Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 39, 28 September 1872 — Pane ia D. kaukaha. [ARTICLE]
Pane ia D. kaukaha.
Li'.na Hooponoi»onh ; Alohs oe: Aia ma ka "Nupepa Kuokoa" o ka la l i o Sepntemabi, Heln 37, i puka oe a» *a pane koliu ole a ua D. Kaukaiia Iq, e pa'e kue nno i na mea i hoikeia e Maka»: ainann o Hunalei me Anehela, me ka | honpuka ana i na oleloku ole i konaano; naauao, me ka manao paha e moUaiia*na | ! kela kanaka no kona inaina. Ua piha! niakehewa ka nupepa i na olelo waiwai. | ole a ua ua la o Hanalei a rne Anahola, | e mai nei ia mnkou na makuutnana. ) Wahi au e hookamaemae ae la, e ni-| n;;u mua iho ka ka lehulehu, Owii la ke-j
ia makaamana i kapa iaisi iho, o Hanalei a me Anehola ? O oe no ke ninau i kau, aia ka a ake ia la kou paloiehm, a «janaot mai oe na makou e ninau knu. iKe hai mai nei no hoi oe, ke n:au lai no ka ke kuikaihi o ta mau makaainana he 195 me oe. He oiaio, ua kuikahi pu lakou me oe i ka la koho ba)ota, aka, ma ka ikeia ana ma na nupepa, he palaleha oe, a ua kapa pu ia aku hoi maluna ou na inoa lehulehu, oia hoi kein f He u-a no Hamalei, !He alakai no na huna eepa, Hp piha ka waha ika lepo. Ama keia ano, ua hilahila makou, me ka mihi iho iloko omakou ; a ua waiia pu no hoi keia apana ma o kau mau hana eepa la, e naoakee mau aku ai makou ia oe. Ke waha-nui mai nei oo hoi oe ma ua pane la etu, o ka apana ka o Anahola ka palaleha, no ka hoouna ole mai i palapala hoopii. Ooe no ka palakha nui, a eia mai kou paialeha i lohe oe : O kou aeana aku i ka hanu kanawai ole a ke Kuhina W;iitvai, o»a lioi kona unuhi ana ae i ke dala mai ka waihona ae o ka lehulehu iiihune, a kiola aku la no ka hotele, me ka oe ole o ka Hale Ahaolelo.
Pehea, ua kuiuailio mua ia no nae paha no keia uiea, (holele) i ke Kau Aha-; olelo o ko 1870, a ua hookaawaleia i haawina ? Ke hai aku nei nu no ka lehulehu, aoie loa i hooknuwale ik» ia i haawina ! Ein ka ka l'auku 15 oke Kumukanawi la i hoike maopopo inoi ai : Aole loa e kaulia, a e ohiia kekahi djla kokun a o kekahi dute paha, a o kekahi auhau paha o kela a me keia ano, me ka ae ule 0 ka Hule Ahaoleio ; aole hoi e unuhiia ae kekahi d?ilu oloko o ka \Vaih<jf»a L)jla o ke nupum, ine ku ae ole o ia Ah«oleio, koe nae ka hiki ana mai o na pilikia, oia ke kaua, ke kauaia rnai e ka {«ina e, ke kipi, ka mai uhulau a me na poiuo e ae o ka lehulehu, i ka wa i akoikoa ole ai ka Ahaolelo ; a<ile hoi ma i.i inanawa, me ka ae ole o na Kuhinn u pn;u a me ka hapanui o na hoa o ka Ahakukamalu, a ina ke Kuhima Waiwai e hoike pakahi aku i kn Ahaolelo no m mau d ilia i hooliloia. Noluil.i, ina ua lx»ike ntaiku pauku 15 Kumukanawai, e like keli i hoikeia ae lu maluna, alaih, eia nu niuau, He kaua nnei keia ? He kaua ia mai nnei e ka aina e r He ma» ahulau anei ? He pilikia anei keia o ka lehulehu ilihune o Hawaii nei i kn holele ? Ke lana nei kuu manaome ke kanalua ole, e puana aku i hookahi haiua no keia mau ninau a pau, oia hoi keia, Aole ! A ina hoi oe e pane moi ana, o kekahi no keia o na pilikia o ka lehulehu i koiia mai ni e ka Pauku 15 o ke Kuinukanawai, olaila, ke pane nku nei uu, He eepa oe. a he hupo nui no ke no holooko », e hiki ole ai ke hoopoinain i na keneturia he lehulehu. Nolaila, ua pono loa no ke knpa ana o Ilanalei a me Anahola ia oe, j he Palaleha, a ua palaleha io no oe i kou |aenna aku e kau iho keia mau liaawe j kaumaha Kanawai ole mn ko mukou mau 1 hokua, a na makou e leko. ; Eia ma ka hope loa o kau pane, e koi : mai ana oe, Ina he manao e pa-pa leo | hou, he makehev\a ku hooluhu nupepa | ana, e uho no ka hele aku i ou la e |ia-pa leo ai iwaena o ka lehulehu makaainuna ■ o Hanolei a me Anaholu, ku poe nana oe ! i koho. ! O kau no in, aka, ke lana nei kuu ma- ! nao, ua oi aku ka pono o ka hoopapaa : ana ma na nupepa, i nui ai ka poe nana e ike a hooholo no lakou iho, he ole loa 'ka hele aku ilaila ; he uuku ka poe nana e uwa ke hokn oe ia'u. Pela no hoi au ia ! oe. Nolaila, ina e hoka oe ia'u ma ka | hoopaop39 ana ma na nupepa, alaila, ua I nui ka poe nana e uwa mai Hawuii a hala ae i Niihau, peli no hoi au ia oe. Aoi le nae no ka niaka'u ia oe ke kuinu e hele ole aku ai ilaila, aka, no ka inakemake kekahi e hlo keia i ikumu ao i ka lehulehu, koho aku ina ka poe kuokoa, hoo~ \pono , a imi hoi i ka pono o ka lehulehu, aole i ka pono o ka mea hookahi wale ; iho no. Me ke aloha. Na kekahi Makiiainana o Hanaiei a me Anaholk. ' Hanaiei, Kauai, *20,