Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 40, 16 January 1873 — Ka hoolewaia ana o ka Moi Kamehameha v. [ARTICLE]
Ka hoolewaia ana o ka Moi Kamehameha v.
O ka Poalna o kela pnle iho nei ka manawa i hoolaha mua ia ai no ka hoolewa aua i ke kino kupapan o ko kakou Moi Kanikauia i haia. Aka, no ka halawai aua mai me kekahi poiuo ulia waie i ikea mua ole ia, ma ka haule kukonukonu ana [ mai o na paka ua ; nolaila, ua hooka'ulua I ia mai ka hoolewa nna, a hiki wale mai i I ka Poaouo iho nei ka hooko pono loa ia ! ana.
Ma ka po Poulima a eo ae ka Poaono, aia hoi, ua haule kulukuln mai la na paka ua ; aua Loomauia no na auo panopano o ke ao kaalelewa ma ia kakahiaka ae, me | ka auouiuoni 110 0 na manao, e- hoopanee I hou ia no paha anei na hana o ka la, e ! iike īne ka hoopaneeia ana o na hana o ka [■lainua. No ka mea, ua ano kaumaha I pnnpu na ao in kakahiaka, a ua hauie kio luai no hoi na paka ua, e hoike mai ana no he mau " hope wai" ko lakou. Aka, ina kn hora ewalu a mahope iki iho, hai mai la na pu kanikau o ka Puowaina, a me ko ka mannwa Benicia, e ku nei i ke awa ; aohe he mea kanalua a hookaulua paha na hookoia ana oua hana 0 k.i la. Ma ka hora 10, ua hoomakaia ka hoonohonoho ana o ka huakai ma ke Alanui Moi, a mnlulo hoi o na kauoha a ke Kiaainao Oahu nei. Oiai, ika manawa oka 1 i-7 lnlumi nui mai ka poe kumakeua e lalani pu aku ai ika huakai kanikau ka anela o ka po ; ua hoike mai keia mau aahu l eleele i ka hailoua a me ka hann maoli a I ua huakai nei e liuliu ana i ka ukali aku. j I ka manawa o ka hoonohonoho ana e laj welaweia ana mawaho o ke Alanui Moi, I aia hoi, ke lawelaweia la ka oihana haii pule maloko o ka rumi nui o ka Haleaiii j īolani. Ua haawiia ka pule ame na hii meni ana, malalo o ke alakai ana a ka | Bihopa Willie oka Hoomana Enelani; a i malaila, ua akoakoa ae ka poe Luna Nui o na Aina e, na'lii o ka manuwa Benicia, a me ka poe hanohano o ka aina nei. Oiai, i ka manawa e haawiia ana o na oij hana haipule maloko olaila, a i ka nanaina j i na paia a me na wahi a pau a ua Lani jla i hala, i kamaaina ai ka hookipa ana I mai me ka oluolu i na mea a pau ; aia* j hoi, me he mea la, o ia mau wahi kahi i j hoohuipuia ma ka hoonaue kanikau aloha i kumakena ana.
| I ka pau ana o na oihana pule maloko o ka Haloali; lolani, ua panee ia aku lake kino kupapau o ka Moi, e hookauia aku maluua o ke kaa nana e lawe aku i ka " hale malu" hoomaha o ke kumakena. I ka hoomaka ana o ke kaa kanikau e haalele i ka Halealii, ua lainaia na kahili nui me iiilii ma na aoao, a mamua a mahope o ka pahu ; a me ia ano i haalele iho ai i ka Ipuka Alii, e halawai aku mo ka huakai kumakena loihi e hoonolionohoia ana ma ke Alanui Moi. Ua hoQmakaia ka hoonohonoho aua i ka huakai ma ke kihi o ke Alanui Papu me Moi, i alakaiia ka makamua me ka mahele kaua lio malalo o Kapena Alaui W. Judd, i uhaiia mai e ka Oihana Kinaiahi, na Oihana Manawalea, Hoole Waiona, a me ua Oihana ; Hui Maki. Mahope iho o lakou na Kauka Lapaau, na Knopohiki o na Aina Leialii, me ko ka Moi ; a mahope mai ke KUaina o Oahu me kona mau ukali; ka poePuhi Ohe mai, i ukaliia mai e ka Puali Koa Pukaa, malalo o Kapena Brown ; ka Puali Eaipela malalo o Kapena Gulick ; ka Puali Koa Ponoi o ka Moi, malalo o ka Mekia W. L. Moeho&ua; aok» Puali Koa Marine mni o ka manuwa Benicia malalo o LulaneiK Mahope mai o oa Puali Koa na ohua ponoi o ka Moi i make, a me na Kahunapule o na Aoao Hoomana a pau i ikeya. Mahope iho o na Kahunapule, ua a&kaiia ka Lio o ka Moi, i ukaii ia uiai e n Ahaiolelo o ka Moi i make, a; me ka Hoh. Henry A. Kahanu,. e lawe ana i ka Hkpale a me ka Pahi a ka Moi ; o ka Honi Oolonel D. Kalakaua, e iawe ana i ke i£alaunu o ka Moi, a mamoa iho!
