Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 62, 18 July 1935 — AUHAUIA A NEI NA POE KUAI LEI? KE NOONOOIA NEI KEIA NINAU ME KE AKAHELE LOA MANAO PU IA E AUHAU NA KEIKI KUAI NUPEPA [ARTICLE]
AUHAUIA A NEI NA POE KUAI LEI?
KE NOONOOIA NEI KEIA NINAU ME KE AKAHELE LOA
MANAO PU IA E AUHAU NA KEIKI KUAI NUPEPA
Elike me na kauoha a ke kanawai Auhau maluna o na Waiwai Loaa apau, i hooholoia iho nei ma keia kau ahaolelo i pau iho nei, e hookauia kk auhau maluna o na mea apau e lawelawe Oihana ana'nona ponoi, no ka puka. Nolaila, ua kaa iho maluna o ka~ Lunahoomalu o ka Papa Khmiaina Auhau o ka Teritore n e i,' Mr. William Borthwick, ka noonoo ana he pono paha a he pono ole ka h!o<3kau ana i keia mau auhau maluna o na makamaka kau-lei ame na keiki e kuai nupepa nei ma na $lanui d ke kulanakauhale.
I ka Poakolu aku ijei, lulai 10. i noi aku ai ia i ha poo o ka poe kuai-lei ame na lunanui o na hui na'i r>.-)lapala e'halawai pn mai me ia, no ka nbonoo ana ī kekahi mea e hiki ai ke lo \ i kt kahi alahele 'kupono e hanaia no keia pde e lawelawe nei i keia mau oihana kalepa liilii maloko nei o ka aina.
Aole e hiki k£ ahew'aia na luna aupuni e hana a 0 lawelawel ana ! ka lakou niau oihanri iho. no ka mea, o hooko wale ana no lakou i na kaiioha a ua kanawai la. 0 ka niea nui e hanaili ai e noonhoia i alahole e hiki ai <? lojj»a kekehi hoomama ia ana o keia ipoe ka!e~pk liilii.
O !ka manao ponoi o ka hmahoomahi Borth\vj<bk, aole palha i piii ka manap o keia kanawai { ka poe kau-lei ame'na keiki e kuai niuti.a nei nlia na alanui oia hoi. ka
hookasa ana o ka auhau o iy.± pakcneta malima o ka lakōu aiuu loaa a pau, no ke kumu, he mau oihana keia i niiiopoi'o ole* ko iaua kahua, oiu hoi, h<j like ole na hoolilo una a keia mau oihana a elua i kela ame keia la no ka hooholomua ana i ka laua inau oihana pakahi iho, i keleahi manawa, e .nui ana ko lakou hoolilo, a e emi loa iho ana ka iakou loaa mai na hoolilo a lakou i hoolilo ai.
O ka ninau kekahi e auhauia na wahine holoi lule elike me na hah' holoi lole e ae, apola me na oihana e ae apau loa elike me na kauoha ana a l<eia kanawāl.
| "O lek' mea wale no a'u e jmakemake nei e maopopo, iheaha la ka ioihi a he ehia | ana la ka nui o na hoolilo no i ka ho.ouna ana aku i na ka- , kauolelo o kc keena auhau e 'huli aku a e imipono i ka nui o na īioolilo ame ko lakou loaa ma. keia hana holoi lole. Kekahi o keia poe wahine, ke holoi nei lakou i ka lole o na ohana like ole, oiai, ma keia kanawai ke kauoha nei ia e uku oia i ka auhau i hoakakaia."
"Ku noi nei.ke keena auhau i ka lehulehu e haawi xnai i na kakoo ame na kokua ana i ka hooholomua ana i ka manao o keia kanawai, no ka mea, ua kaa iho maluna o ke keena auhau ka huli pono ana aku mawaena o ka lehulehu e noho hei ma. keia Teritore, i ke ano o ka lakou hana, ina ua kaa malalo o ka manao o keia kanawai."
NolaiU, ma keia e hoomaopopo le'a loa ka lehulehu, aole he wahi o keia kanawai e hoike ana i ka hookuuia o kekahi mea e lawelawe ana i kekahi oihana kalepa nona iho no ka puka mai keia auhau aku. Ke paa nei keia kanawai ma na buke o ko kako.u- nei, a e hooko*a eiikg kauoha mk kekahi o kona mau piauku, a <> iu mau kauoha e hookoia, u nawai e hoqko aku? O ke kauoha e hookoia, aole nae i hoikeia ka inoa o ke keena aupuni nana e hooko i kona makemake, nolaila, kau mai la keia ko'ko'i maluna o ke keena auhau.
"Aole makou i hopohopo i ka hooko ana aku i ka manao o keia pauku kanawai, aka, o*-ka rf?ea pilikia wale no, aole i Ihookaawale pu ia ae i haawina no ka auamo ana i na hoolilo o keia hana hou."
Nolaila, ma keia kanawai, wahi a ka lunahoomalu o ke Komisina i hoike ae ai, e olu-. olu ka lehulehu e hoomaopopo pono mai, ke kauoha nei ia e hopkauia ka auhau maluna o na mea a pau e laweiawe oihana kaiepa ana maloko o keia l'enioee no ka puka, pehea la ka nui ame ka iki o kona mau loaa, e kauoha ana ia e uku ia i Kona auhau elike me na manao o keia kanawai. ,