Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 13, 30 March 1867 — No ka moe uhane. [ARTICLE]

No ka moe uhane.

Elua manao like ole iwaena o na kanaka a pau no ka moe uhane. Manao kekahi poe, o ka moe uhane, oia ka puka ana o ka uhane mai ke kino aku a hele i kana wahi i makemake ai, a hoi mai. Manao hoi kekahi poe, o ka moe uhane, oia ka hele ana o ka manao wale no, e like me ke kuko ana i ka wa e ala ana. O ko'u manao, o ka moe uhane, aole ia o ka puka ana o ka uhane mai ke kino aku, o o ka hele wale ana no o ka manao o ka uhane Eia na mea e maopopo ai aole o ka puka ana o ka uhane i waho o ke kino ka moe uhane. 1. Ina i puka ka uhane i waho o ke kino i ka wa e moe uhane ai. Alaila, ua anu kona kino, ua pau ka hanu, a ua make maoli, e like me ka Iakobo. "Oiaio no, o ke kino uhane ole ua make no oia." 2. Ina ua puka ka uhane i waho o ke kino i ka wa e moe uhane ai, alaila o ka hele loa no ia, aole e hoi hou mai; pela ka Ioba, "A halaka huina o ko'u mau makahiki, alaila e hele aku au i ke ala, aole au e hoi hou mai." 3. Ina ua puka ka uhane i waho o ke kino i ka wa e moe uhane ai, alaila, aole e ala ke hoala ia aku; no ka mea, ua hele ka uhane i kahi loihi loa; e like me Hawaii, me Kauai, me Amerita a pela aku--mai Oahu aku, a i ka hoala ana, ala koke no me he la aole i kahi e. 4. Ina ua puka ka uhane mai ke kino aku i ka wa e moe uhane ai a no hea ka waimaka ma ka maka o kona kino i ka wa e uwe haalo'u ana me kona makamaka, ma ka moe uhane, a me ka leo uu, uwe ma ka waha o kona kino, ia ia ma kahi e loa kahi i uwe ai a i maka'u ai ma ka moe? Ma ia mau kumu, ua maopopo loa aole i puka ka uhane i ka wa e moe uhane ai; ua maopopo lea hoi o ka manao wale no kai hele, no ka mea, o ka moe uhane, ua like no ia me ke kuko, no ka mea, aole e moe ka uhane i ka wa hiamoe, o na io wale no o ke kino kai hoomaha iho, a e noonoo mau ana no ka uhane i kana mea i manao ai. Eia kekahi mau mea i like ai ka moe uhane me ke kuko i ka wa e ala ana. 1. O ka nui o na moe uhane, ua pau i ka nalowale i ka wa e ala ae ai, pela nohoi, o ka nui o na kuko he lalau wale no, a nalowale koke aku. O na mea i manao nui ia oia ke paa i ka manao. 2. Aohe mau o ka moe uhane ma ka mea hookahi, ano e, a ano e hou ae, he waa, a mahope he moku, he kanaka, a mahope he holoholona, a pela no ke kuko, anana wale, aole mau ma ka mea hookahi. 3. He like ka manao o ka hele ana, a me ka hoi ana. I ka wa e moe ai, ua hiki koke aku ka uhane i kahi loihi loa, me ike ole ia o ka hele ana aku a hiki ilaila, pela no ke kuko, i ka wa e nanea iho ai, aia ka manao i kahi e loa, i ka puoho ana ae o ka hiamoe hiki wawe loa ka hoi ana mai mai kahi ana i hele ai, me he sekona la ka pokole oia hoi ana mai, pela loa no ke kuko, i ka hoomanao ana ae i kana hana, puoho no ia me he hiamoe la, a kahaha iho la i kana kuko no ka hikiwawe.