ona £abili Nai, ka Hon. W. P. Lelaio- | boka, e Uwe ao& i oa Hoailooa Hanobat*o 0 Jca Moi. ' O k& pahu, na iioopmaim e Ba Kahili Nni ma na Kahili Liilii, kn poe Alii Ha* pai Paho, a mē ksf»i mau Luna eha mai na Oihana Hai Mala mai. Ua kauoia ke kaa e k«hi mau lio nai ikaika eba, i ohi pi haia na mea a pau toe ke kahiko hoailona'knmakena. Mahope ibo o 'ka paku Ike Kaa Alii, e lawe ana ike 7 īii ka Moi." a me kona mali kaikoahioe, ka Mea Kiekie Euth Keelikolani a me ka Mea Hanohano Mrs. Pnuohi Bihopa. E! pili aka ana mahope iho o ke Kaa Alii. ke kaa e lawe ana i ka Moiwahine Bmtna, ame kona makoaiiine ka Hon. Mrs. Naea, a uie ka Hon. Albert Knnuiakea } a mahope iho olaila na Kaa Kanikau, o lawe ana i ka Hon. Mrs. Dominiß, Hon. Mrs. Kainkaua; Hon. Mrs, Gioghorn, a me ka Hon. Mra. Pratt. Mnhope iho o lakon ka Luniikanawai Kiekia o ke Anpnui. na Kuhina o ka Mui i naako, a me na Lnna Komisina o na Ain» e, me na 'Lii Mokuo ka manowa Benicia. Mahope akn o keia poe, ua nkaliia ka hnakai, penei: Na Lnnakanawai o ka Aha J£iekie, na Hoa Ahakukamalu, ka Ahaolelo, na KiaBins oi n& na J«rtmkjteaWSt Kaapnni, na. Kakifuolelo o na Oihana Aupuni, Lnna Leta Nui me na Kakauolelo, Lnna Dote Nui me na Hoa oia Oihana, ka īlumuku a me ua Luna Makai, uh Lunakanawai Apana, na Loio, na Hniumann, o Lahaina, na Haole, na Hnwaii, na Makai, a me kahi Mahele o ka Pnali Kaua Lio.
Mu ka hora 11, iki iho ka hoomaka an» mai o ke ka'i ana o ka hua* k»i mai ka Halealii mai, a ua hoomauia ka hel© aua a pii inka raa ke Alanni Nauann e-.hijti akn ai ika Ilina Alii. Ua loihi launa ole ka hele ana o ka hnakai knmakena, e moe palanli ana ke alo inka o Nuuanu. ona kapa alanui, na lanai, a maluna hoi o na aleo, ua hele wale a piha pu me ka hookeke i ka® poe makaikai, e nana mai ana me na naau kaumaha, a me na puuwai i mokumokuahua oloko i -ka hoomanao ana i ka Lani i hala. Aia no hoi ma kela a me keia aoao o ka haakai, e kai a huakai pu ana no kekahi poe me na mele kanikau ma ko lakou mao puana ana. Ma kahi mau wfhi no hoi ona alanui, ua hoouna mai ka haakokohi aoa o na manao kanik'au kumakena aloha hohonu ; a hiki waie i ka hiki ana aku i ka Ilinb Aiii.
Ika hiki ana aku o ke leino i ka Ilina
- ~ • laola-e »Ku mamua otih, aia hoi, lele mai la ke 'Lii ka Moi me kona mau kaikuahine mai luna mai o ke kaa, a ukali aku la i ke kino ku-
papau iloko oka Ilina. Ma ka ipnka ponoi o ka Ilina, ua haawi hou ia kahi haipule hou aua ; a i ka pau ana o ia, ua hookomo loa ia aku la iloko ponoi, e haipule hou ia ai e ka Right Rev. Bihopa Wi!liB. Mahope iho oka haipnle ia ana, ua komo laina aku la kona mau hoahanau o na Oihana Hui Main, e haawi i ka lakou mau hnna hope loa maluna o ke kino kupap.au oko lakou Hoahanau Aiii. Ika pau ana o ka lakou mau hana maloko olailii, ua haawi ae la ka laiua holookoa o ka Bat»liona i ua kipu aloha ekolu ana, mulalo o ke kahea ana a ka Mokia W. L. Moehonua. Mahope iho oka pau ana o ttji oihana hope ioa i ka mea make, ua paniia aku na puni kanikau kumakena a ka make maluna ona, a hoi mai la ka lehulehu, me ka waiho aku i kona kino e " RequkBa.it in paee!"