Hawaii Holomua, Volume I, Number 24, 16 June 1894 Edition 02 — Ke Aupuni Eapuku o Hawaii. [ARTICLE]

Ke Aupuni Eapuku o Hawaii.

E like me ka 1 oohalahaia a ka lahui Hawaii i ko lakou ano aupuni e ku nei i eia manawa, a i waiho ioa ia al u hoi ka ninau imua o ka ma ia lahui o ke aupuni Amerika i o kana olelo i hooholo e kali nui ia nei me na manao o ka pihoi loi, pela no ka hoohalahala e ike ia nei ma kekahi aoao o ka lahui Am* rika i iwopuka ak< i ia ae ina na iiU[H [ia, a i kako« l*ia ia mai hoi ia manao h« ikahi o ka puuwai lokahi lik< o ka uiaktaj iuoa hauohauo m ka maemae, ma o ke koho hu iaioahi o 177 l>al<<ta a na hoa ] iiiainakaaiiiana o ka ahaolelo ;«hui e hoihoi ji ke au[>uiii kui u o Hawaii i malalo o koiia Moiwahme. . Aole loa makou i ike mai loko | aku o ke kino j»a laohao o na kino-aka ona ai o a pau. he hana ku i ka ha lohano a me ka inoa maeniae ia houlolohi hoohala mauawa a ka Aha Seuate nia ka 1 oo[iuka koke ole mai i kana o elo hooholo, oiai imua o ko la <ou mau alo na hoike oiaio o i a uiea a pau i lawelawe ia a li H>ko ia ai ka I hnna, a he mea I iki ole loa ia Amerika ke alo a ‘ mawaho o ke kipuka kaula .. Kuhina oleuiakule Kivini i 1 ikii ai i kōna pu-ai me ka wai eleele o ka imka kakauinoa, a me ka ikemaka ia e na nn< lahui a j>au maloku o keia 1 ulanakauhale ima ka la 17 j»uin i ole o lanuari i hala. Ma ka nu[»ejia o Salt Lake Herada i ike iii iai makou i kekahi mau olelo luuua [Kilolei, i no ke koho balot. hapa uuku !a ua j>. u;. i haaw i iho nei, e j hoike ana i ko . ,merika kula- ’ na i kukulu ia a ke kahua o ; kona hale auj»un —he aupuui nu ka lehulehu- -aole no ka liaj»a uuku. He mau poka Kila maoj»opo ke a e makapaa ai na j>. g. a e 1 ilalnla ai na kumuhinu o ke n »i kuleana ole no ka hoohui ain:, etc., a penei kekahi inau oleh» o ua uupepa j ; ala: 11 “O ke auj)uni : iaj*uku e no- ■ ho manawa wale nei no o ko i i Hawaii Paeaina aole ia he M am» aupuni i ohp lia nui ia a i makee ia o ka 1«.- lulehu, e like I hoi UK' na lono i w awalo mai j he makahiki ho ookoa i hala i 1

ae, mamuli o ke uio ole a me ke *>ki h*a maopo k> o ke koho ' haloia ia ana m ū nei o na - elele no ka hana kumukanawai, . ke kumuhana likt ln*i i kahuli keaupuni Moi no ka uhaki - kanawai. He ha »a uuku wale - no o ka lahuikan: ka ka i hooi paa ae ma ke kak luinoa kakoo i ke aupuni j». ij. no ko koho haloia, no lakou ta huina unku o 1507 maloko o I e kulanakauhale j»oo aupuni > Honolulu. Mai luko niai o heia huina, he 390 wale no Anu *ika mawaho ae o naano lahui luikau. a me 185 kauaka Haw; ii jx>noi mai , loko mai o na jhh j>ili oihana a me na luni aup ni. E j*uka «uai ana keia mau olelo me ka hoohewahewa ole mai ka j>uuwai oiaio mai «• ke kanaka Amerika— Heaha ke ano o j keia aupuni holoa ua i ike oleia j mamua? Ua loki hi anei ki>na I lahuikanaka ma <a mauao e hana no keia k'um akanawai, a I na keia jv>e elele p. g. e hooholo na kanawai i koho ia e ka haj»a uuku o ka ahuikauaka? “He lehulehu na kauaka A.nerika i koho o 3, mamuli o ka hoojviu ia o k« lakou mau jx>uo lahui a me ua kuleana mai ke aupuni Auerika aku, i aoi e lawe i ka 1 oohiki p. g., aka, e puka mai aaa he ninau hamama e kukuh ia ai ke kahua o ke aloha ai la — “Heaha ke kuleana o ke kt naka Amerika oiai e j>aa am. i ka hoohiki kakoo i kona aina makua-

hioe, e kuhikuhi aku i ka lahui! kanaka o kekahu aina okoa i ke ano hookele aupuni a lakou i makemake ai?” Ina he nui na Amerika i hiki aku i Hawaii. a lawe maoli ae lakou i ka aina me ka lanakila hoopaaj\aa ole ia, e j»ono e ike ia ka lakou inau hana i ke akea me ka hunahuna ole a me ka hoi.>k:kiua ei? la. “O ka Mo : wahine i Hoopao a i pen» ia iho i.ei i n. an>> inika a pt>u. īie uieo hr<’ o e ;oa ta ke b«Hfk«bi)ll sa ka i>i«io o ka <-’e >> a me r.a ke o ka maka—< ia mauli uu ka Mo:wahine i [><<in i» no ka nuhoalii o ko H vaii l'oeain». * i lok hi a e kona laiiU'kauaka uo | ih><> ke anpnul. Noialla, he o hana iapnwale l<<a k» na kanaka 1 heohoik u ai a iakuu iln» nīn ii* hiH>|»')u<ij<uiio jr.li au—f»Oill a i»*e lia iiiiiHU lahui o kekah; ii.>.u ama oko , oiai, <> oa apooo ana a >.a n>ar.a Lhui nu’ o ke ao nei. »ia no i» maiuua o ua l> eno lakon ke knleana kama ili>», hoc>i*ouoj>oro, u me ka hooke e ana i ko lakou ama ponoi e like me ke kah'kuhi al kai a ko Ukou ruan iuii.ilkei.ala iiio.’*