4. O ka hele ana o ka manao ma ka moe uhane ua hele no me he kino maoli la, a pela no ka hele ana o ke kuko, me he hele kino la. 5. Ina e halawai oe me kou hoa hoinainau ma ka moe, o oe wale no kai ike aku, aole kela i ike mai, pela no ke kuko, o oe wale no ke kuko aku ana, aole oia la i ike mai, a luu- {illegible} na mai i kau kuko a me kau lapuwale. 6. Eono mau mea i loaa ia oe ma ka moe aole {illegible} i kou wa e ala ae ai, pela no ke kuko, ua loaa ia oe kekahi mau waiwai ma ke kuko ana, aole nae he io, he ole wale no e like me ka moe. Ua like loa na mea a pau ma ka moe uhane, me ua mea a paa ma ke kuko ana, no ka mea, hookahi no kumu no laua a elua oia ka hele ana o ka manao o ka uhane, a noho no ka uhane iloko o ke kino, a hiki i ka wa e hele ai, oia hoi ka make, okona hele loa no ia, aole hoi hou mai. Eia na mea maopopo ma keia hoakaka ana, e na moe uhane a kakou e moe nei, aole ia he hoike ana mai ke Akua mai; no ka mea, ina he mau hoike ana ia mai ke Akua mai, alaila, he mau hoike ana na kuko a pau a ke kanaka e kuko nei, a he pono hoi ke kakau a lilo i mau Baibala hou, a e kapaia o ka Paipala Hemolele, a o na kanaka a pau e moe uhane nei, he mau kaula lakou a pau, ka poe pono, a me ka poe hewa. Aka he mea {illegible} ua hoike mai ke Akua O {illegible} i kona manao, a me kona makemake a pau i koai poe kauia, a me na Lunaolelo a hiki ia Ioane ka haumana i make hope loa lawa na manao a pau o ke Akua e pono ai keia ao a hiki i ka hopena, o ka hooko wale mai no koe, a e manaoio aku ka kakou, nolaila, o ka poe kahuna, a me ka poe wehewehe mee uhane, ke wehewehe lalau nei lakou me ka hoopunipuni, hoomaka'uka'u wale, a hoolana manao wale--He mea lapuwale keia a me ka pono ole. 2. O ka poe poiuhane, he poe hoopunipuni lua ole lakou, a ua lilo ia i mea nui i na kanaka e makau wale nei, a he poe kahuna lapaau ko ka poe i poi ia ka uhane, a me ka hoopiopio, a pahiuhiu. Nani ka wahahee! He mea loaa ka ka uhane i ka hopu ia, he mea puka ka uhane i waho o ke kino, e loaa i ke kanaka ke poi iho. E na kanaka, na kamalii, mai puni wale i keia mau wahahee a pau, no ka mea, aohe oiaio iki oia mau mea a pau, no ka mea aohe e puka iki ka uhane, a hiki i ka make, aole no hoi e loaa ka uhane ke hopuia e ke kanaka. He imi loaa wale iho no ma ka hoopunipuni. Pono loa ke hopuia keia poe hoopunipuni a pau, me ke kau i ke kanawai no ia poe hewa ino, e pau nei ke dala i ka lilo i ka hoopunipuniia a me ka make maoli no ka maka'u. M. Kehukai.

