha i loaa ia oukou. Ua lana loa ka manao, ina oukou e hoao ana pela, e mahalo ana oukou, a hoomaikai aku auanei me ke kanalua ole Ina e hamo pinepine ia i keia
AILA BALAKI HOOPALUPALU ILI,
E mau no ka palupalu maikai o na ili, me ka nakaka ole. Aole hoi no ka wa ua wale no e pono ai keia Aila, aka, no ka wa la kekahi. He 50 keneta no ke tini.
Aila Inika Balaki Hoomau Ili a PINKHAM.
He mea maikai loa, i hanapaka maoliia no ka hoopalupalu ana i na ili kaa lio, na kaulawaha lio, na noho lio, a pela aku. E hoao oe-Kumukuai no ke kini 75 keneta.
Na Olelo Mahalo.
Hilo, Nov. 5, 1875.
Ua hoao pono wau i na Aila Hamo Kamaa e ae, a ua hoao pono no hoi i ka Aila Hamo Balaki a G. S. Pinkham ; a ua hiki ia'u ke olelo me ke kanalua ole, o keia Aila ka helu akahi, a me ka oi o ka maikai, o na Aila Balaki a pau a'u i hoao ai.
A.O FORBES.
Ua hoao maua i na Aila Hamo Kamaa a G. S. Pinkham & Co., a ua oi aku ka maikai mamua o na Aila Hamo Kamaa mai na aina e mai.
R. A. LYMAN,
S. KIPI.
Hilo, Nov. 10, 1875. Kiaaina o Hawaii.
Hilo, Nov. 10, 1875.
Ua hoao pinepine au i na Aila Hamo Kamaa a G. S. Pinkham & Co., a ua manao no au oia ka Aila Balaki Kamaa maikai mamua o na aila e ae a'u i hoao ai mamua, a he oiaio keia.
C. K. HAPAI.
Hilo, Nov. 10, 1875.
No ko'u ike oiaio loa o ka Aila Hamo Kamaa a G. S. Pinkham he Aila maikai loa no ka Hoowaliwali i ka ili.
D. KAMAI.
Hanaia e G. S. PINKHAM & Co., ma Hilo, Hawaii.
E kuaiia aku no e BOLLES & Co., Agena, ma Honolulu. 780 3m 791
KA HUNT'S LAAU OLA
(HUNT'S REMEDY)
HE LAAU LAPAAU HOU, MAI AMERIKA MAI!
He Laau Maikai keia no
Na mai pehu o ka opu,
Na mai o ka puupaa a me ka opu mimi,
Mimi-paa, Mimi-eha, Mimi-helelei,
Ka lepo gravel iloko o ka opu-mimi,
Ka mana ole, kapalili, hui ono ole ka ai.
Na Mai Wahine,
NAWALIWALI O KE KINO,
LEPO ULA ILOKO O KA WAI MIMI,
MANOANOA PAHA KA WAI E like me keokeo o ka huamoa,
Like paha me na kaula silika keokeo, eleele, lenalena paha ; a i ole ua liko paha me
ka lepo i anaiia i na iwi keokeo, a i ka mimi ana, ua wela oioi ka
mai, me ka eha nui o ke kikala a me ka pohaka.
HE NUI NA HOIKE e ola nei, ka poe i loohia i keia mau mai i haiia maluna ae
ua pau lakoa i ke ola maikai, no ka ino ana i ka
HUNT LAAU OLA, ("HUNT REMEDY)."
UA HAAWI mua ia keia laau, e kekahi kahuna lapaau naauao, i ke kanaka nupehu o ka opu, e noho ana me ka ohana a Mr. Hunt ; John Hunt kona inoa, he 45 konu mau makahiki, he kanaka nui poepoe, ua loohia i ka mai pehu. Ua haawiia kela me keia laau no keia mai, aole nae oluolu ; na mahuahua mau kona pilikia, ua pau loa ke kino a me na wawae i ka pehu ; ua kokoke paa loa ka mimi ; kokoke pau loa ka hana ana ; a na mahuahua loa ka wai iloko o ke kino. Aole hiki iaia ke moe ilalo ma ka moe, nolaila, ua noho wale no iluna i ka po a me ke ao. Pela mau kona popilikia a hiki i kona hoao ana i keia laau, a ke kahuna i kuhikuhi mai ai. A i kona inu ana i keia laau, ua hoomaka koke ka oluolu. Ua paipai koke ia na paupaa i ka laua oihana ; na puka hou ka wai mimi a nui wale ; na emi koke mai la ka pehu o na wawae ; a ua oluolu hou ke ake-mamo i ke hanu ana ; na oluolu a maiikai ka io o na lala, a e hoi nui mai a na ke ola maikai, alaila, me ke kuhihewa, na waiho oia i ka laau i kekahi mau la. Ua pono ole nae ka waiho ana ia manawa, no ka mea, aole i ola io maoli kona mai pehu. Ua inolowa hou na puupaa i ka laua oihana, a na mahuahua hou ka wai iloko o ka opu, a ua popilikia hou e like me mamua. Alaila, ua ina hou oia i ua laau la, a ma kahoomanawanui ana, ua lanakila hou aunei maluna o ka mai, a na oia io maoli, a ka hoomaka hou oia i kana oihana mawaho o ka hale.
Oia ka lapaau mua ana me keia laau ; a mai ia wa mai, (he 25 makahiki) ua hahanaia keia laau e like me ka hana ana o Mr. Hunt, a ua haawi na kahuna lapaau i keia laau i ka poe mai pehu a me na mai like.
Mai ia manawa mai, ua ikeia, a mahaloia hoi keia laau, mai @ o, e na kanaka, a ua inu ia hoi ma ke ao ana a me ke ao ole ana mai o na kahuna lapaau ; oia ka mea i hooia mai i na kanaka he nui, ka poe pilikia i ka mai pehu, a kokoke i ka make.
Na kuhikuhi no ka inu ana :
E INU I KE PUNA TI PIHA, a hale na hora 4, alaila, e inu hou. E mahuahua liilii nae a hiki i elua puna ti piha-a hiki hoi auanei i puna nui piua.
NO KE KEIKI hookahi makahiki a hiki i na makahiki eono, e haawi 5 kulu, a hiki i na kulu 20 ; eha hora nae mawaena o ka haawi ana.
KUMUKUAI, he $1,50 no ka omole.
DILLINGHAM & CO.,
775 3m 787 Na Agena no ka Pae Aina Hawaii.