Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 2, 10 January 1874 — Ua akaka anei ke ala? [ARTICLE]
Ua akaka anei ke ala?
Elua no ula i hoike la mai 'e leao, ke ala ololi, ke ala palahaiaha. Ke aia e hiki aku ai i ke oia, he oioii ia ; ke ala e hiki aku ai i ka make, he palahalaha ioa ia. Aia la mahea ke oia maanei uko ? Pane koke mai paha kekahi, aia muiuaa, mu ka Uni. Aia mahea ka make ? Aia mulalo, ma ka po, ma ke ahi pio ole. Ae, oa poiolei keia mau haina. Ua ike anei oukou ike paoana ? Ae, ua ike no au, wahi a loaoe, be mea poepoe, he mea huiihuii, a kuhikuhi i kahi e hoio ai ka moku, i kahi e hele ai ke kaoaka ma ka aioa. loa ma Waimea oe, ā makemake oe e hele i Hilo, a lohe oe aia oo Ililo ma ka hikiua, pehea e maopopo ai ke ala e hiki ai ? E uana piaepioe paha i ke paoaoa, a e helo aku e like me kaaa kuhikuhi ana. A pehea hoi oe ke uana ole i ke panaoa, a hele ole e like me kana kuhikuhi ana ? Hele lalau paha au, a oalowaie, a make iloko o ka ulu-laau. Ke panaua maoli, he mea kupanaha uo i4. E kuhikuhi mae ana uo ia ika akau, oia hoi ka hoku paa, hoku akau, hoku Pola No keaha la ? Owai ka haumana akamai oana e hoopuka mai ka haina ? Ma ke Kuokoa e paiia'i kau haina, ke pololei, ke hooili mai nae ia ia'a. Ma ka hoopiii ana, he mau panana ao e kuhikuhi ana i ke ala e hiki aku a i i ka laui. Ona kahuna puie kekahi uiau pauano. Lakou ke ku a hai aka, eka poe auwana, e huli ana i o ia nei i loaa ke aia o.ke oia, e uaoa mai, a oa makou e kuhikuhi poiolei
aku. Aka, aole like ko lakou kuhikahi aoa. Kuhikuhi lalau, e paipui ana e komo iloko o koaa ekaleaia. Aia iiaila ke ola, a he make ka ke noho mawaho, a komo paha iioko o a ekalesia e ae. Pela na kahuoa Moremooa, oa kahuaa Pope, na kahuoa Mahometa, &c. He mau panana kuhikuhi lalau ia. Oka ekaleaia ka mea nui ma ko lakoa manao. loa ua hookomoia iloko, a paoi ia ka puka a paa i ole e holo mawaho, alaila, ua like ka poe maloko me Noa ma iloko o ka haleiaoa, ua inalu hia, e pae pooo ana ma ke awa o ka iani.
He wahi hale-laoa no ka ekaleeia, a loaa oo kekahi malo hia muloko, pakele paha i kekahi mau poino, a loaa kekahi mau pomaikai ma keia ao. Aka, e helelei ana, e ili a uahaha liilii aoa na ekaleaia o keia ao, e like me ka hale-laoa o Noa ma. Nolaila, mai paulele kukou ma ka ekalesia, a manao, ua maluhia, e holo aku aua ma ke ala e hiki aku ai i ka lani, a hiamoe iho la. v He mau panana oa haoa aoa kahuna pule, oa luna eka'.eaia, na makua, na kamo e kuhikuhi aoa i ke ala o ke ola oia ka manao o ka poe e oaoa a hahai aoa. Aka, he mau paoaoa kuhikuhi hoolalau keia i kekahi maoawa. Aole hemolelo aa hana a na alakai. Ma ko'u lohe, a ma ko'u ike ana, he kekee, be pooo ole oa haoa a kekahi kahuoapule. Ke hele nei imua o kaoaka, o kamalii me ka ipu-bako, a ciga paha ma ka waha, a he mana maloko. A makau ole hoi e iou i kekahi kiaha rama liilii, a waioa paha ; wahi aaa, he oea lapaau, he mea hooluolu kioo. Aole paha pili oui keia ioa kahunapule Hawaiū 1 «la kahonapule haole paha ka pili oui. Na jooa ekaleeia, aa makoa, na kumu, ka lakoo mau hana ea t ua aba ? (Ja hemo* lale anal? 0a hemolele iki paha ka kekahi, aka, ooi ke kekee, he puhi baka, a nao ba* ka, aina a^4*iau xasa t a haoaleaWa, a iH^ioaiaoaokeiaao.
«eapanaaa, i na wk* mow, • hole >ka ola, ke booba(i< H« mm rutn kohikai UookaM oe paaaaa kokikohi poloiei loa. ■ihi «naa aoa ia i ►, ia leaa Knaio, iea, xna ke kal
e llakai akō tm kakoa ma ki. k ala aom e kuhikuhi oei, ke aia ololi m hihi pooo ako i ke awa o ka * p*e ioka, a komo ilako o ke koUnakauhale alii, ka laoī, a wMa mao loa. E hoopaa i ka Baihala, mai hookoo ako. E oaoa ooau, e heiohelu aao, e hahai mau m&mali o kaoa kohikohi aoa, alaiU, akaka ko kakoa hele aoa ma ke ala o ke ola. Hawaii.