Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 21, 13 February 1862 — O ke kumu mua o ke Hawaii nei kanaka. [ARTICLE]
O ke kumu mua o ke Hawaii nei kanaka.
Va olelo ia. tim't ma ko Hawai; nm rnftu moo kuaohaa kupana, na lunaka tati& o Hawaii nei; no lakoa /nai ko Hawaii nei iahui kanaka a pau. Ma ka mookuauhau o J£umulipo i hai ia mai ai, he wahiue ko kanaka nui Ioa f o Lailai koiia inoa, ua olelo ia rnai, he po wale 110 koua mau kupuna, a raau maktia, aia ia i hanau kauaka umi, o Keliiwahn laiii ka iuoa oke kane a na Lailai la, aolo nae t hai ia mai ka inoa o kona mau makua, ua okloia, mai ka lanimai o ka inoa o ke kane a ua Lailai la' i naea inai oia a ike 1 ka wahine maikai LaHai e noho *na i Laloowaia, a hu ae la ke aloha ona ia ia, a iho mai la oia a moe iho Ja laua mē Lailai, a hauau ka laua keiki, oia keka* hi kupuna, o keia lahui kanaka. A taabope mai 6 Lailāi ma, i& mai ka mooknaohaa 0 Ololō, he kane ia kanaka rnua loa, o Kahi-» lto kona inoa, aole maopopo lea na rnea i olelo ia wai no kona mau makua ame kon» mau kupnna, o Kupalanakehau ka inoa o ka Kahiko wahine, na laoa mai o Lihaala a me Wakea, he wahine ka Wakea, o Hanmea kona inoa, o Papa iioia, na olelo ia mai no ua Hanmea la, be pali kona mau kupuua a mau makua ia ta maopopo mai ke kanaka ana. O keia poe wale no ke kumii mua o ko Hawaii nei lahni a pau ? aole nae maopopo )ea ko lakon wahi i hanaa tri # «a haoaa la paha lakou, ma Hawaii nei pajha, m* kekahl a^a « nā olelo ia auii ko lakoa wahl I noho ai, aln ma tsiooWata o LaUai a me KupnUoakehan,, a me ke Keiiiwahil&ni a itne ko laoa waiā i ooho ai, o Loloimehaai kahi i &Qibo ai o W»> kea me Vapa, aole nae he wahi o Hawaii 1 kapa fa ma keia mau inoa. Me ke aloha ia oe e ka Ēoku o k* Pakipika. J. IL ILāu*43UV*J(. %oaa t F«b ; £ 18*3,