Ka Nonanona, Volume III, Number 15, 12 December 1843 — Page 70

70 KA NONANONA. (DETEMABA,

                I mai la kela, "heaha ka mea e loaa ole ai ka oukou kala no ka hana?
                I aku la au "eia ka hewa, e noho ana au i ke kula, o ka hana nae ka uku, haalele iho la au i ka'u hana, noho luna auhau iho la ke kumu, aole ka luna auhau e hana mai."
                I mai la kela "kai noa nana ia hana."
                I aku la hoi au, "ua lohe au, ina e pa aku ke dala i ka lima o ka luna auhau, ua lilo ia dala nau."
                I mai la kela, "aole, aia a nana i huli mua i ka hana, na'u ia kala; no ka mea, ua pa mua i kona lima."
                Aka, nau ka hana a olelo mua oe me ke kahu kula a haawi ke kahu i palapala i ka luna auhau, na ke kumu ia dala, pela no ko maua paio ana. KAHOOKUI.

                I ko'u manao, aole pono loa e hana e like me keia olelo a Kauka. No ka mea, he hana nui ka ke kumu ao, aole pono ia ke haalele i kana kula a hele e huli hana. E aho no na na luna kula, a o ke kahu kula, a i ole ia, o ka lunaauhau paha, e imi i ka hana, a e lilo loa ke kumu i kana kula. O ka nui o na kumu, he nui loa na haumana a lakou, a ua pilikia lakou i ke ao kula, mai ke ao a po; aole hiki ia lakou ke hapai i kekahi luhi e ae. E aho e imi na luna kula, a o ke kahu kula paha i ka waiwai o ka poalua, a e hookaa pono i ka aie a na kumu.
                Eia kekahi; aole olelo ke kanawai na ke kumu kula e huli i ka hana e kaa ai kana aie, aole loa. Eia ka olelo o ke kanawai (aoao 74, pauku 3.) "E imi lakou maloko o ka waiwai o ka poalua a o ka waiwai o ka makahiki paha kekahi, aole o ke dala o ke kino. Nawai e imi? Na "lakou," o ke kahukula, ke kumu kula, a me na luna kula. E nana pono i kela pauku.
                Eia hoi kekahi olelo o ke kanawai (aoao 89, pauku 19.)
                Aole anei maopopo ma keia kanawai na ke kahukula e kii aku i waiwai na na kumu i na lunaauhau. Aole na na kumu ao e kii; ma ke kula kana hana. Na ke kahukula e kii, a ina hoolohe ole ka lunaauhau ia ia, hewa oia. Nolaila ina i uku ole ia na kumu kula, aia ka hewa maluna o ke kahu kula, a i ole ia, o ka lunaauhau.
                He pilikia nui loa keia ma Honolulu nei, o ka uku ole ia o na kumu. Mai ka malama o Maraki a hiki mai i Oketoba, aole i loaa kekahi waiwai ia lakou. Nolaila, aneane pau lakou i ka haalele i na kula. Aka, ua hemo iki ko lakou pilikia a ua hookaaia kau wahi o ko lakou aie i keia manawa.
                He hemahema nui loa keia ma Hawaii nei, o ka uku ole ia o na kumu ao; nolaila nawaliwali ka lakou hana: kanalua ko lakou manao. Nolaila aole hiki wawe ka ike a me ka naauao o ka hanauna hou, aole hoi makaukau wawe ka hana o keia aupuni. Nowai keia hewa? Na ka poe akamai e noonoo.

HE WAHI MOO-OLELO NO BATIMEA L. PUAAIKI.
NO WAILUKU. MAUI.

                He olelo ia e akaka ai kona ano kahiko, kona huli ana i ke Akua, a me kana hana ana mai ia manawa a hiki i kona make ana.
                "O ka hoomanao ana i ka mea pono, he mea hauoli ia." Na Solomona.

MOKUNA I.

                "Lohe aku la au i ka leo, mai ka lani mai, i mai la, E palapala oe, Pomaikai ka poe make, ke make iloko o ka Haku, ma keia hope aku: He oiaio, wahi a ka Uhane, e hoomaha lakou i ko lakou luhi, a ke hahai