Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 9, 27 February 1864 — Pilikia ma ka Moana? [ARTICLE]

Pilikia ma ka Moana?

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloka oe:—E oluolu paha oe e hookomo iho i ka manao o kou wahi makamakn nei ma kahi kaawale o kou mau aoao, e like me ka hooholo ana iho a na hoa a pau i loohia pu i keia piiikia, e hoouna mai i kope imua ou, a nau ia e ahai aku i na palena a pau o keia mau kai ewalu. Aia ma ka la 8 o Feberuari, oia no ka Poakahi, e hooinakaukau ana ka moku Marida e holo i Lahaina, ame Hilo, oia ka moku e holo mau nei i ka aila niu, a o ka makamua no hoi keia o kona hoio piliaina ana. Aia ma ka hora 4 o ke ahiahi, ua hoopiha ponoia ka uapo ma Pakaka i na ohua holo, ame ka poe hoa no hoi o ka lai o Honolulu, ame na makaikai pu, na haole no o kela nno keia ano ; ia wa, himeni aku la makou i na himeni kanikau no ko kakou Moi aloha i hala aku nei, a pau ia ; o ko Pele lawe aku la no ia ia makou a ka boe akahi, ia wa la, haulani a ka launa ole inai ke kai, no ka mea, he makani kona no ka makani ia la, a hala mawaho o ka boe manuwa, haalele ka pili a Pele." O ko makou holo aku no hoi ia, a ma ka hora 10 paha o ka po, hookokoke makou ika Laeokalaau; ia wa la, lelepauki ka moku, elua a makou hana ana pela, i ka Akau a i ka Hema, o ka loaa mai la no ia i ka makani ikaika. ma ka Aknu Komohana mai, me ka ua pu no hoi, o ka huli pu aku la no ia o ka moku ; ia manawn, pioloke ae la na ohua, ame'na kahu moku, ame nahnole eemoku, olelo ae la na ohua me ka leo nui, he leo i piha i ke kmimaha, 44 E Akoni e! E kuu na pea ilalo ! E Akoni e!! E kuu na pea ilalo!!" Ae mai la o Akoni i keia manao o na ohua, no ka mea, ua ike maka maoii iho la no o Akoni i ke komo o ke kai i ka puka waena, no ka mea hoi, ua kuhoho ka moku. Pipili aku la hoi makou me he aama la e pii ana ika pali. A lohe aku la keia mau haole elua, o Capt. O. Spencer, a me Mr. P. H. Treadway, alaila, pane mai la o P. H. Treadway, " e Akoni! e Akoni !'* E-a aku la o Akoni, u e-a" " e huki ka pea maluna, ina maialo ka pea, make no kakou," huki huu ka pea iluna, a lilo aela ka hoe ia Capt. O. Spencer. Oka liu keia oka moku, ua hke me ka nalu e poi ana ī ka pali kahakai, oi pauma ka pauma-a, aojie wahi mea a pau iho. Ia wa koke no, mahope iho o ke'kauoha ana a P. H. ia Akoni e huki na pea, kauoha ae la kela i kekahi poe e kii i na pakeke wai, na pakeke kapa, na umeke poi, e ka i ka liu, o ka hana ia a keia haole i ao ai me na kanaka malalo ona. O ka waha o na mea a pau ma ka moku, ua puka like mai na leo, me ka olelo ana, a me ka uwe ana, me ka pule ana i ke Akua. a.me kekahi mau olelo hoalohaloha, a me kekahi mau leo auwe. Auwe ! auwe!! auwe make kakou !!!

Nana iho no hoi i na ale o ka moana ku-pikipiki-o, a kohu weliweli ke ike aku, oia no oe i ke kukui e a ana la, ka weli mai o ka huahuakai i ka moana, hele no ka ale, uhi no, a o ka ua hoi, me he wai la e kahe iho ana maluna o makou, pa mai la ka makani me ka ikaika, hui ae la keia mau mea a pau iloko o ka manao, aia wale no ka hope kupono ia manawa he make; aka hoi, aole paha pela ko ke Akua manao. Eia na kumu i manao ai makou e pomo, o ka liu o ka moku, o ke anuanu no hoi. Moi ka Lae no o Leahi ka pauma ana a hiki i ka wa i loohia ai e keia poino, aole pau iki o ka liu, pii mau no ka liu a ekolu paha kapuai kona hohonu maloko o ke kino o ka moku, a o na ohua hoi a pau a me na kahu moku, ua haulehia iloko o ka pilikia i ke anu ame opili, a ua like na mea a pau me he mea ]a, ua loohia ia e ka mai 1010 ; ua lilo aku i ke kai na pahu lole o kekahi poe, a ua pakele mai no nae ke ola o na mea pau, o ka hana hope a na ohua ia manawa, e hoomaikai ana kekahi i ka Haku, a o kekahi hoi, e haawi ana i kona aloha hope loa, o ke kane i ka wahine, a me na keiki, a pela'ku, poho loa ka manaolana e ola ana lakou iloko mai o keia pilikia. Oka loihi oka manawa o ka poino ana o ka moku, eha paha hora, pau ae ia ka Akoni hana ia manawa, lilo ae ia ka hooponopono a me ka hookele ana o ka moku ia Cpt. O. Spencer, a mamuli o kona manao i hooko ai na kahumoku, oiai ua kau mai ka weli maluna ona mea a pau o ka moku.

la mao ana'e o ka ino, a kualilii mai, o ka hora 4 palia ia o ka wanaao, lohe aku la au i ka mnau nna ae a kekahi poe. " Aia ia mahea ka ihu o ka moku o kakou e holo nei ?" I aku la kekahi poe, " eia hoi kakou ma Koolau o Molokai e holo_nei, a komo aku ma ke kowa," •» ae," wahi a ka mea ninau. Pupue iho la makou i ke anu a ke kiowao; a hiki i ka wehe ana o ke alaula, hooho ia mai ana ka aina, e i ae ka aina o kakou la ; kai no o Molokai, a o Maui la hoi, eia ka o Oahu nei no; ia manawa, wehe ia'e la ka pilikaumaha o kela mea he pilikia, pela wale no a kokoke i Leahi. Ma ia mea i ike ia'i ka lokomaikai lua ole o ko kakou Haku ma ka lani ; nolaila, e pono kaleou a pau e nooka kakou mau hana, oiai ke ola i na k; I o kakou, Oia iho la ka pilikia i loohia nulf ai i keia inau makamaka o oukou, ma ka moana uliluli, lipolipo hiki ole ke au aku. Ke hoi hou n?i i ka Malu Uiu,. no ka mea, uia kau ka hae o na moku. D. Kahaolelio. JTapamoo, Honolulu, Feb• 15,1864.