Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 41, 26 February 1931 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]
HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI
HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA
HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA
ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA
I A pau keia olelo ana a Wilamaiki, ku malie %o la na opio wahine nc kekahi mau kekona m e ka .ekemu qle, ilw ]a 9 Wilamaiki, e. hoolohe mai 'ua palia lakou ia hooikaika r a aku la ana ia lakou. A hala palia e ho- , ekahi minuke i ku ekemu ole, jH e lakou apau, pane mai la ke keikimahine i >kamailio mua mai i ai: | "Alaila, ke manaoio nei oe i ka laua nei olelo?" Ae, ke manaoio loa nei au i na olele apau a iaua nei i oleio nal la." peln z haawipio īrtakou. TJa eo ia olua, wahi. a ke keiki:mahine. i huli ae ai a olelo i rxa |"/ahi kanaka, me ka a- | .na mai: "E hoofc:aopopp no nae olua, :.-a aoie i pololei,.keia., mau ,o'elo a olua, e.ioaa poao <±na no 'a eaakōu ko oliia ,iioopuiupuni na keia hope koke iho. Nolaiia, 't oiua hana ;ne ka polplei a e &Ux ana i jteia ,mea. no ka mea, i_fca Tea Ipa e ijce ai makou ua 'ioopunlpuni msl olua.ia makou i keia la, o ka make no ko olua 'iope 1 ko makou mau Uiaa w_aUine. Aole o r/akou makemake 7 hoopunipuniia mai makou e kekahi mea, a o ka. oi lo.a aku hoii aole o makou m&kemake e hoopunipuniia mai maS&ou..g kekahi kane eiike me*t)kij_ke ano. s hoomaopopo mai oiua 4 he mau .nalihini makou maiuna o keia aina. a makou i kamaaina mua ole ai, a o ka mea e hoopunipuni ana ia makou, 0 kona Qla no ka luaahi." Ke ike nei o Wiia,malki i ko '.akou pilikia i ka pii o "keia maīao ikaika a. pepehi kanaka iloko o ija opio wahine, aka, manao iho la no nae oia, ina lakou 1 hiki aku v ko .iakou hale a hoom'aāea oia, e kamailio ia lakou no ka pono o ko iakou noho ajia. ma keia -aina mahhini, e naiiu mai ana no na opio wanine iaia. la wa hookahi ixo nae, pU mai la no ke pihoihoi iloko ana, ne ka hiki aku paiia iala ke hoomaalili i ka huhu o na,opio wahine. Aole i maopopo iki iaia ke kumu o keia pieaa o na opio "wahine. Manao iho 'la eāa, malia paha ua komo inai la ka mana o kekahi diabolo iloko o lakou e hoano e i ko iakou.m..: nao, a hoomokuahana iku i ko lakou noho ana. Ua Hlo ia i meA hoano e x ko Wiiamaīki B«i4ao. a ku a inono maoli kona manao. Nolaila. ake loa ilio oia 6 hiki koke aku lakou i ko lakou hale. Nolaila, koi ikalka aku ia oīa i kona mau , hQa, e hoi lakou uo ko iakou mau honie ia wa ano. a pnr..aikai hol, ae mai la hoi'lakou apaa, a o ki UoohUli īho la iu, o ko iakou mau alo no ko alanui e hoi ai i lakou j; ;vi; haie. a o na kua hol i kahi o na I'iAii i' 1 o ku l v\i L;.ai nnr ~ 4 05a.-.,.r \vawa< o i\a oplo . •» ,;e!t' aua ia fc«kahiaka, :ika, i koaa huh hoi *.na*h& o laK. u, i&a aku la o Wttfin\aitci, me he ! v ;wi ia he akepau ka; iKwpiUia ae ma!alo o na wawae o i&kou. I ka hcje aua o lakou ks,fcah:afca o īuī opio wahiiie na >«ka. ia hoi ana nae a o lakou īho la ka hi'u iia»vkivi. Ao*v h*uB» o-
.ielo a WilamaiHi e hiki a* ke liooiioilioi i ko lakou mau kapuai wawae. Na ia ulo]dhi loa o i t iL€iu ana a na opio wahine iioohauoii ioa i na wahi kai i-oka, no ka mea, ua piula ftiaoj puyo iaua, a pono loa iho la ia Jirw ana mai a iaua me lakou la \-i lohi oka hele ana ona opiō j\vahinfē- a hiki hoi ia iaua ke i heie iike me iakou. Oiai no nae ] ■iaua e hauoii ana, aia d Wila-,; ; maikai ke. ke kuaki loa la, )i-.;ea, he#ini nui ioa kona e J oke i ka haie i hele hou aku i i'.i oia e hui me ka haku wai&he ! (o iakou, a malia hoi ma I;ou ūna aku 'me tk, e loaa jnai iina he mau olelo hoolana iaar. nao no ka pono o na opio ne t oiai he manao nui Ioa: QĪ£ t o ka. loaa o ka pono ia lakou„ ,&gi. Ua hiki ole nae ia Wilamaiki ke hoohoihoi hou aku ijik. *QB}p v/ahine ma ia hoi ana ia nsc la i auau iki ai ka fekoH h"o;. j ai;a. lī- ekahi mea i maopogft L? Wilar;a i i7i 1 nnle lakoi} $ iiiki aI"a l ka hale i ka ma- i amāama. Hookahi r ■I %<?, he pouli ke [ix he liiakau loa leona iie-|-va ana Likou-ma ke .a3,%nui ke 3u l.ikou i ka hof|lQ}to | ka poeleele. O wale jno ia e inoino nei o manao ;no ko-lakou po i ke aka 0 na opio wahine, aole o lakou |nooneo ia niea.ia v,-a.,No na wa'hi kanak'! hoi ea r aole no o laiif, nana : ina lakou e hiki ana i ka hale ia po a i ole moe paha ma ke ala, no ka mea, ua hele mai; 1 M ko īaua māu wahi wawas; 1 arne na uha a ane hikl ole ia' laua ke hoomau hou «ka i kai [hele ana. He hilahiia loa ko la|ua ke ike maopopo ia mai keh 'kulana piula o laua, nolafe*i n£ !wa apau a Wilamaiki e#dai i na wahine opio e hopauau aku. e olelo mau aku ana fa.ua iaia. aole pono e hookikina i na lede. No ka laua hoonawaliwali hoi kekahi kumu hoona'na loa o- nr. opio ia Wilamaiki, ako ofe ko iini e kōī pinepine ana i na opio -elei; ma ka hoi ana. a