Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIV, Number 35, 3 March 1931 — HE MOOLELO KAAO NO BELALIONA KE KEIKI I MAOPOPO OLE I KONA MAU MAKUA Ke Keiki Opio Hoomanawanui [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO BELALIONA KE KEIKI I MAOPOPO OLE I KONA MAU MAKUA

Ke Keiki Opio Hoomanawanui

(Unuhia ia a hool»» i* »• «m po«aikai o %» poe htiobelti • "Ka Hok« o Qaw»ii- M )

KOKUNA XIII KA HOOKOLOKOLO IA ANA O KA MEA LAWEHALA Ua lilo kei» mau ole'o hop« a ka elel» kuhma o Miiana vmea ehooaohala loa &i i ka m«aao ano kanaloa o «a L«aa*anawai Fereire n«i r a luaoa io avfl la oia imaa o kela oleia me ke Kahu Aupaui Makaiaa Tiodoa. Ua ike pu mai la no hoi ke aaaina i k«ia ano a« ana o ka lunakanawai, a m iibo hoihoi okihola kaia anaina no ka hoooaoo ia aaa o ka hoolohe ana a hookolokolo a«a hoi i t«» hihla o aeia kanaka epio Ai ka laha ioa ana ae iwaena o kela anaina nui o Ua poe hano— hano o Monasareta. aa hoepanoa ia ka hoelohe ana 1 keia hikia kue i keia *anaka opio i manao ia nana i pep6hi ke Kauna Sapiko, alaila ku ae ia kekahi po» !eha-> lshu a haaiele iho la i kela keena hooKoloKolo o Monasareta a nune ae la kekahi me kekahi no ke ano kokua o ke kahu aupuni ma - hope o keia kanaH» opio i ma ia e ka poe kahuna moneka o ka Hale Laa o Ciliano. iwaena 0 ka poei'ku ae o ka Kamaaliiwahia» Varelia a kawailio mai la me ka leo ano hoowahawaha ®o kela kanaka opio ma ka hoepaka ana i keia mau oleio ī kona ukah wahine Dionara. "He kanaka aihue, he kia haa haa loe. a he mea hoi i haakae ka luna i ke koko o ke kanaka maikai ae i konh aao. La hiliaai kuhihewa aku wai iaia. » ui liie nae oia i mea kamaaaia aai i kau hilioai aaa aku iaia. Oa uhu pono ia naai wau ®o kia hilinaī auhihewa i keia kaaaka opio hele heiena maikai. eia ka he moenlhe awaoia Ua akm pone ia wau i ka aku piha e ka »e* haaapo «a ka hiiinai kuhihewa wale ana aan 1 ka malihinl a'u i hoomaopopo maaoie ai V koaa ano." Alla oaha oe e fcuu haku wahine e wikiwiki iea i ka ahewa ana iaia. I aa ua pololei kana e kama*iio nei nona, alaiia, ®a hoohihi» wale ia oia e ka poe kiai o ke annani na ke ano he hoahui Loreaeza ke kanaka powa i haawi makana ia no kona poe e ke aapaai, a ua kamailio ia «ai kela mau elelo e ka lede akali e ka Lede Vareiia. j "Aole aa e lilo ta aaaa olelo a»o paleaue lu Dio»ara «aikai i neae hooemi ia mai ke'u aao heowahawaha iaia, a aa piha aaa oM ao ke aleie • kefa hanaka opie me ka aea maae e la moomhe— awa, aowauae ka »•» oi aka • ka hew» ■««« •*« P««" Waie aaa i kana *»» •!•!• «ail-p mali. ae k»o paai lamp» »*» 1» aoi». Ua aka peae ia mai waa iae ka aka kapeae »•« • kua »»- <ag>» y rt waie \ ke ha»»*» «Mr