[Eia malalo nei na mai a me na laau a kekahi poe i hana ai, a i mea e ike ia mai ai e ka lehulehu, nolaila, ke hoopuka nei makou me ko makou hooiaio ole nae no keia mau mea. Luna Hooponopono]. E ke Kilohana Pookela o ka Lahui Ha-waii--e Aloha oe: E hai ae oe i ka hui laau lapaau, i maopopo na laau lapaau a me na mai, i kupono i ka mai Hawaii, na mai me na laau a ka poe kahiko i hana ai a ola ka mai kupono. Eia na inoa o ka laau me ka mai. Mai kipa, Manienie akiaki me ka wai. Mai heekoko, Ko Honuaula me ke ihi makole. Mai nau kau, He lehu o kapuahi, me ka wai kokea. Mai kuapuhi, Uwala Huamoa, kui a wali i ka wai. Mai kakio, Mole Auhuhu, me ka maia iholena. Mai pehu. Pohuehue, kui a wali hoomoe. Mai opuhao, Lau o ka awa, uhi a paa ma ka opu. Mai kunakuna, Hapa lepo maloo, puhi i ke ahi. Mai palatihehee{illegible}. He lau pua hue, poi mai mawaho. Mai hanalepo paa, Lau kowali pehu, pulehu a moa ai 4 kauna. Mai paoao, Kokoolau, Pauohiiaka, Hinahina, Mamaki. Mai niho kai, Ili ohia kumakua, pulehu i ke ahi. Mai ea, Papaa kukui. Mai puho, Liko ohia kumakua. Mai nalulu, Lomilomi, me ka wai. Mai Uhola, He olioli, me ke kuehu i ka lai i loko. Mai kohepopo, He kalo, Huanoni, me ke kowali. Mai lele pali, He kowali. Mai haule lio, Heinu paakai, he poi, hili kukui. Mai pupule, Kalo mana, laupalili, ohae, kolo mahiki, moa pulepule, hoauau i ke kai o ka moa. Mai Iwihai, Pua kowali 4, kauna lau pale 4, kauna, mole ki, he kahea. Mai Waiki. Waipuna, hua mamaki, mole kakalaioa. Mai Alaala, Puapalaa, Hanawai, Pahu i ke lelo. Mai Makole, Pua o ka Puakala, me ka wai o ke Kowali. Mai Moku koi, Mole puakala, Paakai, Popolo. Mai lolo, O o i ke koholua, he ae poi. Mai hi koko, Kalo lauloa, kokea, Puakowali, he hahano wai. Mai kikala hanee, Ipuawaawa, Paakai, kahi mawaho. Mai anu, Wai wela, kikope, kalopaa. Mai Iewemoku, Huanoni, Ihiawa, hana i ka apu me ka wai. Mai hanau keiki, He pale lima, Walehau, Inuapu. Mai kumupaa, He hoopunipuni, a wahahee, ka laau. Mai hoohiki, Wehewehe ia a hooko aku. Mai waiu heehee. Launoni, pohaku wela, mole uhaloa. Mai Pala. Limu o ka laau ai maloko. Mai kaokao, Laau haole, lala ipuawaawa. Mai nuku paapaa, Mai puu pau, Wale naka ka laau. Mai peao pau, Mai ake pau. Kowali awa kui awali, hoene lima. Mai koko ino. Omo ma kahi eha. Mai pula o ka maka. Laui pala, kokoniho, he puhi. Mai molohai, Lau hoi, poi ma ka maka i ka wa moe. Mai uhane hele, Luau, opae mahiki. Mai hano, Aole maopopo ka laau. Mai kane, Pupua-wa. Mai haukeuke, Hanawai. Mai uhakole, He pohe, kalomana hipuu lai. Mai kuli, He olena, me ka popolo. Mai uakaha, Pohaku wela me ka lau noni. Mai poopiele, Huamamaki, palaholo. Mai hehe, He pae, lau ulei, muo hala. Mai aloha, Mai kuoha. He huna ia ka laau. Ma keia kukulu manao ana o kakou, ua koe aku no kekahi laau, me ka Mai, aole i komo ma keia papa inoa i hai ia la maluna. Ua komo no kekahi laau me ka mai, i na pepa i hala, na kekahi poe akamai i hoopuka i na makahiki i hala e aku, aka, mai kanalua oe i ka hoike hookamani ole. Ina i manao na Komoike o ka Aha Hui lapaau, e ninau i kekahi o na kahuna e hana hoopunipuni mai nei i ke ola o ko kaua Lahui Holookoa, i na ua like kona ike e like me keia papakuhikuhi maluna, alaila, e kapa ia oia, he akamai a me ka pololei. Ina ua kuhihewa wau ma keia kuhikuhi ana, ua hewa wau, ua ino ko'u lolo. Me ke Kapena o ke Kuokoa ko'u aloha, Aloha oukou a pau loa. L. Z.E. Kalaaukumuole. Puahoowali, Lahaina, Maraki 21, 1867.