Ka Nonanona, Volume I, Number 3, 3 August 1841 — NO KA HA ANA O KAHALAIA, MA NAWHAWILI KAUAI. [ARTICLE]
NO KA HA ANA O KAHALAIA, MA NAWILIWILI KAUAI.
Eia ke kumu o ka ili ana. I poi ia e ka nalu, a moku ma ke kano o ke kaulahao, a o ka hiamoe kekahi o na kahu moku maluna o na moku nei. A i ka wa i poi ai ka nalu a moku k ka@o o ka hele@a, aohe o lakou mea ala, a ikea mai e ke kahu moku o Kinau, kahea mai oia. 'Ili oukou,' 'Ili oukou'; aohe o lakou mea ala iki, a i ka ili ana, alaila puoho ae la lakou. 'na ili,' a o ka naha iho la no ia; hai kaiwi keele, a naha kekahi aoao, a ke kauoia la i uka o Nawiliwili. Eia kekahi: Ua lohe makou, ua ona ka kia@e@ maluna o ua moku nei, a nolaila ka! ka ili ana. He oiaio paha keia lohe ana, no ka mea, aole o lakou ala iki mai o ka leo nui o kela poe maluna o Kinau. No ke ahu la keia hiamoe loa? Ua ona io paha. E, auhea oukou, e na'lii a me na kanaka, ahea pau ko oukou inu ana i kela mea e poho ai ka oukou waiwai? Elua moku o na'lii i poho no ka rama; ma Lahaina kekahi (o Keokoi) a o ke Kahalaia no hoi. $5000 paha i lilo loa aku ma keia mau moku elua! O ka uku no ia no ka rama. E na'lii, ke kahaha nei paha ko oukou naau me ke kaumaha i ka poho loa o ka oukou waiwai. Aka, ea, mai kahaha ia hai; mai kahaha i ka nalu a me ka makani ma Nawaliwali; mai kahaha i na haole nana i hoopae i ka rama ma ko oukou aina, me ko oukou makemake ole. Aka, e kahaha ia oukou iho. No ka mea, aole pau ko oukou ino ana i na mea ona, a nolaila, inu na kanaka o oukou i na mea ona. Nolaila ke hahai nei ka popilikia a me ka nele ia oukou. E na'lii, e oki loa ko oukou inu ana i na mea ona a pau; E lilo oukou i ku mu hoohalike no na makaainana, alaila,
pau na mea ino he nui wale o Hawaii nei. Pela ka manao o ka Nonanona.