U« ka«i«tH# Ui lrti* ■»« • w ® a ki Ltd« VawVi» m« i« *m *w» aw« o koe» ■««»• »o B«Wi«aa. •iai, »a hooh®io ifto la ao aia ilako iko «aa. Ua k*a««a iaaea Baialioaa aoa ka aaa « pafcda iala] ae aiakai Im>i iaia»Jkiha«l wal« ata i aa olelo pah*i« • fa«#P««i aaa iaia, aaa waiho wale aku ia kaaa maa aea h«aa i»oaak«aa anaaala, a «ia»«H oia »«o»oo a«a aeoka Leda Varelia i koowela loa ia ai koaa ®aa«® »• w«la ia Betalia»a »o koaa haaa pakele aaa iaia. oiai ao aae oia e luai aa« na ke aao kia KMhaā loa na ke Kafe« A»p«»i ***** Tiedoa. Oa k»ho iho la «• o L#de Varelia aa Eelalioaa ao i powa ke ola oki K»»»» Sapiko, ai pepeki ia hoi e keia kaaaka ki» ha»kaa ioa » ka Makaisa Tiodoa. ao ka mea. ua aakaa !a o koie* maike ka»»» 1 k» ka»a poko lalo » keia kah» aap»»i. «e hoao nei m koi e hoopeino i kona kaikaaane- Ua pololei ne la kohe ana a ka L#de Vareiia, aka, o ka kiamu aae o kel» »»«« *»» ® kela kaana» »* hana i» »o ka hoopakele aaa 1 keia »*u oaea 'euleana ika noho aliioMona--Bareta, • ka Makwisa Tiedoa hoi e hoao aei e kaili ka aka i ke aupuni oona, ae kana ana hoi i»a haaa apau e komo ai ka koowaha wkha la iloko o »a kanak» o Mo--1 aaaareta i ae kaika»»»e poaeio ka Lede VAreli». a »» h»»a ak» o Eeialiona i kela haaa hoopoino i ke ola. oiai. o keia aa»»a wale no ka anaa i «eopopo loa ike kome [pa o keik Ali'-wahin® Var»'.ia i ]ka ehuao *ai« aw kela mau ! haka *ahiko • ke A«P«ni Pana— ilaa» o Monas#Wta. Aoie no aae I kela wahine ukali o ka Lede Va- ! relia i hilinai ak« i aaolelo ahewa i wale a kona hakn wahine i keia ■ kanaita opio e hookolokolo ia nej iimua o ka Lunakanawai Fereire, !ai hoopanee ia aku la kona hihia jno kekahi naauawa aku. No kona ano hihuai ole no ī ka hewa 'o Belaliona, ua ka®ailio hoa raai 'ia oia i noua haku wahine i keia I o?au olelo «»no pale no Belalieoa. "E kua haku wahine maikai, i Ina he kanaka opio kiu oia, alaila, I heaha la hoi kōna keikoi ana ia !oe e hookaawaie »ai kela poe e (komo p» i ka ohum» maln no ka k«e i kou anakala. Aoie anei hoi aia • hoao ma na ane aaaa e komo hohenu oie aka oe iloke e :ka hana eham» mala a kela ma» t haka kahike o Moaasareta. £ia i nae oa ae īkaika mai la oia ia oe • hoekaawale lea, mai ka huika» aaa me *a poe enemi e ka Eaha Aapaai Makaiaa Tiodoa. He mea kela e hoike mai aaa iaoe. He a»e hiliaai wau i ke aao heopoao o kela kaaaka eple ma kaaa maa olelo " ••E kaa Dienara «aikai, aa kala aka waa ia ©e ao koo hiiiaai kahihewa wale i »ela kaaaka oplo kia a kau aa»k»l». U» h»aa oia ina haaa akeakea mai ia'u, «i maaao ak» waa ha heaaloha oiaio oia no'«, a ha« pa« ak« waa; i na mea apau e hoelala ia ana no; ka hoepakele i kua kaik«aaae. Ua paa ioa kaa maaao aaaa ponoi no i pepehi i ke Kaaaa Sa— pike, ao ka mea oi loa e ko'a aao| hiiiaai iwaeaa o kela ara« haka kahike i manao mai • kokua ia maua me kua kaikanane. oia »• ka m«a iwaeaa e kela poe a'u i hiiia»i iea aku a<, a oia ao hoi ka mea loea iwaeaa • lakoo, ao Kaaa ma« alakai ka'u 1 hiliaai pau leleaka ei- Me he alaaa ano heehaei no oia ī ka •»• • keia fc» aaka «pio kia haahaa a kaa aaakala. a»a kali mai aia mai kela pe ike ma ka haie alii e mki hm koh«koh« wale ael kaa aaakala ohama lae ia maaa m* ka« kaika naaepeieo. aikakal k«fakaaakaapi«maih%ia ahiahi

h<eiaatea «ka, «a ka»aiH»w»£ 0 Kaaaa Sapiko mm ka Milmii olē iho ike aao ha«a km »Ma kaaaka ane haahaa. laika it« aaa • kaia kaaaaa «ii a taßatftikaia aaike ia kena asa • *•!• ■aa kaha kaWkoo Hihihi <ta ••i, alaiia. okona maaaim lml» 1 lawe al , i ke o)a o keia talt kahilio o Moaasarata »eiI kaikeaaahoio keia pae ||flni kahiko «a ahawa>ft ka iako«NM haaa • hana maia aei no ke ko— kaaaaa ia maaa, aa ha«W« iak«« i k«ia k«laaaca«hai« a holo aku la ao Übarado. f>

Aole aaa i lilo k«ia m« ol«lo a ka,Lad« Varelia e «oke aoi ik» kamaUlo nana i maa no ka L*d« Ukaii Dio»ara • pav ai kona hilinai i ko Belal>ona kalaaa Mai k« hihaai ia, aka, «a kamaito hoa mai la no koia Leda Dlliara i keia maa olel» hoala i ko Lode Varei ; a hoomanao ana ao ka hana ohama onalu a ko laaa aaakala • heao nei ma na ano apau e h n* i na mea apau e ula ai ka hooWahawaha ia o ka poa o ka Paaalaa« • Mon»sareta i ko lakoa hooiliaa oiaio a keia kaha aapani • malama noi a hiki i ka manawa • piha ai na i&aka— hiki oa« kanaka opio kooiiiaa o ka Nohoakii o Monasareta Ua kamaiiio hou aka la no ka Lede Dicaara i keia maa olelo hooma nao i koka hakawahine. ,l E«. aale anei oe i hoomaopopo i keia maaawa e kau hakuwahiae maikai k*iia ko olaa aaakaia ke hoao «ei ma «a auo apaa • hoo-> hioiO i ka hilinai ia o koa ■«»• ma ka aina aaa i kaleaaa oiaio ei e hq»mal« aku ma keia maa aka. Eia nao ko alaa aaa - kala ke hana nei i na haaa aiakai hewa e nf»le ai kou kaiKunaue i kona kaleana oiaio ma ōdonasa— reta nei. Ua ike no oe e kuu haku wahine oo ia mea, a ke iilo nei no i mea kamaiiio ia e kekahi poe nooneo enaikai o ko oiua aupuni." Aole i d»u